1,083 млрд км3, ауданы 510 млн


əлеуметтік-экономи калық нысандар жатады. Олар картаның



бет12/31
Дата27.05.2022
өлшемі83,91 Kb.
#35747
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   31
əлеуметтік-экономи калық нысандар жатады. Олар картаның
масштабына сай ірікте ліп алынып, кеңістік-бейнелі шартты
белгілермен кескін деледі.
35. Жарық және радио қашықтық өлшеуіштердің өлшеу принциптері.
Жанама әдісте ара қашықтықтарды өлшеу үшін оптикалық қашықтық өлшеуіштер , жарык және радио қашықтық өлшеуіштер кеңінен қолданылады . Сонымен қатар , iзделiнiп отырған ара қашықтықты аналитикалық жолмен есептеп шығару үшін өлшенген бaзиcтep MeH бұрыштардың геометриялық арақатынасы пайдаланылады . Оптикалық қашықтықты өлшеуіштермен ара қашықтықты анықтаудың салыстырмалы қателіктері 1 : 200ден 1 : 500 - ге дейін , ал жарық және радио қашықтық өлшеуіштерде - 1 : 10000 - нан 1 : 250000 ға дейінгі аралықтарында болады . Геодезиялық жұмыстардың түрі мен жүктелген міндетіне , олардың дәлдігіне қойылатын талаптарға , сондай - ақ өлшеу жағдайына қатысты сызықтардың ұзындығын өлшеу үшін әр түрлі әдістер мен аспаптар қолданылуы мүмкін . Жер бетіндегі уақытша немесе тұрақты белгілермен ( Сбағаналар , темір бетонды монолиттер )белгіленеді.
36. Өлшеу қателіктер теориясының негізгі элементтері. Өлшеулер және олардың жіктелуі. Өлшеулер қателіктері.
Өлшемдер мынадай сипаттары бойынша ажыратылады : ақпаратты алу әдісі бойынша , өлшем процесіндегі өлшенетін шаманың өзгеру сипаты бойынша , өлшенетін ақпарат саны бойынша , негізгі бірліктерге қатыстылығы бойынша . Ақпаратты алу әдісі бойынша Өлшемдер : тура , жанама , жиынтық және натар болып жіктеледі .
ӨЛШЕУ ҚАТЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚАСИЕТТЕРІ . ҚАТЕЛІКТЕР ТЕОРИЯСЫНЫҢ МАҚСАТТАРЫ . Ықтималдылықтар теориясы мен математикалық статистика әдістерін негiзге ала отырып , қателіктер теориясы келесі мақсаттарды шешеді : 1. Өлшеу қателіктерінің пайда болу көздерін , қасиеттерін және оларды улестіру ықтималдығының заңы . 2. Көп ретті өлшеу нәтижелерінен анықталатын шаманың сенiмдiсiн анықтау . 3. Анықталған нәтижелер дәлдігін бағалау және өлшенетін шаманы алдын ала өлшеу болжауын жасау функциясы . 4. Шекті шамаларды анықтау , яғни критерийлерін . Қандай да бір өлшеудегі шектен асып кетпеу үшін .
Енді , осы аталып отырған өлшемдер атауларына тоқтала отырып , кандай да болмасын өлшеу жұмыстарының нәтижелеріне мұқият көңіл бөлсек , онда өте аз шама болса да , қателіктердің болатынын айта аламыз . Бұл қателіктердің шамасы және нақты сипаттамасы , негiзiнен , қолданылып отырған аспаптарға , өлшеу әдістеріне , Сонымен бiрге олардың қандай себептерге сәйкес пайда болу заңдылықтарына байланысты болып келіп , қателік теориясына жинақталады . Қателіктер теориясы , бiрден - бір , ықтималдықтар теориясымен математикалык статистика пәндерінің негiзгi бөлiмдерiнiң бiрi болып табылып , кажетті есептеулер нәтижелеріне математикалык әдістерді пайдалану , көптеген ыңғайлы корытындылар жасауға мүмкіндік береді .
37. Горизонтальдық бұрышты өлшеу принципы.
Горизонталь бұрыштарды өлшеу — теодолиттің құрылмасына, өлшеудің шарттарына және қойылатын талаптарға байланысты горизонталь бұрыштарды өлшеудің жеке бұрыш, айналма, қайталаулар әдістері бар. 1. Жеке бұрыш өлшеу әдісі — теодолиттік жүрістерде жобадан жергілікті жерге бұрышты көшіруде және тағы да басқалары жұмыстарда жеке бұрыштарды өлшеу үшін қолданылады. 2. Айналма әдісі - есептеу қателерінің әсерін азайту мақсатымен өлшеудің ақырғы нотижесінің дәлдігін арттыру қажет болғанда қолданылады. 3. Қайталаулар әдісі — триангуляцияда және полигонометрияда бір нүктеден үш және одан да көп бағыттар арасындағы бұрыштарды өлшеу кезінде қолданылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет