№11 (229) 27 қараша

12

АШЫҚ САБАҚ

ОТКРЫТЫЕ  УРОКИ

27 қараша 2015 жыл

Психология. Өзін-өзі тану

С.М. ИЛЬЯСОВА,

№55 жалпы орта білім беретін

мектеп психологі

Мақсаты:

Жалпы орта білім беретін мек-

тептерде  даму  мүмкіндігі  шекте-

улі  балаларды  психологиялық

бейімдеу.

Барысы:

Психологиялық 

тренинг:

«Амандасу»

• Іске асыру механизмдері:

• Диагностикалық бағыт;

• Түзете-дамыту бағыты;

• Кеңес беру бағыты;

• Әлеуметтік-ағарту бағыты:

• Әдістемелік-ұйымдастырушы-

лық бағыт.

Психологиялық  диагностикада

таным  процестерін  зерттеу,

қарым-қатынас  диагностикасы,

мінез-құлық  ерекшеліктерін  зер-

ттеу жұмыстары жүргізіледі.

Психологиялық түзету – бұл ба-

ланың жеке тұлғалық дамуында,

оқу  барысында  қандай  да  бір

ауытқушылықтар, психологиялық

Ж.М.  ЖУМАГАЗИНА,  № 57 орта  мектебінің  өзін-өзі  танупәнінің  мұғалімі

Тренинг  мақсаты:  Достық,  сыйластық

туралы пікірлесе отырып, оқушылар ара-

сында достық сезім қалыптастыру.

Қажетті құралдар: магнитофон, маркер,

сұрақнама  қиықшалары,  сызбалар  түсті

қағаз,

I. Ұйымдастыру кезеңі

1. Амандасу.

2.  Оқушылардың    психологиялық  дай-

ындығына көңіл бөлу.

3.  Жағымды  әуен.  Қуаныш  жаттығуын

орындау.

II. Кіріспе бөлім

1. Ми шабуылы. Дос деген кім? Сауалы-

на сызба арқылы жауап беру.

ІЗГІЛІК ІЗДЕП КЕЛЕМІН

ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН

МЕКТЕПТЕРДЕ ДАМУ

МҮМКІНДІГІ ШЕКТЕУЛІ

БАЛАЛАРДЫ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ

БЕЙІМДЕУ

қиыншылықтарды  түзетіп,  дамы-

туға арналған жұмыс жүйесі болып

табылады. Психологиялық дамыту

және түзету жұмысында таным про-

цестерін дамыту және түзету, моти-

вациялық  және  эмоциялық  аясын

дамыту  және  түзету,  қарым-қаты-

нас аясын дамыту және түзету ба-

ғытындағы жұмыстар жүргізіледі.

Психологиялық кеңес беру бағы-

тында  баланың  дамуындағы  ата-

ананың көмегі, дау-жанжал жағдай-

ындағы мінез-құлқы және оны басу

әдісі,  баламен  жағымды  қарым-

қатынасқы жету жолы туралы ата-

аналарға  кеңес,  жадынамалар  бе-

ріледі.

Мысалы:  мүмкіндігі  шектеулі  ба-

лалардың зейін қасиеттерін зеттеу

үшін зейіннің көлемін, ауысуын, шо-

ғырлануын,  тұрақтылығын  зерттеу

әдістемелерін қолданылады. Бұған

класс жетекшісінің немесе пән мұға-

лімдерінің көмегін пайдалануға бо-

лады.  Есте  сақтауын  зеттеу  үшін

«Фигураларды ест сақта», «10 сөз»,

«Сан  қатары»  т.б.  әдістемелерді,

ойлау  процесін  зерттеу  үшін: «Ар-

тығын тап», «Қандай фигура жетіс-

пейді» т.б. әдістемелерді қолдануға

болады.

Психологиялық  ағарту  бағытын-

да мұндай балаларды қалай тәрби-

елеу,  қалай  қарым-қатынас  жасау

керетігі туралы әңгіме, дәріс, жады-

нама, тренинг, тақырыптық баянда-

малар арқылы ата-аналарға психо-

логиялық білім беріледі.

   АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ

СЕМИНАР – ПРАКТИКУМ

ДОСТЫҚ ДЕГЕН НЕ?

А.АЙДАРОВА,

№ 55 жалпы орта

білім беретін

мектебінің

психологі

2.

Достық  дегенді  қалай  түсінеміз?

Жауапты сурет арқылы беру керек.

III.

Негізгі бөлім

1.

Жағдаяттан шығу. Екі достың ара-

сындағы  түсінбеушілікті  бейнелейтін

көріністі  көрсету.  Оқушылар  талқысына

салу. Шешім қабылдау.

2.

Сыйластық пирамидасын тұрғызу.

3.

«Менің  досым»  тақырыбы  бойын-

ша  әрбір  оқушы  өзінің  досы  жайлы  айту

керек.

4.

«Жалғастырып көр» ойыны.

Әрбір  адамға  дос  керек  өйткені ...........

..................................................................................

Менің  кластастарыма  немесе  досыма

тілегім...........................................................

Сыйластық 

бар 

жерде............

..........................................................................

IV. Сауалға жауап іздеу

Біздің класс қандай?Класс оқушылары

арасында  сыйластық,  достық  қатынас

орнаған  ба?

V. Қорытынды бөлім

1.  Достық  туралы  мақал – мәтелдер

айту.

2.  Тренингке  қатысушылар  өзі  қалаған

адамына  өз  қолынан  даярлаған  сыйлы-

ғын тапсырады.

3.

Жұмысты  қорытындылау.

АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ

27 қараша 2015 жыл

13

АШЫҚ САБАҚ

ОТКРЫТЫЕ  УРОКИ

Е. С.СЕЙТЕНОВ,

№ 40 жалпы білім беретін орта

мектебінің дене тәрбиесі пәнінің мұғалімі

Сабақтың мақсат-міндеттері:Ойын  арқылы

баскетбол ойынының дағдыларын  дамыту.

1)  Икемділікті нығайту

2)  Шапшаңдықты дамыту

3) Шыдамдылықты шыңдау

Сабақты өткізу әдістері:Аралас

Сабақтың өтетін орны:Спорт залы

Сабаққа қажетті құрал-жабдықтар:Баскет-

бол  доптары. Гимнастикалық  орындықтар.

Кіріспе бөлім

1.Сапқа тұру. Мәлімдеме қабылдау, Сабақ-

тың мақсатын түсіндіру.

2. Орнында бұрылу түрлерін орындау: «Оң-

ға!», «Сол-ға»!, «Артқа-Бұрыл»!

3.Жүгіру.

Негізгі бөлім. Қозғалыстағы жаттығулар

1) Тізені көтеріп,алақанға тигізіп жүгіру

2) Балтырды артқа сермеп,алақанға тигі- зіп

жүргізу.

3) Қолдарды айналдыра сермеп,қаптал- мен

аяқтарды бастырмаларда қозғалу (оң қаптал-

мен,сол қапталмен)

4) Аяқтарды алға тіке көтеріп жүгіру. Қолдар

белде.

5) Жүрелеп отырған қалыпта қозғалу.

6)  Жүрелеп  отырған  қалыптан  алға  секіріп

қозғалу.

7) Бір аяқпен секіріп қозғалу(оң аяқ,сол аяқ)

8) Жоғарғы қарқынмен жүгіру.

9) Аяқтың ұшына көтеріліп жүріп, қапталмен

қолдарды жоғары көтеру (дем алу).

10) Қолдарды,өкшені түсіру, дем шығару.

Баскетбол  ойынының  элементтерінен  құры-

лған  қозғалмалы  ойындар.

Класс  екі  командаға  бөлінеді:

 1.Допты  еденге  ұрып  жүргізіп белгілі бір

межеге  дейін  жүгіріп  барып  келу.

 2. Допты  еденге  ұрып  жүргізіп барып допты

тастап  кету,  келесі  бала  алып  келеді.

 3. Бір  командадан  екі  бала  бір-біріне  доп-

ты  көкіректен  беріп  жүгіреді.

 4. Допты  фишкалардың  арасымен  еденге

ұрып  жүргізу.

 5. Допты  еденге  ұрып  жүргізіп  барып  се-

бетке  лақтыру.

Қорытынды бөлім

Сапқа тұру. Сабақты қорытындылау. Ұйым-

дасқан түрде залдан шығу.

АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ

Юрий  ҚҰРМАН,

Красносельск  негізгі  мектебінің

технология  пәнінің  мұғалімі

Білімділігі:Оқушыларды   Қазақстан   аума-

ғындағы  топырақ  түрлерінің  қасиет-тері  мен 

топырақтың  негізгі  түрлеріне  анықтама  беру-

ге   үйрету.

Тәрбиелілігі:   Топырақты    қорғау    жұмыс-

тарымен   адамдардың   шаруашылық қызыме-

тін топырақтың құнарсыздануы,одан   сақтау 

жолдары   мен   өңдеу шаралары   туралы 

түсіндіру.

Дамытушылығы:   о қушылардың   өй 

өрістерін   дамыту.

Көрнекілік:Оқулық.Топырақтың    түрлерін

көрсету,кескін   карта,қарындаш.

Пән   аралық   байланыс:   биология, тарих,

география

Сабақтың   барысы: 

I.Ұйымдастыру:

II.Үй   тапсырмасын   тексеру: Қазақстан  то-

пырағы.

III.Үй тапсырмасын  қорытындылау:

1)Топырақ  дегеніміз не?  2) Топырақ  құрау-

шы   факторларды   атаңдар?    3)Топырақтың 

механикалық   құрамына   нелер   жатады?4)То-

пырақтың  қара  шірігі  қалай  пайда  болады?    

Жаңа   сабақ   жоспары:

1.  Топырақтың   түрлерімен   танысу

2.Топырақтың  пайда  болу  жағдайы.

3.Топырақтың   негізгіқаиеттерімен  және  то-

пырақты  қорғау  шаралары  танысатын  бола-

мыз.

IY.Жаңа  сабақ

Еліміздің   топырақ  жамылғысы  күрделі  және

әр   түрлі.Жалпы    топырақ   табиғат   зоналары 

бойынша   таралады   және   айқын   байқалады.

Негізінен 3 топырақ  зоналарына  бөлінеді.

1-    Қара  топырақты  зона (52? с.е.  солт-

үстігінде)

2-     Қара   қоңыр   топырақты   зона (52? –

48?с.е.  аралығында)

3-     Қоңыр   сұр   қоңыр   топырақты   зона

(52 ?– 48? с.е.   аралығында)

1)Қара   топырақты   зона –  Еліміздің   солтү-

стігінде   таралған.   Бұл   зонағаСолтүстікҚазақ-

стан облысынтүгелімен , Қостанай ,  Ақмола,

Павлодар,  Ақтөбе,Орал   облыстарының 

солтүстік  бөлігін   қамтиды.  Қара   топырақты  -

зона   Республика  аумағының 25,5 млн  гектар 

жерін (9,5% – ын)  алып   жатыр.  Бұл топырақ 

зона 3зона  аралығына бөлінеді:1-сілтісізденген 

қара топырақорманда   дала   табиғат   зонасы-

ның  оңтүстігінде  азғана  бөлігін  алып  жатыр.

2 – кәдімгі  қара  топырақ  және  оңтүстіктегі  қуаң 

Оралбай  БИСЕНГАЛИЕВ,  №37  орта  мектебінің    дене  шынықтыру  пәнінің  мұғалімі

Сабақтың  мақсаты:  Акробатикалық  элементтерін  меңгерту.

1.Оқушыларды акробатикалық жаттығулар арқылы білімін жетілдіру.

2. Жаңа тақырып арқылы оқушылардың өз бетінше жұмыс істеу қабілеттеін дамыту.

3. Икемділікке, сұлулыққа, күштілікке тәрбиелеу.

ШАМАМЕН ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН АКРОБАТИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕР

даланың  қара  топырағы – дала  зонасына  тән.

Құнарлығы  жағына  келсек  2 зонаныңда гуму-

сы (қара  шіріндісі)  мол 6- 8% ал оңтүстігінде -

қара   топырақтың   шіріндісі аздау 4 -6%.Қара 

топырақты   зона  ылғалмен   қамтамасыз   етіл-

ген  жазық  далада  тараған. Бұл топырақты  зо-

на республиканың   негізгі  астық  өндіретін   ал-

қабы саналады.

2) Қара  қоңыр  топырақ   зонасы – қара  то-

пырақтың   оңтүстігінде   орналасқан    топырақ 

зонасы. Бұл  қара  қоңыр  топырақты   зона  Ор-

талықҚазақстанныңкөп   жерін , Каспий   маңы 

ойпатының   солтүстігін,  Шығыс   Қазақстан  об-

лысының  жазықтарын  алып  жатыр. Бұл   рес-

публиканың  оңтүстік   дала (тым  құрғақ  дала-

лы)  және  шөлейтті  алқаптарын 90,6 млн  гек-

тар  немесе (34% – ын  алып)  жатыр.Бұл  қара 

қоңыр  топырақ  зонасы  да 3 зона аралығына 

бөлінеді:қуаң   даланың   күнгірт   қара   қоңыр 

топырақты  өңірі,қуаң   даланың   жай   қара 

қоңыр  топырақты  өңірі;шөлейт  жердің  ашық 

қара   қоңыр   топырақты   өңірі.  Бұл   топырақ 

зонасының құнарлығы  оңтүстікке  барған  сай-

ын   кеми   түседі.күнгірт   қара   топырақ   пен 

кәдімгі   қызыл   қоңыр  топырақтың  гумусы 4,5

– 3,0%, ал шөлейт  ашық  қызыл  топырақтың 

гумусы  азырақ 3,0 – 2,0%. Қара  қоңыр   топы-

рақ  зонасының  сол – гінде  астық  өндіру  мен 

ал   шаруашылығымен   айналысады.  Өйткені 

мұнда   ылғал   аз   түседі.   Осы   топырақ   зона-

сының    оңтүстігінде  шөлді   аймақ   топырақта-

ры  алып  жатыр. Мұнда  негізінен  қоңыр  және 

сұр   қоңыр   топырақ   жамылғысы   басым   ке-

леді.  Бұл   топырақтың   гумусы   аз сондықтан 

онда   негізінен   мал   шаруашылығымен   айна-

лысады.  Бұл   өңірде   суармалы   егіс қана

тиімді.    

Топырақты  эрозиясы    және   топырақ    эро-

зиясы  Топырақтың   құнарлығын   кемітетін   та-

биғаттың   бір   апаты  – топырақ   эрозиясы. -

Еліміздің  70 млн гектардан  астам  жерлері  эро-

зияға   бейім   жерлер   болып  келеді.Соның 

52млн  гектары  жел  эрозиясына  бейім, 17 млн

– нан  астамы  су  эрозиясына бейім.

Жел эрозиясының басым болуы  біріншіден 

Қазақстан  жерінің  көп  бөлігінің  жазық  және а-

шық болуы,   екіншіден   күшті   желдің   соғуы, ү-

шіншіден топырақтың құрылымы бос немесе 

механикалық   құрамы жеңіл   топырақтардың -

молдығы.Сондықтан бұндай   жерлерді    игеру-

 өте жауаптылықты қажет етеді.Су эрозиясы  –

топырақты  шайып  кету және  жыра эрозиясы-

 деп екіге бөлінеді.Топырақ-адамдарды  азық-

түлікпен,жануарларды азық шөппен,өндірісті ши-

кізатпен  қамтамасыз  ететін  табиғи  байлық.Ең

құнарлы  топырақ-диаметрі  1  мм-ден  10мм-ге

жететін ұсақ түйіршік,ылғалды және ауа өткізгіш

топырақ.

Тыңайтқыш-өсімдік жақсы өсу үшін.топырақ

құрамын жақсартуға арналған зат.Тыңайтқыш-

тың  құрамында  өсімдік  өсу  үшін  өте  қажет,бі-

рақ  тапшы  химиялық  компоненттер  болады.-

Шымтезек  тыңайтқышы  органикалық  заттарға

бай келеді.Ол топырақтың құрамын жақсарты-

п,егіннің  биік  болуына  септігін  тигізеді.Бұл  то-

пырақтың қарашірік қабатын жақсартады.

Көктемде  қар  ерігенде,  нөсер  жаңбыр  жау-

ғанда  ағыл- тегіл  су  топырақты  шайып,  құнар-

лы  қабатты  ағызып  әкетеді.Егер  топырақ  бе-

тінде   өсімдік    мол   болса  ,   топырақ   қабаты 

аз   шайылады.

Топырақтану   институтында  топырақ   эрози-

ясы  бөлімі  ашылып  оңтүстік  және сол –к  ай-

мақтардың   жел , су   эрозияларын   зерттеп  ,

күресу    шараларын   ұсынды.Жалпы    эрозия-

дан   сақтану   жолдары   төмендегідей   жұмыс-

тар  жүрілуі  қажет:

1.      Егістік  маңына  ағаш  отырғызу2.     Аг-

ротехникалық   шаралар   жүргізу

3.     Ауыспалы  егіс  айналымын  сақтау4.    

Қар   тоқтату,  тыңайтқыштар   себу

5.      Жерді   аудармай   жырту6.      Тау   бет-

кейлерінен көлденеңінен  сатылай  жырту

7.      Селге   қарсы   құрылыстар   салу.8.    

Құм   тоқтату

9.     Бұл  шаралар  топырақтың  жел, су  эро-

зиясына  ұшырауларын   азайтады.

V. Жаңа  сабақты  қорытындылау

Синквин   әдісі

Зат   есім   (кім?   Не?) – топырақ

Сын  (есім  қандай?) -  қара, қоңыр  қара,қ-

оңыр  сұр

Сан   есім   (қанша?неше?)   -  елімізде   үш 

топырақ   зонасы   бар

Етістік  ( не  істейді?  Қайтеді? ) – Топырақ 

су   және   жел   эрозиясына   ұшырайды

немесе    адамдар   топырақ эрозиясына -

қарсы   күрес   шараларын   қолданады.

1)  Қазақстанда   қандай   топырақ    түрлері 

бар?  Өз   облыстарыңның   топырағы   қанадай-

?2)Топырақтың  гумусы  деген  не  және ол оңт-

үстікке барған  сайын  неге  азая  береді?3) То-

пырақ  эрозиясы  деген  не?4(Топырақ  эрозия-

сымен  күресу  шаралары  барма?5) Өздеріңнің 

тұрған  жерлерінің  ауыл шаруашылық  маман-

дары   эрозияға   ұшыраған   топыраққа  қандай 

шаралар  қолдануда  болса  айтып  бер

6.Үйге   тапсырма.

VI.Мазмұндау.Кескін   картаға   топырақ зона-

ларын   түсіру.

VII.Бағалау

АҚТӨБЕ  ҚАЛАСЫ

ТОПЫРАҚТАНУТУРАЛЫҰҒЫМ. ТОПЫРАҚӨҢДЕУ. ТЫҢАЙТҚЫШТАР. (ТЕОРИЯ)

БАСКЕТБОЛ ОЙЫНЫНЫҢ

ЭЛЕМЕНТТЕРІНЕ

ҚҰРЫЛҒАН

ҚОЗҒАЛМАЛЫОЙЫНДАР

14

АШЫҚ САБАҚ

ОТКРЫТЫЕ  УРОКИ

27 қараша 2015 жыл

Музыка

Анна    ШАШКИНА,

преподаватель  фортепиано  ДМШ  №2

Урок  у  инструмента – это  не  просто «еди-

ница  обучения», а  встреча  двух  людей, обо-

гащающих      друг      друга.  Каждый – лич-

ность.  У    каждого    свои    характерные    каче-

ства,  способности,  возможности.  Встречи

должны  быть  частью  личной  жизни  обоих,

которым  заранее  радуешься  и  которые  вспо-

минаешь  с  благодарностью.

Ребенок    должен    чувствовать    необходи-

мость    и    полезность    своего    труда    и    все

делать  с  радостью: ходить  в  школу,  выпол-

нять  домашние  задания, выступать  на  сцене

перед  публикой,  которая  одаривает  его  за

его  талант  аплодисментами  и  счастливыми

лицами.

У  всех  поступающих  ребят  в  музыкаль-

ную    школу    есть    желание    созидать,  полу-

чать  новые  знания,  обучаться    игре    на  выб-

ранном  инструменте, но  желание  это  зату-

хает  в  процессе  длительного  и  кропотливо-

го труда, ежедневной  и  напряженной  работы

и  чтобы  оно  не  пропало  нужно  его  «подкар-

мливать,  разжигать».

«Разжигать»  интерес  к  занятиям  музыкой

Анне  Владимировне  помогают   классные кон-

церты,  на  которых  ребята  показывают  свои

потенциальные    возможности,  обмениваются

мнениями    и    советами.  А    также    участие    в

конкурсах  различного  уровня,  где  за  свое

удачное    выступление    конкурсант    получает

диплом  и  памятный  подарок.  Ведь   матери-

альный  стимул  занимает  немаловажное  зна-

чение  в  творческой  самореализации.

Примером    выше    сказанного    являются

успешные  выступления  учениц  Васильевой

Валерии (1 кл.)  и  Асылбековой  Карины ( 3 кл.)

в  Республиканском  фестивале-конкурсе «Са-

лем,  Астана!»,  на    котором    за    сольные    и

жүктеу/скачать 29,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: