ӘОЖ (УДК) – 811.512.122’ 374:34

ӘОЖ (УДК) – 811.512.122’ 374:34

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚҰЖАТТАРДАҒЫ 

ТЕРМИНДЕРДІҢ КЕЙБІР МӘСЕЛЕЛЕРІ

Бекен Ахметоллаұлы Шолан

Қазақстан Республикасының Заңнама институты 

Лингвистика орталығының НҚА және халықаралық шарттар 

жобаларына ғылыми лингвистикалық сараптама секторының 

аға ғылыми қызметкері, Астана қаласы, Қазақстан Республикасы; 

е-mail: sholan50@mail.ru

Түйін сөздер:

 халықаралық құжаттардың маңызы; халықаралық терминдер аудар-

масының мәселелері; ғылыми анықтама; тұрақты тіркестер және тезаурус.

Аннотация.

 Мақаланың кіріспе бөлімінде жалпы халықаралық құжаттардың маңы-

зы, мемлекеттер арасында жасалатын келісімдер мен шарттардың және басқа да құ-

жаттардың ел экономикасын дамытуда, халықтың әлеуметтік-тұрмыстық жағдай-

ын жақсартуда алатын орны туралы сипаттама беріледі. 

Бұл мақалада еліміз тәуелсіздік алғаннан кейінгі жылдары дүниежүзінің көптеген 

елдерімен  Қазақстан  жасасқан  шарттар,  келісімдер,  хаттамалар,  келісімшарттар, 

конвенциялар  мен  меморандумдар  халықаралық  қатынастардың  нығаюына,  елдің  да-

муына елеулі ықпал етіп отырғаны сөз болады. 

Автор Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан – 2050» Стратегиясы – қалыптасқан 

мемлекеттің жаңа саяси бағыты», «Қазақстан жолы – 2050: бір мақсат, бір мүдде, 

бір  болашақ»  тақырыптарындағы  Қазақстан  халқына  Жолдауларында  және  Ұлытау 

төріндегі сұхбатында мемлекеттік тілге байланысты айтылған пікірлерін басшылыққа 

ала отырып, осы бағытта тиімді жүзеге асырылатын іс-шараларды атап көрсетеді.

Кейбір халықаралық құжаттардың мемлекеттік тілдегі мәтіндеріне талдау жа-

салып, анықталған сәйкессіздіктер нақты мысалдармен сараланады. Кейбір терминдер 

мен сөз тіркестеріне ғылыми тұрғыдан анықтамалар беріледі. Оладың Қазақстан Ре-

спубликасының Үкіметі жанындағы Республикалық терминологиялық комиссия (бұдан 

әрі – Терминком) мүшелерінің талқысынан өткен дұрыс баламалары ұсынылады.