1996 жылдың қарашасынан бастап екі айда бір рет шығады H. A. Yesevi uktü Bülteni
АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014
жүктеу/скачать 4,95 Mb. Pdf көрінісі
|
| АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014
анық. Осы істі кешеуілдетпей, тезірек қолға алғанымыз дұрыс болар еді. Бұл жерде ұлттық тҽрбиеге басты назар аударғанды қалар едім. Қоғамда орын алған нарықтық экономикада адамдардың бір-біріне деген ара-қатынастары, сана-сезімдері нарықтық қағидаға сүйене бастады. Нарықтық экономика болуы керек, оны ҿмір дҽлелдеді. Ал қоғам атам қазақтан келе жатқан құндылықтарға сүйене отырып, дамуы керек емес ре?! Қоғамда болып жатқан нарықтық мҽселелер мектепке де ҽсер ететінін жоққа шығаруға болмайды. Ұлы бабамыз Ҽбу Насыр ҽл-Фарабидің «Тҽрбиесіз алынған білім халыққа ҿте қауіпті, оның арты қанды қақтығыстарға апарып соғуы мүмкін», - деген нақыл сҿзін айта кетпес болар. Сол себепті, білім мен тҽрбие құстың қос қанатындай бірге болса, құба-құп [1]. Ҿзін-ҿзі ҿлтіру – ҿзін ҿмірден қасақана айырудың себептері ҽр түрлі. Кҿп жағдайда ҿзін-ҿзі ҿлтіруге себеп болатын нҽрсе ҿмір жағдайының шынайы қиындылығы жҽне «тұрмыс оңалмайды» деп есептеу. Депрессивті жағдайлар «жиналып», соның салдарынан ҿзін-ҿзі ҿлтіру оқиғасы орын алуы мүмкін. Бір қарағанда, ҿзін-ҿзі ҿлтіру қарттарға, нашақорқорларға, жазылмайтын аурумен ауыратындарға жҽне қылмыскерлерге тҽн іс-ҽрекет секілді. Ал енді балалардың ҿзін-ҿзі ҿлтіруі ата-аналарына ашық қарсылық білдіру түрінде жасалып жатқанын жасыра алмаймыз. Жасҿспірімнің ҿзіне қол жұмсауы жҽне оның күн ҿткен сайын кҿбейіп бара жатқаны ата-ана тҽрбиесіндегі келеңсіздіктер мен қоғамдағы қайшылықтардың кҿріністері екені анық. Оны ешкім жоққа шығара алмайды. Сондықтан да «Ұрпақ тҽрбиесінің жаңа ілімін» мемлекеттік деңгейде халық болып қолға алуды кешеуілдете бермей, оның сара жолға түсіру барлығымыздың да азаматтық міндетіміз екенін жете сезінуіміз керек [2]. Үлкен ҿмірге қадам басқалы отырған жастың келеңсіз ҽрекетке баруы, сҿз жоқ, ұлттық тҽрбиенің негізгі шарттары бұзылып, шет елге еліктеушіліктің де ҽсері бар екендігін кҿрсетсе керек-ті. Ҽрине, мұндайда ұлттық тҽрбиенің жҿні бҿлек. Дҽстүр мен дағдыдағы, тҽрбие берудегі кҿшірме бізді орға жығады. Сонымен, бұл мҽселені психолог-ғалымдар, педагогтар мен медицина саласының мамандары терең зерттегені жҿн. Ҿйткені, бұл мҽселе біздің басымыздағы қиыншылық қана емес, сонымен бірге ғасыр дертіне де айналып отырғандай. Сондықтан «мектептің тҽрбиесі тҿмендеді» деп байбалам сала бергенше, ата-ананың, қоршаған ортаның бала санасына құятын ҽсерін зерделеу қажет. Жастардың ҿзіне қол салуына рухани жағынан мешелденіп, қоғамнан тысқары қалып жатқандары себеп болуы да мүмкін ғой. Мұны шешу үшін ҿзіміздің ұлттық салт-санамызды дҽріптеп, дҽстүрдің озығын ұлықтап, тҽрбиені отбасынан бастап, бала-бақша, мектеп, жоғары оқу орнына дейін апарсақ, ұлттық болмысымызды сақтап қаламыз. Қазіргі кезде суицидология деп аталатын үлкен бір ғылыми бағыты бар, ол психология, медицина, демография, психиатрия жҽне ҽлеуметтану тоғысында пайда болып, осындай ҽрекетке баратын тұлғалардың ерекшелігі, |