1.Қазіргі заман тарихы курсының пәні, мақсаты мен міндеттері, дереккөздері, тарихнамасы және кезеңдері. «Қазақстанның қазіргі заман тарихы»


ЖЭС кезіндегі ауыл шаруашылығындағы өзгерістер



Pdf көрінісі
бет35/55
Дата14.10.2023
өлшемі1,32 Mb.
#114132
түріСабақ
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   55
ЖЭС кезіндегі ауыл шаруашылығындағы өзгерістер: 
•Әскери коммунизм саясаты кезінде енгізілген салғырт жойылып, оның 
орнына салық енгізілді (1921 жылы наурызда) 
•Түтін салығы мен күш-көлік салығының орнына бірыңғай заттай салық 
енгізілді. 
•Салықтың мөлшері салғыртқа қарағанда 2,5 есе аз болды. 
•1924 жылы 1 қаңтардан бастап салық тек ақшалай төленетін болды. 
•Салық үдемелі болғандықтан, оның бар ауыртпалығы байларға және 
кулактарға түсті. 
•Мал өсіретін қожалықтар салықтан босатылды. Жалдамалы еңбекті 
пайдалануға рұқсат берілді. 
•Салықтан түскен қаражат халық ағарту ісіне жұмсалды. 
•Жерді жалға беруге рұқсат берілді. 
•Несие берілетін болды. 
•Жер-су реформасы жүргізілді 
•«Қосшы Одағы» құрылды. 
•Жер реформасы жүргізілді 
•1924-1925 жылдары елге тракторлар әкеліне бастады. 
Осы өзгерістердің нәтижесінде егіс көлемі ұлғайды, мал саны өсті және 
кедейлер азайып, орташалар саны көбейді. Байлар, кулактар шектетілді, 
сайлау, сайлану құқығынан айырды. 
ЖЭС кезіндегі саудадағы өзгерістер: 
• 
1921 жылы 24 мамырда «Айырбас туралы» декрет қабылдады; 


• 
Айырбас жасауға рұқсат етілді; 

Жәрмеңкелер ашыла бастады. Мысалы, Ақмола губерниясында «Атбасар» 
жәрмеңкесі, Ақтөбе губерниясында «Ойыл», «Темір» сияқты жәрмеңкелер, 
Бөкей губерниясында «Орда» жәрмеңкесі ашылды. Қазақ жерінде барлығы
-
7 өлкелік 
-
13 губерниялық 
-
75 жергілікті жәрмеңке ашылған болатын. 
Басты жәрмеңкелер: 
1) Семей губерниясында – Қоянды, Баянауыл. 
2) Ақмола губерниясында – Атбасар. 
3) Ақтөбе уезінде – Ойыл, Темір. 
4) Бөкей ордасында – Орда. 
Өлкеде тұтыну кооперациясы кеңінен дамыды. 
• 
Жеке саудаға рұқсат етілді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   55




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет