1.Әлем елдерінің бағалау жүйесі бойынша өз ойыңызды жазып кетіңіз
жүктеу/скачать 26,67 Kb.
|
бағалау Наргиз
- Бұл бет үшін навигация:
- дедукция
| 3.Схолостикалық бағалау жүйесі
Схоластика (лат. shola – мектеп) – ортағасырлық Еуропадағы философияны теологияға бағындыруымен сипатталатын философиялық мектеп. Ерте және кейінгі cхоластика болып бөлінеді. Біріншісі – XI–XII ғасырларды, екіншісі – XIII–XIV ғасырларды қамтиды. Ерте схоластиканың философиялық негізі – Платон мен неоплатоншылардың ілімін христиан діні тұрғысынан талдаудан тұрады. Христиандық доктринаға формальды сипат беру схоластикалық іс-әрекеттің басты құралы логика болуын қамтамасыз етті. Сондықтан схоластикада Аристотельдің логикасын пайдаланды. Ерте схоластиканың өкілдерінің бірі – Ансельм Кентерберийский. Ол христиандық ілімдегі әлемнің жоқтан жаратылуы, қасиетті үштіктің бірлігі мен бір-бірінен бөлектігі, жанның мәңгілігі туралы догматтарды рационалдық жолмен, логиканың көмегімен дәлелдеуге тырысты. Оның Құдайдың болмысын дәлелдеуі кеңінен танымал. Универсалия Схоластикалық ойлау әрдайым дедукция жолымен жүреді, индукцияны пайдаланбайды; оның негізгі формасы – силлогизм. Жалпы алғанда схоластика тексті талдау, мазмұндау формасындағы философия. Ол жаңадәуірлік ақиқатты тәжірибенің көмегімен ашуға тырысқан ғылымға қарама-қайшы келеді Схоластика да өзінің дамуында ұзақ тарихи уақытты қамтыды, оны негізгі 4 кезеңге бөлуге болады: 1-ші кезең VI-IХ ғасырларды қамтыды, бұл кезеңді дайындық кезеңі деп атауға болады, оған қайта өрлеу көбірек тəн болды деп айтуға болады. Оның көрнекті өкіліне Иоанн Скот Эриугенаны жатқызуға болады; 2-ші кезең IX-XII ғасырларды қамтыды, оған неоплатонизмнің əсері ерекше болды. Көрнекті өкілі: Ансельм Кентерберийский. 3-ші кезеңде, яғни кемеліне жеткен «классикалық» дəуірінде – XII-XIII ғасырларда «христиандық аристотелизм» үстем болды. Оның көрнекті өкілдері: Ұлы Альберт жəне Фома Аквинский. 4-ші кезең – схоластиканың соңғы, құлдырау кезеңі, ол XIII-XIV ғасырларды қамтыды жəне де томизмге қарсы шығып, оған ақиқаттың екіжақтылығы туралы ілімді қарсы қойды. Бұл ілімнің негізін салушы ибн-Рушд, осы ілімнің негізінде Батыс Еуропада ибн-Рушдтың көзқарасын жақтаушылар пайда болып, аверроизм бағыты кең етек жайды. Инквизиция мен католицистік шіркеудің қудалуына қарамастан Батыс Еуропада – Дунс Скотт, Сигер Брабантский, Роджер Бэкон, Италияда – Помпонаци, Ванини, Икиллини, Забарелла, Кремонини сияқты өкілдері болды. Схоластиканың соңғы, құлдырау жүктеу/скачать 26,67 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|