Work  Karaganda  Economic  University  of  Kazpotrebsoyuz УДК  338.65.29

2 (28) • 2013
35
логияға  арнайды.
Жалпы 
мәселелердің 
шешілмеген
бөлімдерін  айқындау.  Жалпы  шола  келгенде,
қазақ  тілі  білімінің  фразеологиясы  екі  бағытта
зерттелуде  деп  айтуға  болады:
-
қазақ  фразеологиясының  теориясын
жасауға  қатысты  жалпы  проблемалары;
-
қазақ  фразеологиясының  тәжірибеде
қолданылуынан  туатын  жеке  проблемалары.
Жалпыхалықтық тілдің фразеологиясы мен
жеке  ақын-жазушының  шығармаларындағы
фразеология немесе жеке бір шығарманың фра-
зеологиясы  бір-бірінен  зерттеу  тәсілі  жағынан
жеке  мазмұны  жағынан  өзгешелігі  бар.  Жал-
пыхалықтық тілдің фразеологиясы оның барлық
табиғатын  қамтып  қарастырса,  жеке  ақын-жа-
зушы  тілінің  фразеологиясы  стильдік  тәсілде
қолданылуы  зерттеліп,  ақын-жазушының
өзіндік  ерекшелігі  айқындалады.
Зерттеудің  мақсаты.  Зерттеудің  мақсаты  -
ақын-жазушының  тілін  зерттеуде  оның  фразе-
ологизмдерді  шығармаларында  өалай  қолда-
нғанын, ондағы тәсілін анықтау. Көркем шығар-
ма  тілін  зерттеген  орыс  ғалымы  А.Н.Ефимов
әдеби тілдің негізі жалпыхалықтық екенін және
сөз шеберлері сұрыпталған, байытқан тіл екенін
білдіреді.
Зерттеудің негізгі  нәтижелері. Коннотация-
жан-жақты сөз етіліп келе жатқан мәселелердің
бірі.  Оған  қатысты  беріліп  жүрген  анықтама-
лар  мен  тұжырымдардан  коннотацияның
күрделі  құбылыс  екенін  ажыратуға  болады.
Мысалы, Р.Барт "Коннотация- бұл қандай да бір
идеологиялық және әлемге, дүниеге деген көзқа-
растың,  солардың  элементтерінің  жиынтығы",-
дей  келе,  коннотацияны  әдебиет  теориясының
құралы  ретінде  тану  керектігін,  оның  поэтика-
лық  мәтінде  образдардың,  астарлы  ойлардың
мәдени  мәнін  ашуда  автордың  идеологиясын
айқындауға  көмектесетін  құрал  екенін
түсіндіреді.
Коннотация сөзбен байланысты оның праг-
матикалық  ақпаратының  көптүрлілігі  болып
табылады.  Себебі  олар  ақиқат  өмірдегі  заттар
мен  құбылыстарлың  өзін  емес,  оларға  деген
қандай  да  бір  қатынасты,  көзқарасты  білдіреді.
Прагматикалық  қатынастың  басқа  түрлеріне
қарағанда  бұл  көзқарас  пен  қатынас  бір  ғана
айтушының  ғана  емес,  үлкен  бір  тілдік  қауым-
дастықтың  өкілдерінің  құзырында  болады.
Коннотацияға  когнитивистика  тұрғысынан
қарасақ,  ол  адамның  санасымен,  ойлауымен
және  қабылдауымен  байланысты.  Осы  жерде
денотация  мен  коннотацияның  ұқсас  тұстары
да  бар.  Бұл  осы  сөздердің  түбір  тұлғасынан  да
анық  байқалады.  Noto,  notare  (латынша)  байқ-
аймын, бақылаймын деген ұғымды білдіреді, ал
to  note  (ағылшынша)  -байқау  және  есте  сақтау.
Деннотация мен коннотация арасындағы айыр-
машылық  олардың  алдындағы  de  сon  пристав-
каларының  антонимдік  тұрғыдағы  қарама-қай-
шылығын  қарастыру  барысында  айқындалады.
Бұл  ерекшелік  бөлу-бірге  қарастыру  тұрғысы-
нан  сипатталады.  Денотация  мен  коннотация
ақпаратты  беру  және  сақтау  қабілеті  жағынан
тепе-тең.  Бұл  тіл  арқылы  берілетін  ақпараттың
түрін  қарастыру  барысында  айқындала  түседі.
Демек,  төмендегідей  ақпараттық  блоктарды
ажыратуға  болады:  әлем  туралы,  мәтін  туралы
және тіл туралы ақпарат. Әлем туралы ақпарат
-  бұл  адам  туралы  және  коммуникация  актісі
туралы  ақпарат.  Адам  туралы  ақпарат-  адам-
ның  типологиялық  сипаты  туралы,  оның  эмо-
ционалды,  ментальды  күйі  жайлы  ақпарат.
Коммуникация  актісі  туралы  ақпарат-  бұл
қарым-қатынас  жағдайы  туралы,  қарым-қаты-
нас  құралы  жайлы,  коммуникативтік  серіктес-
ке  деген  қатынас  туралы  ақпарат.  Тіл  туралы
ақпарат-  бұл  норма  жайлы,  тура  және  жанама
мағына, фразеология,  концепт туралы  ақпарат.
Мәтін туралы ақпарат - бұл нақты бір мәтін ту-
ралы  немесе  интермәтін  жөніндегі  ақпарат.
Мәтін  туралы  ақпарат,  сондай-  ақ,  білім  қоры,
мәдениеті  туралы,  жалпы  ауызша  немесе  жаз-
баша мәтіндерде берілетін мәдени құбылыстар-
дың  көптүрлілігі  жайлы  ақпарат.
Тіл  білімінде  коннотацияның  құрылымы-
на  нелер  жатады,  коннотациялық  компонент
тілдік  бірліктің  семантикалық  құрылымында
қандай орынды алады, коннотацияны құраушы
бірліктер  арасында  қандай  қатынастар  туын-
дайды  деген  сияқты  алуан  түрлі  сұрақтар  ту-
ындап  жатады.
Өткізілген  зерттеулерден шығатын  нәтиже-
лер  мен  перспективалар.  Осылайша  коннота-
ция  құбылысының  даралық  табиғаты  жағынан
да,  әлеуметтік  сипаты  тұрғысынан  да  тілдік
қарым-қатынас  құралдарының  бірі  болуға
толық  негізі  бар  екендігі  тұжырымдалды.  Фра-
зеологизмдер ақынның объективті шындық бол-
мысын  қабылдауындағы  сезімдік  және  таным-
дық  іс-әрекетінен  туындай  келіп,  өмір
тіршілігінің  барлық  саласымен  ұштасып  жата-
тыны  анықталды.  Осындай  фразеологизмдері-
нен  ақынның  өмірлік  тәжірибесі,  танымдық
деңгейдегі  қорытынды  пайымдары  байқалады.
Мысалы,  Дүниеде  болсаң  жақсы,  ат  қалады,
Ұстадан-тат,  молдадан  хат  қалады  ("Жақсының
аты  өлмейді,  Ғаламның хаты  өлмейді"  мақалы-
мен  мағыналас  фразеологизмінің  ішкі  форма-
сынан  ақынның  өмірінен  түйген  қорытындысы
байқалады);  Түлкінің  құйрығындай  бұлаңда-
тып, Құйрығымен сәлденің тапты малды ("Фра-
зеологизм  коннотациясынан  адамдардың  бей-
несін  ашудағы  экспрессивтік,  бағалауыштық
қасиет  байқалады,яғни  жиіркену,  жақтырмау
мағынасы  көрінеді);  Дүние  үшін  жанның  бәрі
қайғыжеген  неменсе  Дүние-бір  бұлаңдаған
қызық түлкі (Ақынның эмоционалды күйі фра-
зеологизм  мағынасына  бойлай  еніп,  оқырма-
нын да  сондай күйге түсуге  уәждейді, адамдар-
да  болатын  дүниеқоңыздық  сияқты  қасиетке
баға  береді.  Дүние  үшін  қайғыру  өмірдегі
негізгі  ұстаным  емес  екендігін  түсіндіреді,
дүние-қолдың,  кірі,  бірде  бар,  бірде  жоқ  бола-
тынын  бұлаң-бұла  еткен  түлкі  жүрісіне  балап-

ВЕСТНИК КЭУ: ЭКОНОМИКА, ФИЛОСОФИЯ, ПЕДАГОГИКА, ЮРИСПРУДЕНЦИЯ
36
,халық  танымына  түсінікті,  образды  түрде  жет-
кізеді);  Қызыл  жүз  қурай  болып  келді  күзге
(Мәтел  әспетті  бейнелітіркесінен  экспрес-
сивтілік, эмоционалдық байқалады.); Екі дүние-
нұры  ғылым,  Амалдап  ұстамасаң,  жойылмағы
(Аталған  фразеологиялық  оралымнан  эмо-
тивтік  сема  мен  бағалауыштық  семаның  тығыз
байланысты  екені  байқалады.  Мұндағы  "нұр"
лексемасында  әрі  эмоция,  әрі  бағалау  мәні
бар.);  Жатқанмен  алтын  жерде  кір  болмайды,
Жай тас пен дүрдің құны бір болмайды (фразе-
ологизмнен  астарлы  ой  байқалады.  "Алтын"
сөзінен  жағымды  бағалағыщтық  қарама-қарсы
мәнде  алынып,  адамға  қатыстырыла  айтылға-
ны  айқын.)  [3].  Осы  фразеологизмдерден  баға-
лауыштықты,  экспрессивтілікті,  эмоционалды-
лықты,  ассоциацияның  анық  байқаймыз.  Олар
коннотацияның  компоненттері  екені  белгілі.
Әдебиттер:
1. Байталиева  А.  Қазақ  тіліндегі  комика-
тивтік  және  коммукативтік  фразеологизмдер.
Алматы,2009,  279б.
2. Сыздық  Р.  Қазақ  тілінің  стилистикасы.
Алматы:Дәуір,  2005,  234б.
3. Балақаев М. Қазақ әдеби тілі және оның
нормалары.  Алматы:  "Ғалым",1984,  184б.

2 (28) • 2013
37
З.К. Есымханова
ЕУРОПАДАҒЫ ВЕНЧУРЛЫҚ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ ТӘЖІРИБЕСІ ЖӘНЕ ОНЫ ҚАЗАҚСТАНДА
ҚОЛДАНУ МҮМКІНДІКТЕРІ
  ҰМақалада Қазақстанның қаржы жүйесінде Еуропадағы венчурлік қаржыландыру тәжірибесін қолдану
мүмкіндіктері зерттелген.
   Түйінді сөздер: Венчурлік қаржыландыру, венчурлік капитал, инвестиция.
    Әд. 8.
З.К. Есымханова
ОПЫТ ВЕНЧУРНОГО ФИНАНСИРОВАНИЯ ЕВРОПЫ И ВОЗМОЖНОСТИ ПРИМЕНЕНИЯ ЕГО В
КАЗАХСТАНЕ
   В статье расматривается опыт венчурного финансирования в Европе и вожможность его применения в
Казахстане.
   Ключевые слова: Венчурное финансирование, венчурный капитал, инвестиция.
   Лит. 8.
Zeynegul Esymkhanova
EXPERIENCE OF VENTURE FINANCING IN THE EUROPE AND POSSIBILITY OF ITS
APPLICATION IN THE KAZAKHSTAN
   In the article is considered an experience of venture financing in the Europe and possibility of its application in the
Kazakhstan
  Keywords: Venture financing, venture capital, investment.
  Lit. 8.
1
1 Экономика ғылымдарының кандидаты Л.Н. Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық
университетінің  "Қаржы"  кафедрасының  доценті
Еуропада кәсіркерліктің венчурлық форма-
сы,  оның  тиімділігі АҚШ-та  іс  жүзінде  тексері-
лгеннен кейін, пайда болды. Еуропалық венчур-
лық  бизнестің  эволюциясы  көбіне  АҚШ-тың
жолына  ұқсас.
Еуропадағы  венчурлық  индустрияның  пи-
онері - Ұлыбритания болды. Егер 1979 жылы бұл
мемлекеттегі  венчурлық  инвестициялардың
жалпы көлемі 20 млн фунт стерлинг болса, 1987
жылы  бұл  көрсеткіш  6  млрд-қа  дейін  жеткен.
Ұлыбританияда венчурлық бизнесті қаржылан-
дыруға мемлекет те қатысады, бірақ оның үлесі
1,5%-дан  аспайды  [1].  Онымен  қоса,  мемлекет
ынталандырудың  жанама  әдістерін  қолданады
(салықтық  жеңілдіктер,  заңнамадағы  шектеу-
лерді бәсеңдету жолымен  жеке инвесторлар са-
нын  арттыру).
Венчурлық бизнестің даму процессі белгілі
бір сатыда кәсіби ұйымдарды құруды талап етті.
Олар  коммерциялық  емес  ассоциациялар
түрінде  құрыла  бастады.  Олардың  ішінде  ең
ескісі  -  Венчурлық  капиталдың  британдық  ас-
социациясы  (BVCA)  1973  жылы  құрылған.  Вен-
чурлық  капиталдың  Еуропалық  ассоциациясы-
ның (EVCA) 1983 жылы құрылуы венчурлық ин-
дустрия өкілдері мен Евро комиссияның бірлес-
кен  бастамасының  нәтижесі  болды.  Сол  кезде
оған  43  мүше  кірсе,  бүгінде  оның  1300  мүшесі
бар [2]. EVCA басты мақсаты - Еуропада венчур-
лық  бизнестің  дамуы  үшін  қолайлы  жағдай
жасау.  Ол өз мүшелері мен өзге қатысушылар-
дың  мүдделерін  еуропалық  құрылымдарда
қорғау,  венчурлық  инвестицияларға  қатысуға
институционалды  инвесторларды  тарту,  вен-
чурлық  капиталдың шығуына қажетті механиз-
мдер мен тиімді, әрі қол жетімді стратегиялар-
ды  дайындау  қызметтерін  орындайды.
Венчурлық капиталдың Еуропалық  ассоци-
ациясының  қатысуымен  Биржалық  диллер-
лердің  Еуропалық  ассоциациясы  (EASD)  құры-
лған  болатын.  EASD  -  Еуропада  инновациялар-
ды  қолдау  механизмдерін  жасау  үшін  құрылғ-
ан,  венчурлық  капиталисттер,  биржалық  дил-
лерлер, инвестициялық банктер мен өзге инно-
вациялық  институттардың  қауымдастығы.  Бұл
саланы  дамыту  үшін  жасаған  алғашқы  қадамы
-  тез  өсетін  жас  компаниялар  үшін  еуропалық
қор нарығы - EASDAQ-ты жасау болды. EASDAQ
-  Биржалық  диллерлердің  Еуропалық  ассоциа-
циясының  автоматты  котировкалау  жүйесі,
АҚШ-тың  NASDAQ  қорының  прототипі  ретін-
де  1996  жылы  құрылды  [3].  Биржада  сатулар-
дың  электрондық  жүйесі  қолданатындықтан,
оның сату алаңы жоқ. Бүгінде EASDAQ-тағы са-
удаға  Ұлыбритания,  Франция,  Германия,  Ни-
дерланды,  Швейцария,  Австрия,  Бельгия,  Пор-
тугалия,  Италия,  Дания,  Финляндия,  Греция
мен Люксембург елдерінің компаниялары қаты-
сады.  Олардың  кейбіреулерінің  акциялары  со-
нымен  қатар  NASDAQ-та  да  сатылады.
Еуропалық  қауымдастық,  сонымен  қатар,
венчурлық  бизнестің  Орталық  және  Шығыс
Еуропа мен ТМД елдеріндегі дамуға елеулі үлес
қосты.  Еуропадық  қайта  құру  және  даму
банкінің мен EVCA қатысуымен сәйкесті ірі жо-
балар  жүзеге  асырылды.  1994  жылдан  бастап
венчурлық  капитал  Ресей,  Беларусь,  Украина
мен  Қазақстанға  салына  бастады.  Нәтижесінде
венчурлық  бизнес  тек  ТМД  елдерінде  ғана  да-
мымай,  Орталық  Еуропаның  Польша, Венгрия,
УДК  336.01(574)

ВЕСТНИК КЭУ: ЭКОНОМИКА, ФИЛОСОФИЯ, ПЕДАГОГИКА, ЮРИСПРУДЕНЦИЯ
38
Румыния сияқты мемлекеттерінде де кең жайы-
лған  [4].
Еуропа  венчурлық  қаржыландыру  көлемі
жағынан  АҚШ-тан  кейін  екінші  орында  тұрса
да,  осы  көрсеткіш  жыл  сайын  артуда.  Еуропа-
ның  барлық  дерлік  дамыған  мемлекеттері  2003
жылда  ІЖӨ-ге  шаққанда  венчурлық  салымда-
рын бірнеше есе арттырған. Мысалы Ұлыбрита-
нияның  венчурлық  капиталы  ЖІӨ-нің  0,18%-
нан  0,87%-ға  дейін  артқан  Ұлыбританиямен
қатар, елеулі өсім Швеция, Финляндия, Нидер-
ланды  елдерінде  байқалған.
2000-2010  жылдар  аралығындағы  Еуропа-
дағы  барлық  венчурлық  инвестициялар  көлемі
421  млрд  евроны  құрады.  Тек  2009  жылы  бұл
салаға әлемдік қаржы дағдарысы әсер етіп, қар-
жыландыру  алдыңғы  2008  жылмен  салыстырғ-
анда  57%-ға  қысқарған.  Ол  соңғы  онжылдықта
болған  ең  төмен  көрсеткіш  еді.  2010  жылы  ол
7%-ға  өсіп  24,6  млрд  евроға  дейін  жетті  [5].
Еуропадағы  венчурлық  қаржыландыру  са-
ласы  өзіндік  қасиеттерге  ие.
Біріншіден,  еуропалық  инвесторлар,  аме-
рикандық  серіктестеріне  қарағанда,  инноваци-
ялық  компания  пайда  әкеліп,  аяғына  нық
тұрғанда  қаржыны  көбірек  салады.  Бастапқы
"seed"  және  "start-up"  сатыларында  салынатын
инвестиция  үлесі  28%-дан  аспайды.
Екіншіден,  венчурлық  инвестициялар  тек
жоғары  технологияларға  ғана  емес,  өндірістің
барлық  салаларына  салынады  [6]
Үшіншіден,  еуропаның  венчурлық  қорла-
рының  негізгі  инвесторлары  коммерциялық
банктер болып табылады  (Сурет 1):
Сурет 1. Еуропалық венчурлық қорлар инвесторларының құрылымы (2012 ж.), % 
Венчурлық  қорларға  салынатын  капитал-
дың 38% банктерге келетін болса, 26% зейнетақы
қорлары,  14%  сақтандыру  компаниялары,  қал-
ған  бөлігі  жеке  сектор  субъектілерінің  салым-
дары  болып  табылады.  Банктер  үлесінің  көп
болуы  еуропадағы  венчурлық  қаржыданжыру-
дың  тәуекелі  аздау,  "кеңею"
сатысында  басым  жүзеге  асырылатынымен
түсіндіруге  болады.
Төртіншіден  еуропадағы  венчурлық  капи-
тал отандық қайнар көздерден емес,  көбіне ше-
тел  инвесторларымен  салынады.  Осылайша,
2000-2010  жылдардағы  еуропадағы  венчурлық
қаржыландыруды  талдау  нәтижесінде,  осы  са-
ладағы жалпы инвестицияның тек 37% отандық,
қалған  63%  шетел  қайнар  көздерінен  түсіп,
және  олардың  ішінде  АҚШ  инвесторларының
үлесі  76%-ға  тең  екен  [7].
Еуропалық модельде негізгі реттеуші ролін
Венчурлық  капиталдың  Еуропалық  ассоциаци-
ясының  (EVCA)  атқарып,  венчурлық  саладағы
қолдау қызметін Биржалық диллерлердің Еуро-
палық ассоциациясы (EASD) орындайтынын ай-
туға  болады.  Және  венчурлық  қор  өз  инвести-
цияларын  несие  алу  арқылы  жүзеге  асырады.
Жеке  инвесторлар  болса,  инновациялық  фир-
ма  акцияларын  тек  қор  нарығында  ғана  емес,
сонымен  қатар  тікелей  жолмен  де  сатып  ала
алады  деуге  болады.
Егер  Еуропаның  аталған  ерекшеліктерін
Қазақстандық  венчурлық  модельде  қолдану
мүмкіндігіне  келетін  болсақ,  олардың  ішінде
ең  тиімдісі  -  мемлекеттік  сектордың  аталған
салаға  аз  араласуы.  Себебі  бүгінде  Қазақстан-
дық  венчурлық  қаржыландыру  саласын  ресми
ақпарат  бойынша  50%-нан  астамын  мемле-
кеттік  сектор  қаржыландырады,  ал  алдында
аталған  Ұлыбританияда  ол  көрсеткіш  33  есе
төмен [8]. Демек, біз де бұл көрсеткішке жетуге
тырысуымыз  қажет.  Келесі  ерекшелік  -венчур-
лық  қаржыландыруға  банктердің  қайнар  көз
ретінде қатысуы. Қазақстанда несие нарығының
жақсы  дамуына  қарамастан  екінші  деңгейлі
банктер  тәуекелі  жоғары  инвестиция  салуға
асықпайды,  бұған  себеп  -  тиісті  заңнаманың
жоқтығы.  Үшіншіден  венчурлық  қаржыланды-
ру  Еуропадағыдай  даму  үшін  бізге  тек  ғылым
емес, сонымен қатар қор нарығын дамыту қажет.
Егер  біз  осы  ерекшеліктерді  қолдансақ,  техно-
логияларымыздың сапасы еуропадан қалыспас.
Әдебиет:
1) Hochberg, Y., A. Ljungqvist and Y. Lu (2007),
.Whom  You  Know  Matters:  Venture  Capital
Networks  and  Investment  Performance,.Journal
of  Finance  61  (1), pp.  251-302.
2)  Casamatta,  C.  and  C.  Haritchabalet  (2007),
.Experience, Screening and Syndication in Venture
Capital  Investments,.forthcoming,  Journal  of
Financial  Intermediation.
3) Cuny, C. J. and E. Talmor (2003) .The Staging
of  Venture  Capital  Financing:  Milestones  vs.
Rounds,.Working  Paper,  Texas  A&M  University
and  London  Business  School.

2 (28) • 2013
39
4) Cochrane, J. (2005), .The Risk and Return of
Venture  Capital,.  Journal  of  Financial  Economics
75,  pp.  3-52
5)  Bruining,  H.,  Verwaal,  M.  Wright,  A.
Lockett and S. Manigart (2005), Firm size efects on
syndication  participation  in  European  venture
capital  syndicates,.Entrepreneurship  Theory  and
Practice,  forthcoming.
6)  GA  Vlaskin,  EB  Lenchuk.  Innovative
dimension  of  industrial  policy  in  Central  and
Eastern  Europe  /  /  Innovations,  № 3,  2005.
7)  The  'Central  and  Eastern  Europe  Statistics
2011'  Special  Paper  is  published  by  the  European
Private  Equity  &  Venture  Capital  Association
(EVCA).  ©  Copyright  EVCA  August  2012
8)  www.natd.gov.kz

ВЕСТНИК КЭУ: ЭКОНОМИКА, ФИЛОСОФИЯ, ПЕДАГОГИКА, ЮРИСПРУДЕНЦИЯ
40
Жаманчинов А.К.
ИНСТРУМЕНТЫ РАЗВИТИЯ ИННОВАЦИОННОГО ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСТВА
В  РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН
   В статье рассмотрены вопросы развития и формирования инновационной инфраструктуры в современных
условиях  Казахстана.  Определены  основные  элементы  инфраструктуры,  которые  предлагаются  как
инструменты для развития инновационного предпринимательства.
  Ключевые слова: инновации, инновационное предпринимательство, инновационная экономика.
  Лит.7
Жаманчинов А.К.
ИННОВАЦИЯЛЫҚ КӘСІПКЕРЛІКТІҢ ДАМУЫНЫҢ АСПАПТАРЫ ҚАЗАҚСТАН
РЕСПУБЛИКАСЫНДА
    Мақалада дамудың және инновациялық инфрақұрылымның құралымының сұрақтары Қазақстанның қазіргі
шарттарында қара. Негізгі элементтер сияқты аспаптарды инновациялық кәсіпкерліктің дамуы үшін ұсыныл-
инфрақұрылымдар тағайынды.
  Түйінді сөздер: инновациялар, инновациялық кәсіпкерлік, инновациялық экономика.
  Әд.7
Zhamanchinov A.K.
TOOLS DEVELOPMENT OF INNOVATIVE ENTREPRENEURSHIP IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN
  In article questions of the development and formation of innovative infra-structure in the current conditions in
Kazakhstan. The main elements of the infrastructure, which are offered as tools for the development of innovative
entrepreneurship.
  Keywords: innovation, innovative entrepreneurship, innovation economy
1
1  Магистр  экономических  наук
Постановка  проблемы.  В  представленных
организацией  INSEAD  резул-татах  рейтинга
стран  мира  по  Индексу инноваций  за  2012  год,
Казахстан  среди  всех  стран,  занимает  83  мес-
то[1].  Принято  считать,  что  успешность  эконо-
мики  связана,  как  с  наличием  инновационного
потенциала,  так  и  созданием  условий  для  его
воплощения.  На  данный  момент  государством
предпринимаются  как  попытки  для  решения
существующих  проблем в  инновационной  сфе-
ре,  так  и  ведется  работа  по  созданию  макси-
мально  благоприятных  условий  для  развития
инновации в  стране.
Анализ  последних  исследований  и  публи-
каций.  Главным  инициатором  инновационной
экономики  в  Казахстане  является  Президент
Республики Казахстан Н.А .Назарбаев. Эту тему
он поднимает во многих своих выступлениях. В
книге  Назарбаев  Н.А.  Стратегия  радикального
обновления глобального сообщества и партнер-
ство  цивилизаций.-Астана,  2009.-264  с[2].  гово-
рится:  -  "В  Казахстане  на  сегодняшний  день
формируется  ядро  VI  технологического  укла-
да.  Где  указывается,  что  приоритетными  долж-
ны стать инвестиции в технологии, а также про-
екты  по  подготовке  кадров  для  инновационно-
го  прорыва,  в  развитие  информационных  тех-
нологий  и  Интернета,  в  ресурсосберегающие,
экологические  чистые  технологии,  в  формиро-
вание    национальных  инновационных  систем.
Тему инноваций в экономике продолжает и рос-
сийский  автор,  доктор  экономических  наук,
про-фессор Российской академии государствен-
ной  службы  при  Президенте  Российской  Феде-
рации Анатолий  Спицын,  наш  земляк.  В своей
книге  Интеграция  на  пространстве  СНГ  как
стратегическая  перспектива  инновационной
модерниза-ции экономики (опыт теоретическо-
го  анализа).-М.:Экономика,  2009.-295  с[3].  пред-
полагает,  что  для  решения  стратегических  за-
дач  инновационной  модернизации  экономики
необходимо  обновлять  производство  и  вводить
в  действие  предприятия.  Указывает,  что  одним
из  главных  факторов  роста  станут  колоссаль-
ные капитальные инвестиции для создания тех-
нологически  новых  производственных  фондов.
Что  на  современном  этапе  необходима  разра-
ботка  энергоэкологических  проблем.  В  реше-
нии этих проблем одно из ключевых мест при-
надлежит  России  и  Казахстану,  обладающих
значительными  запасами  знергоресурсов,  ин-
теллектуальным  и  технологическим  заделом
для  освоения  энергосберегающих  технологий,
владеющих  методологией  глобального  интег-
рального  макропрогнозирования.  Директор
Института экономики МОН РК, академик НИА
РК,  доктор  экономических  наук,  профессор,
Лауреат  Государственной  премии  РК,  Прези-
дент Союза  ученых Казахстана,  автор более 300
научных  публикаций  Сабден  Оразалы  в  своей
монографии  Конкурентоспособная  экономика
и  инновации:  монография.-Алматы,  2009.-
152с[4].  определяет  инновации  как  главный
фактор  повышения  конкурентоспособности
экономики  Казахстана,  предлагает  критерии  и
показатели  определения  конкурентоспособно-
сти  национальной экономики. В качестве нова-
ции  читателям  предоставляется  "Экономичес-
УДК  33(574)

2 (28) • 2013
41
кий манифест".  Главная  идея  автора  - создание
социально-ориентированной  экономики  в  Ка-
захстане.  Для  определения  кризиса  необходи-
мо усиление роли государства во всех стратеги-
ческих  важных  сферах  и  отраслях  деятельнос-
ти,  обеспечивающих  экономическую  безопас-
ность  страны,  включая  научно-техническую  об-
ласть.  Для  блага  народа  Казахстана  необходи-
ма  ориентация  не  на  идеалы  индивидуального
и  массового  потребления, а  на  сохранение  тра-
диций семьи и национальных особенностей об-
щественных отношений. Это и есть главный ключ
к  построению  гражданского  правового  обще-
ства  в  Республике  Казахстан[5].
Выделение нерешенных ранее частей общей
проблемы. В общей тен-денции развития инно-
вационной  сферы  страны,  немаловажную  роль
играет  предпринимательство.  Предпринима-
тельство, ориентированное на инновации, созда-
ющее  инновации.  Инновационное  предприни-
мательство.  Для  реализации  которого,  необхо-
димы  эффективные  инструменты  развития.
Цель исследования заключается в том, что-
бы  определить  общие  тенденции  развития  ин-
новационной  инфраструктуры,  и  выявить  эф-
фективные  инструменты  поддержки  и  форми-
рования  основных  элементов  инновационной
экономики.
Основные  результаты  исследования.  В  од-
ном  из  своих  выступлений,  глава  государства,
Н.А. Назарбаев, призвал общество "работать на
инноваци-онно-индустриальное  развитие",  ис-
кать  абсолютные инновации,  прилагать  усилия
для построения сильного Казахстана, с сильной
экономикой.
Экономика  подобного  рода,  подразумева-
ет  под  собой  наличие эффектив-ной инноваци-
онной  системы  и  институтов  поддержки  инно-
вационного  процесса.  Другими  словами,  для
формирования  "умной  экономики",  необходи-
ма  раз-витая,  работающая  инфраструктура  в
инновационной  сфере.  Инфраструктура,  кото-
рая  будет  предусматривать  эффективные  инст-
рументы  для  реализации  ам-бициозных  задач,
стоящих  перед  нашим  обществом  -  создания
новой,  умной  экономики.  В  "концепции  инно-
вационного  развития  РК  до  2030  года"  [6],  от-
мечено,  что  основными  элементами  инноваци-
онной  инфраструктуры  будут  яв-ляться:
1) технопарки,  в  том  числе  региональные
и  технопарк,  создаваемый  на  территории  Пар-
ка  инновационных  технологий;
2) офисы  коммерциализации  технологий,
создаваемые  при  научно-исследовательских
организациях  и  высших  учебных  заведениях;
3) венчурные  фонды;
4) отраслевые  конструкторские  бюро;
5) Международные  центры  трансферта
технологий.
Которые,  взаимодействуя  между  собой,
обеспечат целостную систему поддержки инно-
вационной  деятельности  на  всех  этапах  её  реа-
лизации.
Немаловажным  фактором,  на  пути  к  реа-
лизации поставленной Главой государства цели,
является развитие предпринимательства, мало-
го  и  среднего бизнеса.  И в  свете разворачиваю-
щихся  событий  на  мировой  арене  бизнес-про-
цессов,  четко  прослеживается  тенденция  к  пе-
реориентированию  существующего  бизнеса,
или  запуск  принципиального  нового,  который
будет  не  просто  ориентирован  на  инновацион-
ные  процессы,  но будет  движим  инновациями,
будет  сам  создавать  инновации.  Относительно
новое  явление  инновационного  предпринима-
тельства  уже  сейчас  имеет  успех  и  завоевывает
целые  страны.  Для  полного  понимания  данно-
го  явления,  следует  отметить,  что  под  иннова-
ционным  предпринимательством  понимается
процесс  создания  и  коммерческого  использо-
вания  технико-технологических  нововведений.
Как  правило,  в  основе  предпринимательской
деятельности лежит нововведение в области про-
дукции  или  услуг,  позволяющее создать новый
рынок,  удовлетворить  новые  потребности.  Ин-
новации служат  специфическим инструментом
предпринимательства,  причем  не  инновации
сами  по  себе,  а  направленный  организованный
поиск  новшеств,  постоянная  нацеленность  на
них предпринимательских  структур. П. Дракер
отмечает,  что "предпринимателей  отличает  ин-
новационный  тип  мышления"  Инновационное
предпринимательство - это особый новаторский
процесс создания чего-то нового, процесс хозяй-
ствования, в основе которого лежит постоянный
поиск  новых  возможностей,  ориентация  на  ин-
новации.  Оно  связано  с  готовностью  предпри-
нимателя  брать  на  себя  весь  риск по  осуществ-
лению  нового  проекта  или  улучшению  суще-
ствующего, а также возникающие при этом фи-
нансовую, моральную и социальную ответствен-
ность. В общем плане инновационное предпри-
нимательство  можно  определить  как  обще-
ственный технический  экономический процесс,
приводящий к созданию лучших по своим свой-
ствам товаров  (продукции, услуг)  и  технологий
путем практического  использования нововведе-
ний  [7].
Вышеприведенное  определение,  позволяет
выделить  среди  общего  числа  инновационных
предприятий,  социальных  предпринимателей.
Основатель  компании  "Ашока",  Билл  Драйтон
определяет  данное  явление  следующим  обра-
зом: "Социальные предприниматели не доволь-
ствуются тем, чтобы просто дать человеку рыбы,
или  обучить,  как  ее  ловить.  Они  не  успокоятся
до  тех  пор,  пока  не  революционизируют  саму
рыбную  отрасль".  Это  определение  в  полной
мере  отражает  суть  социального,  инновацион-
ного  предпринимательства.
К  инструментам  развития  инновационно-
го  социального  предприниматель-ства,  можно
отнести относительно новые явления в обществе:
краудфандинг,  фандрайзинг  и  краудсорсинг.
В целом, мотивы возникновения и популяриза-
ции  этих  явлений,  схожи.  Они  направлены  на

жүктеу/скачать 1,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: