Әдебиет, оның ішінде электрондық ресурстар: Негізгі: 1.Ш.Е.Жусипбекова, В.Б.Рыстыгулова, Г.Б.Алимбекова «Электротехника және электроника негіздері» Оқу құралы, Алматы 2022, [101-119 бет]
Қосымша: Ш.Е.Жусипбекова «Электротехника және электроника негіздері» Электронды оқу құралы, Алматы 2023.
Е.Ғ. Нәдіров, С.Б.Балабатыров, К.О.Ғали, А.А.Әбдіқадіров, Р.Дағарбек «Электротехника және электроника негіздері», Алматы 2014ж,.
Д.В. Коврижных «Лабораторный практикум по медицинской электронике с использованием программы Electronics Workbench» -Волгоград 2010.
В.П. Бакалов «Медицинская электроника. Основы биотелеметрии 2-е издание» Москва : Издательство Юрайт, 2019. — 326 с.
Китаев В.Е. «Электротехника с основами промышленной электроники» Москва, Высшая школа, 2015 г. 254 стр.
«Электротехника және электроника негіздері» әдістемелік нұсқау 2022-2023\8 тақырып.
Бақылау сұрақтары: Электрлік машиналардың әрекет ету принципі қандай физикалық заңға негізделген?
Қандай электрлік машина генератор деп аталады?
Қандай электрлік машина қозғалтқыш деп аталады?
Электрлік машинаның қайтарымдылық принципінің мәні неде?
Ротордың қандай айналу жиілігі синхронды, асинхронды деп аталады?
Асинхронды қозғалтқыштың әрекет ету принципі неде?
Асинхронды қозғалтқыштың қандай сипаты механикалық деп аталады?
Синхронды қозғалтқыштың жұмыс қағидасы қандай?
Синхронды қозғалтқыштың роторына қысқа тұйықталу орнын қоюдың мақсаты қандай?
Қандай электрлік машина синхронды деп аталады?
Айқын полюсті және айқын емес полюсті синхронды машиналар қалай құрастырылған?
Тест сұрақтары: 1. Синхронды машина деп:
Ротордың жылдамдығы статордың айналмалы магнит өрісі жылдамдығына тең және қоректендіретін ток жиілігіне тәуелді болатын электрлік машина
Жартылай өткізгішті аспап бір р-п өтуден тұрады, электр энергиясын жарық энергиясына тікелей түрлендіреді
Өтпелі үрдістері қысқа болатын және жұмыс кезінде вольт-амперлік сипаттамасының тура және кері тармақтары үшін қолданылатын шала өткізгішті машина
Ротордың айналу жылдамдығы статордың айналмалы магнит өрісі жылдамдығынан кіші және жүктемеге тәуелді болатын электрлік машина
Механикалық энергияны электр энергиясына, және керісінше электр энергиясын механикалық энергияға түрлендіруге арналған электромеханикалық құрылғы
2. Асинхронды машина деп:
Ротордың жылдамдығы статордың айналмалы магнит өрісі жылдамдығына тең және қоректендіретін ток жиілігіне тәуелді болатын электрлік машина
Жартылай өткізгішті аспап бір р-п өтуден тұрады, электр энергиясын жарық энергиясына тікелей түрлендіреді
Өтпелі үрдістері қысқа болатын және жұмыс кезінде вольт-амперлік сипаттамасының тура және кері тармақтары үшін қолданылатын шала өткізгішті машина
Ротордың айналу жылдамдығы статордың айналмалы магнит өрісі жылдамдығынан кіші және жүктемеге тәуелді болатын электрлік машина
Механикалық энергияны электр энергиясына, және керісінше электр энергиясын механикалық энергияға түрлендіруге арналған электромеханикалық құрылғы
3. Тұрақты токты электр машиналарының қызметі:
Ротордың жылдамдығы статордың айналмалы магнит өрісі жылдамдығына тең және қоректендіретін ток жиілігіне тәуелді болатын электрлік машина
Жартылай өткізгішті аспап бір р-п өтуден тұрады, электр энергиясын жарық энергиясына тікелей түрлендіреді
Өтпелі үрдістері қысқа болатын және жұмыс кезінде вольт-амперлік сипаттамасының тура және кері тармақтары үшін қолданылатын шала өткізгішті машина
Ротордың айналу жылдамдығы статордың айналмалы магнит өрісі жылдамдығынан кіші және жүктемеге тәуелді болатын электрлік машина
Механикалық энергияны электр энергиясына, және керісінше электр энергиясын механикалық энергияға түрлендіруге арналған электромеханикалық құрылғы
4. Қозғалтқыштың типтің белгіленуі: 4АН160М4УЗ, мұндағы 4 саны және А таңбасы нені сипаттайды?
4-магнит полюстерін, А-ерекшеліктерін
7. Үшфазалы синхронды қозғалтқыш Pn = 600 кВт номиналды қуатпен және 400 В номиналды кернеу мынадай деректерге ие: жиілігі f = 50 Гц, полюстердің саны 2p=4, ПӘК qn=0.96, қуат коэффициенті cos pn= 0.8 (кернеудің фазасынан бұрынғы ток). Ротордың айналу жиілігін, номиналды айналу сәтін, желіден тұтынылатын белсенді және реактивті қуатты, статор тогын және оның реактивті компонентін анықтаңыз.
n2=1500об/мин, Mн=255Н*м, Р1=10кВт, Q=258.46, Iн =1А, Ip=0.69A
8. Ротордың айналым саны статордағы айналдырушы магнит өрісінің айналым санына тең болса, бұл электр машинасы қалай аталады?
Тұрақты ток
Асинхронды
Синхронды
Генратор
Қозғалтқыш
9. Синхронды генераторды айналдыратын бірінші реттік қозғалтқыштың түріне байланысты, синхронды машиналарды бірнеше топқа бөлуге болады:
Турбогенераторлар, гидрогенераторлар, дизельгенераторлар