2. Омыртқа жотасының жалпы құрылысы, бөліктері, иілімдері

Бұл кезде ішастар мүшелерді үш анатомиялық нұсқа түрінде жабады олар: 
интраперитонеальды (барлық жағынан),
мезоперитонеальды (үш жағынан),
экстра -, ретроперитонеальды (бір жағынан)
Бұл органның топографиясын анықтауға көмектеседі. Интраперитонеальды түрде 
жабылғанда ол толығымен іш қуысында орналасқан және көбінесе шажырқайғаа ие, 
Экстра -, ретроперитонеальды жағдайда ретроперитонеальды кеңістікте орналасқан. 
Мезоперитонеальды жабынмен органның көп бөлігі іш қуысында жатыр. 
Кіндік пен жамбас симфизінің арасында париетальды ішастар жұптасқан (оң және сол) 
қатпарларды құрайды-медиальды жәнелатеральді кіндік (умбиликальды) және бөлінбеген 
— кіндік медианасы.
Ортаңғы кіндік қыртысының бүйірлерінде оң және сол жақ қуықүсті шұңқыр пайда 
болады. Медиальды және латералді кіндік қатпарларының арасында оң және сол жақ 
медиальды ішек шұңқырлары орналасқан. Бүйірлік қатпарлардың сыртында оң және сол 
жақ бүйірлік ішек шұңқырлары орналасқан, олар ерлерде ұрық сымы бар ішек каналының 
терең сақинасына және әйелдерде дөңгелек жатыр байламына сәйкес келеді. Бұл 
шұңқырлар арқылы қиғаш ішек грыжалары өтеді. Тікелей және жылжымалы грыжалар 
медиальды және қуық үсті шұңқыр арқылы өтеді. 
Ішастармен қуықтың байланысы оның толтырылуымен анықталады. Перитонеум онымен 
бос байланысады, ал толтырылған көпіршік мезоперитонеальды, бос — 
ретроперитонеальды. Ол толық қуықты жоғарыдан, бүйірден және артқы жағынан жабады 
және оның белсіз алдыңғы қабырғасы түзу бұлшықеттерге және іштің көлденең 
фассиясына жатады. Бұл анатомиялық факт іш қуысынан тыс көпіршікке қол жеткізу үшін 
қолданылады. 
Сигма тәрізді ішек, ерлерде де, әйелдерде де сол жақ мықын тесігінде 
интраперитонеальды орналасқан. Ішастар ол үшін шажырқайды құрайды, ал ішектің иілісі 
арасында — интерсигмоидты қалта болады Тік ішектің 3 бөлімі ішастармен әртүрлі түрде 
жабылған.ең жоғарғы бөлігі барлық жағынан,ортаңғы бөлігі үш жағанын ,ал төменгі 
бөлігі бір жағынан жабылған. 
Еркектерде ішастар тік ішекке өтіп, везикулярлы-тік ішектің ұңғылын құрайды. Ол екі 
жағынан тік ішек-везикулярлы ішастар қатпарларымен шектелген. ұрықтық көпіршіктері 
мен ұрық шығаратын өзекшелер көбінесе ретроперитонеальді жатыр 
Әйелдерде перитонеум қуықтан жатырға өтіп, кішкентай ұңғылды құрайды. Жатыр 
мойнының қынаптық бөлігін қоспағанда, барлық жағынан перитонеуммен 
жабылған.ішастардың қынапшасы артқы қабырғаға өтіп, оның жоғарғы үштен бірін ғана 
киеді. жатыр,қынап және тікішектің арасында үлкенірек келген жатыр-тік ішек ұңғылы 
орналасқан. Органдардың оң және сол жағында ол тік ішек-жатыр перитоний 
қатпарларымен шектеледі. Әйелдердегі жамбас перитоний қабаты сыртқы ортамен 
фаллопиялық түтіктердің, жатырдың, қынаптың және оның вестибуласының люмендері 
арқылы байланысады. Аналық без ішастармен қапталмайды.Ішастар жатыр түтігін бар 
жағынан, жатырды үш жағынан қаптайды 
Тік ішек-жатыр және тік ішек-везикуланың клиникалық және анатомиялық маңызы 
бірқатар аурулар мен жарақаттармен көрінеді, өйткені оларда патологиялық сұйықтық 

жиналады. Бұл туралы тік ішек пен қынап арқылы саусақпен немесе аспаптық тексеру 
арқылы білуге болады. 

жүктеу/скачать 1,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: