Қазақстанның ерте ортағасырлардағы тарихы жөніндегі зерттеулер
В. В. Бартольд
Кимектер, қыпшақтар,
қарлұқтар, оғыздар
туралы аса маңызды
деректеме Гардизидің
«Зайн әл-ахбар», «Худуд
әл-алам» еңбектерін
аударды. арабтардың
шапқыншылығы, Жетісу
өңіріндегі Баласағұн,
Тараз,
Қойлық қалалары,
Қараханидтер мемлекеті,
наймандар, қарлұқтар
мен Мәуереннахр
туралы құнды
мәліметтер бар
А. Н. Бернштам
Ол
өз зерттеулерінде
Орхон түріктері,
Түрік
тайпаларының
билік формасы,
мұрагерлік жүйе,
билеуші топ
лауазымдары, тілі
туралы зерттеулерін
қалдырды.
XX ғасырдың 50-60 жж. ерте ортағасырлардағы Қазақстанның
этносаяси тарихының
проблемалары бойынша қазақстандық
ғалымдар зерттеулері неғұрлым кең өрістетілді. Олар түріктер,
түргештер, қарлұқтар тарихы туралы
Ю. А. Зуев еңбектері,
ортағасырлық қимақтар мен қыпшақтар тарихын зерделеген
С. М.
Ақынжанов пен
Б. Е. Көмеков және «Қазақстан. Үш мыңдық
жылнамасы» кітабының авторлары
С. Г. Кляшторный мен Т. И.
Сұлтанов, т.б. еңбектері жарық көрді. Соңғы жылдары Түрік
мемлекеттерінің тарихы бойынша бірнеше диссертациялық жұмыстар
(
Ә. Дәулетхан, С. Сыздықов, т.б.) қорғалды. Монғол үстіртін мекен
еткен, Қазақстан аумағындағы этникалық процестерге тікелей қатысы
бар найман, керей және жалайыр тайпаларының тарихы, этникалық
шығу тегі туралы құнды мәліметтер беретін
З. Қинаятұлының
«Моңғол үстіртін мекен еткен соңғы түркі тайпалары: IX-XII ғасыр»
(2001 ж.) еңбегі.
Л. Н. Гумилев
1970-
1980 жж.
түріктер
тарихына
талдау жасаған
Л. Н. Гумилев
Ю. А. Зуев
С. М. Ақынжанов
Б. Е. Көмеков