20 балл Материалдық нүктенің кинематикасы туралы түсінік беріңіз
Еркін құлаған денелерге мысалдар келтіріңіз
жүктеу/скачать 1,68 Mb.
|
| Еркін құлаған денелерге мысалдар келтіріңіз.
Денелердің түсуі – құлауы қоршаған ортада ең көп таралған қозғалыс түрлерінің қатарына жатады. Дененің еркін қозғалуы дегеніміз-ауырлық күші әсерінен,ешқандай кедергісіз,дененің вертикаль(дененің тік төмен немесе жоғары қозғалуы). Еркін түсуге мынадай анықтама беруге болады: денелердің еркін түсуі дегеніміз бастапқы жылдамдықсыз бірқалыпты үдемелі қозғалыс болып табылады. Осыдан еркін түсу кезінде дененің үдеуінің тұрақты болып қалатындығы шығады. ауасыз кеңістікте Жердің берілген нүктесінде барлық денелер бірдей үдеумен түседі. Бұл үдеу – еркін түсу үдеуі деп аталады g-бағыты/төмен g=9,8 м/с^2 Еркін түсу үдеуі-g Еркін түсу үдеуі g әрпімен белгіленеді. Еркін түсу үдеуінің векторы g әрдайым төмен карай бағытталады. Еркін түсу кезінде барлык денелер жер бетіне жақындаған сайын теңүдемелі қозғалады. Демек, денелердің еркін түсуі теңүдемелі қозғалыстың тамаша мысалы бола алады. Мысалы, егер күлап келе жатқан шарды әрбір тең уақыт аралығы өткен сайын арнайы құрал аркылы суретке түсіріп алып отырса, онда шардың көршілес орындарының арақашықтықтары бойынша қозғалыстың шын мәнінде теңүдемелі екенін анықтауға мүмкіндік туады. Осы аралықтарды өлшей отырып, еркін түсу үдеуінің сандық мәнін де есептеп шығаруға болады. Неғұрлым дәл есептеулер еркін түсу үдеуінің сандық мәні Жер шарының әртүрлі нүктесінде аздап өзгеше болатынын кәрсетеді. Мысалы, жергілікті жердегі ендікке байланысты ол былай өзгереді: 0° —9,78049м/с2; 60° —9,81924 м/с2; 90 — 9,83221 м/с2. Демек, еркін түсу үдеуі полюстерде үлкен болып, ал экваторға жақындаған сайын азаятыны байқалады. Мысалдар келтіре аламын, олардың барлығы тартылыс күшімен байланысты: Адам заттарды түсіреді, аспаннан құлаған метеоритті, спорттың экстремалды түрінен: парашютін ашпай ұшақтан секірген парашютшы. жүктеу/скачать 1,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|