239 25 желтоқсан 2015 жыл

23 қыркүйек 2016 жыл

8

АШЫҚ САБАҚ

ОТКРЫТЫЕ  УРОКИ

 «Біз қоғамда, әсіресе, жастар

арасында діни экстремизм профилак-

тикасын күшейтуіміз керек..»

Н.Назарбаев

  «Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп

» Абай атамыз айтқандай әрбір қазақ ба-

ласы  бір –біріне дос , бауыр болуы  қажет.

Ал қазіргі қоғамда  осы нақыл сөздің қадірі

қашқандай , себебі  ұлтымыз қазақ бола

тұра    кейбір  адамдардың  бойынан

дінімізге, тілімізге деген  жат  қылықтар

байқалуда.  Бір қазақ  екінші бір қазаққа

дос, туыс  діндес  бауыр емес, керісінше

өзара қарсы жақтағы  бөтен тараптың

өкілдері болып шықты.Соның бір айғағы

қазіргі таңдағы ел аузында жиі айтыла-

тын   діни экстремизм  мәселесі

Діни экстремизм – ғасыр дерті .Өз ұлты

қазақ бола тұра , қаракөз  қандастары-

мыздың  жанын қиып,олардың отбасы-

ның  берекесін  қашырып,  намысшыл

қазақтың ұл мен қыздарының  абыройын

төмендетуде.

Ал  осы  діни  экстремизмге    кімдер

ілігеді?

Қазіргі таңда жұмыссыздар, өмірден өз

орнын    таппағандар,  рухани  ізденісте

Қоғамның ең әлсіз тұсы дін, жастары-

мыздың дін туралы сауаттылығы наша-

рынан ба, әлде бір себеппен ба, сектала-

рға кіру себебі, бүл қазіргі уақытта қоғам-

ның, мемлекеттің ең өзекті мәселесі.

Ислам араб сөзі, аллаға бойынұсыну

деген  мағына  білдіреді,  Ислам  діні  VІ

ғасырдан Арабия түбегінен тарай баста-

ды, Ислам діні әлемде 1, 3 млрд адам

ұстанады, және де мемлекеттік дін деп

жариялаған мемлекеттер де бар, Ислам

діні бүкіл әлемде көк пен жерді жарату-

шы, Аллаға ғана сенуді уағыздайды. Ал

ислам дінінің алғышартының бірі Алла-

дан басқа құдай жоқ, Мұхаммед алла-

ның елшісі екендігіне куәлік беру. Ислам

діні – адам баласын тура жолға бастай-

тын дін. Адамды мейірімділікке, бауыр-

машылыққа, қайырымдылыққа үйретеді,

Имансыз ұлт болмайтынын түсінген атам

қазақ, ислам дініне қатты көңіл бөлген,

«Алланың өзі де рас, сөзі де рас»- деп

жырлаған ұлы Абай ислам дініне берік

болған ғой, ал қазіргі таңда кездесіп отыр-

ған келеңсіз жағдайлар неден,- деп қара-

стырып көрейік

Экстремизм деген не? Қоғамға тигізер

әсері қандай?

Қазіргі таңда діни - ахуал жағдайында

Уристемова Сандугаш Шынболатовна

№ 5 орта мектебінің

қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі

Экстремистер - өз идеяларын өз өмірлеріне

ғана емес, заңды және заңсыз мүмкін әдістерді

пайдаланып, тұтас қоғамға қолданғысы келетін-

дер....

Ширин Акинер,

британдық жазушы.

Діни экстремизм ұғымына анықтама бермес үшін

әңгімеміздің әлқиссасын «экстремизм» деген грек

жұрнағымен аяқталып тұрған латын сөзінің анықта-

масынан  бастағанымыз  жөн. «Бір  орталықтан

ауытқу, қандай да бір белгіленген шектен тыс кету»

деген мағыналарға ие осы ұғым дінде болса діни эк-

стремизм деп аталады. Экстремизмнің пайда болу-

ының алғашқы көрінісінің бірі адамның надандыққа,

көрсеқызарлыққа бейімделген көзқарасы. Осы орай-

да жаңашыл педагог діни экстремизмге қарсы тәрби-

елеуде қандай рол атқарады деген орынды сауал

туындайды. Ең алғашқы экстремизм этапы надан-

дық пен көрсеқызар көзқарастан туындайтын бол-

са, оқушының жеке адами көзқарасын қалыптасты-

руда педагогтің атқарар міндеті айқын. Екіншіден зер-

ттеушілердің пікірінше экстермистер көре алмайтын,

түсінбейтін немесе түсінгісі келмейтін адамдардан

шығады. Педагог алдында отырған оқушының ара-

сынан өзгелердің жетістігіне қуана алмайтын, өне

бойы өз пікірі дұрыс болмаса да дұрысқа санайтын,

«ҚАЗІРГІ ҚОҒАМДА ДІНИ ЭКСТРЕМИЗМГЕ

ҚАРСЫ ТӘРБИЕЛЕУДЕГІ ПЕДАГОГ РОЛІ»

Абубакирова Гульнур

Абубакировна

№ 29 орта мектебінің

бастауыш класс мұғалімі

түсіне тұра түсінгісі келмейтін оқушыны байқаса,

оның жеке нәрселерге қызығушылықтарын анық-

тауға уақыт бөлгені дұрыс. Кез келген адамның бір

пәнге немесе бір салаға деген қызығушылылығы бо-

лады десек ұстаз бұл жерде психологпен біріге жұмыс

жасауы тиіс.

Адамдардың дінге деген құрметін өз мақсаттары-

на пайдаланып, дінралық ахуалдың ушығуына ба-

ғыттайтын топтағы экстремистердің көп бөлігі тек

надандықтан ғана емес, өзінің МЕНІҢ өзгелерден жо-

ғары қоятын адамдардан да шығып жатады.

Діни экстремизмге қарсы тәрбиелеудегі педагог

ролінің негізгі әдістерінің біріне діни экстремизм ту-

ралы өтілетін тәрбие сағаттарының, дөңгелек үстел-

дердің, дін қызметкерлерімен, имамдармен, молда-

лармен кездесудің, рухани әңгімелердің маңызы өте

зор болмақ. Сонымен қатар сенбіліктердің, қайырым-

дылық шараларының, мәселен қарттар үйіне, жетім-

дер  үйіне  немесе  мүмкіндігі  шектеулі  жандарға

көмектесу, еріктілер тобында жұмыс жасаудың да

оқушының кей көзқарасына шектеу қоюы мүмкін.

Сондықтан әр педагог жаңашыл технологиялар не-

гізінде оқушыларды адамгершілікке, мейірімділікке,

қайырымдылыққа ерте бастан тәрбиелеуі тиіс.

Бұл ретте әсіресе өтпелі кезеңдегі жасөспірімдер

үшін дінтану сабағының да маңызы ерекше. Өз пікірі

қалыптасқан, жүрегі мейірімге толы,   діни сауатты-

лықтың алғашқы баспалдағы мектептен бастау ала-

ды десек, бұл күресте педагог та басты жол сілтеу-

шілердің бірі болмақ...

АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ

Т.Р. Тұрғанбаева

№32мектеп-гимназияның

 орыс тілі мен әдебиеті пәнінің

мұғалімі

жүргендер, жеке басы мен отбасындағы

психологиялық қиындықтарға төзе алма-

ғандар, Ислам дінін терең білмейтіндер,

әсіресе миссионерлердің үгіт-насихаты-

на тез ілігеді.  Осы мақсатта мектеп қабы-

рғасында  жүрген әрбір ұстаз  жас ұрпақ-

тың діни экстремизм  індетіне жол тарт-

пауына  ат салысуы керек деп ойлай-

мын.  Бастауыш  сыныптан  бастап

оқушыларды  сауатты діни әңгімелерге

баулыса , нұр үстіне нұр болар еді. Сон-

дай діни туралы   әңгімені бір сәт тыңдап

көрелікші : «Діннің не екендігін қаперіне

де ілмей, сабын өндіргеннен басқа еш-

теңе білмейтін бір кісі, күндердің бір күні

иманды кісімен әңгімелесіп отырып бы-

лай дейді:

- Сендердің сенімдеріңнің бір пайдасы

болса, адамдарға тек жақсылық әкелсе,

осыншама жылдар бойы дүниеде жаман-

дық,  күпірлік  қалмайтын  еді  ғой?

Иманды кісі әлгі адамның бетіне бір сәт

қарап тұрды да:

- Ондай болса, сен жасаған сабындар-

дың да түкке керегі жоқ. Өйткені олар-

дың бір пайдасы болғанда, айналамыз-

да кір мен ластық қалмас еді? -деді.

Сабын шығарушысы дереу қарсы шы-

ғып:

- Адамдар сабын қолданбаса менің

кінәм не?

- Адамдар діннің әмірін орындамаса

діннің кінәсі не? Егер діннің заңдылық пен

талаптарын барлық адам орындағанда,

күллі дүние баяғыда түзелген болар еді».

Осы әңгіме  мәңгілік қазақ перзенттерінің

жүрегіне  жылулық орнатары анық. Және

мен өз  ой толғанысымды  Міржақып Ду-

латұлының «Оян, қазақ!» атты өлең  жол-

дарымен қорытындылағым келеді.

Оян, қазақ!

Оян, қазақ! Өз дініңді ұмытпа,

Дініңді сен ардақтағын, құнтта!

Көз алдыңда тура жолың тұрғанда,

Қателесіп жаман жолмен былықпа!

АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ

жалпы экстремизм деген терминге зерт-

теушілер ортақ бір нақты мазмұн беретін

балама сөз тапқан жоқ. Әр ғалым өзінше

сөз саптайды. Бір анығы, қоғам үшін бұл

– үлкен қауіпті құбылыс.

Бүгінгі шиеленіскен діни ахуалдың се-

беп - салдары қандай?

Қазақ  елінің  соңғы  жылдары  үсті  -

үстіне  болған  экстремисттік  мінездегі

адам шошырлық жағдайлар ұйқымызды

қашыра бастады. Осы жылдың маусым

айында Ақтөбе қаласында басталған діни

дүрбелең,  іле - шала  Алматыда  бой

көтеріп бейбіт елдің мазасын кетірді. Қазір

халық енді қай жерде дүмпу болады деп

үрей құшағында өмір сүруде. Елбасы-

мыз қоғам көңілін басқан қалың тұман-

ды сейілту үшін шұғыл жиын өткізіп, діни

экстремизмнің алдын алу мәселесін жан

- жақты талқылады. Н.Ә.Назарбаев лаң-

кестерді түбегейлі жоюға мемлекеттің

күш - жігері жететінін нық сеніммен айт-

ты. Ендеше, еліміздегі діни шиеленіскен

ахуалдың себеп - салдарының күрмеуін

ағытуға біз де , педагогтар,өз тарапымыз-

дан азаматтық пікір білдіруді жөн санай-

мын.

Діни экстремизм және оның алдын -

алу үшін не істеу керек ?

Экстремизмге қарсы күрестің бірден -

бір жолы – олар туралы өз уақытында

шынайы мәлімет беру. бұл жерде әрине

күнделікті ақпарат құралдарының рөлі өте

жоғары.

Әйтседе  жас  өспірім  балалар  үшін

ақпарат құралдарының беретін мәліметі

де жеткілікті емес, Секталардың, экстре-

мистік топтардың қауіпі туралы жастар-

ды  көбірек  хабардар  етіп  отыру

қажет.Әрбір азамат қоғам тыныштығы

үшін діни экстремизмге табанды түрде

қарсы тұруы тиіс.

Өз  әріптестерімді  заманымыздың

қауіпті дертіне айналған экстремизмнің

кісенінен жасөспірімдерімізді қорғап, сақ-

тап қалуға аянбай тер төгуге шақырамын.

АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ

Балжанова Салтанат Карловна

№49 жалпы білім беретін орта мектебінің

бастауыш класс мұғалімі

Діни ахуал, діни экстремизмге тосқауыл қою, ал-

дын алу мақсатында бүгінгі таңда жастар арасында,

теріс діни ағымдардан сақтандыру жайлы әңгіме ет-

пекпін.«Діннің тұтастығы – елдің тұтастығы: діни ала-

уыздық ұлттық алауыздыққа апарып соқтырады»

деп елбасы Н.Ә.Назарбаев  айтқан ойды құптаймы-

н.Қазақстан Республикасы егеменді, тәуелсіз мем-

лекет ретінде өмір сүріп келе жатқанына жиырма  бес

жыл толды. Осы жылдар аралығында қоғамда терең,

әрі түбегейлі өзгерістер орын алды. Халықаралық

деңгейде бәсекелес болуға қабілеттілігін көрсетіп ке-

леді.  Алайда, қоғамда белең алып жатқан келеңсіз

мәселелер де жоқ емес. Қазіргі таңда  діни ахуалдың

ушығып күрделі әрі сан саналы екендігі мәлім бол-

ды. Ол үшін Барлық мектептерде «Дінтану» сабағы-

мен қоса қауіпсіздік сабақтары өткізіліп, экстремистік

топтармен, тоталитарлық секталарды қалай білуге

болатынын  және  олардан  қалай  сақтану  жолын

көрсетіп отыру қажет. Біріншіден  Діни ахуал, діни

экстремизмнің алдын  алу мақсатында, Отанды,

туған жерді сүюге үндеп, әр жүректе патриоттық

сезімді ояту керек. Ол үшін:

1. қоғамдық ұйымдармен, ардагерлер мен ауыл

ақсақалдары кеңесі бірлесіп, бүгінгі қоғам өміріндегі

діни - саяси мәселелер жайлы библиографиялық шо-

лулар өткізіліп тұрса игі;

2. ауыл жастары, оның ішінде жасы кәмелетке тол-

мағандардың құқығы жайлы ережелерге толығымен

тоқталып жатталуы тиіс;

3.«Теріс діннің керітартпа кеселдері» жайлы да біліп

жүруіміз біз үшін де, жастар қауымы үшін де шарт.

Яғни әр біріміз осы бағыттағы діни ахуалды бақы-

лау, теріс ағымдағы діндерге және діни экстремизм-

ге тосқауыл қою, олардың алдын алу бағытындағы

пікірлерді және түрлі тәрбиелік - танымдық, түсіндіру

жұмыстары жайлы біліп жүру әрбір жастардың ал-

дына қойған мақсаты - міндеті екенін ұмытпаған жөн.

Мектепте діни сенім бостандығы және діни бірлес-

тіктер туралы заңнама толықтай сақталуы керек. Ел-

імізде оқып, білім алып жүрген кейбір жастарымыз-

дың жалған діни ағымдарына ілесіп кететіндігі бізді

қатты қынжылтады. Олардың бұл ағымдарға деген

иммунитеті  әлсіз.  Сондықтан  жастар  арасында

қоғамдық ұйым болып, жастардың діни сауаттылы-

ғын ашу барша білімді азаматтардың парызы екенін

түсінуіміз керек.Жалпы экстремизмге қарсы күрестің

бірден-бір жолы - олар туралы өз уақытында шы-

найы мәлімет беру.  Сондықтан, бірлесіп атқарып

келген алдын алу шараларын, әсіресе, діни экстре-

мизмге қарсы бітіспес күресті одан әрі пәрменді жа-

лғастыруымыз керек.

АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ

Конкурс

23 қыркүйек 2016 жыл

9

АШЫҚ САБАҚ

ОТКРЫТЫЕ  УРОКИ

Т.В. Ледакова

Воспитатель

 ДО  № 15 «Жидек»

В современном обществе такие

понятия как экстремизм и терроризм

стали появляться все чаще и чаще.

Жертвами экстремизма становятся

невинные люди, среди которых есть

и дети. Дети…. Это их, в первую оче-

редь, мы должны защитить от этой

угрозы человечества. Одним из при-

знаков экстремистской деятельнос-

ти является возбуждение социаль-

ной, расовой или религиозной розни.

Чтобы не случилось этого, педагог

должен проводить работу с детьми.

Я  считаю,  что  детям  необходимо

прививать, как можно раньше, толе-

рантное мировоззрение, терпимое

отношение ко всем людям вне зави-

симости от их национальности, ре-

лигии, социального положения. Не-

обходимо воспитывать уважение к

культуре других народов, чувство

неприятия к насилию,патриотизм. В

основу воспитания детей надо ста-

вить чувство патриотизма. Как че-

ловек, воспитывающийся в некогда

советском обществе, всегда счита-

ла и считаю, что детям необходимо

прививать любовь к своей родной

стране, к людям, живущим в этой

стране. Нас, поколение тех лет, вос-

питывали так, что мы свято верили,

что наша страна самая лучшая, са-

мая могущественная, самая друж-

ная. Поэтому не случайно досталась

победа  в  Великой  Отечественной

войне. Ведь страну шли защищать

Абайдың сөзімен айтсам,«Терең

ойдың түбінде теңізі бар,Тесіле көп

қараса көңіл ұғар».Ұлы гуманист пе-

дагог адамды сүю туралы айта оты-

рып,«Адамзаттың бәрін сүй бауы-

рым деп»,«Адамзатты сүю-хақтың,

ғаділеттің жолы»деген анықтама бе-

реді.Қазіргі білім берудегі басты ұста-

ным болып отырған гуманистік пе-

дагогиканың негізі«Адамды сүюден

бар  жақсылық  басталады»деген

пікірмен  ұштасады.Жас  ұрпақты

тәрбиелеу ісі ең алдымен адамды

сүюге баулудан басталса,қоғамда

бейбітшіліктің нығаюы,діннің біріктіру-

ші,рухани фактор есебінде рөлінің

күшеюі үшін діни мәдениет пен діни

сананы тәрбиелеу керек.Діннің негізгі

мақсаты- адамдағы барлық адамгер-

шілікқасиеттерді сақтау және олар-

ды дамыту.Ислами идеяларды өрке-

ниеттік тұрғыда қабылдап,оларды

еліміздің әлеуметтік-экономикалық

даму жолында қолдана білсек,біздің

қоғамдағы біраз мәселелер шешімін

табар еді.

Елімізде «Хизбут Тахрир»,«Таб-

лиғи  жамағат»  секілді  радикалды

ұйымдардың өкілдері көбейді.Олар

насихаттап жүрген Конституциямы-

зға қарсы уағыздар қазір қазақстан-

дықтарға таңсық болудан қалды.М-

ұндай радикалды ұйымдар дәл осы

қарқынмен тарала берсе,ол Қазақ-

стан халқының ортақ мемлекеттік

мәдениетке бірігуіне әжептәуір кедергі

болады.Әсіресе, қазір дүние жүзіне

қауіп  төндіріп  тұрған  діни

төзімсіздік,діни  экстремизм  және

терроризмді ХХІ ғасырдың анағұр-

лым өткір мәселелеріне жатқызуға

болады.Олардың басты қаруы-қаті-

гездік пен шапқыншылық.Сонымен

қатар діни ант берген адамдардың

экстремистік қатардан шыға қоюы

өте қиын.

    Сондықтан, халқының 60 пайы-

зы мұсылман болып саналатын Ота-

нымыздың  тағдырына  исламның

әсері  мол.Экстемизмге  қарсы

күрестің бірден-бір жолы-олар тура-

лы  дер  кезінде  мәлімет  беру.-

Жасөспірім балалар үшін ақпарат

құралдарының беретін мәліметі жет-

кіліксіз.Ол  үшін  мектеп  мұғалім-

дерінің рөлі басым.Барлық мектеп-

терде«Дінтану»сабағымен қоса ба-

сқа  пән мұғалімдері қауіпсіздік са-

бақтарын өткізіп, онда экстремистік

топтарды, тоталитарлық секталарды

қалай білуге болатынын түсіндіріп,

олардан  қалай  сақтану  жолын

түсіндіруі  тиіс.Ата-ана,  оқушы,

мұғалім болып үштік одақ құра оты-

рып, қоғам тыныштығы үшін діни эк-

стремизмге  табанды  түрде  қарсы

тұра алатын мықты азамат тәрбие-

леп шығаруы тиіс.«Діни экстремизм-

адамдар арасына іріткі салуга, қант-

өгістер ұйымдастыруға жол ашады-

.Қазақтың болмысына жат ағымда-

рға қазір тосқауыл қоймасақ, онда

ертең бірлігімізге сызат түседі.Егер

елімізде Құран жолымен жүретін таза

мұсылман халық көп болса елде бе-

реке, бірлік, тыныштық болады.»-

дейді Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев.Қ-

азақ халқы ертеден-ақ бірліктің, ын-

тымақтың маңызын жете түсінген.-

Бабаларымыздан  өсиет  боп  бізге

жеткен «Бақ қайда барасың,Ынты-

мағы мен бірлігі жарасқан елге бара-

мын»деген қанатты сөзі өз мәнін жой-

ған  жоқ.Сондықтан  бәріміз  тәу-

елсіздігіміздің нығаюы үшін, елімізде

ұлтаралық және дінаралық татулық-

тың сақталуы үшін қоғам болыпбір

кісідей атсалысайық.Бірлігіміз бекем,

тәуелсіздігіміз баянды болсын, ағай-

ын!

АҚТӨБЕ ОБЛЫСЫ

вчерашние  школьники,  которые

были разной национальности, кото-

рых воспитывали так, что они знали,

что дружба и любовь к своей стране

поможет непременно победить. Воп-

росы воспитания молодежи в духе

любви к Родине сейчас встают осо-

бенно остро, поскольку в обществе

ощущается «дефицит нравственно-

сти» Президент нашей страны Н.А.-

Назарбаев, в одном из своих выс-

туплений, подчеркнул: «Патриотизм,

нормы  морали  и  нравственности,

межнациональное согласие и толе-

рантность, физическое и духовное

развитие, законопослушание. Эти

ценности  должны  прививаться  во

всех учебных заведениях, независи-

мо  от  формы  собственности». 

Воспитание казахстанского патрио-

тизма – одна из важнейших задач  го-

сударства, трудового коллектива, и

всего общества в целом. Но глав-

ная роль в этом, я считаю, отводит-

ся семье и педагогам.

Поэтому, задача учителей и вос-

питателей, разъяснять основы пат-

риотизма, вести патриотическое вос-

питание  и  всесторонне  развивать

здоровое чувство патриотизма. Вос-

питание патриотизма - основа успе-

ха  нашего  многонационального  и

многоконфессионального общества

против терроризма и экстремизма.

Ведь фундаментом казахстанского

патриотизма является равноправие

всех граждан и их общая ответствен-

ность за Родину, и ее будущее.

ГОРОД АКТОБЕ

Мақсаты:  Жорғалаушылар  кла-

сының тіршілік әрекеттерімен, құры-

лыс  ерекшеліктерімен,  көптүрлілігі-

мен, өздеріне тән белгілерімен таны-

стыру,  олардың  негізгі  ерекшелік-

терін талдап түсінік беру.

Міндеттері:

Білімділік:  Жорғалаушылар  кла-

сының тіршілік әрекеттерімен, құры-

лыс  ерекшеліктерімен,  көптүрлілігі-

мен, өздеріне тән белгілерімен таны-

стыру,  олардың  негізгі  ерекшелік-

терін талдап түсінік беру.

Дамытушылық:  Оқушылардың

іскерлік  дағдыларын  арттыру,  шы-

ғармашылыққа,  ғылыми  жұмыста-

нуға  баулу,  топпен  жұппен  жұмыс

жасау  дағдыларын  қалыптастыру.

Тәрбиелік:  Оқушыларды  ептілік-

ке,  жұптасып  жұмыс  жасауға,  жорғ-

алаушыларды  қорғауға  тәрбиелеу.

Көрнекілігі  :  Жорғалаушылар  су-

реттері,  тірі  тасбақа,  үлестірмелер,

видиороликтер

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың  типі:  Дәстүрлі

Сабақтың әдісі: СТО элементтері,

топтық  жұмыстар,

І.  Сабақтың  барысы:

І.  Ұйымдастыру

А)  оқушыларды  түгелдеу

Ә) сабаққа назар аударту

Б) топқа бөлу

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

Карзинаға толы сұрақтарға әр топ

жауап  береді.  Толық  жауап  беру

қажет.

ДІНДІ  ҰСТАНА  АЛСА – ҚАСИЕТ,

ҰСТАНА  АЛМАСА – ҚАСІРЕТ

Нәбиева Қарлыға Нысанбайқызы

Алға ауданы  Маржанбұлақ орта мектебі

жүктеу/скачать 23,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: