3 І. Психиканыѕ пайда болуы, дамуы жјне негізгі ерекшеліктері
жүктеу/скачать 88,57 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зерттеудіѕ объектісі
- Курстыќ жўмыстыѕ ќўрылымы
- 1.1.Психиканыѕ пайда болуы жјне дамуы
| Зерттеудіѕ маќсаты: Адамдар мен жануарлар арасындаєы психиканыѕ ґзгешеліктерін теориялыќ тўрєыдан айќындау.
Зерттеудіѕ міндеттері: 1.Психиканыѕ пайда болуы мен дамун теориялыќ тўрєыда ќарастыру; 2.Адам мен жануарлар психикасыныѕ ерекшеліктерін аныќтау; Зерттеудіѕ объектісі:Адам жјне жануарлар психикасы Зерттеудіѕ болжамы:Егер адам мен жануарлар психикасы туралы єалымдар тўжырымдамалары теориялыќ тўрєыдан айќындалса, онда олардыѕ айырмашылыќтары аныќталар еді, ґйткені ќоєам ґзгерісіне сјйкес психика туралы зерттеулер ґзекті болуда. Курстыќ жўмыстыѕ ќўрылымы: Кіріспеден, 2 тараудан, ќорытынды жјне пайдаланылєан јдебиеттерден тўрады. І. Психиканыѕ пайда болуы, дамуы жјне негізгі ерекшеліктері 1.1.Психиканыѕ пайда болуы жјне дамуы. Єылым бїкіл органикалыќ дїниеніѕ мјѕгі баќи бір ќалыпта тўрмайтынын, ол сан алуан сапалы ґзгерістер нјтижесінде пайда болєанын жаратылыстану єылымдарыныѕ мјліметтеріне сїйене отырып тїсіндіреді. Біз адам психикасы бірден жасалмаєанын, оныѕ ґзі жануарлардыѕ ґткендегі талай єасырлыќ даму жолдарымен біртіндеп даярланєандыєын, екеуініѕ арасында сабаќтастыќ байланыс бар екендігін жаќсы аѕєарамыз. Психика органикалыќ материяныѕ барлыєында бірдей бола беретін ќасиет емес. Ол ґсімдіктер дїниесінде жоќ. Тіпті тірі организмдердіѕ тґмендегі фомаларынан да оны табу ќиын. Психика материяныѕ жоєары формаларыныѕ, жанды материяныѕ єана ќасиеті. Тірі материяныѕ, тґменгі тїрлеріне (мјселен, ќарапайым организмдерге) тітіркенушілік (сыртќы јсерлерге жауап бере алушылыќ), ал оныѕ жоєары тїрлеріне сезгіштік(заттардыѕ ќасеттерін бейнелей алу) ќасиет тјн. Сезгіштік – психиканныѕ еѕ бастапќы белгісі. Бўл организм сыртќы ортаны тїйсіне алу ќабілеті. Тїйсік орталыќ нарв жїйесі бар барлыќ жануарларда жјне адамдарда кездесетін ќарапайым психикалыќ ќўбылыс. Психикалыќ јрекеттіѕ дамуы нерв жїйесініѕ дамуымен шарттас. Ал нерв жїйесі ќўрылысыныѕ кїрделене тїсуі психиканыѕ кїрделене тїсуіне, оныѕ жоєарєы формаларыныѕ пайда болуына жаєдай туєызєан. Еѕбек јрекеті адамды жануарлар дїниесінен ерекшелейді. Егерде ќоршаєан ортаєа жануарлар бей-жай тїрде бейімделсе, табиєаттыѕ бергенін єана пайдаланса, ал адам еѕбек јрекеті їрдісінде табиєатќа белсенді жјне маќсатты јсер етеді, оны ґзгертеді, материалдыќ жјне рухани ќажеттіліктерін ќанаєаттандыру їшін оєан бейімделеді жјне пайдаланады. Еѕбек їрдісінде адам ґзініѕ дене жјне рухани табиєатын ґзгерте алады. Ф.Энгельстіѕ айтуынша «адамды адам адам еткен еѕбек». Алєашќа ќауымдыќ кезеѕнен бастап, еѕбек їрдісінде адамдыќ дене жјне психикалыќ ќабілеттері жетілді, оныѕ миы жјне сезім органдары, психикалыќ сапалары, ќабілеттері ќалыптасты. Адамныѕ даму тарихы сапалыќ жаѕа саты, ол жануарлардыѕ биологиялыќ дамуыныѕ одан бўрыѕєы жолынан тїбірлі ерекшеліктері бар. Адамныѕ жануарлардыѕ ґмір сїруінен ерекшелігі - ќоєамдыќ еѕбек јрекетіне кґшу болып табылады. Осы ґмірдіѕ нјтижесінде психиканыѕ жаѕа тїрі – адамныѕ санасы пайда болады. Адам санасыныѕ ќалыптасуы мен психологиялыќ сипаттамасы жаѕаныѕ басталуын, психика дамуыныѕ жоєарєы кезеѕін білдіреді. Саналы бейнелеудіѕ жануарларєа тјн психикалыќ бейнелеуден айырмашылыєы – бўл заттыќ шындыќты бейнелеу. Санаєа жан-жаќты сипаттаманы А.Н.Леонтьев ґзініѕ «Іс-јрекет, Сана, Жеке тўлєа» атты еѕбегінде берген болатын[1.38-39б]. жүктеу/скачать 88,57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|