3 І. Психиканыѕ пайда болуы, дамуы жјне негізгі ерекшеліктері



бет7/7
Дата26.11.2022
өлшемі88,57 Kb.
#52742
1   2   3   4   5   6   7
Ќорытынды
Кез келген єасырды алып ќарасаќ, адамдар ежелден-аќ адамныѕ дамуына їлкен мјн беріп ќараєан. Єасырлар бойы табиєат ќўбылыстары мен жан-жануарлар, адамныѕ ішкі-сыртќы дїниесін зерттеу арќылы оныѕ заѕдылыќтарын тапќан.
Адам санасы объективті дїниеніѕ айна бетіндегідей механикалыќ бейнесі емес. Танымдыќ процесс кезінде оєан толып жатќан басќа да жаєдайлар (оныѕ кґргендері, білгендері, естігендері, тїйгендері) јсер етеді. Сондыќтан бір нјрсені кґріп тўрып, адам толып жатќан ойєа шомады, ойын сан-саќќа жїгіртеді. Сґйтіп, объективті дїние санаєа тїрткі болады. Біраќ адам объективті ґмірді шын да, жалєан да, дўрыс та, бўрыс та бейнелейді. Олай болса, сол дјлдікті шыєармашылыќ тўрєыдан тїсіну ќажет. Таным процесінде эмоцияныѕ орны ерекше. Эмоциясыз ешбір дїниені тануєа талпыныс, ізденіс, таѕырќау болмаќ емес. Онсыз єылымда, ґнерде жаѕалыќтар болмайды. Айналадаєы ќўбылыстарды тез байќап, ерекшеліктеріне таѕдану, таѕырќай білу, їѕіліп ќарап, бір нјрсеге ўќсату, оймен салыстыру – осылардыѕ бјрі танымныѕ бастамасы, кґзі. Ал адамда психика да бар. Адам ўйќыєа кеткенде тїс кґреді. Ол – саналы ќўбылыс емес, психикалыќ процесс. Оны сана билей алмайды. Јрине, кґргендік тїстер де болады. Оныѕ себептері басќа. Айталыќ, кґптеген уаќыт ойлап, шешуін таба алмай ќиналып жїрген кейбір жаєдайлардыѕ шешуін, немесе басќа бір ойланып, уайымдап, толєанєан істіѕ аќырєы нјтижесін адам тїсінде кґруі де мїмкін. Біраќ осыдан келіп тїс саналы болады екен деген тїсінік тумауєа тиіс. Јлгі психикалыќ ќўбылыстардыѕ ґзіндік себептері бар. Ал адам тек тїсінде єана емес, ояу кезінде де кґптеген їйреншікті, јдеттегі істерді ойланбай-аќ жасай береді. Айталыќ, музыкалыќ аспаптардыѕ пернелерін ойланбай-аќ дјл басады. Кґшеде келе жатќан адам неше тїрлі ой ойлайды, соєан ќарамастан, таныс кісініѕ сјлеміне жауап береді, кґшедегі жол сілтегішті байќайды. Осындай сан ќилы жаєдайлар ґмірде болып жатады. Адам оныѕ бјрін санамен ойлап, толєанып жатпайды. Кґп нјрсе жаттыќан, даєдыланєан тїрде жасалады.
Пайдаланылєан јдебиеттер тізімі


1.Ќ.Жарыќбаев «Психология», Алматы, 1993 жыл
2.Ќ.Жарыќбаев «Жантану негіздері», Алматы, 2002 жыл
3.Ќ.Жарыќбаев, А. Ќўдиярова«Дарын», Алматы, 2004 ж.
4.Т.Тјжібаев «Жалпы психология», Алматы, 1993 жыл
5.Сабит Бап- Баба «Жантану негіздері», «Дјнекер» Алматы, 2002 жыл
6.Ж.И.Намазбаева «Психология», Алматы, 2005 жыл
7.Ј.Алдамўратов «Ќызыќты психология»,1992 жыл
8.М.Мўќанов «Аќыл - ой ґрісі», Алматы,«Ќазаќстан» баспасы.1980ж
9.Ј.Алдамўратов Жалпы психология Алматы «Білім», 1996 ж
10.М. Мўќанов «Баќылау жјне ойлау». ЌМБ, Алматы, 1959 жылы
11.Л.К.Кґмебаева«Психологиялыќ ќызметті ўйымдастыру», Алматы,2003ж
12.А.С.Выготский Психология І том. «Адамзат аќыл-ойыныѕ
Ќазынасы». Алматы, «Таймас баспа» їйі. 2005 жыл
13.Л.Д. Сторяренко. «Основы психологий». Ростов- на-Дону. Фенике. 2001 г.
14.Л.К.Кґмебаева,»Психологиялыќ ќызметті ўйымдастыру».Алматы 2003ж
15.Бап- Баба, «Жантану негіздері», Алматы «Дјнекер», 2002 ж.
16.Ф.Н.Гоноболин Психология «Мектеп» Алматы, 1976 ж.
17.Д. Ќожаахметов, «Бірінші сынып оќушыларыныѕ психологиялыќ
дамуына арналєан сабаќтар». Алматы.2002
18.Т. Р. Нўрмўхамбетова , «Тјжірибелік психология» Шымкент, 2006
19.Т.Р.Нурмухамметова,Ш.Е.Рысмаханбетова «Тјжірибелік психология», Шымкент, 2004

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет