Құрылысы. Диаметрі 130-200 мкм. Жұмыртқа жасушаны 2 қабықша қоршап тұрады: жылтыр (гликопротеиндер, гиалурон қышқылы), тосқауыл функциясын атқарады және фолликулярлы, қоректік және қорғаныштық функцияларды атқарады. Ядросында 23 хромосома болады (1 жыныс (Х) + 22 аутосомалар).
Құрылысының ерекшеліктері. Цитоплазмасында тЭТ, рибосомалар ж/е Гольджи аппараты жақсы дамыған. Цитоплазманың шеткі аймағында кортикалды гранулалар орналасады. Жасуша орталығы болмайды
Эмбриогенездің бастапқы кезеңдері (ұрықтану ж/е бөлшектену сатылары ) Ұрықтану. Ұрықтану сатысы 3 фазадан тұрады: 1 фаза − дистанттық өзараәрекеттесу; 2 фаза − акросомалдық реакция; 3 фаза − кортикалдық реакция. Ұрықтану сатысы 1 тәуліктің ішінде жүреді. Ұрықтанудын нәтижесінде біржасушалы эмбрион − ЗИГОТА пайда болады (зиготаның ядросында 46 хромосомалардың диплоидті жиынтығы қалпына келеді).
Ұрықтанудын фазалары (схема). 1 –ооплазма, 1а-кортикалды гранулалар, 2- ядро, 3- жылтыр аймақ, 4 –фолликулярлы эпителий, 5 –спермийлер, 6- редукциялық денешіктер, 7- ооциттің митоз бен бөлінуі, 8 –ұрықтанудың төмпешігі, 9- ұрықтанудын қабықшасы, 10- аналық пронуклеус, 11 –аталық пронуклеус, 12 –синкарион, 13 –зиготаның бірінші митозбен бөлінуі.14 –бластомерлер.
Бөлшектену сатысы. Бөлшектену сатысы. Бөлшектену - зиготаның митоз жолымен бөлінуі ж/е бластомерлердің пайда болуы. 30 сағаттан кейін зигота 2 бластомерлерге бөлінеді. Бөлшектену барысында бластомерлердің 2 түрі пайда болады: - көлемі ірі күнгірт түсті;
- көлемі майда ақшыл түсті.
3-ші тәулікке қарай эмбрион 8-12 бластомерлерге бөлінеді. Ақшыл бластомерлер күнгірт бластомерлерді қоршап орналасады. Бөлшектену барысында эмбрион түзіледі, алғашқы кезде жасушалардың тығыз жинағы ретінде – морула, содан кейін, бөлшектену сатысының соңында морула бластоцистаға айналады.
Достарыңызбен бөлісу: |
