31Топсаяхаттағы зерттелген мәліметтер нәтижелерін жинау және сабақта пайдаланудың маңыздылығы


% 39Пәнге байланысты бағалауға қойылатын қазіргі кездегі критерийлер



бет9/10
Дата24.05.2023
өлшемі50,47 Kb.
#96730
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
100%

39Пәнге байланысты бағалауға қойылатын қазіргі кездегі критерийлер


Қазіргі мектептің міндеті-білім беру ғана емес, сонымен қатар аналитикалық ойлауды, жаңа технологияларды игеру дағдылары мен дағдыларын дамыту. Бұл тапсырманы орындау үшін жаңа пәндерді енгізу және оқу жоспарларын өзгерту жеткіліксіз. Білім алу тәсіліне және оларды бағалау критерийлеріне өзгерістер қажет. Ескі бағалау жүйесі субъективтілігімен және орташалығымен ерекшеленеді, бұл білім сапасына қойылатын заманауи талаптарға сәйкес келмейді. 2016 жылы Қазақстан мектептерінде критериалды бағалау енгізілді. Критериалды бағалау дегеніміз не? Бұл оқушының білім мен дағдыларды игерудегі жеке жетістіктерін ұжымдық әзірленген эталонмен — оқытылатын материал мен оқу міндеттерін ескере отырып қалыптастырылған өлшемдермен салыстыру арқылы анықтау әдістемесі. Олар педагогикалық ұжымға, мектеп оқушыларына және олардың ата-аналарына белгілі. Критериалды бағалау мұғалімдерге оқу нәтижелері мен оқушының жеке жетістіктерін ағымдағы, мерзімді және қорытынды бақылауға, оқу процесінде оқушылардың өзін-өзі бақылауын ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Дәстүрлі оқу процесінде оқу параметрлері (оқу уақыты, ақпарат беру тәсілі) бекітілген және сәттілік нәтижелері әртүрлі болуы мүмкін. Педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент Сергей Лаврентьев, американдық психологтар Дж. Керолл мен Б. Блум оқу нәтижелерін тұрақты параметрге айналдыруды және берілген критерийлерге жету үшін шарттарды өзгертуді ұсынды. Осы тәсілдің негізінде критериалды оқыту технологиясы жасалды, оны толық игеру технологиясы деп те атайды. Бұл барлық оқушылар оқу материалын игере алатындығына негізделген. Мектептегі критериалды бағалау: формативті бағалау критериалды бағалау жүйесінің әдіснамалық негізі кеңес педагогы, РАО академигі Владимир Беспальконың критериалды бағдарланған оқыту технологиясы болды. "Педагогикалық технологияның құрамдас бөліктері" кітабында ол кеңестік білім беру мақсаттарының бұлыңғырлығын сынға алды. Оқытудың нақты міндеттері бағалау критерийлерінде анық көрсетілуі және білім берудің түпкі мақсаты болуы тиіс. Оқушының алған біліміне баға беру үшін мұғалім критериалды бағалауды жүргізеді, оған формативті және жиынтық бағалау кіреді (бөлімнің соңында және оқу тоқсанының соңында бақылау жұмыстары). Формативті бағалау дегеніміз не? Оқушының жауабынан кейін формативті бағалау кезінде мұғалім дәстүрлі бағалау сияқты баға қоймайды, бірақ берілген критерийлерге сәйкес жұмыстың орындалу деңгейіне қатысты жазбаша немесе ауызша түсініктеме береді. Қорытынды айтылмайды, бірақ оқушымен талқыланады. Мұғалім осы кезеңде оқушының біліміне қатысты жеке журналда Ерекше белгілер қояды. Бұл түсініктемелер, жұлдыздар, гүлдер, шартты белгілер болуы мүмкін. Талқылау барысында оқушы мен мұғалім өздерінің олқылықтарын түсінеді және оларды шешудің жолдарын бірлесіп табады, оқу процесін түзетеді, қойылған мақсаттар мен міндеттерге қатысты оқушының даму динамикасын бақылайды. Формативті бағалау критериалды жүйенің жағымды жақтарының бірін көрсетеді, мұнда оқушының өзі емес, оның білім деңгейі бағаланады. Белгі оқушының жалпы қабылданған критерийлерге сәйкес материалды игеру деңгейін көрсетеді, ал бағалау, тіпті ең қанағаттанарлықсыз, тек түзету мүмкіндігі бар аралық кезеңдегі бағалау болып табылады, бұл оқушыны одан әрі ынталандырады. Формативті бағалау: жиынтық бағалау дегеніміз не? Бұл жиынтық бағалау түріндегі оқыту нәтижелерін мерзімді және қорытынды бақылау, оған мыналар кіреді: бөлімге жиынтық бағалау (БЖТ); тоқсанға жиынтық бағалау (БЖТ). Белгілі бір пән бойынша бір бөлімді оқығаннан кейін студенттер емтихан тапсырады (БЖБ). Сондай-ақ, тоқсан қорытындысы бойынша емтихан тапсырады. Барлық емтихандардың бағалары (әр пән бойынша төрттен төртке жуық емтихан) бес балдық жүйенің қорытынды тоқсандық бағасына әсер етеді. Ол жиынтық және формативті бағалау нәтижелерін ескеретін арнайы формула бойынша есептеледі: 50% — ТЖБ үшін бағалау, 25% — БЖБ үшін бағалау, 25% - формативті бағалау. Ағымдағы және қорытынды белгілерді қою тәсілдері және оларға қол жеткізу үшін қойылған мақсаттар мұғалімдер мен оқушыларға ашық және түсінікті. Бақылау процесінде бір оқушы екіншісімен салыстырылмайды, бірақ мектеп пәнін игерудің жеке динамикасын анықтайды. Критериалды бағалау кезінде мұғалім мен оқушы — бірлескен міндеттермен бірге жұмыс істейтін және туындаған мәселелерді шешетін серіктестер. Оқушылардың оқу пәндерін игеру деңгейін бақылау үшін келесі жұмыс түрлері қолданылады: бастауыш (оқу жылының басында білім деңгейін анықтап, осы нәтижелерді жазып алыңыз); диагностикалық (мұғалім таңдаған оқыту формаларының тиімділігін анықтау үшін жыл бойы орындалады); ағымдағы тексеру (пәндер бойынша жекелеген тақырыптардың игерілуін бақылау үшін); модульдік тексеру (пәндер бойынша жекелеген бөлімдердің игерілуін бақылау үшін); қорытынды тексеру (Оқу жылы үшін пәннің игерілуін бақылау үшін сәуір-мамыр айларына жоспарланады); портфолио арқылы оқушының жетістіктерін көрсету (белгілі бір кезеңдегі оқушының жеке жетістіктерін тіркеу, жинақтау және бағалау тәсілі оқыту, мысалы, оның шығармаларының жинағы). Критериалды бағалау кезінде тиімді жиынтық бағалау тиімді формативті бағалаусыз мүмкін емес. Критериалды бағалау қазақстандықтардың білім деңгейін арттыруға арналған. Ол білім беруді ізгілендіруді және нақты нәтижеге бағытталғандығын көрсетеді. Бағалаудың жаңа тәсілдері мектеп пәнін меңгеру деңгейін және алған білімдерін өмірлік жағдайларда қолдану қабілетін белгілейді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет