56. Гибридті таксондар (нототаксондар)



бет8/15
Дата17.04.2023
өлшемі68,21 Kb.
#83460
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15
Женшентіршілік тамыры (лат. Panax ginseng) – аралия тұқымдасы, панак туысына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Женшень тамырынан дайындалған дәрі-дәрмек, ұнтақ, тұнба медицинада организмнің жалпы тіршілік қабілетін, ауруға төзімділігін арттыруға, кейбір жүйке және жүрек-қан тамыры ауруларын емдеуге қолданылады. Мал дәрігерлігі практикасында бұл өсімдіктің тамыры асыл тұқымды бұқаларды, айғырларды, қошқарларды ғана емдеуге қолданылады.

65. Бір гүлде аталық пен аналық болса (мақта, қызанақ, картоп, лалагүл) – қос жынысты .
Мақта — аса бағалы өсімдік. Одан тамаша талшық алынады.
Жабайы мақтаның талшығын адамдар өте ерте уақытта — сонау адамзат мәдениетінің алғашқы кезеңінде-ақ жинай бастаған-ды. Сөйтіп, мақта ежелгі заманнан мәдени өсімдікке айналды. Оны ең әуелі Үндістанда, одан соң Қытай мен Египетте өсіре бастады. Үнділер басқалардан бұрын мақтадан жеңіл де жұқа, торғын маталар, муслин және әдемі шыттар тоқуды үйренді. Қазір мақта Үндістанда, Америка Құрама Штаттарында, Қытайда, Бразилияда және басқа да елдерде егіледі. Біздің елімізде Орта Азия республикаларында, Оңтүстік Қазақстанда, сондай-ақ Закавказьеде өсіріледі.
The қызанақ (Solanum lycopersicum) - Solanaceae тұқымдасына жататын көкөніс ретінде өсірілген шөптесін өсімдік. Қызанақ, қызанақ, пальтомат немесе шар тәрізді қызанақ ретінде белгілі, ол Месоамерикада және Мексикада қолға үйретілген Анды аймағының Колумбиядан Чилиге дейін.
Бүгінгі күні бұл әлемдегі ең танымал және экономикалық мәні жоғары көкөністердің бірі. Күн сайын оның сұранысы жаңа, өнеркәсіптік тұтынуға да, өсіруге де, өндіруге де, сатуға да үнемі өсіп отырады.
Бұл көпжылдық бұталы өсімдік, ол біржылдықта өседі, тік, жартылай тұрғызылады немесе жорғалайды. Ол негізгі діңгектен және мол өсуден қалыптасады. Сорт түріне байланысты анықталған немесе анықталмаған өсу біркелкі емеПиннат тәрізді және кезектесіп тұрған жапырақтары 7-9 тісті және үлпекті без түктері бар жапырақшалардан тұрады. Жұлдыз тәрізді қарапайым сары гүлдер шар тәрізді етті жемісті дамытады, піскен кезде өте хош иісті және ашық қызыл түсті болады.
Лалагул (лат. Lilium) – лалагүлдер тұқымдасына жататын көп жылдық, жуашықты өсімдіктер. Қазақстанда кездесетін жалғыз түрі — бұйра лалагүл (L. martagon) — Алтай, Тарбағатай, Жетісу (Жоңғар) Алатауында кездеседі. Орманды, таулы, шалғынды жерлерде өседі. Биіктігі 60 — 100 см, сабағы түкті. Жапырағы таспа, немесе қандауыр пішінді, ұзындығы 8 — 10 см, ені 1,5 — 2 см. Гүлдері ірі, жеке немесе шашақ гүл шоғырына топталған. Ашық қызыл, қызыл сары түсті қара дақтары бар, түкті, олар түтік немесе қоңырау пішінді, ұзындығы 13 — 15 см, хош иісті. Жемісі — қауашақ, көп тұқымды. Маусым — шілдеде гүлдейді. Лалагүл әсемдік үшін ерте заманнан бері қолдан өсіріледі. Одан медицинада дәрі жасалады, бояу алады, жуашығы тағамға жарамды, гүлінен ара бал жинайды, эфир майы алынады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет