293
т. б. жатады. Мәселен, қазақ ұлтына тән, жағын таяну – торығу, қамығу, мұңаю бел-
гісі
. «Жағыңды таянба» деген тиым қазақ халқында осыдан қалыптасқан; Таңда-
йын қағу – біреудің ісін жақтыртпау, кінәлау деген мағынада қолданса, кейбір жер-
де диалектілік ерекшелікте қарсылық мәндегі пиғылды білдіру үшін қолданылады.
Қуаныш, реніш, қайғыру, қарсылығын білдіру барлық адамзатқа ортақ эмоция-
лық сезімдер болса, оны ым-ишарамен білдіру де күнделікті қарым-қатынаста үз-
діксіз жүріп жатқан процесс. Екі ұлттың өкілдері немесе мүмкіндігі шектеулі әлеу-
меттік топтағы адамдармен тілдік емес бейвербалды қатынас құралымен түсінісуге
болады. Адамдарда дене қалпының мыңнан астам түрі болса, әрқайсысының өзін-
дік мән-мағынасы бар. Қызметіне қарай, айтылған ой беттегі, денедегі бейвербалды
амалдармен жанданып, айқындала түседі.
Бейвербалды амалдарды мағынасына қарай бөлуді, түрлі сезім-күйлерді жеткі-
зуіне қарай жағымды//жағымсыз сезімдерді жеткізетін бейвербалды амалдар деп
бөлінеді.
Қарсылықты бейвербалды амалдар адам эмоциясы, қимыл іс-әрекеті, ым-ишара-
ларынан көрінеді. Мысалы:
«Тс-с-с – деді ол бір саусағымен ернін басып. – оятып
жүктеу/скачать
Достарыңызбен бөлісу: