7 «Алысым жақын болды» 8-9-бет
Сатира сардары – ел есінде
жүктеу/скачать 15,06 Mb. Pdf көрінісі
|
Сатира сардары – ел есінде Мемлекет басшысы: «Шетелдік және отандық инвесторлар қазақстандық әділ соттың адалдығына сенімді болуы тиіс. Оған деген сенімді арттыру үшін и н в е с т и ц и я л ы қ д ау л а р д ы қ а р ау ғ а шетелдік судьяларды тартып, мұндай дауларды шетелдік және халықаралық соттардың үздік стандарттары бойынша қарау қажет» деген болатын. рине, сот жүйесінің мемлекеттік басқаруды ж е т і л д і р у д е г і , е л д і ң ә л е у м е т т і к - экономикалық міндеттерді шешудегі, шағын және орта бизнес субъектілері мен инвесторлардың құқықтарын қорғаудағы, және олардың қызметі үшін оңтайлы жағдайлар жасаудағы соттардың айрықша орын алатындығына қанықпыз. Бұл бағытта Астана қалалық соты қазіргі жаһандық қатерлерге негізделген экономикалық саясаттағы ерекшеліктерді ескеріп, кәсіпкерлік пен инвестицияны соттық-құқықтық қорғау, отандық және шетелдік инвесторлардың құқықтарын қорғаудың маңызын арттыру бағытында құқықтық шаралар атқаруда. маман қылмыстық істер бойынша м а м а н д а н д ы р ы л ғ а н ау д а н а р а л ы қ соттың судьясына судья к мекшісі ретінде бекітіледі және тәлімгерлерімен бірге алғашқы тәжірибесін бастайтын болады.
Судья к мекшісінің жұмысы ай сайын тыңдалып, оның сот процесін ұйым- дастыруы, сот құжаттарын дайындауы тура лы алты айда атқарған жұмысы бойынша есеп беріліп отырады. Біліктілік к о м и с с и я с ы с у д ь я к м е к ш і с і н і ң ж ұ м ы с н ә т и ж е с і н қ а р а п , ж ы л д ы ң қ о р ы т ы н д ы с ы м е н с у д ь я к м е к ш і с і қызметіне лайық па, лайық емес пе екеніне баға беріліп, Астана қалалық соты т рағасының атына судьялық лауазымға лайық, академияға оқуға түсуге немесе ішкі кадрлық резервке алынуға ұсыныс беріледі. Бұл жүйе судья лауазымына кез келген және олардың қызметі үшін оңтайлы жағдайлар жасаудағы соттардың айрықша орын алатындығын айтып, бұл ретте шетелдік және отандық инвесторлардың д ау л а р ы н ә д і л е т т і ш е ш у д е г і е л д е г і соттардың жұмысының сапасын арттыру керектігін тапсырған болатын. Осы орайда Қазақстан Ресупублика- сының Жоғарғы Сот т рағасы Қайрат М ә м и к ә с і п к е р л і к т і қ о р ғ а у ү ш і н айрықша назар аудару керектігін, бұл ретте айқындаушы р лді сот жүйесі атқаратынын, сондықтан да соттардың негізгі міндеті – ңірлерде аталған санаттағы істерді сапалы әрі уақытылы қарауды тапсырып, Жоғарғы Сотта инвестициялық дауларды қарайтын алқа және Астана қаласының сотында мамандандырылған судьялар құрамын құру жоспарланып отырғанын айтты. «Нұр Отан» партиясының XVI съезінде Қатысқан 60 маманның 5-еуі бүгінгі т а ң д а Қ Р П р е з и д е н т і ж а н ы н д а ғ ы Мемлекеттік басқару Академиясының құрамында болған әділ сот институты, қазіргі Жоғарғы Сот жанынан қайта құрылған Академияға оқуға жіберіліп, 24 қызметкерге жаңадан тағайындалған с у д ь я л а р д ы ң к м е к ш і с і л ау а з ы м ы н а т қ а р у ғ а ұ с ы н ы с б е р і л д і . С у д ь я к мекшісі қызметінің басым бағыты судья қызметін құқықтық-ұйымдастыру, ақпараттық, құжаттамалық және іс жүргізу қызметін қамтамасыз ету, сот процесін ұйымдастыру, сот актілерін дайындау болмақ. Жоғарғы Соттың жанынан қайта құрылатын Академияда магистрлер даярлау, судьялардың біліктілігін арттыру курстары және ғылыми-зерттеу институты құрылып, жұмыс істейтін болады. Іріктеу кезінде кеңсе мамандарының қылмыстық, азаматтық, әкімшілік сот процестерінің хатшылығында болып, осы бағыттарда мамандандырылғаны е с к е р і л д і . М ә с е л е н , қ ы л м ы с т ы қ істер бойынша сот хатшысы болған Биылғы жыл Елбасымыз айт- қандай, ұлттық тарихымызды ұлық тап, биіктерімізді бағалай- тын мерейлі белестерге толы, аса маңызды жыл екені белгілі. Еліміз бойынша біз бірнеше елеулі датаны атап тудеміз. Солардың ішінде Қазақ хандығының 550 жылдығы тойының шоқтығы биік. Осынау айтулы мерекеге орай Ұлттық музейде «Мәңгілік ел» триптихының таныстырылымы тті.
Ж о б а ғ а М е м л е к е т т і к с ы й л ы қ т ы ң л ау р е а т ы , б е л г і л і қ ы л қ а л а м ш е б е р і Е р б о л а т Т лепбай жетекшілік етті. Отандық суретшілердің шығар машылық ұжымы картинаны бір неше жыл салды. «Мәңгілік ел» триптихының бірін ші б лігі Қазақ хандығын қ ұ р ғ а н К е р е й м е н Ж ә н і б е к хандардың бейнелерін негізге алған. Тарихи сюжетке құрылған туынды күрделі һәм к п бейнелі к о м п о з и ц и я с ы н ы ң ау қ ы м д ы - лығымен, шығармашылық шебер- лігімен ерекшеленеді. Триптихтың екінші б лігі қа- зақ тың дәстүрлі әдеп-ғұрып заң- дарының жинағы «Жеті жарғыға» арналған. Тәуке хан мен қазақтың әйгілі билері басты бейнелер ретінде орындалған күрделі композициялық туындыда к птеген кейіпкерлердің ә р е к е т і б і р і к т і р і л г е н . Та р и х и сюжеттің мазмұны сол дәуірге тән этнографиялық, архитектуралық элементтер арқылы ашылған. «Ұлт тарихына арналған осын- дай шығармалардың пайда болуы, х а л ы қ т ы ң т а р и х и с а н а с ы н ы ң дамуына маңызды үлес қосары с зсіз. Жәнібек пен Керей хандар, Тәуке хан кезеңіндегі билер кеңесі, П р е з и д е н т Н . . Н а з а р б а е в қ а а р н а л ғ а н т р и п т и х , Қ а з а қ хандығының құрылуы, дамуы, бүгінгі күнгі Қазақстан сияқты Қазақ тарихының маңызды кезеңдерін қ а м т ы п , қ а з а қ м е м л е к е т т і л і г і деген идеяны ұсынады. Жалпы, Қазақ хандығының құрылуы к не- дегі сақ, ғұн дәуірлерінен бергі Қазақстан аумағындағы әлеуметтік- экономикалық және этносаяси үрдістердің заңды қорытындысы болғандығы белгілі. Жәнібек пен Керей хандар құрып, одан кейінгі Қасым, Хақназар, Тәуекел, Есім, Жәңгір, Тәуке, білқайыр, Абылай, Кенесары хандар басқарған Қазақ хандығының мұрагері – бүгінгі Қ а з а қ с т а н . Ұ л т т ы қ м у з е й д е қойылған триптихтан осындай т а р и х и с а б а қ т а с т ы қ т ы к р у г е болады» деді ҚР Ұлттық музейінің « Х а л ы қ қ а з ы н а с ы » ғ ы л ы м и - зерттеу институтының аға ғылыми қызметкері, тарих ғылымының кандидаты Лора Т леутайқызы. Триптихтың композициялық және к ркемдік түйіні – тәуелсіз Қ а з а қ с т а н Р е с п у б л и к а с ы н ы ң Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың портреті. Ұлт к шбасшысының бейнесі Қазақ мемлекеттігінің ХХ-ХХІ ғ а с ы р л а р т о ғ ы с ы н д а ғ ы д а м у тарихымен бірге қарастырылады. Туындының орта тұсында ХХ және ХХІ ғасырларды түйістірген тарихи шекара аясындағы кеңістікке қадам басқан Қазақстанның Тұңғыш Президентінің бейнесі ұсынылған. Шығарманың басты мақсаты – елді дағдарыс пен күйзелістен сақтай отырып, халықты з т ңірегіне біріктіріп, соңынан ілестіре алған Елбасы болмыс-бітімін сомдау. Туынды авторлары Тұңғыш Президенттің к ркем бейнесін оның жеке қасиеттері арқылы емес, бірінші кезекте тұлғаның әлемдік деңгейдегі тарихи р лін к рсету негізінде ашуға тырысқан. К е с к і н д е м е л і к т у ы н д ы н ы ң ашық және қанық түстері біздің з а м а н ы м ы з д ы ң қ а ж ы р л ы д а қайратты қарқынын білдіреді. Жоба жетекшісі, белгілі суретші Ерболат Т лепбай трип тихтың үшінші б лімі, Елбасы кар тинасы жайында былай деді: «Қазақстандық суретшілердің шығармашылық ұжымы бұл картина бойынша бірнеше жыл жұмыс істеді. уелде атын таба алмай қиналдық. Ал Н ұ р с ұ л т а н б і ш ұ л ы 2 - ш і л д е – И н д у с т р и я л а н д ы р у к ү н і ілгерілеткен тамаша идея – Ұлы дала елі туралы естігенде, оның қалай аталуы керек екендігін бірден түсіндік. Елбасы және Ұлы дала елі – мен картинаның негізгі идеясын дәл осылай білдірген болар едім. К ш б а с ш ы м ы з д ы ң а с п а н м е н астасқан асқақ арманы, оның ұлы идеяларының жасампаздығы, «Бес институттық реформасын жүзеге асыру ж ніндегі 100 нақты қадам» Ұлт жоспары – осының бәрі аталған туындыда к рініс тапқан». Қазақ хандығының құрылуы, қалыптасуы мен дамуынан бастап, бүгінгі тәуелсіз еліміздің кемел келешекке жасаған нық қадамдарын к з алдыңа алып келетін нер туындысының мағынасы терең, қамтыған тақырыбы ауқымды. «Бүгінде халықтың тарихи са- насын, ұлттық рухын к теруде т е к т а р и х и ә д е б и е т т е р ғ а н а емес, сонымен бірге осындай мағынадағы к ркем туындыларды н а с и х а т т ау д ы ң м а ң ы з д ы л ы ғ ы жоғары. Ел болаша ғы үшін аянбай еңбек етіп, күрескен тұлғаларды үлгі етіп, ел тағдырын шешуде маңызды орын алған оқиғаларды ж а р н а м а л а п , о л а р д ы к р к е м туындылар арқылы к з алдыңа әкеліп, сол арқылы ұлттық рухқа бас идіру – бүгінгінің міндеті. Осы міндетті жүзеге асыруда Ұлттық музей сияқты мәдени орындардың о р н ы е р е к ш е б о л м а қ » д е й д і Л.Т леутайқызы. мірбек ҚУАНЫШ АСТАНА
ҚАРА ҚЫЛДЫ ҚАҚ ЖАРМАЙ, ӘДІЛ ҮКІМ БОЛА МА?.. ӨНЕР
МӘДЕНИЕТ Ақт беде балқытып мүсін жасау бойынша «Металл форумы – шекарасыз шығармашылық» атты халықаралық симпозиумы тті. Шараға Ресей мен Қазақстанның суретшілер одағының мүшелері, кәсіби мүсіншілер қатысты. Шара барысында Андрей Барахвостов, Александр Иванов, Александра Пыстаногова, Юрий Заикин және т.б. мүсіншілер мен Ақт бе облыстық нер мұражайының директоры Марат Ғабдрахманов с з с йлеп, з ойларын ортаға салды. Симпозиумның соңғы б лімі Ақт бе қаласындағы облыстық нер мұражайының кіреберісінде тті. Мұнда темірден түйін түйетін шеберлердің қолынан шыққан «Мерген», «Жаршы», «Амазонка», «Бақсы», «Қош келдіңіздер» «Тотем» композициялары қойылды. Қостанайда «Ариран» корей әндері аймақтық фестивалі тті. Республикалық корей әндері фестивалінің ңірлік іріктеу сатысына корей ұлтының жастары қатысты. Корей этномәдени орталығы т рағасының орынбасары Марина Лян, корей тілі мен мәдениеті тек корей ұлтының кілдерін ғана емес, згелерді де қызықтыратындығын атап тті. Фестивальде з ұлтының әндерін құйқылжыта орындаған Виктория Каканова, Елена Ким, Мария Ким атты қостанайлықтар жеңімпаз атанды. Олар енді Алматы қаласында тетін республикалық фестивальде бағын сынайтын болады. Темірден түйін түйген «Ариранның» аймақтық фестивалі 4 №29 (1287) 23 – 29 шілде 2015 жыл
АНА ТІЛІ ТАРИХИ АТАУЛАРДЫ ЖАҢҒЫРТУЫМЫЗ КЕРЕК «ҚАЗАҚ ТІЛІН ҮЙРЕНЕМІЗ! Изучаем казахский язык!» «ҚАЗАҚ ТІЛІН ҮЙРЕНЕМІЗ! Изучаем казахский язык!» Продолжение рубрики «Қазақ тілін үйренеміз! Изучаем казахский язык!» будет в следующем номере газеты. Ждем отзывов и предложений по электронной почте: anatili_gazeti@mail.ru, а также по телефонам: 394-42-46, 394-41-30, 394-37-75. Рубрику ведут: Дәуіржан Т ЛЕБАЕВ, Ақбота ИСЛ МБЕК Музыка – это целый мир необычных звуков, ярких красок в звучании. Когда мы воспринимаем ухом ритм и мелодию, у нас изменяется душевное настроение. Сегодняшняя тема нашей рубрики называется «Музыка–уни- версальный язык человечества», а также и другие необходимые темы для изучения казахского языка. в ы р а з и т е л ь н а я м е л о д и я – мәнерлі әуен д у х о в о й о р к е с т р – ү р м е л і аспаптар оркестрі древние музыкальные инстру- менты– ежелгі музыкалық аспап- тар
инстру мента льная м узыка – аспапты музыка исполнительское искусство – орындаушылық нер к о н ц е р т н а я о р г а н и з а ц и я – концерттік ұйым нотная система – нота жүйесі народный композитор – халық сазгері
романтическое произведение – романтикалық шығарма т р а д и ц и о н н а я м у з ы к а – дәстүрлі музыка Жұмыс іздеу/Поиск работы Запомните правила: Приведем примеры: – Сізге қандай музыка к бірек ұнайды? – Какая музыка вам нравит- ся больше всего? – Мен аспапты музыканы ұнатамын. Ал сіз ше? – Я предпочитаю инструментальную музыку. А Вы? – Мен түрлі жанрдағы музыканы тыңдаймын. Бірақ бәрінен де ұлттық сарыны бар дәстүрлі музыканы сүйсіне тыңдаймын. – Я слушаю раз- ную музыку. Но больше всего с удовольствием слушаю традицион- ную музыку с национальными элементами.
нибудь инструменте? – Мен бала күнімнен музыкаға жақын болып стім. Домбыра мен сыр- найда ойнаймын. Ал сіз ше? – Я с детства увлекался музыкой. Играю на домбре и баяне. А Вы? – те керемет. Ал менің музыкалық аспаптарға бейімім болмағанымен, түрлі жанрдағы концерттерден қалмаймын. – Очень замечательно. У меня не было склонностей к музыке, но я не пропускаю концерты различных жанров.
– В субботу в районном клубе состоится концерт классической музыки.
не осталось. Вы не можете достать мне билеты? – Билеттер ертерек сатылып кеткені рас.Бірақ мен сізге артық билетімді бере аламын. – Билеты были распроданы заранее. Но я могу вам дать один лишний билет. – Үлкен рахмет! Концерт қашан басталады? – Большое спасибо! Когда начинается концерт? –Концерт кешкі сағат 6-да басталады. Приходите я буду вас ждать. – Концерт начинается в 6 часов вечера. Келіңіз, мен сізді күтемін. – Міндетті түрде барамын. Меніңше, кез келген адам классикалық ту- ындыларды тыңдаудан ләззат алады. – Обязательно приду. Я думаю, любой получитт удовольствие слушая классические произведения. Примеры которые пригодятся в обиходе: Мен жұмыс іздеп жүрмін – Я ищу работу. Мен қосымша жұмысқа тұрайын деп едім – Я хотел бы найти до- полнительную работу. Мен жарты күн істейтін жұмыс іздеп жүрмін – Я ищу работу на не- полный рабочий день. Мен тұрақты жұмыс іздеп жүрмін – Я ищу постоянную работу Сіздерде бос орын бар ма? – У вас есть свободные вакансии? Мен газеттен сіздер берген хабарландыруды к ріп, келіп отырмын – Я видел ваше объявление в газете и решил придти. Я хотел бы устроиться на эту работу – Мен осы жұмысқа орнала- сайын деп едім. Сенбі күндері жұмыс істеу керек пе? – Должен ли я работать по суб- ботам? Мен ауысыммен істеймін бе? – Должен ли я буду работать посмен- но?
Ақы қалай т ленеді, апта сайын ба әлде ай сайын ба? – Мне будут платить еженедельно или ежемесячно? Жұмыстан тыс уақытқа ақы т лене ме? – Мне будут платить за сверхурочное время? К лік шығыны т лене ме? – Будут ли покрываться транспортные расходы?
Менің жұмыс тәжірибем бар – У меня есть опыт работы Жалақыңыз қанша? – Какая у вас зарплата? Бұл жұмыста тұрғын үй беріле ме? – На этой работе предоставля- ют жилье? В казахском языке нет категории рода. В казахском языке ударение всегда падает на последний слог слова. В казахском языке существует четыре вида окончаний: Окончания притяжательнй формы: (-ым, -ім, -ың, -ің,-сы,-сі и т. д.) Личные окончания: (-мын, - мін, - сың, -сің, -мыз, -быз и т. д.) Падежные окончания : (-ның, -нің, -ға, -ге, -мен, -бен и т. д.) Окончания множественного числа: (-лар, -лер, -дар, -дер, -тар, -тер) В казахском языке порядок слов в предложении отличается от располо- жения слов в предложении в русском языке: Сказуемое всегда находится в конце предложения. Подлежащее находится в начале предложения или перед сказуемым. Определение находится перед определяемым словом. Жұмыс тәжірибесі – опыт работы жұмысқа қабылдау – принять на работу азаматтығы – гражданство әлеуметтік жағдайы – социальное положение кәсібі – профессия мамандығы – специальность ғылыми атағы мен дәрежесі – научное звание и степень әскери атағы – воинское звание тағылымдамадан ту – пройти стажировку қызмет бабы – служба
орталық жоспарға сәйкес әртүрлі мәдени- к пшілік шараларды ткізіп келеді. Маусым айында Аққұдық ауылдық округінің аумағында орман ішінде Шымкент, Ақт бе қалаларынан, аудан, елді мекендерінен балалардың жазғы демалу-сауықтыру шарасы ұйымдастырылды. Ал Жайсаң ауылында облыстың аудандарынан келген ауылшаруашылығы мамандары Ресей Федерациясының Орынбор облысындағы әріптестерімен кездесіп, тәжірибе алмасты. – Біз бір әңгімеден ел тәуелсіздігі жарияланған тоқсаныншы жылдардың басында ауданда қазақтар саны барлық тұрғындардың 29 пайызы т ңірегінде болғанын естіп едік. Қазір ше? сімге қандай концерттік сапармен барып тұрады. Биылғы мамыр айында Қуандық, Ақбұлақ аудандарынан келген делегациялар Мәрт к селосының жаңарған тұрпатына сүйсінді, Достық үйінде «Илигай» деп аталатын әжелер ансамблінің нерін, «Біздің күшіміз бірлікте» атты фестивальді тамашалады. Аудандық орталықтандырылған кітапхана ұжымы ұйымдастырған «Шекарасыз лкетану – Краеведение без границ» ш а р а с ы д і т т е г е н м е ж е д е н ш ы қ т ы . Маусым айында Орынбор облысының Сакмара ауданында ткізілген «Сабантой» мерекесіне ауданымыздан «Шатлык-2» этномәдени бірлестігінің белсенді мүшелері қатысып, үлкен әсермен оралды. және басқа ежелгі атаулармен айтылып- ж а з ы л а т ы н б о л д ы . Е л д і м е к е н д е р г е М ә р т к , А қ м о л а с а й , Қ ұ р м а н с а й , Саржансай, Жаңажол, Қазан сияқты ата- бабадан жеткен құлаққа жағымды атаулар қайтарылды. Қазіргі күнде санаулы ғана ауылдарды қайта атау жұмыстары жүргізіліп жатыр.
– Аудан мерекесіне дайындық және оны ткізу шаралары қаңтар айында қолға алынып, жүйелі жүргізіліп келеді. Аудандық газет бетінде арнайы айдар ашылып, тарихи- танымдық материалдар жариялануда. ңір құрдасы, күні кешеге дейін бірден-бір қазақ мектебі саналып келген № 2 мектеп- гимназияның 80 жылдығы кең к лемде аталып тілді, соған орай арнайы кітап шығарылды. Тойға мектепті бұдан елу, қырық, отыз, жиырма, он және бес жыл бұрын бітірген түлектердің шақырылуы қазіргі оқушылар үшін тағылымы зор шара болды. Алдын ала жасалған жоспар бойынша ауданның құрдастарына арнайы жасалған т сбелгі тапсыру, облыс орталығында Мәрт к ауданының күнін ткізу, баспадан жерлес ақындар леңдерінің жинағын ш ы ғ а р у, д ә у л е с к е р к ү й ш і Қ а м б а р М е д е т о в т і ң р у х ы н а т а ғ з ы м р е т і н д е облыстық күйшілер байқауын ткізу, тамыз айында спорттың бірнеше түрлерінен спартакиада ткізу белгіленді. рине, таңдаулы еңбек адамдарын к термелеу ойда бар. Аудан эмблемасына конкурс ұйымдастырылып, жеңімпазы анықталды. нұранымыз жазылды, оны насихаттау қолға алынды. Мерейтойға қатысты басты шараны егін орағы аяқталған соң ткізуді жоспарлап отырмыз.
– Елбасымыз әрбір қазақ азаматы мемлекеттік тілді білуге міндетті деп талап қойып келеді, «Қазақстанның болашағы қазақ тілінде» деген с зі ортақ ұранға айналды. Мен ауылда тұрмысы орташа отбасында қазақы тәрбиемен скен адаммын. Алғашқы мамандығым мұғалімдік болғандықтан еңбек жолымды мектепте бастадым, аудандық білім б лімінде қызмет еттім. Кейін экономикалық мамандық алған соң аудан әкімі аппаратының б лімдерінде жұмыс істедім, тұрғын үй- коммуналдық шаруашылық саласына басшылық жасадым, Шұбарқұдық ауылдық округінің әкімі болдым, соңғы бес жылда Те м і р ау д а н ы ә к і м і н і ң о р ы н б а с а р ы қызметін атқардым. Облыс басшылығының ұсынысымен 2015 жылдың ақпан айынан Мәрт к ауданын басқарамын. зімнің ықыласыммен түрлі байқауларға қатысып, шама-шарқымды байқап к ргім келді. Темір ауданында қызмет еткен кезімде бірнеше рет тіл байқауларына қатысқаным рас. 2005 және 2007 жылдары облыстық «Мемлекеттік тіл – ұлт тірегі» байқауында бас жүлдеге ие болдым. Облыс жолдамасымен министрліктер мен әкімдіктер арасында ұйымдастырылып, т к і з і л г е н р е с п у б л и к а л ы қ б а й қ ау д а бағымды сынап, тағы да бас бәйгемен оралдым.
Бүгінде тілі жоғалып кеткен ұлттар қаншама, Тәңірім бізді ондай кесапаттан сақтасын. лемдегі ең бай, сұлу сазды қазақ тілінің мәртебесі биік болғанын тілеймін. Ауданда мемлекеттік тілдің аясын кеңейту бойынша жоспарларым бар, кезең- кезеңмен жүзеге асады деген ойдамын.
жүктеу/скачать 15,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|