3. Жаңаланған білім беру бағдарламасы бойынша қысқа мерзімді жоспарлау (қалауы бойынша)
№ 11 билет 1. Негізгі орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты. (31.10.18ж) 2020-2021 оқу жылына арналған Әдістемелік нұсқау хат. Ерекшеліктері. 2. Әдебиет сабағында тыңдалым материалдарын тиімді қолдану жолдары. Мазмұны.Ерекшелігі. Тыңдалым – сөйлесім әрекетінің маңызды бір түрі. Соңғы кезде көп қарастырылып жүрген, қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында кеңінен орын алған тыңдалым әрекетін меңгертудің де өзіндік ұйымдастыру жолдары бар.
«Тыңдалым» – аудирование» деген терминнің білдіретін мағынасы – «есту арқылы түсіну». Бұл термин айтылған не техникалық аппараттарға жазылған аудиомәтіндегі, бейнежазбадағы сөздерді, сөйлемдерді тыңдай білудің нәтижесінде қабылдау және түсіну дегенді білдіреді.
Тыңдалым дағдысын дамытуға арналған сабақты өткізудің негізгі мақсаттарының бірі – оқушыларды тиімді тыңдауға үйрету, яғни, ақпаратты түсіну үшін онымен не істеу керек екенін үйрету болып табылады. Жаңартылған оқу бағдарламасында орыс тілді мектептерінде қазақ тілі мен әдебиеті пәні кіріктірілген пән ретінде оқытылады.
«Қазақ тілі мен әдебиеті» пәнін кіріктіріп оқытудың мақсаты – оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуге және сын тұрғысынан ойлауға дағдыландыру. Оқушылар әңгіме, поэзия, драма, сондай-ақ, ғылыми және бұқаралық ақпарат құралдарының материалдарын сын тұрғысынан оқи отырып, өз түсініктерін дамытады. Оқу арқылы танымдық дағдыларын арттыра отырып, білім әлеміне жол ашады.
«Қазақ тілі мен әдебиеті» пәнін кіріктіріп оқытуда сабақты ұйымдастыру, ең алдымен, оқу материалының ерекшелігіне, сынып деңгейіне негізделеді. Кіріктіріп оқытудың негізгі және міндетті талабы – оқушының өзіндік жұмыс істеу қызметін арттыру, өйткені оқу материалының тақырыптық аясын кеңейте отырып, терең талдауды талап етеді.
Қазақ тілді емес мектептеріндегі кіріктірілген пәнді оқыту барысында тілдік дағдылар арқылы белгілі бір тақырып бойынша оқушы тиімді білім алу үшін қажет әдіс - тәсілдерді қолдануға болады.
Тыңдалым дағдыларын оқыту – дыбыстық ақпаратты түсініп, меңгеру үшін қажет. Тыңдалым дағдысын дамытуға арналған сабақты өткізудің негізгі мақсаттарының бірі оқушыларды тиімді тыңдауға үйрету болып табылады.
Тыңдалым алдындағы кезеңде сөздік жұмысын міндетті түрде жүргізу керек. себебі орыс тілді мектеп оқушыларының сөздік қорын үнемі толықтырып отырған жөн. Сонымен қатар «INSERT немесе түртіп алу» стратегиясын қолдануға болады. Оқушы белгілі бір ақпаратты тыңдай отыра есте сақтау қабілетін дамытады, мәтінді тыңдауға дағдыланады. Бұл стратегияны қолданғанда мәтінді егжей-тегжейлі – бірнеше рет тыңдатуға болады. Тыңдалымнан кейін: рөлдік ойын, бос орындық, жеті сұрақ, «5-5-1» т.б. белсенді әдістері қолданса нәтижелі болады.