Ақыл-ой әрекеттерін кезең-кезеңімен қалыптастыру теориясы
Білімді тиімді меңгеру, іскерлік пен дағдыны қалыптастыру, интеллектуалдық қасиеттерін дамыту оқушылардың танымдық белсенділігіне ғана емес, олардың іс-әрекеттің әдіс-тәсілдерін жинақтауына да байланысты (П.Я.Гальперин, Д.Б.Эльконин, Н.Ф.Талызина, Б. Ц.Бадмаев, Е.Н.Коротков және т.б.).
Психикалық іс-әрекеттердің бірте-бірте қалыптасу теориясына негізделген әдістердің түбегейлі мәні мынада: білімді меңгеру және сәйкес дағдылар мен дағдыларды қалыптастыру процесі белгілі бір әрекетті меңгеру барысында жүреді (іс-әрекетті орындау арқылы адам қажетті нәрсені алады). олар туралы білім).
Бұл әдістерді қолдана отырып оқытудағы ең бастысы білімді кейіннен қолдану үшін алдын ала есте сақтау емес, белгілі бір әрекеттерді меңгеру:
- психикалық әрекеттер;
- сенсорлық әрекеттер;
- қозғалыс әрекеттері.
Кез келген әрекет күрделі жүйе ретінде қарастырылады және бірнеше бөліктерден тұрады:
- бағдарлы (басшылық) – осы әрекетті сәтті жүзеге асыру үшін қажетті барлық жағдайлардың көрінісін қамтамасыз етеді.
- атқарушы (жұмысшы) – әрекет объектісінде көрсетілген түрлендірулерді жүзеге асырады;
- бақылау (нәтижелі) – іс-әрекеттің орындалу барысын бақылайды және қажет болған жағдайда индикативті және атқарушы бөліктерді де түзетуді қамтамасыз етеді.
Алынған білімнің, іскерлік пен дағдының, түсініктердің сапасы, ақыл-ой қабілеттерінің дамуы бағдарлы қызмет негізін (БҚН) дұрыс құруға байланысты.
Қызметтің бағдарлы негізі:
- мәтіндік немесе графикалық жобаланған модель;
- зерттелетін әрекеттің орындалу тәртібі;
- оны табысты жүзеге асыру үшін шарттар жүйесі.
Конструктивті оқыту: оқушыға нақты білім беруді мақсат тұтқан мұғалімнің өз сабақтарын оқушының идеясы мен білім — біліктілігін дамытуға ықпал ететін міндеттерге сай ұйымдастыруын талап етеді. «Білім алуды үйретудің» қозғаушы күші «метатану» болып табылады. «Метатану» деп индивидті қалай ойлайтынын, оқитынын қадағалау, бағалау, бақылау және өзгерту қабілетін білу, түсіну, реттеуін айтамыз.
Функционалды оқыту «Сана ағыны» терминін американдық психолог және философ У.Джеймс енгізді, ол «Психологияның ғылыми негіздері» (1890) кітабында көп жылғы зертханалық зерттеулерді қорытындылай келе, сананың «өзгеріс» сияқты сұйық екенін дәлелдеді «өзен» немесе «ағын».
Интегративті оқыту дегеніміз- оқытудың заманауи технологияларын, әдістерін құрудың жетекші принципі ретінде интеграцияға негізделген және әр түрлі пәндердің өзара әсер етуі, өзара енуі және өзара байланысы арқылы мазмұнның күрделілігімен, қорытындылануымен сипатталатын жүйе.
Құзыреттілік тәсілі дегеніміз - бұл білімді пайдалы болатын нақты контекстке орналастырылатын етіп оқытуға негізделген білім беру моделі. Осылайша, алынған нәрсе пайдалы және қажет деп түсініледі, өйткені ол студенттерге нақты жағдайларды жеңуге көмектесу үшін жасалған.
4. Оқу үдерісінің мәнін зерттеу: мақсаты, міндеттері, заңдылықтары, принциптері, оқу үдерісінің құрылымы. Білімді игерудің негізгі кезеңдері (сілтемелері). Блум таксономиясы бойынша оқыту деңгейлері.
Достарыңызбен бөлісу: |