А. А. Айдарбекова магистр, аға оқытушы, Н. А. Сәндібаева п.ғ. к., доцент м а
жүктеу/скачать 4,01 Mb. Pdf көрінісі
|
| Жел турбиналары.
Жел турбиналарының конструкциясы әрқилы, бірақ оларды жұмыс істеу принципіне байланысты негізгі үш типке – желкенді, пропеллерлі және қанатшалы деп бӛлуге болады. а) ә) 2-сурет. 2(а)-сурет. Желкенді жел қабылдағыш құрылғылардың сызбанұсқасы 2-(ә)сурет. Эксперименттік жел қондырғысы (Англия) а) Үш қалақшалы жел турбинасы ә) Тік қалақшалы Дарье жел турбинасы. 3(а)-сурет. Үш қалақшалы тропоскина тәрізді Дарье жел турбинасы. Қуаты 30 кВт. 3(ә)-сурет. Үш тік қалақшалы Дарье жел турбинасы. Қуаты 20 кВт. Жел қуатының мол қоры мен мүмкіндігі бар Қазақстанда жел электр қондырғыларын жасап, оны пайдаланудың келешегі зор. Бұл ең алдымен экологиялық жағынан таза, онша кӛп қаржы кетпейді, жұмсалған шығын тез ӛтеледі және басты артықшылығы қиян түпкірдегі ауылдарға, халқы аз елді мекендерге апарып қолдануға болады. Шағын және орта деңгейді шаруашылықтар үшін де қолайлы. Жел энергиясын пайдаланудың қай жағынан алып қараса да пайдасы зор. Себебі, кӛптеген шаруашылықтар электр энергиясымен қамтамасыз етілмеген жерлерде орналасқан, кейбір тұтынушылардың жұмысы (геологтар, археологтар, альпинисттер экспедициялық түрде болып келеді және республикамызда электр энергиясының тапшылығына байланысты жекеменшік жел энергиясына қызығушылық электр энергиясының бағасының үнемі ӛсуінен болып отыр [4]. 16 Вестник Казахского государственного женского педагогического университета №1(43), 2013 4-суретте американдық ғалымдардың тәжірибелерінің нәтижелері келтірілген. Суреттен кӛрініп тұрғандай желкенді жел турбинасының жел энергиясын пайдалану коэффициентінің (кси) максимал мәні 0,15. Сонымен қатар, қалақшаның сызықтық жылдамдығы мен жел жылдамдығы теңескенде жел энергиясын пайдалану коэффициенті нольге тең болады. 4-сурет. Жел энергиясын пайдалану коэффициенті мен жүрдектігі арасындығы тәуелділік Қазақстанда жел электр станциясының жұмыс істеуіне қолайлы жағдайлар бар. Еліміздегі жел энергиясының қоры дүние жүзінде ӛндірілетін электр энергиядан 2,5 есе артық. Мектептер, ауруханалар т.б. ӛндірістерде де электр энергиясының тапшылығы сезілуде [5]. Қазақстанның шұғыл континентальді климаты кӛптеген региондарда жыл бойы жел энергиясын пайдалануға мүмкіндік береді. ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 1. ҚР Парламенті Мәжілісінің жалпы отырысындағы «Жаңартылатын энергия кӛздерін пайдалануды қолдану туралы» заң жобасы бойынша Энергетика және минералдық ресурстар министрі Сауат Мыңбаевтың баяндамасы. М., 1988.-с. 63-70. 2. П.Чжен. Отрывные течения. М.: Мир, 1972. Т. 1.-299с. 3. Л.Г.Лойцянский. Механика жидкости и газа.:Наука, 1987.-904с. 4. А.К.Ершина, Ш.А.Ершин, У.К. Жапбасбаев. Основы теории ветротурбины Дарье.- Алматы: КазгосИНТИ, 2001-104с. 5. А.К.Ершина, Ч.Ш.Ершин. «Ветротурбина Бидарье»(конструктивное исполнение и принцип работы), дата подачи патента: 15.02. 2006 г., 73 с. 6. А.К.Ершина, Ч.Ш.Ершин. «Вертикально-осевые составные ветротурбины карусельного типа», дата подачи патента: 15.02.2006 г., 40 с. РЕЗЮМЕ В данной статье сказано, что ископаемые природные ресурсы изо дня в день истощаются. С точки зрения экономики и экологии наиболее целесообразным является использование ВИЭ. А именно, для Республики Казахстан наиболее актуальным является освоение энергии ветра, т.к. обширные пространства нашей страны богаты данным видом сырья. SUMMARY In this article it is shown that natural fuel is petting less day by day. From ecological and economical opinion it is letter to use sustainable resources. In Republic of Kazakhstan it is profitable to use wind energy according to vast territories of our country. The wind energy potential of Kazakhstan is much higher than any other sustainable resources. Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің Хабаршысы №1(43), 2013 17 УДК 621.472.01 жүктеу/скачать 4,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|