А. А. Какимова Қазақстан Республикасы тарихы


Атабаев Қ. Қазақ тарихының деректанулық негіздері. Алматы, 2002ж



бет39/69
Дата10.03.2023
өлшемі0,86 Mb.
#73000
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   69
Байланысты:
À. À. Êàêèìîâà ?àçà?ñòàí Ðåñïóáëèêàñû òàðèõû

1. Атабаев Қ. Қазақ тарихының деректанулық негіздері. Алматы, 2002ж.
2. Атабаев Қ. Деректану. Алматы, 2007ж.,

  1. Фольклор дегеніміз не, қанша жылдық тарихы бар?

  2. Ауыз әдебиеті туындыларымен айналысатын 1989 ж. қандай ғылыми орталық құрылды?

  3. Тарихи өлең жырлар мен әңгімелердің бүгінде қанша нұсқасы сақталған

16 дәріс
Тақырыбы: Заң актілері - тарихи дерек көзі..
Дәрістің мазмұны:
Жазба деректердің мынандай түрлерін атауға болады: жылнамалар, заң актілері, жеке актілері, іс қағаздық құжаттар, жеке адамдық деректер (хаттар, күнделіктер, заманхаттар), әдеби ескерткіштер, публицистикалық және саяси шығармалар, ғылыми еңбектер, мерзімді басылымдар. Бұрынғы совет халқының 70 жылдан астам өмірінде өшпес қайғылы із қалдырғандықтан, марксизм-ленинзм классиктерінің еңбектері, КОКП- ның құжаттары, партия көсемдерінің еңбектері де жазба деректердің түрі болып табылады.
Дегенмен, жазба деректердің бұл түрлері мәңгі бақи қатып қалған түрлер емес. Кей түрлер біртіндеп дамуы бәсеңдейді және жойылады (жылнамалар), кей түрлер, керісінше тез қарқынмен дамиды, сөйтіп түрлер ішінде құүжаттар кешенін құрайды. Бір сөзбен айтқанда, түрлер эволюциясы жүріп жатады. Бұл эволюциясы негізгі екі бағытта жүреді:

  • біріншісі, түрлер ішінде жаңа топтар мен әр түрліктердің пайда болуы, бұл деректердің жалпы диференциялану процесінің, олардың сандық әр алуандылығының өсуінің көрінісі. Мысалы, баспасөздің, мерзімді басылымының пайда болуының алғашқы кезеңінде олар өте әлсіз мамандырылған болса, ХIХ ғасырдың екінші жартысынан бастап салалы мерзімді басылым тез қарқынмен дами бастады. Соңғы жылдары көптеген тәуелсіз газеттер пайда болды.

  • Екіншісі, тарихтың әр түрлі кезеңінде деректің әлеуметтік функцияларының трансформациялануы. Бұл оның мазмұнының елеулі өзгерістерге ұшырауына әкеліп соғады. Мысалы, мерзімді басылым пайда болған кезінде негізінен ақпарат тарату функциясын атқарса, XIX ғасырда идеологиялық қару фунциясын атқарып, ал «социализм» кезеңінде баспасөз бүкіл мемлекет көлемінде халықты алдау, жаппай мәңгүрттендіру міндетін атқарады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   69




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет