5.10. Психографиялық ұстаным бойынша сегменттеу Психографиялық сегменттеу кезінде сатып алушыларды
қоғамдық тапқа, өмір салтына немесе тұлғалық мінездемесіне
сəйкес топтарға бөледі.
5.10. сурет. Соқырларды үш демографиялық айнымалы бойынша сегменттеу 1. Қоғамдық тап. АҚШ-та алты қоғамдық тап бар жəне адамның
олардың біріне қатысты болуы: оның автомобильге, киімге, тұрмыс
заттарына, бос уақытын өткізуіне, оқу əдеттеріне, сауда орындарын
таңдауына жəне басқа да заттарға қатысты көзқарасына қатты əсер
етеді. Көптеген фирмалар өз тауарлары мен қызметтерін нақты
қоғамдық тап өкілдері ұнайтын қасиеттер мен сипаттамаларды
ескеріп, жобалайды;
2. Өмір салты. Өмір салты адамдардың белгілі бір тауарларға
деген қызығушылығына əсер етеді. Маркалық жəне əдеттегі тау-
арды сатушылар көбіне нарықты тұтынушыларды өмір салты бой-
ынша сегменттеуге жүгінеді;
3. Тұлғаның типі. Өндірушілер өз тауарларына тұтынушылардың
жеке мінездемелеріне сəйкес тұлғалық сипаттар береді. Жетекші
жарнамалық агенттіктердің бірінің зерттеу қызметінің дирек-
торы Шерли Янг аудиторияның əйелдер косметикасы, темекі,
сақтандыру, спирттік ішімдіктер секілді тауар санаттарына
қатысты мінездемесіне негізделіп, нарықты сегменттеудің тиімді
əдістемесін ойлап шығарғанын жариялады.
5.11. Мінез-құлықтық ұстаным бойынша сегменттеу Мінез-құлықтық ерекшеліктер негізінде сегменттеуде тұтынушыларды біліміне, қатынасына, тауарды қолдану сипат-
тамасына, тауарға реакциясына байланысты топтарға бөледі.
Көптеген нарық қайраткерлері мінез-құлықтық айнымалыны
нарық сегментін қалыптастыруға анағұрлым сəйкес келетін негіз
деп санайды.
Сатып алу себебі. Сатып алушыларды өзара идеяның туында-
уы, сатып алуы немесе тауарды қолдану себептеріне байланысты
жіктеуге болады.
Сатып алу себебі негізінде сегменттеу фирмаларға тауарды
қолдану дəрежесін көтеруге көмектеседі. Мысалы, апельсин шы-
рынын көбінесе таңғы ас кезінде ішеді. Өндіруші фирманың оны
екінші ас, түскі ас кезінде ішуге болатын сусын ретінде жарнама-
лауына болады.
