А. К. Жундибаева Алматы «Атамұра» 2018 А. С. АҚтанова, А. К. Жундибаева, Л. К. ЖҰмекенова жалпы бiлiм беретiн мектептiң 8сыныбына арналған оқулық



бет51/86
Дата20.12.2023
өлшемі0,67 Mb.
#141832
түріОқулық
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   86
Байланысты:
Танова, А. К. Жундибаева-emirsaba.org

3-тапсырма. Ақынның табиғатқа деген махаббаты қандай сөздермен
берілген? Табиғаттың сұлулығын беретін сөздерді тауып, мағынасын
түсіндіріңдер. Кейіптеулерді тауып, табиғат бейнесін ашудағы олардың
орнын айтып беріңдер.
4-тапсырма. Поэманың екінші бөліміндегі оқиғаның өрбуіне назар
аударыңдар. Ақын ананың психологиялық жағдайын қалай берген?
Ана не себепті аққуға оқ атуға бел байлады?
5-тапсырма. Поэмадағы негізгі драмалық тартысты анықтап, оның
поэма идеясы мен пафосын ашудағы мәнін түсіндіріңдер.
6-тапсырма. Төмендегі қарамен жазылған өлең жолдарының мағынасын
тү сін діріңдер.
Кейіп-
кер
Шығармадан үзінді
Менің 
ойымша ...
Ана
Әлденеден сұм жүрек сескенеді,
Арагідік әлдене ес береді.
Табиғаттың, таудың да, аққудың да, 
Байғұсқа болмай қалды еш керегі.
Келеді ана, сезбейді ештеңені.
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*Кни а е
ста ена иск
чите н б аз ате н х е
х
с
асн
иказа инист а б аз ани и науки ес уб ики Казахстан т 17 а 2019
а 217


134
Жыл-


қышы
«Бұл маңның адамы емес, сірәдағы,
Білейін, табайын да бір амалын.
Қаруы бар кәззапқа құрықпенен 
Ұмтылса, қалай қайрат қыла аламын?! 
Жөн болар алыс тұрып сұрағаным...»
Автор
Мерген отыр жағада.
Ей, ақша бұлт, 
Жаулығыңмен оларды жасыр барып.
Бас бағады шыршаның қалқасынан,
Қаруынан қолында қан сасыған.
7-тапсырма. Берілген шумақтарды мәнерлеп оқып, жаттап алыңдар.
...Оятып дүниені делсал қылып,
Тамыздың таңы да атты тамсандырып,
Сайсайдан бошалаған бозала таң,
Таудағы тіршілікке ән салдырып,
Еміндіріп, еріксіз қарсы алдырып,
Бұлбұлға дүниеге жар салдырып,
Тамыздың таңы да атты тамсандырып.
Қасқа таң.
Бұлбүл үні.
Көл бетінде
Аққулар ұйықтап жатыр тербетіле.
Бас бағып жағада отыр жалғыз ана,
Таңданып тәкаппар құс келбетіне.
Асқар белден күн нұры шашырады,
Шашырап, ол да көлге бас ұрады.
Құс аппақ, айдын аппақ, нұр да аппақ,
Аппақ нұр аппақ нұрға қосылады.
Көл – көкке, көк көлге кеп асылады,
Ұйқысы аққулардың ашылады.
Сұлулыққа сұқтанып, қашып әлі,
Анажүрек солқ етіп, басылады.
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*Кни а е
ста ена иск
чите н б аз ате н х е
х
с
асн
иказа инист а б аз ани и науки ес уб ики Казахстан т 17 а 2019
а 217


135
...Аққулар...


Аққу мойын, сүмбе қанат,
Алаңсыз тарануда күнге қарап.
Айдынның еркелері, білмей тұрмын,
Етермін тағдырыңды кімге аманат?!
Жаны сұлу ақ еркем, ары сұлу!
Бір мамығы майысса ауырсынып,
Тарақ етіп тұмсығын, тарайды кеп,
Тарайды кеп, тарайды қауырсынын,
Құм тұрса да бір түйір ауырсынып,
Жаны сұлу ақ еркем, ары сұлу!
Ақ қанатын сабалап, асыр салып,
Бірде суға сүңгиді басын малып.
...Ойнасыншы, ойнасын ерке құстар,
Тыныштығын олардың қашырмалық.
Мерген отыр жағада.
Ей, ақша бұлт,
Жаулығыңмен оларды жасыр барып.
Бас бағады шыршаның қалқасынан,
Қаруынан қолында қан сасыған.
...Ал, аққулар,
Аққулар тарануда,
Сусып түсіп, су моншақ арқасынан.
Қарайды ана шыршаның қалқасынан.
«Сірә, сорлы жоқ шығар менен өткен,
Құлынымның қасынан неге кеткем?!
Ошақ қасы, от басы, көрмеппін ғой,
Дүниеау, сен осындай керемет пе ең?!»
Ана отыр.
Озбыр ойлар қамалауда,
Қамалауда, әлдекім табалауда.
...Аққулар ақ айдынды қалдырды да,
Тартты кеп, ана отырған жағалауға.
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*Кни а е
ста ена иск
чите н б аз ате н х е
х
с
асн
иказа инист а б аз ани и науки ес уб ики Казахстан т 17 а 2019
а 217


136



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   86




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет