А. Р. Рустенов, Н. Ж. Елеугалиева генетика практикумы
жүктеу/скачать 4,96 Mb. Pdf көрінісі
|
Rystenov A.R., Eleygalieva N.J. Genetika praktikymy 2016 (1)
| 1
және Ғ b, аналықтарының гаметаларын салыстыра орналастырып комплементарлық кластардың кездесу жиілігіндегі шыбындардың пайызын есептеп көрсетсек, гендердің ара қашықтықтарын анықтауға болады. Cn – b гендерінің ара қашықтығын анықтайық. Олардың бастапқы формасында Cn+b + және cn b аллелдері тіркескен және сп + b (қызы көз, қара дене) және сп b + (киновар, көз, сұр дене) шыбындарының пайда болуы, осы гендер арасындағы кроссинговерлердің бар екендігін көрсетеді. Бұлар екінші және төртінші жұп класстар. Демек, cn және b гендер арасындағы кроссинговер 0,2+8,2=8,4% тең деуге болады. Осындай жолмен b және vg гендерінің ара қашықтығын анықтаймыз. Бастапқы линиялардың аллелдердің үйлесімділігі былайша болады: b + vg+ және bvg. Бұлардың арасындағы кроссинговердің барын b + vg шыбынының пайда болуы дәлелдейді (сұр дене, жетьілмеген қанат) және b vg+(қара дене, қалыпты қанат). Бұл шыбындар үшінші және төртінші жұп кластар. Онда гендер арасындағы қашықтық b және vg 11,4+8,2=19,6%-ды құрайды. Енді cn және vg гендерінің арасындағы қашықтықты табамыз. Бастапқы линияда cn + vg + және сп vg. аллелдері үйлесімділер. Демек, осы гендердің аралығындағы кроссинговердің нәтижесінде cn + vg (қызыл көз, жетілмеген қанат) және сп vg + (киновар көз, қалыпты қанат) шыбындары пайда болды. Бұл шыбындар екінші және үшінші кластық жұптарға сәйкес. Осыдан, cn және vg гендерінің ара қашықтықтары 0,2+11,4=11,6%-ды құрайды. Әр үш жұп гендердің аралық қашықтықтары белгілі болғаннан соң, cn, b, vg гендері үшін генетикалық картаның бөлігін салуға болады. Бәрінен алыс орналасқан b және vg гендері -19,6%. Бұлардың аралығында ген орналасуы мүмкін, ол ген b генінен 8,4% қашықтықта, ал vg генінен 11,6% орналасқан. Онда бөліктің картасы былайша көрінеді: Картадан байқалады, будандастыру сызбасындағы гендердің орналасу реттері сараптау нәтижесіне сәйкес келмейді. Егер, гендер сызықтық жүйеде орналасса, онда b -cn және cn -vg гендерінің аралық қашықтығының жиынтығы, ең шеткі b -vg гендерінің ара қашықтығына тең. Дегенмен, екі кесіндінің жиынтығы 8,4+11,6=20% болып 207 тұр, ал шеткі геннің ара қашықтығы 19,6%-ға тең. Яғни, 0,4% жиынтықтан кем. Бұл секілді айырмашылықтың себебі неде? Біздің есебімізде қос кроссинговердің болуы есептелмеген. Біздің есебімізге қос кроссинговер енбей қалған. 2.11- суретте.рекомбинация жағдайы көрсетілген. Төртінші жағдайда қос кроссинговер көрініп тұр, соның нәтижесінде шеткі гендер b + vg + және bvg өздерінің орындарында қалады, олардың арасындағы тіркесу бұзылмайды. аллелдің ортасында орналасқан сп жүктеу/скачать 4,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|