ТЕРМИНДЕР СӨЗДІГІ «Адам геномы» жобасы – халықаралық ғылыми зерттеу консорциумы,
оның мақсаты адамның бүкіл геномының генетикалық, физиологиялық
картасын жасап секвенирлеу. Жобаға Ресей және 50 ел қатыстырылған. 1
сантиморганнан кіші көлемде бейнеленген геномның дәлме–дәл генетикалық
картасы жасалды. Адам ДНҚ молекуласының жалпы ұзындығы 3,3 х 10
9
н.ж.
деген қортындыға келді. Амбер-кодон. УАГ триплеті, ақуыз синтезінің терминациясын ескертетін,
үш мәнсіз кодондардың бірі. Амбер-мутация. Бүкіл ДНҚ молекуласындағы өзгерістерде амин
қышқылдарын
кодтайтын, мәнді триплеттердің орнына амбер-кодондардың көрінулері.
Амбер-супрессорлар. УАГ кодонын танитын тРНҚ өзгертілген
антикодондарын кодтайтын мутантты гендер. Кейбір жағдайларда бастапқы
кодонды танитын қабілеттігі сақталады. Аминоацил-тРНҚ- синтетазалар. Амин қышқылдарын тРНҚ немесе
ОН
-
ұштарына ковалентті байланыстыратын ферменттер. Антикодондар. тРНҚ молекуласының құрамында нақты және арнайы
орындарда тұратын триплеттер. хРНҚ (иРНҚ) кодондарымен немесе
антикодондарымен комплементарлы байланыстарға түседі.
Аттенуация.Кейбір бактериялардың оперондарын экспрессиялаудағы
транскрипцияның термацинация деңгейінде реттелуі. Аттенуатор. Аттенуация жүретін терминаторлық кезектестіктер. АР-эндонуклеазалар.ДНҚ молекуласындағы апуриндік немесе
апиримидиндік бөліктерді кесуде 5
1
-ұштарды шығаратын ферменттер.
att- сайттары. Фаг және бактерия хромосомаларының бөліктері. Олардың
рекомбинациясы интеграциялануға немесе фагты шығаруға соқтырады.
Ақуыз-репрессор. ДНҚ немесе РНҚ операторымен байланысатын реттеуші
ақуыз. Ол траскрипцияның немесе трансляцияның басталуын тоқтатады..
