А. Р. Рустенов, Н. Ж. Елеугалиева генетика практикумы



Pdf көрінісі
бет59/159
Дата23.10.2022
өлшемі4,96 Mb.
#45023
түріПрактикум
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   159
Шешімі. 
1. 
Есепте берілді: 
Белгі, фенотип 
Ген, генотип 
Қоңыр дене 
Қара дене 
Жетілген қанат 
Жетілмеген қанат 
Р: ♀ қоңыр дене жетілген қанат
♂ қара дене жетілмеген қанат 
F
1
: 41,5% қоңыр денелі және жетілген қанаттылар 
41,5% қара денелі және жетілмеген қанаттылар 
8,5% қоңыр денелі және жетілмеген қанаттылар 
8,5% қара денелі және жетілген қанаттылар. 
А 
А 
В 








2.Есептің шешу сызбасы: 
Р: ♀ қоңыр дене жетілген қанат х ♂ қара дене жетілмеген қанат 
АаВb ааbb 
G: АВ, Аb, аВ, ab
F
1:
41,5% : 41,5% : 8,5% : 8,5%  
қоңыр денелі қара денелі қоңыр денелі қара денелі 
жетілген жетілмеген жетілмеген жетілген
қанатты қанатты қанатты қанатты 
41,5% А_В_ 
41,5% ааbb 8,5% А_bb 8,5% ааВ_ 
 
3.Есептің шешімін түсіндіру: будандастыруға қатысқан дарақтер: екі жұп 
белгілер бойынша гетерозиготылар (АаВb) және рецессивті белгілер бойынша 
дигомозиготтылар (ааbb). Мейоз барысында гаметалардың құрылуында 
конъюгация немесе кроссинговер жүруі мүмкін. Олай болса, гендердің 
комбинациясы өзгереді және жаңа қатынастар түзіледі. Толық тіркесудегі 
1:1:1:1 қатынастан ауытқудың көрсетілген мүмкіндіктермен түсіндіруге 
болады. 
4. Жауабы. Әкесінің, анасының генотиптері: ♀ - АаВb, ♂ ааbb 
1) 
Аналық ағза екі кроссверлі емес гаметаларды түзеді (АВ, аb), мүнда 
кроссинговер жүрмейді, сонымен қатар тағыда екі кроссверлі гаметалар 
кроссинговердің арқасында түзіледі (Аb,аВ); аталықта бір типті гамета түзіледі (аb). 
2) 
Ұрықтану кезінде гаметалардың кездейсоқ кездесуінде төрт түрлі 
фенотиптер құрылады, бірақ гендер тіркескендіктен бастапқы фенотипте жиі 
шығады (по 41,5%). 


87 
Есеп 3.5. Қалыпты ала жүнді қоянды, толығымен бояуы бар ангор 
тұқымдығының аналығымен будандастырғанда, будандардың барлығы 
қалыпты ала жүнділер болып шықты. Алынған будандарды талдаушы 
будандастырғанда мынадай ұрпақтар алынды: 
52 – ала ангорлар; 
288 - толығымен бояулылар; 
46 - толығымен боялған қалыпты жүнділер; 
314 – ала, қалыпты жүнділер. 
Шешімі. Берілген мәліметтерді сараласақ қалыпты жүнділер ангорларға 
доминантты, ал ала жүнділер – толық боялғандарға. Жүннің түсінің бояуы мен 
қалыптылығы тіркескен, өйткені талдаушы будандастырғанда будандарда
фенотиптік кластардың тұқым қууы түрліше болып шыққан (Мендельдің Ғ
2
9:3:3:1). 
Кроссверлі кластарды аз санды көрсеткіштеріне, немесе ата-аналықтарына 
қарай оңай ажыратуға болады. Мұнда 52 – ала ангорлар және 46 - толығымен 
боялған қалыпты жүнділер. Жұннің түсін және қалыпты жүнділігін шығарушы
гендер арасындағы шамалы қашықтықты, барлық алынған ұрпақ сандарымен, 
кроссверлі қояндардың пайыздығын келесі жолмен анықтайды:
  52+46 
С = -------------------------- = 14%
52 + 288 + 46 + 314 
Есеп 3.6. Дальтоник әйел құлағында жүні бар, дальтоник емес ер адамға 
тұрмысқа шықты. Отбасында қандай ұрпақтар пайда болуы мүмкін, егер 
дальтонизм рецессивті гені Х-хромосомада, ал жүнді құлақ – Ү-
хромосомасында. Анасы-әкесінің генотиптерін, ұрпақтардың генотипі мен 
фенотипін анықтаңдар. Есептің шешу сызбасын салыңдар. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   159




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет