А. Р. Рустенов, Н. Ж. Елеугалиева генетика практикумы



Pdf көрінісі
бет82/159
Дата23.10.2022
өлшемі4,96 Mb.
#45023
түріПрактикум
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   159
Байланысты:
Rystenov A.R., Eleygalieva N.J. Genetika praktikymy 2016 (1)

р
2
 АА + 2 рq Аа + q

 аа = 1 
Харди-Вайнберг заңын көптік аллельдік жағдайда да қолдануға болады. 
Егер үш алельділер болса, онда былай көрсетіледі:
p + q + r = 1, p
2
 + q
2
 + r
2
 + 2pq + 2pr + 2qr = 1. 
Есеп 6.1. Иттің қалыпты аяғы қысқа аяқтыға рессивті болып келеді. 
Тұқымсыздық (қанғырған) иттердің 245 данасы қысқа аяқтылар, ал 24 ұзын 
аяқтылар.
Шешімі:
Рецесивті генотиптің кездесу жиілігі келесідей: 
q
2

24 
= 0,09 
245 + 24 
Онда рецессивті аллельдің жиілігі (q) тең:
qа = √ q

= √ 0,09 = 0,3 
доминантты аллельдің жиілігін табамыз: 
рА = 1 – qа = 1 - 0,3 = 0,7 
Харди-Вайнбергтің популяцияның генетикалық құрылымдық формуласын 
жазамыз: р
2
АА + 2 рq Аа + q

аа = 1 
Формулаға есептеу арқылы табылған аллельдердің жиілігін қойып
иттердегі іздеуші қасиетінің популяциядағы генетикалық құрылымдығын 
анықтаймыз: 0,49 АА + 0,42 Аа + 0,09 аа = 1 
Анықтанушы генотип дарақтарының сандарын есептеуді келесідей 
жүргіземіз: 
Гетерозигот сандары (Аа) = 269 -1 Х – 0,42 
Х = 
269 х 0,42
= 112,98 
≈ 113 

Доминантты гомозиготтар сандары (АА) = 269 – 1 Х – 0,49 
Х = 
269 х 0,49 
13 
≈ 132 

Қорытындыны жазу 


118 
Есеп 6.2. Европа халқының 20 000 санына бір альбинос. Популяцияның 
генетикалық құрылымын табыңдар. 
Объект: адам 
Белгі: альбинизм 
Берілгені, символдар: А – қалыпты пигментация, а – альбинизм; 
20000 адамға бір альбинос кездеседі. Популяцияның гентикалық 
құрылымын табыңдар. 
Шешімі: рецессивті гомозиготтың аа жиілігін табамыз және оны бірліктің 
бөліктік жағын шығарамыз: q
2
= 1/20000 = 0,00005. 
Онда альбинизмнің аллелінің а жиілігі тең болады: q = √ 0,00005 = 0,007. 
Доминантты аллелдің А жиілігі болады р = 1 – q = 0.993, бұдан 
доминантты гомозиготты аллелді шығады: : р
2
= 0,993
2
= 0,986. Осыдан 
гетерозиготтардың жиілігі 2рq = 0,014. 
Жауабы: Европа популяциясының осы белгі бойынша генетикалық 
құрылымы мынадай: АА – 0,98595; Аа – 0,01400; аа – 0,00005. Абсолюттік 
цифрмен: доминантты гомозиготалылар – 19720 адам, гетерозиготтар – 280 
адам, рецессивті гомозиготтар (альбиностар) – 1 адам. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   159




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет