Абай және жаңа дәуірдегі қазақ Әдеби тілі



бет1/6
Дата10.12.2023
өлшемі125,86 Kb.
#136198
  1   2   3   4   5   6
Байланысты:
f628b64cda66000

АБАЙ ЖӘНЕ ЖАҢА ДӘУІРДЕГІ ҚАЗАҚ ӘДЕБИ ТІЛІ

ЖОСПАР:

Ұсынылатын әдебиет:

  • Р.Сыздық. Қазақ әдеби тілінің тарихы А.:Арыс, 2004
  • Р.Сыздық. Абай және қазақтың ұлттық әдеби тілі А.:Арыс, 2004
  • Қ.Жұбанов. Қазақ тіл білімі жөніндегі зерттеулер А.: Ғылым, 1999

АБАЙ ТІЛІНІҢ ЗЕРТТЕЛУІ

  • 1901 жылы Орыс Географиялық Қоғамына жіберілген Абай өлеңдері туралы П.М.Мелиоранский пікір жазды;
  • Абай поэзиясы мен оның тілі туралы Ә.Бөкейханов пікір айтты
  • А. Байтұрсынов «Қазақтың бас ақыны» («Қазақ» газеті, 1913 ж. 39-41-сандар)
  • С. Торайғыров «Қазақ тіліндегі өлең кітаптары жайынан» («Айқап» журналы, 1913 ж. 22-23-сандары )

Абайдың 1922 ж. Ташкентте шыққан өлеңдер жинағына ескерту сөз;

  • Абайдың 1922 ж. Ташкентте шыққан өлеңдер жинағына ескерту сөз;
  • Татар ғалымы А. Сағдидың «Ақжол» газетінің 1923 жылғы бірнеше санындағы мақаласы;
  • М. Әуезов, Қ. Жұбанов, I. Жансүгіров, Е. Ысмайылов, 3. Шашкин т.б. мақалалары

М.Әуезов “Абай Құнанбаев” монографиясында Абай тілінің екі ерекшелігін көрсетті:

1 «Қазақтың халықтық, салттық және өзінен бұрынғы ауыз әдебиетіне көрік берген мол, шебер сөздік қорынан пайдаланып, халықтың әдебиеттік тілін қалай жасаудың жолын көрсетуі»;

2 «Қазақ қоғамы ортасында Абай заманында кіре бастаған жаргондық сипаттағы кітаби шұбар тілден іргесін ашып алуы, одан бас тартуы».

Қ.Жұмалиевтің оқулықтары және монографиясында Абай тілі арнайы талданды:

1) Абай өзіне дейінгі әдебиеттің о заманнан қалыптасып қалған поэтикалық тілін жоғары мәдениеттілік сатыға көтерді.

2) Абай заманында едәуір етек жайған тілдегі шағатай шылау, татар шылауға қарсы күрес ашты, қазақ тілін аса қадірлеп, таза сақтауға күш салды, оның сөздік қорының бір бұтағы орыс тілі болды.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет