Ахмеди ысқАҚов қазіргі қазақ тілі морфология



бет45/179
Дата09.05.2022
өлшемі0,65 Mb.
#33695
түріОқулық
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   179
Байланысты:
Ахмеди ыс А ов азіргі аза тілі морфология (1)

§ 31. ҚОС СӨЗДЕР

Қос сөздердің күрамдарындағы компоненттер я бір сөздін, өзінің ешқандай өзгеріссіз кайталануынан, я оның бір сынарының, не бір буынының, не бір дыбысының өз- геріліп жамалуынан күралады немесе морфологиялық жағынан бір тектес я синоним, я антоним сөздерден са- лаласып кұралады. Негізгі осы ерекшеліктеріне карай, кос. сездердің компоненттері семантикалық жағынан я бірдей, я пара-пар болады да, синтаксистік жағынан я ұқсас, я тепе-тен келеді. Біраққос сөздердін. компонент- тері дыбыстық жағынан үнемі пара-пар я тең бола беруі шарт емес..

Сөзді кайталау және косарлау тәсілі — өзінше ерек- шелігі мол қүнарлы жүйе. Бұл жүйе бойынша сөзді кай- талаудан я косарлаудан белгілі-белгілі мағыналар туа- ды. Бірак сөзді кайталап қолданудан сөздің неше алуан жаңа формалары жасалып, олардың мағыналары түр- ленгенімен де, лексикалық түсінігі ©згермейді, демек, жаңа сөз тумайды, тек грамматикаланады. Ал, сөздерді косарлап қолданудан туған күрделі сөздердін ішінде грамматикаланған да, лексикаланған да тіркестер бо- лады.

Жалпы түсіну, талдау мәселелерін жеңілдету үшін, t
қос сөздерді ең әуелі кайталама қос сөздер және қосар- лама кос сөздер деген үлкен екі салаға бөліп алған дүрыс.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   179




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет