«алаш мәдениеті» ҚОҒамдық Қоры

160
161
Өткердік бастан сан қилы заман, қасірет,
Тапталмай намыс, тулады бойда жасын от.
Жаратушы ием, ұлықтан қалған ұрпаққа,
Тебінгі тері, темірдей жүрек нәсіп ет!
Сезімді сан ой ала қашқанда,
Самғайды тынбай санам аспанға.
Жырларыңды оқып шабыттанамын,
Беймаза ойлар жағаласқанда.
Жырлары – жібек, қаламы – кесте,
Тағдырға қарсы жарады егеске.
Сағым сынғанда шумақтар келіп,
Мақатаевті салады еске.
Мен болсам от боп жанбаған ұлмын,
Кезсем де бәрін сан дала қырдың.
Шыңына шығып Хантәңірінің,
Жырменен қашап таңба қалдырдың.
Жыр – теңіз жүзген бала қайыққа,
Қаламым үнсіз қалады айыпқа.
Кемеңгер болып үңілу керек
Өлеңмен егіз Мақатаевқа.
Таңырқай қарап біз ғаламатын,
Сұлу жыр алқа – қызға тағатын.
Ғасырды көктеп, ғасырға жеткен
Арыстан жүрек, Мұзбалақ ақын!
Ауылға барсам күйбең тірлікке дөп түсем,
Қалада «бастық» болғанмен мұнда шөкті шен.
Бейнеттен қашып құтылмақ болдым,
Бірақ та,
Күтіп тұр екен орылмай тұрған көк пішен.
Түс қайта сағат төрт пенен бестің шамасы,
Он шақырымдай ауыл мен шөптің арасы.
Ықылық тиген мотоциклді өңгеріп,
Кетіп барамыз ақ тер, көк тер боп, қарашы.
Мінгесіп алдық бір-ақ көлікке он адам,
Ешқандай елде дәл мұндай рекорд болмаған.
Ақ орамалмен үстімді қағып отырмын,
Құтыла алмай маса мен шыбын, сонадан.
Үйренбегенмін жұмысты жолдан тастауды,
Су жаңа орақ, ұстауға қолым жасқанды
Қырық градус ыстығын күннің елемей,
Қырық бау үшін пішенмен айқас басталды.
Кірісіп кеттік бейнетімізбен табысып,
Қос жұмыскерім – қолым мен тілім жарысып.
Икемге келмей жүйкеге салмақ түсірді,
Шылқыған термен арқаға көйлек жабысып.
Демалу – арман, мойныңа жүкті артқан соң,
Құр сүлдең шығар күн ұясына батқан соң.
Масаханаға сүйретіліп кеп құладық,
Бар күш-жігерді пішенге сыйға тартқан соң.
Әңгіме айтып кеш жатып ерте тұрамыз.
Айтпаймын мүлде қиялдан туған құр аңыз.
Ауылдың жайы, саясат, өнер, махаббат,
Барлық саланы ауызбен шолып шығамыз.
Әңгімемізде болмайды кейде ырыс құт,
Ұйқыға кетіп аузымыз тапты тыныштық.
Түрік сериялын таңертең қайта бергендей
Таң атпай тұрып пішенге тағы кірістік.

162
163
Сағаттың тілі көрсетті тоғыз жарымды,
– Қайтайық үйге! 
Не деген дауыс жағымды!
Пішеннен қайтқан үш дөңгелекті көліктер
Бір-бірін қуып ауылға қарай ағылды.
Елеп ескермей шыжыған күннің тал түсін,
Пішен орам деп қол-аяғымыз талды шын.
Өрістен қайтқан төр түлік мал да жамырап
Өз тілдерімен жаудырып жатыр алғысын.
Ешқандай істің болмайды, әсте, жаманы,
Бейнеттің елім зейнетін содан табады.
Малдың алғысын алдым деймін-ау, 
Әй, бірақ,
Адамнан алғыс алып жүргенім шамалы.
Көк пішен орып, тірлікпен таңын атырып,
Тұрады ауыл бейнетке мені шақырып.
Өзіңде өткен әр күнім – жырым, өлеңім,
Мен үшін ауыл – өлмейтін мәңгі тақырып!
* * *
Еліктіргенім, еркелегенім,
Жабырқағанда сен керек едің.
Сенімді артып көтермелесем
Шығып алмағын желкеме менің.
Қараған көзге жағымдысың-ау,
Сүйікті ісім – жаныңды сынау.
Сабырлы бол деп ескерте берем,
Әй, бірақ, менен сабырлысың-ау.
Күлімдеп жаным түрленбей жатыр,
Демеймін сені сын көрмей жатыр.
Қым-қуыт үйдің тіршілігіне 
Әкемнің жары үлгермей жатыр.
Сүрінбегенді ұлы адам дер ек,
Бақытқа мас боп құлаған бөлек.
Ағамның, бірақ, келіншегіне
Қолғабыс жасар бір адам керек.
Бөгде кейіпкер түсіме енбейді,
Ойнап күле бер кішімен мейлі
Барлығын қойшы, мына менің де
Өзіңсіз, жаным, ісім өнбейді.
Жан-жағыма көз салып көрейін,
Үйленіп үйге жарық берейін.
Ақ көйлек киген қап-қара қызды
Шаңырағыма алып келейін.
Көктемнің жылы күні жетеді 
Түні кетеді жыр құрап.
Мазмұнсыз ғұмыр жүріп өтеді 
Сыры кетеді жылтырап.
Ал, сенің бейнең зарықтырып жүр,
Шабытты қып жүр,
Бекер ғой.
Беймаза сезім қамықтырып жүр,
Бұл өмір жалған екен ғой.
Басқан ізіңе үңілудемін 
Түңілудемін өзімнен.
Қан тамырыммен жүгіруде мұң 
Сезімді оятып көз ілген.

164
165
Молданы көрген баласың деумен
Оқытушы едің құранды.
Мұңның ішінде адасып өлген 
Өлеңнің өзі күмәнді.
Жақынның жинап тойыңа бәрін 
Өлең оқитын едің сен. 
Жырыңа қанып тойып аламын,
Ойыма аламын егілсем. 
Естеліктерден сыр алды күнім,
Санамда енді тоқимын. 
Бейітте оқытқан құранды бүгін 
Өзіңе арнап оқимын
Көке...
Жапалақ болып далада ақ қар жауып тұр,
Жас жүрек, сен де бір тыным алмай сауық құр.
Шер-мұңы қашқан, жер жүзін басқан, аппақ қар,
Дамылсыз жауып жанымды менің сауықтыр.
Ақ қарға қарап сауырын аттың қамшыла,
Кеудеме қонған өр мінез сезім бар, сірә.
Сол сезім суып кетердей қарап ойланам,
Аппақ қар еріп, төбеден аққан тамшыға.
Көңілге қонса кір шалмас үні шаттықтың,
Төбеден төгер сәулесін елге шаттық күн.
Қуантып мені аппақ қар тағы жауып тұр,
Белгісіндей боп жер бетіндегі пәктіктің.

жүктеу/скачать 1,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: