Алеуметтану тероиясы indb



Pdf көрінісі
бет485/596
Дата14.11.2022
өлшемі16,19 Mb.
#50039
түріОқулық
1   ...   481   482   483   484   485   486   487   488   ...   596
Қорытынды
Бағдарламаның екінші элементі – герменевтикалық немесе интерпретативті 
техниканы қолдану. Бұл жерде Александер (2003) Клиффорд Гирцтің «қалың 
сипаттама» ұғымына сүйенеді. Оның көмегімен адам өмірінің «мәнін» сипат-
тайды. Дегенмен ол Гирцтен асып түсу үшін құрылымдық герменевтиканы 
қолдайды және мынадай тұжырымдаманы алға тартады: «Мәдениетті тек мәтін 
ретінде ғана емес, бір-бірімен құрылымдық қатынастағы белгілермен және таң-
балармен бекітілген мәтін» ретінде қарастыру қажет» (2003:24). Шын мәнісін-
де, Александер мәдениетте кодталған бинарлы қарама-қарсылықтарды зерттеу 
керек деп ойлап, структурализмнің түсініктеріне қайта оралады. Классикалық 
мысал – Дюркгеймнің басты діни дихотомиясының бірі ретінде анықтаған қа-
сиеттілік пен имансыздық арасындағы айырмашылық.
Александер бағдарламасының үшінші элементі – мәдениеттің әрекетке әсер 
етуін көрсету. Мұнда да біз мәдениеттің постмодерндік талдауы мен Алексан-
дердің мәдени әлеуметтануының арасындағы айырмашылықты көреміз. Алек-
сандер үшін мәдениет белгілі бір әрекет түрлерін тудырады. Сондықтан мәдени 
әлеуметтану аясында мәдениет адамның іс-әрекетіне тікелей әсер ететін өзіндік 
ұйымдастыру логикасы бар күш ретінде қарастырылады. Осы мақсатта Алек-
сандер өзінің мәдени әлеуметтануын аза маттық қоғам, Уотергейт конфликтісі 
және холокост сияқты құбылыстарға қолданды. Александер мұның бәрінде, 
постмодернистер секілді, мәдениетке қа тысты дәстүрлі әлеуметтанулық көзқа-
растардың өзектілігіне күдікпен қарайды. Дегенмен ол, постмодерндік ойшыл-
дармен салыстырғанда, мәдени талдаудың балама, нақты нұсқасын ұсынады.


723
17-тарау

Структурализм, постструктурализм және постмодерндік әлеуметтік теория
1. Дерриданың айтуынша, бір нәрсені түсіну үшін оның басқа нәрсеге қатынасын анық та-
уымыз қажет, оның пікірінше, бұл – айырмашылық терминінің негізгі мазмұны (Ramji, 2007).
2. Дерриданың осы пікірімен тереңірек танысу үшін Зубоффтың (1988) еңбегін қарасты-
рыңыз. Ол компьютерді басшыларға өз қызметкерлерін шексіз қадағалауға мүмкіндік 
беретін заманауи panopticon деп есептейді.
3. Өз еңбектерінде «егемендік» мәселесін қарастырған (төменде қараңыз).
4. Агамбен тоталитаризм мен лагерь арасындағы байланысты көрді (төменде қараңыз), бі-
рақ биосаясаттық бастамалары болған жоқ.
5. Агамбен Вебердің харизма тұжырымдамасын қарастырады, әсіресе оның еңбектері Гит-
лермен байланысты болғандықтан, харизма тек көшбасшының сипаты ғана емес, соны-
мен бірге шәкірттері арқылы да қалыптасады.
6. Мысалы, Агамбен Дюркгеймнің аномия тұжырымдамасын пайдаланады, бірақ осы тұ-
жырымдаманың өзін-өзі өлтіруге қатысты қолданылатынын сынайды.
7. Аталмыш тұжырымдама Агамбен үшін «таза» немесе «тәңірлік» зорлық-зомбылыққа 
(заңнан тыс зорлық-зомбылық) қатысты идеяларын дамыту үшін маңызды болған. Агам-
бен ([2002] 2005:54) Бенджаминнің таза зорлық-зомбылығын жоғары бағалайды, өйткені 
ол заңнан тыс және «адамның толық аномиясы» (Дюркгейм тұ жырымдамасына назар 
аударыңыз).
8. Нағыз «мұсылман». Мұсылман – Құдайға сөзсіз бас иетін адам. Муссельман кон цлагерь-
ге және оның диктатурасына сөзсіз бағынған.
9. Адамдар қалыпты деп қабылдайтын нысан.
10. Мысалы, Фуко генеалогиялық талдау жасады, ал Агамбеннің көзқарасы онтологиялық 
сипатта болды (Agamben ([2002] 2005:50), биосаясаттың негізгі мәселесін ескермей-ақ, 
өзінің генеалогиялық талдауын жасады).
11. Агамбен ізденістері тіл (langue) және сөз (parole) мәселелері мен Деррида, Леви-Строcс-
пен байланысты болды.
12. Полина Розенау (1992) постмодернистерді скептикалық және аффирмативтік (позитив-
тік) постмодерндік ойшылдар деп бөліп көрсетеді.
13. Мұнда біз Бест пен Келлнер (Best and Kellner, 1991:5) анықтаған айырмашылықтарға 
назар аударамыз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   481   482   483   484   485   486   487   488   ...   596




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет