Алғы сөз психология ғылымы қазақ елінің өткен дәуірлерінде жеке ғылы-мы пән
жүктеу/скачать 1,2 Mb.
|
Алдамұратов Ә-Жалпы психология (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Есте қалдыру: Ұмыту
- Төртінші бөлім
| § 5. Естің даралық ерекшеліктері
Әр адам есінін өзіндік ерекшеліктері болады. Біреулер есінде тез сақтап, анық. жаңғыртады. Кейбіреулер белгілі бір нәрсені, суретті, ал басқалар сөзді, енді біреулер ән-күйді, саз ырғағын есінде жақсы қалдырады. Ес осындай ерекшеліктеріне орай типтерге бөлінеді. Мә-селен: көру есі, есту есі, қимыл-әрекет есі, аралас ес. Көру есінс бейім адам көргенін ұзақ уақыт бойы есінде сақтай алады. Ұлы ақьш А. С. Пушкиннің есту есі өте күшті болған көрінеді. Есту есінің күштілігі мен нәзіктігі — қазақ ақындары мен жырауларына да тән қасиет. Ес процесі есте қалдыру мен ұмыту шапшаңдығына, олардың баяулығына орай мынадай төрт типке бөлінеді: Есте қалдыру: Ұмыту: 1. Шапшаң Баяу 2. Баяу Баяу 3.Шапшаң Шапшаң 4.Баяу Шапшаң 1-типтегі есі басьш шәкірттер мен студенттер материалдарды бір-ақ рет оқыса да, тыңдаса да есінде жақсы қалдырады. Есті дамытып, жетілдіріп отырудың басты шарты — адамның әр қилы іс-әрекет-тері, Адам өміріндегі аса маңызды психикалық процесс — ес — акыл-ой кені. Ақыл-ойды тарих жасаған білім қорымен үнемі байытып, өрістетіп отыруға ұмтылу естің мән-мазмұнын тереңдете түспек. Төртінші бөлім АДАМНЫҢ КӨҢІЛ-КҮЙІ МЕН ЭМОЦИЯСЫ ЖӘНЕ ЕРІКТІ ӘРЕКЕТТЕРІНІҢ СИПАТЫ ХУІІтарау. ЗЕЙІН § 1. Зейшнің анықтамасы Зейін өздігінен жеке-дара психикалық продесс те, жеке адамның қасиеті де болып саналмайды. Сөйтсе дс ол әрқашан адамның өмір тәжірибёсіндегі іс-әрекетіне, таным процестеріке тікелей катысты болып, оның қызығуынг бағытын көрсетеді. Зейін — кез-келген психикалық процестің тұрақты бір жағы. Сөйтіп ол адам іс-әрекеті-нің сапалы әрі нәтижелі болуына жәрдемдеседі. Зейін дегеніміз — сананың белгілі бір нәрсеге бағытталып, оның айқын бейнелеуін қамтамасыз етуі, Оны белгілі бір нәрсеге арнайы бағыттау және шоғырландыру қабілеті адамның белсенділігін білдіреді. Психика-ның ерекше қасиеті ретінде зейін адамның еңбек процесінде қальштасады. Мұндағы қажетті шарт — объектіні таңдап алып, сананы сол объектіге бағыттау. Зейін сыртқы орта құбылыстарына да, адамның өзінің ішкі психикалык, күйлеріне де бағытталуы мүмкін. жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|