Алматы қаласының «Ақпаратты -ресурстық орталық» ҚҚ

 
Шығармашылықты стимулдау 
Бұл жерде барлық деңгейдегі жұмысшылардың алдында тұрған түрлі міндеттерді шешудегі 
инновационды  жолды  стимулдауға  ықпал  ететін  шығармашылық  атмосфераны  құратын 
ұйымға ерекше көңіл бөлу керек. Формасы жағынан, сонымен қатар инициативалар, идеялар, 
жолдар  мазмұнын  да  мадақтау  қажет.  Сол  немесе  басқа  да  жағдаяттарды  шешуде  тек 
рационалды жолды емес, сонымен бірге иррационалды жолдың құралдарын қолдану қажет. 
Шығармашылық  аясында  рухани  əрекет  түсіндіріледі  жəне  соның  нəтижесінде  түпнұсқалы 
құндылықтар  немесе  қайталанбас  өнім  даярланады.  Шығармашылық – бұл  қажеттілікке 
жаңашылдықпен келу қабілеті. Шығармашылық аясында кез келген адамның жəне ұйымның 
бірегей еместігі, қайталанбастығы түсіндіріледі.  
Жұмысшылар  алдына  нақты  міндеттер  қоя  алатын  ұйым  жетістікке  жете  алады,  сол 
міндеттер қатары мынандай: 
- практикалық дағдыларды қалыптастыру жəне өзінің əрекетінле креативті үрдісті пайдалану 
іскерлігіне үйрену; 
- креативті ортаның сипаттамасын танып білу; 
- шығармашылық жолда өзін жүзеге асыруда барьердің алдын алу; 
Шығармашылық  жолмен  қамтамасыз  ету  ұйым  үшін  əрекеттердің  бірнеше  мəрте 
тиімділікке  жеткізеді,  сонымен  қатар  материалды,  адамзаттық  ресурстармен  қамтамасыз 
етеді. 
 
Бақылау – менеджменттің функциясы ретінде 
Ұйым Əрекетінің Тиімділігін Көтермелеу құралы ретінде 
 
Ол қандай элементтерге бөлінеді? 
Ең  алдымен  олар – «біздің  сүйікті  есептеріміз!».  Ішкі  жəне  сыртқы  есептер  жүйесі 
орналастырылған: есептер құрылымы, уақыт рамкалары, форматтары, жауапкершілік. Басқа 
сөзбен айтқанда, бұл ҰЙЫМ ƏРЕКЕТТЕРІНЕ ҮЗДІКСІЗ ТАЛДАУ жəне оның қоршаған 
ортасы мен өзі орналасқан ортасына да талдау жасау. 
Жүзеге  асырылғанмен  жоспарда  іс  жүзеге  асты  ма,  əріптестермен  ынтымақтастығы 
орнады  ма,  меншікті  даму  болды  ма?  Жаңа  не  нəрсе  болды,  позитивті?  Өздері  не  нəрсеге 
үйренді, басқаларға не үйретті? Басында көзге көрінбей жүрген мəселелер, кейінген ұлғайып, 
үлкен  мəселелерге  айналуының  себептері  неде?  Негіз  алған  ұйымға  бұл  алдыға  жылжудың 
бір жолы ма? 
Сонымен,  алдымызға  не  бастау  керек,  нені  қолға  алуымыз  тиіс  деген  сұрақтар 
туындайды. 
 
Ұйымның дамуына талдау жасау 
Бұл  жерде  ең  алдымен  ұйымның  миссиясына  толығымен  тоқталуымыз  қажет.  Ол 
əрекеттерге  сəйкес  келіп  жатыр  ма?  Оның  қажеттілігі  бар  ма  жəне  оның  модификациясы 
түзетуге жатқызыла ма? Ол үшін сыртқы жəне ішкі ортаның өзгерістерін, жаңа мүшелер мен 
жаңа бағыттарды қарастыру керек пе?  
Оған  ұйымның  құрылымы  да  жатқызылады.  Қайта  құруда  қажеттіліктер  туындады 
ма  (егер  де  ұйымдар  жəне  бағдарламалар  кеңейтілсе - қысқарса),  қандай  жаңалықтар  енді, 
неден  бас  тарттық?  Ары  қарай  сізді  қаншалықты  жоспарлау  үрдісі  қанағаттандырып 
жатқандығына  көз  жүгіртейік  (жоспарланған  нəтижелерге  қол  жеткіздік  пе?),  жоспарлау 
бойынша  дағдылар  жеткілікті  болды  ма?  əдебиеттер,  тренингтер,  кеңесшілер  қызметтері 
жеткілікті болды ма? 
Көз алдымыздан донорларға, сонымен қатар ішкі есептерді, яғни, есеп беру жағдайын 
көз алдымыздан түсіріп алмайық. Ішкі есеп беру талдау, бағалау жəне талдау құралы ретінде 
(бұл жерде есеп берудің жүйесі туралы сөз қозғалады, есеп беру формасы мен құрылымы). 
Қаншалықты осы жүйе сізді қанағаттандырды немесе қаншалықты деңгейде қанағаттандыра 
алмады? 
18
 
Шығармашылықты стимулдау 
Бұл жерде барлық деңгейдегі жұмысшылардың алдында тұрған түрлі міндеттерді шешудегі 
инновационды  жолды  стимулдауға  ықпал  ететін  шығармашылық  атмосфераны  құратын 
ұйымға ерекше көңіл бөлу керек. Формасы жағынан, сонымен қатар инициативалар, идеялар, 
жолдар  мазмұнын  да  мадақтау  қажет.  Сол  немесе  басқа  да  жағдаяттарды  шешуде  тек 
рационалды жолды емес, сонымен бірге иррационалды жолдың құралдарын қолдану қажет. 
Шығармашылық  аясында  рухани  əрекет  түсіндіріледі  жəне  соның  нəтижесінде  түпнұсқалы 
құндылықтар  немесе  қайталанбас  өнім  даярланады.  Шығармашылық – бұл  қажеттілікке 
жаңашылдықпен келу қабілеті. Шығармашылық аясында кез келген адамның жəне ұйымның 
бірегей еместігі, қайталанбастығы түсіндіріледі.  
Жұмысшылар  алдына  нақты  міндеттер  қоя  алатын  ұйым  жетістікке  жете  алады,  сол 
міндеттер қатары мынандай: 
- практикалық дағдыларды қалыптастыру жəне өзінің əрекетінле креативті үрдісті пайдалану 
іскерлігіне үйрену; 
- креативті ортаның сипаттамасын танып білу; 
- шығармашылық жолда өзін жүзеге асыруда барьердің алдын алу; 
Шығармашылық  жолмен  қамтамасыз  ету  ұйым  үшін  əрекеттердің  бірнеше  мəрте 
тиімділікке  жеткізеді,  сонымен  қатар  материалды,  адамзаттық  ресурстармен  қамтамасыз 
етеді. 
 
Бақылау – менеджменттің функциясы ретінде 
Ұйым Əрекетінің Тиімділігін Көтермелеу құралы ретінде 
 
Ол қандай элементтерге бөлінеді? 
Ең  алдымен  олар – «біздің  сүйікті  есептеріміз!».  Ішкі  жəне  сыртқы  есептер  жүйесі 
орналастырылған: есептер құрылымы, уақыт рамкалары, форматтары, жауапкершілік. Басқа 
сөзбен айтқанда, бұл ҰЙЫМ ƏРЕКЕТТЕРІНЕ ҮЗДІКСІЗ ТАЛДАУ жəне оның қоршаған 
ортасы мен өзі орналасқан ортасына да талдау жасау. 
Жүзеге  асырылғанмен  жоспарда  іс  жүзеге  асты  ма,  əріптестермен  ынтымақтастығы 
орнады  ма,  меншікті  даму  болды  ма?  Жаңа  не  нəрсе  болды,  позитивті?  Өздері  не  нəрсеге 
үйренді, басқаларға не үйретті? Басында көзге көрінбей жүрген мəселелер, кейінген ұлғайып, 
үлкен  мəселелерге  айналуының  себептері  неде?  Негіз  алған  ұйымға  бұл  алдыға  жылжудың 
бір жолы ма? 
Сонымен,  алдымызға  не  бастау  керек,  нені  қолға  алуымыз  тиіс  деген  сұрақтар 
туындайды. 
 
Ұйымның дамуына талдау жасау 
Бұл  жерде  ең  алдымен  ұйымның  миссиясына  толығымен  тоқталуымыз  қажет.  Ол 
əрекеттерге  сəйкес  келіп  жатыр  ма?  Оның  қажеттілігі  бар  ма  жəне  оның  модификациясы 
түзетуге жатқызыла ма? Ол үшін сыртқы жəне ішкі ортаның өзгерістерін, жаңа мүшелер мен 
жаңа бағыттарды қарастыру керек пе?  
Оған  ұйымның  құрылымы  да  жатқызылады.  Қайта  құруда  қажеттіліктер  туындады 
ма  (егер  де  ұйымдар  жəне  бағдарламалар  кеңейтілсе - қысқарса),  қандай  жаңалықтар  енді, 
неден  бас  тарттық?  Ары  қарай  сізді  қаншалықты  жоспарлау  үрдісі  қанағаттандырып 
жатқандығына  көз  жүгіртейік  (жоспарланған  нəтижелерге  қол  жеткіздік  пе?),  жоспарлау 
бойынша  дағдылар  жеткілікті  болды  ма?  əдебиеттер,  тренингтер,  кеңесшілер  қызметтері 
жеткілікті болды ма? 
Көз алдымыздан донорларға, сонымен қатар ішкі есептерді, яғни, есеп беру жағдайын 
көз алдымыздан түсіріп алмайық. Ішкі есеп беру талдау, бағалау жəне талдау құралы ретінде 
(бұл жерде есеп берудің жүйесі туралы сөз қозғалады, есеп беру формасы мен құрылымы). 
Қаншалықты осы жүйе сізді қанағаттандырды немесе қаншалықты деңгейде қанағаттандыра 
алмады? 
18

Біздің  талдауымыздың  келесі  бір  бағыты  адамзаттық  ресурстардағы  сандық  жəне 
сапалы  өзгерістер  (штаттық,  штаттық  емес,  еріктілер  құрамы),  кəсібилік,  жасерекшелік, 
жыныстық  белгілер  бойынша  қандай  өзгерістер  болды?  Барлығы  өздерінің  міндеттері  мен 
өкілеттіліктерін  толыққанды  орындады  ма?  Олар  қандай  үлгіде  тағайындалады?  Жұмысты 
сипаттау  жəне  қызметтік  нұсқамаларға  көшуге  бола  ма?  Қандай  үлгіде  адамзаттық 
ресурстардың дамуы басталды: білім, оқыту, тренинг жəне т.б. соларды есепке алсақ қалай 
болады, қатысқан адамдар саны қанша? Қандай тренингтер, курстар, кеңестер тиімді болды? 
Сіздің талқылауыңызға шақырған кеңесшіңіз талдау нəтижесин талқылауға көмектесе ала ма 
(егер де Сіз өзініңіздің ұйымыңызда қолдансаңыз)? 
 
Ұйымның үздіксіз əрекеттерін талдау 
Əңгімемізді  салыстырылған  жоспарлы  (кезектегі,  жылдық)  əрекеттен  жəне  жүзеге 
асқан əрекеттен бастайық. Қандай шығындар? Аса көп пе? Форс мажорлы жағдаяттар қалай? 
Қандай іс шараларды жүзеге асыру қиынға соқты, оны біршама уақытқа кейінге қалдырған 
боларсыз?  Неге?  Бұндай  жағдайға  бірінші  рет  кездесуіңіз  бе,  əлде  əдеттегі  стратенияның 
жоқтығынан ба? 
 Əкелген  пайдасы  туралы  талқылауда  ерекше  мəн  беріңіздер.  Бұл  жерде  ұйымның 
барлық  мүшелерінің  емес,  сонымен  қатар  мақсаттық  топтың  жəне  Директорлар  Кеңесінің 
жəне  серіктестіктегі  ұйымның  біреуінен,  дамыту  бойынша  кеңесшіден  тікелей  сұрақ  қоя 
отырып,  осы  жайлы  ой  пікірлерін  ортаға  салу.  Осы  жерде  қаншама  ой  жинақталады, 
қаншама  ұсыныстарды  аласыз.  Келесідей  жағдайға  аса  мəн  бергеніңіз  жөн:  біздің 
мақсаттық  топтың  өміріне  қандай  үлгіде  өзгерістер  қажет?  Егер  де  біздің  ұйымыз 
болмаса? Барлығы сөзсіз өзгеріске ұшырауы мүмкін. 
Өзіңіздің  ойыңызды  дəлелдегеніңіз  жөн.  Біздің  жұмыстардың  нəтижелері  олардың 
күтілімдерімен  сəйкес  келе  ме?  Кез  келген  алған  қызметтері  туралы,  бүгінгі  күтілімдері 
туралы біраз сөз қозғасын. Бірақ та ең қиыны, ол жоғарғы пилотаж – бір жыл ішінде өзінің 
күтілімдеріңді  ұсыну.  Ол  жоспарлау  дағдылары  жəне  позитивтң  тəжірбиелерді 
трансформациялау жəне талдау деңгейіне тəуелді болып табылады.  
Мынаны  еске  түсіріңіз,  ұйымның  өмір  сүру  мерзімі  аяқталды,  бірақ  та  оның  өмір 
сүру  ұзақтығы  өзін  талдау  іскерлігіне  жəне  содан  шыға  келе,  дамуға  да  тəуелді  екенін 
ұмытпаңыз. 
Ары  қарай,  əрине  жұмыстың  орындалуына  талдау  жасалынады.  Жұмысты  мадақтау, 
сыйлықпен  марапатта  жүйесін  əзірлеу,  сонымен  қатар  алып  тастар  жағын  да  қарастыру 
керек.  
Сол немесе басқа жұмыстың орындалуын талқылау өте қызықты. Жоспарлау үрдісінде 
біз индикаторларды салғанымызды ескеріңіз, ол сол міндеттің қаншалықты деңгейде жүзеге 
асқандығы, сапалы жəне сандық көрсеткіштеріне жеткендігі ескеріледі? 
Енді біз жоспарланған нəтижені жүзеге асқан нəтижемен салыстыруымыз қажет, біздің 
күтілімдеріміз қаншалықты болғандығын ескерейік: 50% немесе 80%? Олардың арасындағы 
айырмашылықтарды  болашақта  алдын  алу  үшін  пайдаланған  дұрыс.  Орындалу  сапасын 
бағалау – бұл өте күрделі үрдіс, ол қақтығыстардың негізіне бастау болуы мүмкін, сондықтан 
да осындай механизмдерді əзірлейтін процедуралар оны үнемі көз алдынан алмау қажет. 
 
 
3.  ƏЛЕУМЕТТІК МАРКЕНТИНГ НЕГІЗДЕРІ 
 
 
Коммерциялық компанияға қарағанда коммерциялық емес ұйымдар табыс көзін алуға 
ұмтылмайды  жəне  «қаржылай  емес»  мақсаты  мен  міндеттеріне  ие  емес.  Егер  де 
коммерциялық  компанияда  маркетингтік  əрекеттің  қарқынды  көрсеткіштері  ерекше  рөл 
атқарса,  онда  коммерциялық  емес  ұйымда  бұл  көрсеткіштер  жұмыс  жасамайды. 
Коммерциялық емес ұйымның тиімділігі «қоғамдық пайдамен» ерекшеленеді. 
19
Біздің  талдауымыздың  келесі  бір  бағыты  адамзаттық  ресурстардағы  сандық  жəне 
сапалы  өзгерістер  (штаттық,  штаттық  емес,  еріктілер  құрамы),  кəсібилік,  жасерекшелік, 
жыныстық  белгілер  бойынша  қандай  өзгерістер  болды?  Барлығы  өздерінің  міндеттері  мен 
өкілеттіліктерін  толыққанды  орындады  ма?  Олар  қандай  үлгіде  тағайындалады?  Жұмысты 
сипаттау  жəне  қызметтік  нұсқамаларға  көшуге  бола  ма?  Қандай  үлгіде  адамзаттық 
ресурстардың дамуы басталды: білім, оқыту, тренинг жəне т.б. соларды есепке алсақ қалай 
болады, қатысқан адамдар саны қанша? Қандай тренингтер, курстар, кеңестер тиімді болды? 
Сіздің талқылауыңызға шақырған кеңесшіңіз талдау нəтижесин талқылауға көмектесе ала ма 
(егер де Сіз өзініңіздің ұйымыңызда қолдансаңыз)? 
 
Ұйымның үздіксіз əрекеттерін талдау 
Əңгімемізді  салыстырылған  жоспарлы  (кезектегі,  жылдық)  əрекеттен  жəне  жүзеге 
асқан əрекеттен бастайық. Қандай шығындар? Аса көп пе? Форс мажорлы жағдаяттар қалай? 
Қандай іс шараларды жүзеге асыру қиынға соқты, оны біршама уақытқа кейінге қалдырған 
боларсыз?  Неге?  Бұндай  жағдайға  бірінші  рет  кездесуіңіз  бе,  əлде  əдеттегі  стратенияның 
жоқтығынан ба? 
 Əкелген  пайдасы  туралы  талқылауда  ерекше  мəн  беріңіздер.  Бұл  жерде  ұйымның 
барлық  мүшелерінің  емес,  сонымен  қатар  мақсаттық  топтың  жəне  Директорлар  Кеңесінің 
жəне  серіктестіктегі  ұйымның  біреуінен,  дамыту  бойынша  кеңесшіден  тікелей  сұрақ  қоя 
отырып,  осы  жайлы  ой  пікірлерін  ортаға  салу.  Осы  жерде  қаншама  ой  жинақталады, 
қаншама  ұсыныстарды  аласыз.  Келесідей  жағдайға  аса  мəн  бергеніңіз  жөн:  біздің 
мақсаттық  топтың  өміріне  қандай  үлгіде  өзгерістер  қажет?  Егер  де  біздің  ұйымыз 
болмаса? Барлығы сөзсіз өзгеріске ұшырауы мүмкін. 
Өзіңіздің  ойыңызды  дəлелдегеніңіз  жөн.  Біздің  жұмыстардың  нəтижелері  олардың 
күтілімдерімен  сəйкес  келе  ме?  Кез  келген  алған  қызметтері  туралы,  бүгінгі  күтілімдері 
туралы біраз сөз қозғасын. Бірақ та ең қиыны, ол жоғарғы пилотаж – бір жыл ішінде өзінің 
күтілімдеріңді  ұсыну.  Ол  жоспарлау  дағдылары  жəне  позитивтң  тəжірбиелерді 
трансформациялау жəне талдау деңгейіне тəуелді болып табылады.  
Мынаны  еске  түсіріңіз,  ұйымның  өмір  сүру  мерзімі  аяқталды,  бірақ  та  оның  өмір 
сүру  ұзақтығы  өзін  талдау  іскерлігіне  жəне  содан  шыға  келе,  дамуға  да  тəуелді  екенін 
ұмытпаңыз. 
Ары  қарай,  əрине  жұмыстың  орындалуына  талдау  жасалынады.  Жұмысты  мадақтау, 
сыйлықпен  марапатта  жүйесін  əзірлеу,  сонымен  қатар  алып  тастар  жағын  да  қарастыру 
керек.  
Сол немесе басқа жұмыстың орындалуын талқылау өте қызықты. Жоспарлау үрдісінде 
біз индикаторларды салғанымызды ескеріңіз, ол сол міндеттің қаншалықты деңгейде жүзеге 
асқандығы, сапалы жəне сандық көрсеткіштеріне жеткендігі ескеріледі? 
Енді біз жоспарланған нəтижені жүзеге асқан нəтижемен салыстыруымыз қажет, біздің 
күтілімдеріміз қаншалықты болғандығын ескерейік: 50% немесе 80%? Олардың арасындағы 
айырмашылықтарды  болашақта  алдын  алу  үшін  пайдаланған  дұрыс.  Орындалу  сапасын 
бағалау – бұл өте күрделі үрдіс, ол қақтығыстардың негізіне бастау болуы мүмкін, сондықтан 
да осындай механизмдерді əзірлейтін процедуралар оны үнемі көз алдынан алмау қажет. 
 
 
3.  ƏЛЕУМЕТТІК МАРКЕНТИНГ НЕГІЗДЕРІ 
 
 
Коммерциялық компанияға қарағанда коммерциялық емес ұйымдар табыс көзін алуға 
ұмтылмайды  жəне  «қаржылай  емес»  мақсаты  мен  міндеттеріне  ие  емес.  Егер  де 
коммерциялық  компанияда  маркетингтік  əрекеттің  қарқынды  көрсеткіштері  ерекше  рөл 
атқарса,  онда  коммерциялық  емес  ұйымда  бұл  көрсеткіштер  жұмыс  жасамайды. 
Коммерциялық емес ұйымның тиімділігі «қоғамдық пайдамен» ерекшеленеді. 
19

 
 
Қалыпты  жұмыс  жасау  үшін,  кез  келген  ұйым  ресурстарға  зəру  болып  табылады. 
Коммерциялық  фирмалар  пайдаланған  ресурстар  үшін  төлейді – еңбек,  материалдар,  жер, 
мамандардың  білімі.  Ал  коммерциялық  емес  ұйымдар  бұл  ресурстарды  тегін  (ерікті  еңбек, 
сарапшылардың  тегін  кеңестері,  тегін  мекеме,  салық  жеңілдіктері)  немесе  төмен  бағағамен 
(мысалы,  қосымша  құн  салығына  жеңілдіктер)  алады.  Осы  жерде  коммерциялық  ұйымдар 
өнімнен  түскен  пайдадан  өздерінің  шығындарын  жауып  отырады.  Коммерциялық  емес 
ұйымдар  өнімдерді  немесе  қызметтерді  жүзеге  асырудан  түскен  пайдаға  өздерінің 
шығындарын  жаба  алмайды  жəне  олар  қайырмалдылық,  гранттар  есебінде  қаражаттарды 
еліктіреді. 
Осындай  сипатта,  коммерциялық  емес  ұйымдар  маркетинг  саласында  екі  өзара 
байланысты  міндеттермен  соқтығысады – а)  қажетті  ресурстармен  қражаттарды  еліктіру 
əрекеттері; б) еліктірілген ресурстар мен құралдарды ұйымның миссиясына сəйкестендіріле 
пайдаланады. 
 
Еліктірілген  ресурстар  туралы,  сонымен  қатар  оларды  ұйымның  миссиясына 
сəйкестендіріле пайдалану жөніндегі қажеттіліктері туралы сөз қозғалады, КЕҰ басшылары 
екі  топтағы  «клиенттермен»  жұмыс  жасаулары  керек.  Осы  екі  топтың  қызығушылықтары 
мен  күтілімдерінің  арасындағы  балансты  сақтау  өте  қиын  міндеттердің  қиыны  болып 
есептеледі. Мысалы, демеушілік білдірген ұйымдар коммерциялық емес ұйымдарға бөлінген 
қаражаттарды  ұйымның  миссиясына  орай  жұмсағанды  талап  етуі  мүмкін,  яғни  миссияның 
негізі болып табылатын қандайда болмасын нақты топтарға жұмсалуын талап ете алады, ал 
сол  кезде  ұйымның  басшылары  бағдарламаның  клиенттері  халықтың  басқа  топтары  болып 
табылатынын ескертуі де мүмкін. 
 
Коммерциялық əрекеттің негізігі ұстанымы «Клиент əрдайым дұрыс» дегенді алдыға 
қою.  Бірақ  та  бұл  ұстаным  коммерциялық  емес  ұйымдар  туралы  айтқанда  жылжып  кетеді. 
«Клиенттің дұрыс» дегені көп жағдайларда ұйымның миссиясына қарама-қайшы келуі əбден 
мүмкін.  Мысалы,  егер  де  ұйымның  миссиясы  мүгедектігі  бар  адамдарға  тəуелсіз  өмірмен 
қамтамасыз  ету  болса,  онда  консервативті  көзқарас  қоғамда  ғана  емес,  сонымен  қатар 
мақсаттық  топқа  жəне  əлеуметтік  өмірдегі  мүгедектердің  рөлі  ұйым  үшін  күрделі  мəселені 
тудыруы мүмкін. Осы жерде «маркетинг иедясы» біраз уақытқа дейін оның əрекетінің негізгі 
фокус тобы болуы мүмкін.  
 
1 Кезең. Сіздің ұйымыңыздың ойықшасын анықтаңыз. 
Сіздің  ұйымыңыздың  қоғамдық  ойықшасын  анықтау  бұл  жергілікті  қоғам  өмірінде 
маңызды рөлді атқаратын бірегей рөлді анықтау жəне қалыптастыру. Ол сіздің ұйымыңызға 
сипатта береді, яғни, сыртқы көзбен қарағанда сіздің ұйымыңызды қалай елестетіні жайлы 
сипаттама беріледі.   
Ойықшамен  айналысатын  анықтамалар  ұйым  турыла  жалпы  сұрақтарға  немесе 
бағдарламның  жалпы  сұрақтарына  жауап  бере  отырып,  ұйымның  маркетингтік  жұмысын 
жүргізер  кезде  пайдалатын  «ұйымның  ерекшеліктері  туралы  арыз»  əзірлеуге  ықпал  етеді. 
Сіздің  ұйымыңыз  жəне  оның  рөлі  қоғамда  маңыздылыққа  ие  болып,  сұраныс  көбейген 
жағдайда  сіздің  үлес  қосып  жатқан  еңбектеріңіз  қоғам  дамуында  ерекше  үлес  қосып 
жатқандығымен көзге елестейтін болады («бұл солар ма...»). Қоршаған орта сіздің рөліңізді 
жəне қоғамдағы орныңызды орнатқан кезде олар сіздер оларға олардың күтілімдерін ұсына 
алатындарына  сенім  артады.  Сіздер  қарым  қатынастарды  нығайтуға  тырысатын  адамдарға 
қол  жетімді  болып  табыласыздар.  Нəтижесінде  білім  мен  қарым  қатынастың  алмасуы 
жоғары  дəрежеде  болып,  басқа  ұйым  туралы  білімге  қол  жеткізе  аласыз.  Сіздің 
ұйымыңыздың  ойықша  тезірек  анықтау  өте  жоғары  жетістікке  орта  есеппен  жету:  онымен 
бірге жаңа горизонттар жетіледі.  
1.
 

жүктеу/скачать 2,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: