ДИДАР
Қоғам
2
№90 (17027)
7 тамыз
12-тамызда сағат 11.00-де «Ди-
дар» газетінің редакциясында Бас
Прокуратураның құқықтық статисти-
ка және арнайы есепке алу жөніндегі
комитеті Шығыс қазақстан облысы
бойынша басқармасының басшысы
Ермек Айтмағамбетұлы Мейірма-
новтың қатысуымен тікелей байланыс
өткізіледі.
Өздеріңізді толғандырған мәсе-
лелер бойынша
(87232) 75-39-21
телефонына хабарласып, жауап ала
аласыздар.
Оқушы жазы
жОба
Қала
маңындағы
жерлер тиімді
пайдаланылмақ
Өскеменде қала маңындағы
жерлерді жобалау бойынша
қоғамдық тыңдау өтті. Жобаны
Өскемен қалалық сәулет және қала
құрылысы бөлімінің тапсырысымен
«ГРАДО» (Алматы) жобалық
фирмасы орындаған.
Жобаның басты мақсаты қала
маңындағы жерлерді жоспарға сәйкес
іске жарату, өндіріс күшін орналастыру,
сондай-ақ, инженерлік-көлік инфра-
құрылымын дамыту және халыққа қыз-
мет көрсету болып табылады.
Жұмыс Өскемен қаласының бекі-
тілген бас жоспарына сәйкес жасал-
ды. Егер жоба нақтыланып іске асатын
болса, нәтижесінде қалаға және қала
маңындағы тұрғындарға да пайда-
сы тиері сөзсіз, – дейді жобаның бас
сәулетшісі Сағындық Ыбырайұлы.
Айта кету керек, 2005 жылы Өске-
мен қаласының бас жоспарын да осы
«ГРАДО» фирмасы жасаған.
Бүгінгі таңда Астана, Алматы және
Өскемен сынды қалалардың шаһар
маңындағы жерлерді іске жарату жо-
балары жасалды. Ал Өскеменнің қала
сыртындағы аумағының жоба жұмысы
толықтай жасалғанын атап өткім келеді,
– деді фирма жетекшісі Аркенжан Ма-
метов.
Аталмыш жоба жұмысы мемлекеттік
органдарда да қаралып, барлық ұсыныс
пен ескертпелер ескерілді. Енді тиісті
заңнамаға сәйкес жоба экологиялық
сараптамадан өтеді.
Назерке Ахметова
Өскемен.
еуразиялық эк
О
н
О
микалық
О
дақ
Екі елдің Сыртқы істер министрлері
Өскеменде кездесті
Кеше Өскеменге жұмыс сапарымен Ресей Федерациясының Сыртқы
істер министрі Сергей ЛАвРОв келді. Мәртебелі қонақ облыс әкімі
Бердібек САПАРБАЕв, Қазақстанның Ресейдегі Төтенше және өкілетті
елшісі Марат Тәжин, Ресей Федерациясының еліміздегі Төтенше және
өкілетті елшісі Михаил Бочарниковпен бірге Өскемендегі бірқатар
нысандарда болып, еліміздің сыртқы істер министрі Ерлан
ЫДЫРЫСОвПЕН кездесу өткізді.
«Азия Авто» көліктері
Ресейдің Сібір мен Қиыр
Шығыс аймақтарына
шығарылады
Сергей ЛАвРОв ең алдымен
Өскемендегі «Азия Авто» зауытын-
да болып, аймақтағы автокөлік
құрастырудың қазіргі жай-күйімен
танысты.
Балалардың әр
күні қызыққа толы
Серік Әбілқасымұлы
Ауданның Уба-Форпост ауылында
«Солнечный» жазғы сауықтыру
лагері жұмыс істеуде.
Лагерь директоры А.Лазареваның
айтуынша, мұнда бірінші кезеңде
көпбалалы және аз қамтылған отбасы-
лардан шыққан 44 бала қабылданса,
екінші кезеңдегі 70-ке тарта бала
алаңсыз демалып, түрлі танымдық
шараларға қатысып жүрген көрінеді.
Жазғы сауықтыру лагерінің тәрбиеші-
лері олардың танымдық жорықтар-
ға шығып, көңілді кештер мен спорт-
тық жарыстарға қатысуына атсалысу-
да.
Лагерьдегі балаларға барлық жағ-
дай жасалғаны көрініп-ақ тұр. Тек
біздің көңілімізде бала атаулыға шуақ-
ты сәттер сыйлаған мекен неге «Сол-
нечный» атанды екен, неге оны атына
затын сай етіп, «Шуақты» деп атамасқа
деген түйткіл кетті.
Бородулиха ауданы.
Облысымыздың
маңдайалды
кәсіпорындарының бірінен сана-
латын «Азия Авто» зауыты өткен
жылы жалпы құны 100 млрд. теңгені
құрайтын 30 мың көлік шығарған
болатын. Ал үстіміздегі жылдың
тамыз айында ғана кәсіпорын
конвейерінен екі мыңнан астам
су жаңа автокөлік шығарылып, өз
иелерін таппақ. Бұл туралы зауыттың
өндіріс бойынша директоры Роман
Зицер мәлімдеді. Оның айтуынша,
биыл «Азия Авто» кәсіпорнында
28 мыңға жуық «Шкода», «Киа»,
«Шевроле» және «Лада» көліктері
құрастырылады деп жоспарлануда.
– Машина жасау саласында Ре-
сеймен қарым-қатынасымыз 2002
жылдан бері жалғасып келеді.
Өздеріңіз білесіздер, біз АқШ,
Оңтүстік Корея және Чехия елдері-
нің машиналарымен қатар, ресейлік
«Лада» автокөліктерінің бірнеше
моделін құрастырумен айналыса-
мыз. Осы уақыт ішінде зауытымыз-
дан шығарылған талай автокөлік
Ресей
Федерациясының
көрші
аймақтарына
жөнелтілді.
Өткен
жылы Ресейге 103 көлік саттық.
Жалпы, бүгінде «Азия Авто» елімізде
шығарылатын жеңіл көліктердің 50
пайызынан астамын өндіруде, – де-
ген «Азия Авто» Ақ-ның президенті
Ерік Сағымбаев Еуразиялық эко-
номикалық одақ арқылы Ресейдің
өзге өңірлерінің нарығына да шығу
жоспарда бар екенін айтты.
Тағы бір айта кетер жәйт, «Азия
Авто қазақстан» Ақ былтыр қуаты
жылына 120 мың көлік шығаруға
жететін автозауыт құрылысы жо-
басын іске асыруға кіріскен-ді. Бұл
жоба қазақстан мен Ресей өңірара-
лық ынтымақтастық форумында
«АвТОвАЗ», «Азия Авто», «Ертіс»
ӘКК ҰК Ақ арасында жасалған ме-
морандум аясында жүзеге асырылу-
да. Аталмыш зауыт іске қосылған-
нан кейін, Өскеменде шығарылған
автокөліктер Ресейдің Сібір мен
қиыр Шығыс аймақтарына, соны-
мен қатар, Орталық Азия елдеріне
жөнелтілетін болады.
Кәсіпорын басшысы Ресей Феде-
рациясының Сыртқы істер министрі
Сергей ЛАвРОвТЫ зауыт цехтары-
мен таныстыра келе, «Азия Авто-
ның» шетелдік компаниялармен
бәсекеге түсуге қабілеті зор екенін
атап өтті.
Мәртебелі мейман өз кезегінде
зауыттағы жұмыс процесін ұйым-
дастыру жағын атап өтіп, мұнда
шығарылатын көліктердің, әсіресе,
«Киа Квористің» сапасына жоғары
баға берді.
Сонымен қатар Сергей ЛАв-
РОв облыс орталығындағы Ресей
Федерациясының Бас консулдығын-
да болды.
Металлургиялық
зауыттың мұражайымен
танысты
Бұдан кейін Сергей ЛАвРОв
Өскемендегі Үлбі металлургиялық
зауытында болып, оның мұражайын
аралап көрді. қалатүзуші осынау
алып өндіріс орнының тарихы мен
қазіргі тыныс-тіршілігін қамтитын
аталмыш мұражайға көптеген құнды
жәдігерлер қойылған.
Көршілес елдің Сыртқы істер
министріне мұндағы экспонаттар
көрсетіліп, кәсіпорынның тарихы,
оның негізін қалаған тұлғалар жә-
не қазіргі кездегі жетістіктері мен
келешек жоспарлары белгіленген
стендттер таныстырылды. Зауыттың
басқарма төрағасы Юрий Шахво-
ростов бүгінгі таңда шығарылатын
өнім түрлері туралы да мәлімет беріп
өтті мәртебелі мейманға.
Зауытта өндірілетін сирек метал-
дардың бірі – берилий. Ай бетінде
жүретін ғарыш аппараттарының
біраз бөлшектері нақ осы металдан
жасалатынын айтқан министр зауыт
басшылығына мұражайға сондай
бір құрылғыны (луноходты) да
қойып қоюды ұсынды.
Кәсіпорын атом энергетикасы
саласында негізгі қуат көзі ретінде
қолданылатын уран таблеткаларын
да өндіріп, оны жақын-алыс ше-
телдерге шығарады. Зауыт өнімін
тұтынушы елдердің бірі – Ресей.
– Ресей мен қазақстанның атом
саласындағы ынтымақтастығын ары
қарай дамыту қажет, – деді бұл
ретте министр.
Облыс әкімінің бірінші орын-
басары Ермек Көшербаев пен
«Үлбі металлургиялық зауыты» ак-
ционерлік қоғамының басқарма
төрағасы Юрий Шахворостов құр-
метті қонаққа «жасыл экономика-
ны» дамыту аясындағы шараларын
да таныстырды. Кремний материа-
лынан жасалған күн батареялары
пластиналарында ҮМЗ өнімдері
пайдаланылады. Алматы облысы-
ның Текелі қаласында кремний кен
орны бар, сол жерден шикізат алы-
нады, ол Өскеменге әкелініп, одан
пластиналар жасалады. Кейін атал-
ған пластиналар Астанаға жөнел-
тіліп, сонда дайын өнім – күн ба-
тареялары шығарылып, қазақстан
өңірлеріне және шетелдерге саты-
лады. Аталмыш зауыт екі жылдың
ішінде салынып шықты, қазір толық
қуатында жұмыс істеуде.
Мұражайда Сергей ЛАвРОвқА
«ҮМЗ»-ге қарасты Монета сарайы-
ның өнімдері де көрсетілді. Мұн-
дағы ұлттық теңгелер, бірқатар
мемлекеттердің кеуде белгілері,
медальдары мен ордендері шыға-
рылады. Осы және басқа да жәді-
герлер, тіпті, жергілікті цирконий
металынан жасалған ерекше сың-
ғырлайтын қоңырау да министрдің
қызығушылығын туғызды.
Мұражайды толық аралап бол-
ған соң Ресейдің Сыртқы істер
министрі
құрметті
қонақтардың
тілек кітабына өзінің ізгі ниетін жа-
зып, қолтаңбасын қалдырды. Ол
жалпы зауыт ұжымына, мұражай
қызметкерлеріне мол табыс пен
үздіксіз өрлеу тілеп, ыстық ықы-
ластары үшін алғысын білдірді.
Кездесу соңында ҮМЗ басшылы-
ғы Сергей ЛАвРОвқА зауыт тарихы
туралы сыр шертетін альбом-кітапты
тарту етті.
Ресейдің Сыртқы істер министрі
Сергей ЛАвРОвТЫң келесі тоқтаған
жері Өскемендегі Андреевский ка-
федралды соборы болды. Ресейлік
делегация мүшелерін собор қоңы-
рауының күмбірлі үнімен қарсы
алған собор қызметшілері құрметті
қонақтарға құдай үйін аралатып,
көрсетті. қонақтарға Өскемен және
Семей епархиясының епископы вла-
дыко Амфилохий собордың өткені
мен бүгінгісінен сыр шерте әңгімелеп
өтті.
– Собор жанында жастар бөлімі,
орталық жексенбілік мектеп жұмыс
істейді. Жастармен нақты жұмыстар
жүргізіліп, шіркеу ісіне қатысты дү-
ниелер оқытылады, – деп баяндаған
епископтың сөзіне қосылған Сергей
ЛАвРОв: «Бұл жер өте жарық және
әсем» екен деп, көңілі толғандығын
білдіріп өтті.
владыко Амфилохийдің сөзіне
қарағанда, собор жергілікті сәулетші
Юрий Трашковтың жобасы бойын-
ша тұрғызылған екен. Бұл жерде
кезінде крепостной бал өтіп тұрған
көрінеді. «Жалпы, бұрын Өскеменде
17-ші ғасырда салынған шіркеу
болған-ды. Ол міне, собордың сол
жағындағы ғимарат, қазір онда
қайта жөндеу жұмыстары жүргізіліп
жатыр. Бұл – 1789 жылы тұрғызыл-
ған, облыс көлеміндегі ең көне және
ең бірінші собор» – деді епископ.
(Соңы 4-бетте)
Суретті түсірген Ғылымбек Сәбитов
Іске қосылған жобаларға жұм-
салған қаржының 91 пайызы –
кәсіпорындардың жеке қаражаты.
17 жоба «Бизнестің жол картасы-
2020» және басқа да бағдарлама-
лар арқылы 17,8 миллиард теңге
субсидия алды, бұл жалпы соманың
8,8 пайызын құрайды.
Жобалық қуатқа шығу – бір-
неше жылға созылуы мүмкін ұзақ
кезеңдік үрдіс. Жоспарлы қуат сұ-
раныс пен ұсыныс ескеріле отырып
анықталады.
Іске қосылған 37 жобаның 21-і
50-ден 100 пайызға дейінгі, 10-ы –
50 пайызға дейінгі жоспарлы қуатқа
жеткен, 4-і бойынша өнім шығару
жоспарланбаған. Бұлар – «Восток-
машзауыт» ЖШС (сертификаттарды
ресімдеу процедурасынан өтуде),
«Айтас МП» ЖШС, «СЭТ ТРАНС»
ЖШС, «Тасқара» ЖШС (өткен
жылдың соңында іске қосылған
жобалар). Жоспарлы қуатты игеру
2014-2015 жылдарға жоспарлан-
ған. Қалған 2 жоба проблемалық
болып табылады, яғни, жобалық
қуатына жетпей тоқтап тұр. Олар –
«КХ «Игеру» ЖШС (резеңке ұнтақ)
және «Қазатомөнеркәсіп» ЖШС
(жылу сорғылары).
«Игеру» серіктестігінің «Темір
ДИДАР
3
№90 (17027)
7 тамыз
зырян ауданы
аягөз ауданы
Суретті түсірген Ғылымбек Сәбитов
Жарма ауданы
«
д
идардың» меншікті тілшілері хабарлайды
«Балдырғанда»
бақытты күндерін
өткізді
Бозай ауылының Сергиополь орта
мектебі жанындағы «Балдырған»
лагерінде бастауыш сыныптық
оқушылар жазғы демалыстарын
қызықты өткізді.
Лагерьде әртүрлі ойындар ойнап,
асфальтқа сурет салу мен эстафеталық
сайыстардың бел ортасында жүрген олар-
ға, сондай-ақ, ата-аналардың демеушілігі-
мен сәске кезінде тіл үйірер дәмді тамақ-
тар беріліп тұрды. Лагерьдің салтанатты
ашылуы «Лагерьге қош келдің!» деп атал-
са, жабылар сәті «Қош бол, лагерь!» деген
атпен аяқталып, балалар ата-аналар мен
ұстаздарға ән айтып, би билеп, әртүрлі
акробатикалық ойындар көрсетіп, қызық-
ты концерттік бағдарлама ұсынды.
Ал шара соңында олардың өнерлері
мен белсенділіктері ескеріліп, әртүрлі
аталымдар бойынша мақтау қағаздары
табысталды.
Сегіз ақын
сынға түсті
Қалбатаудағы орталықтандырылған
кітапханада ауданның жазба
ақындары арасында жыр мүшәйрасы
өтті.
30 жасқа дейінгі сегіз ақын қатысқан
шарада ақындар «Туған ел – алтын
бесігім» және «Туған тілім – сарқылмай-
тын қазынам» атты тақырыптарға жазыл-
ған өлеңдерімен сынға түсті.
Үміткерлердің тақырыпты меңгеруіне,
сөз саптауы мен ұйқасына және тіл
байлығына баса назар аударылған
мүшәйрада бірінші орын былқылдақтық
Жадыра Қалияждарова мен қалбатаулық
Самал Мәденге бұйырса, одан кейінгі
орындарды М.Әлімхан мен Г.Асылбекова
иеленді.
Жеңімпаздар қыркүйекте өтетін тіл-
дер мерекесінде өз өнерлерін көрсететін
болады.
Топтаманы әзірлегендер –
Берікхан Тайжігіт, Серік Әбілхан, Ғафура
Сәрсенбайқызы, Нұржан Кенжеұлы
Жаңа спорт нысаны
пайдалануға берілді
Малеевка ауылында «Аймақтарды
дамыту» және бизнестің әлеуметтік
жауапкершілігі бағдарламалары
аясында жаңа хоккей қорапшасының
салтанатты ашылу рәсімі өтті.
Енді ауыл баласы қысқы мезгілде
коньки теуіп, хоккейдің қыр-сырын үй-
ренуге, ал жаз айларында шағын футбол,
баскетбол және волейбол ойнауға, ең
бастысы, өздерінің бос уақыттарын тиімді
өткізуге мүмкіндік алып отыр. Жаңа спорт
нысаны барлық стандарттарды ескере
отырып салынған екен.
Салтанатты ашылу рәсімінен кейін
ауданның бірқатар елді мекендерінен кел-
ген футбол командалары арасында тур-
нир ұйымдастырылды. Аса тартысты өткен
жарыс жеңімпаздары мен жүлдегерлері
кубоктармен, сондай-ақ, құрмет қағаз-
дары және бағалы сыйлықтармен мара-
патталды.
Ауылға «Kcell» келді
Андреевка ауылдық округінің
Михайличенково ауылында ұялы
байланыс желісі орнатылды.
Бұған дейін аталған елді мекен
аумағында ұялы байланыс операторла-
ры таралымы шектеулі еді. Бұл мәселені
тұрғындар кездесу-жиындарда жиі көте-
ріп, ауыл әкіміне қолқа салған. Нәтижесін-
де ауылдық округтің әкімдігі семейлік жеке
кәсіпкер И.Ахметжановпен және «Kcell»
АҚ-мен бірлесе отырып, округ аумағына
ұялы байланыс қондырғысын орнатты.
Енді «Kcell» компаниясы байланыспен
қамту үшін қажетті жұмыстарды жүргізуде.
Көп ұзамай алақандай ауыл жұрты ау-
дан орталығына ат сабылтпай-ақ, қалта
телефондары арқылы еліміздің кез кел-
ген өңіріне, тіпті, шетелге де қоңырау соға
алатын болады.
индустрияландыру картасы
халықаралық ынтымақтастық
Биыл он үш жоба жүзеге асырылады
Облыстың Индустрияландыру картасына инвестициялық құны
685 миллиард теңгеден асатын 61 жоба енгізілген-ді. Бүгінгі таңда
үдемелі индустриялық-инновациялық даму картасының жалпы
сомасы 201 миллиард теңге болатын 37 жобасы іске асырылған,
282 миллиард теңгенің өнімі шығарылып, 8 мыңнан аса жұмыс орны
құрылған. Биыл 17,5 миллиард теңгенің 13 жобасын жүзеге асыру,
1,3 мың жұмыс орнын құру жоспарлануда.
Облыс
әкімі
ең
алдымен
Қазақстан мен Франция арасындағы
қарым-қатынасқа тоқталып өтті. Жи-
ырма жылдан астам уақыт екі елдің
арасында экономикалық, мәдени
және саяси әріптестік орнап, ны-
ғайып келеді. Осы орайда өңірлер-
дің міндеті – сол қарым-қатынасты
әрі қарай жалғастырып, жақсартуға
үлес қосу.
– Біздің облыс жайында баспасөз
мәліметтері арқылы жақсы таныссыз
деп ойлаймын. Шығыс Қазақстан
– индустриялық-аграрлы аймақ.
Біздің өңірде Франциямен өзара
әріптестік орнаған. Оның мысалы
ретінде титан-магний комбинатын-
дағы бірлескен кәсіпорынды айтуға
болады. Францияда да титанды
ғарыш саласы үшін пайдаланатын
арнайы зауыт салынды, – деген об-
лыс әкімі Өскемендегі титан-магний
комбинатының басшылары алдағы
уақытта Франциямен қарым-қа-
тынасты дамытуға мүдделі екенін
жеткізді.
Сондай -ақ, облыс әкімі Бердібек
САПАРБАЕВ өз сөзінде елімізде
бизнесті дамытуға қолайлы жағ-
дайлар жасалып жатқанын да атап
көрсетті. Таяуда ғана инвесторлар
үшін салықтың төрт түрі бойынша
жеңілдіктер қарастырылған арнайы
заң да қабылданды. Осы орайда
жергілікті билік те инфрақұрылым-
ды жақсартуға, бизнес үшін жер
телімдерін
бөлуге,
қауіпсіздік
шараларының сақталуына жағдай
жасамақ.
– Біз Франциямен білім, ден-
саулық сақтау және мәдениет са-
лаларында
әріптестік
орнатсақ
дейміз. Пушкин атындағы облыстық
кітапханада ағылшын, неміс, фран-
цуз тілдерін оқытатын орталық бар.
Жастарымыз тек француз тілін ғана
үйренбей, сол елдің тарихы мен
мәдениетін, салт-дәстүрін терең
білгенін қалаймыз, – деді аймақ
басшысы.
Өз кезегінде Францияның Қа-
зақстандағы Төтенше және өкілетті
елшісі Франсис Етьен мырза облыс
басшысына жылы жүзді қабылдауы
үшін үлкен алғысын білдіре келіп:
– Мен ең алдымен сіздердің
өңірлеріңізбен индустрия саласын-
да берік әріптестік орнайтынына
сенімдімін, – деді. Елші мырзаның
сөзіне қарағанда, бүгінгі таңда
Францияның көптеген кәсіпкерлері
Қазақстанмен әріптестік орнатуға
қызығушылық танытып отыр.
Жалпы алғанда, Франция мен
Қазақстан, оның ішінде Шығыс
өңірімен арадағы өзара ынтымақ-
Франциямен әріптестік нығая түседі
мейрамтай иманғали
Облыс әкімі Бердібек САПАРБАЕВ Францияның Қазақстандағы
Төтенше және өкілетті елшісі Франсис Етьенді қабылдады. Екіжақты
кездесуде Франция мен өңір арасындағы өзара ынтымақтастықты