Ангелы не спят



Pdf көрінісі
бет23/31
Дата03.03.2017
өлшемі16,06 Mb.
#6692
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   31
ПОСЛЕДНЯЯ БОМБА ВОЙНЫ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОҒЫСТЫҢ СОҢҒЫ БОМБАСЫ
         
426
427

Кірді демей қайтсін, жеңіс мейрамы қарсаңында 
орден,  медальдарын  сылдыр  қақтырып,  үйінен 
шыға бере мұнымен жолығыса кетті.
– Жол болсын, – деген бұл әдетінше.
– Мектепке кездесуге шақырған, жүр, бірге барай-
ық, – дейді мазақтағандай жымиып. 
Қай пиғылмен айтып тұрғанын біле алмай теріс 
айналып  кеткен.  “Құрдастың  сөзін  қойшы,  ба-
зыналық  жасап  айта  салған  болар”  деп  өзін-өзі 
алдарқатқанымен  көңілінде  бір  түйіншек  қалды 
шешусіз.
Бүгінгі сөзі әлгі. Осының бәрі неден басталып еді? 
Е, үйге таңертеңмен жалғыз басты көрші кемпір 
Дәрежат келді. 
Келе  “қаладан  ілім  қуып  жүрген  жиенім  Қалау-
жан келіп жатыр. Жарығым сол, кеше кешкілік:
 “Әже, осы ауылды аз да болса соғыс өрті шар-
пыған.  Сол  кезді  көрген  үлкендермен  сөйлесем. 
Олар тірі тарих, саф алтын дейме-ау”. 
“Ойбай, жарығым, жалғыздап жолығып қайтесің, 
– сенің жолыңа бір мал садақа. Қарттарды жиып, 
өзіңді таныстырайын, батиқасын ал, сосын сөйле-
се бер дедім. 
Айтпақшы,  қорғайтын  тақырыбыма  байланысты 
дей ме, немене? Қорғағалы жүр ғой бізді, күнім, 
қорғасын,  қорғасын,  түстен  қалмай  келе  қой-
ыңдар,  ой,  Алла  белім”,  –  деп  әдетінше  екі-үш 
шойырылып шыға жөнелді.
– Қаланың, кісісіне не болса сол таңсық-ау, – деді 
Әлима нан илеп отырып.
Бұлар  барса  көрші-көлем  жиналып  қалған  екен. 
Бәрі көңілді, кеу-кеу әңгіме. 
Дәрежаттың  жиені  қонақтардың  бабын  тауып 
жүр.  Орта  бойлы,  ақсары  өңді,  маңдайлы,  әдемі 
жігіт. Бала кезінде бір көргені бар. Қазір одан әл-
деқайда таралып өсіпті. Сөздері де орнықты. 
Абил накануне дня Победы, выйдя из дома, надев 
орден и медали, встретился с ним.
- В добрый путь, - пожелал он, как обычно.
-  Пригласили  в  школу  на  встречу,  идём,  пойдём 
вместе, - сказал калека, как будто, дразня. 
Не  выяснив,  с  каким  намерением  он  это  сказал, 
ушёл развернувшись. Хотя он вроде бы успокоил 
себя мыслью: «Да, ладно, наверное, ровесник по-
тешил вольностью», - но в душе остался какой-то, 
не распутанный узелок.
И вот сегодняшние слова. С чего всё это началось? 
Ах, да, домой с утра зашла соседка, одинокая ста-
рушка Дарежат. 
«Приехал из города мой родственник, Калаужан, 
он занимается там наукой. Светик мой, вчера ве-
чером сказал: 
«Бабушка, этот аул, хотя и немного, был опалён 
огнём войны. Поговорить бы с теми старцами, ко-
торые видели то время. Они же, живая история, 
как говорят, чистое золото».  
«Ойбай, светик мой, зачем ты будешь встречаться 
с ними поодиночке, - в жертву твоей дороге гото-
ва у меня скотинка. Собрав старцев, познакомлю 
тебя с ними, прими их благословения, потом и го-
вори с ними», - ответила я. 
К слову, говорит, связано с защитой его темы, что 
ли?  Солнышко,  готовится  защищать  нас,  пусть 
защищает, защищает, приходите ко мне до обеда, 
ой, Алла, моя поясница», -  сказав всё это, вышла  
из дома в три погибели и удалилась. 
- Городскому человеку, что бы ни было, всё дико-
винно, - сказала Алима, меся тесто. 
Когда  они  появились,  оказалось,  соседи  и  род-
ственники  уже  собрались.  Все  весёлые,  лились 
ненасытные разговоры. 
Родственник Дарежат ухаживал за гостями. Сред-
него  роста,  светлолицый,  лобастый,  красивый 
джигит. Видел его когда-то ещё ребёнком. Сейчас 
пополнел, вырос намного. Говорит уместно. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПОСЛЕДНЯЯ БОМБА ВОЙНЫ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОҒЫСТЫҢ СОҢҒЫ БОМБАСЫ
         
428
429

Әп, дегеннен көңілі бітіп қалды. Ғылыммен айна-
лысады дейді, тек тіл-көзден аулақ.
Шай дастарқаны жиылысымен Қалау: 
–  Әжем  сіздерге  айтып  та  тастапты  ғой.  Менің 
білейін  дегенім,  Қазақстанның  батысындағы 
Орда, Жәнібек, Теңіз аудандарындағы темір жол 
бойын  фашист  басқыншылары  бомбалады  деп 
Ұлы Отан соғысының тарихында жазылған. Бом-
балағанын өз көздеріңізбен көрдіңіздер ме?
–  Сөзің  орынды,  жиенжан,  –  деп  бастаған  әң-
гімесін Дайыр ақсақал. – Бірақ, осы отырғандар-
дың  ішінде  бірен-саран  ғана  болмаса,  ол  кезді 
көргендер  жоқ.  Көпшілігі  соғыс  біткесін  сонау 
Қошалақтан көшіп келді, тұрақтады. Өзім соғы-
ста ыптарой Белорус майданында болдым. Анау 
отырған  Дүйсенбі  білмесе  әлгінің  жайын,  –  деп 
шынтақтай түсті. 
Бәрі Дүйсенбіге қарасты. Ол  қай бір сөз білетін 
адам.  Әр  нәрсенің  басын  бір  шалған.  Жұрттың 
ұққаны сол бұрынғы көпшіліктің айтып жүретін 
әңгімесі.
Алыстан соғыс дүмпуі бұл ауылға да естіліп жата-
ды. Сол күндердің бірінде жау самолеттері Майы-
рды да бомбалайды. Үш-төрт үй қирап, бес-алты 
адам қаза болады. Содан он шақты күн өткесін әл-
гілердің екі-үшеуі кештетіп қайта оралады. Запы 
болып  қалған  ауыл  адамдары  үйлерінен  шыға-
шыға айналаға безіп берсін. Өтіп бара жатып екі 
бомба  тастаған  екен.  Бірі  жарылды,  екіншісінің 
жарылған даусын естімедік дейді!
Қалау қағазына қарап, қанша сұрағыштағанымен 
Дүйсенбіден одан өзге басы-артық әңгіме шықпа-
ды.
– Қай майданда соғысқа қатыстыңыздар. Қолбас-
шы, командирлеріңіздің аты-жөні кім еді?
Содан дәл болмағанмен де долбарға мықты ауыл 
шалдары қырық жыл бұрынғы жігіт шағын естері-
не түсірсін. Бірі шалғы мұртын ширатып, кәрілері 
шоқша сақалын қызыл иегіне асай қыстырып өт-
кенге біраз ой жүгіртсін. Ауыздарынан не шықса 
соны хаттап Қалау отыр.
Сразу ему понравился. Говорит, занимается нау-
кой, да минует его сглаз и злой язык.
Как только после чая был убран дастархан, Калау 
начал разговор: 
«Бабушка, оказывается, взяла, да и всё выложила. 
Я вот что хотел знать: в истории Казахстана пи-
шется, что в западных районах Республики, Орде, 
Жанибеке, Тенгизе, фашистские оккупанты бом-
били железнодорожные пути. Вы видели воочию 
эту бомбёжку?
- Верно, говоришь, дорогой, - начал беседу акса-
кал Дайыр. – Но среди сидящих здесь, кроме од-
ного, двух, нет тех, кто застал те времена. Боль-
шинство  после  окончания  войны  переехали  из 
Кошалака и обосновались здесь. Сам я был тогда 
на  войне,  на  втором  Белорусском  фронте.  Разве 
только не знает об этом вон тот сидящий, Дуйсен-
би, -  высказался он и облокотился. 
Все повернулись к Дуйсенби. Да откуда ему быть 
красноречивым  человеком.  Так  себе,  нахватался 
верхушек  всего.  Окружающие  услышали  только 
повторение досужих рассказов большинства. 
Далёкие  раскаты  войны  были  слышны  и  в  этом 
ауле.  В  один  из  таких  дней  вражеские  самолё-
ты  бомбили  и  аул  Майыр.  Разрушены  были  три 
или четыре дома, пять или шесть человек погиб-
ли.  Спустя  десяток  дней  два-три  этих  самолёта 
вернулись  обратно.    Выскочив  из  своих  домов,  
испуганные  жители  аула  разбежались  в  разные 
стороны.  Пролетая,  сбросили  две  бомбы.  Одна 
взорвалась, а взрыв второй мы не слышали, - рас-
сказал старец.
Как бы ни пытался Калау, глядя на свой блокнот, 
выудить ещё что-то, но выжать из Дуйсенби ниче-
го не удалось. 
-  На  каком  фронте  воевали,  как  имена  команди-
ров, главнокомандующих?  
Хоть  и  неточно,  но  пусть  охочие  на  рассказы 
старцы  вспомнят свою молодость сорокалетней 
давности. Пусть они, одни, скручивая, обвисшие 
усы, другие, более старшие, поглаживая остроко-
нечные бороды, бросят взгляд на давно минувшие 
дни. Калау записывал всё, чтобы они ни рассказы-
вали.
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПОСЛЕДНЯЯ БОМБА ВОЙНЫ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОҒЫСТЫҢ СОҢҒЫ БОМБАСЫ
         
430
431

Ерте  көк  тістеген  бағланның  еті  қанша  қайна-
сын, уыз дәмінің иісі жайылып, түсе қалса керек. 
Қолға су құйыла бергенде әңгіме кезегі Жазылға 
да жетті. “Әттеген-ай, ас келіп қалып сұрамай-ақ 
қойса екен” деп еді, болмады.
–  Е,  шырағым,  біз  соғыстан  бронмен  қалдық 
қой, – деген осы ауылдың құлағына әбден сіңісті 
қылған  сөзін  қайталап.–  Теңізге  шығып  балық 
аулау, оны майдангерлерге жөнелту кезінде соғы-
стан кем болмады.
– О, Жазеке, мұныңыз тың дерек, айта түсіңіз?
 Бұл не айтсын.
– Осы үй іргесіндегі Каспий теңізіне шықтық, қы-
сы-жазы,– дей беріп еді, құрдасы Әбіл:
– Әй, айтқанның аузы, көргеннің көзі жаман, не 
оттап отырсың, жас баланың басын ауыртып! Со-
лай  деп  жазып  қойып  жұмысыңа  зияның  тиер. 
Неге айтпайсың ақиқатын. Ең болмаса Хабаровск 
жағында болғаныңды, о несі-ей, – деді ашуланған-
дағы дағдысымен шынтақтан төмен кесілген шо-
лақ қолын сілтелеп.
Бұл  қапелімде  не  дерін  білмей  кібіртіктеп  “қы-
рық  екіден  бастап  Хабаровскі  маңында  болдым. 
Соғыс  біткенше  жапондарды  кақпайлай  тұрдық 
қой.  Оны  өзің  секілді  оқыған  жастар  тарихтан 
жақсы біледі”, – деп қызарақтай берді.
Әлима  да  әрең  отырса  керек.  “Шырағым,  кәрі 
атаңды қажай беріп қайтесің? Соғыс басталғанда 
жаңылыс басып істі болған”, – деп салды. 
Зерделі бала ғой, Қалау да айтылмай қалған сөздің 
мәнін ұқса керек, қайтып қозғамады. Ас көңілсіз 
желінді.
Үйіне келсе сүт кенжесі Ғаділ аула ішінде жүр, әр 
нәрсені бір шұқылап.
–  Әй,  Сарқынды  (еркелетіп  солай  атайтын-ды) 
Сколько может вариться мясо рано вышедшего на 
выпас ягнёнка,  видать, уже сварилось, расточая 
запах молозива. К моменту омовения рук, дошла 
очередь и до рассказов Жазыла. «Эх, быстрее бы 
подали  мясо,  чтобы  не  успел  опросить  меня»,  - 
надеялся он, но не вышло.
-  Э.  светоч  мой,  мы  освободились  от  фронта  по 
брони, - начал повторять уже давно впитавшуюся 
в слух аула речь. В то время ловить рыбу на море, 
отправлять её фронтовикам, было нелегче, чем на 
войне.
- О, Жазеке, это же непочатый факт, продолжай-
те… 
Что он мог сказать?
- И зимой, и летом выходили на Каспийское море, 
омывающего этот дом, - только было начал он, как 
его ровесник Абил воскликнул:
- Эй, лживы говорящие уста, глядящие глаза, что 
ты тут мелешь, вскружив парню голову! Запишет 
так, - может навредить своей работе. Почему не 
говоришь правду. Хотя бы то, как побывал в Ха-
баровске, что же это он, а, - возмущаясь и по при-
вычке размахивая культёй.
Не  зная,  что  сразу  и  сказать,  произнёс  нереши-
тельно: «С сорок второго был в окрестностях Ха-
баровска. До конца войны препятствовали япон-
цам. Об этом хорошо знают из истории, такие как 
ты, образованные молодые люди», - сообщил он, 
нервничая. 
Алима, видать, сидела, еле сдерживаясь.  «Светик 
мой,  стоит  ли  мучить  старенького  дедушку,  мо-
жет, оставишь в покое? Когда началась война, на 
него из-за недоразумения было заведено дело», - 
заявила она. 
Умный  же  парень,  Калау,  кажется,  понял  значе-
ние недосказанных слов, не стал докучать далее. 
Ужин прошёл без настроения.
Когда возвратился домой, во дворе, ковыряя всё 
вокруг, слонялся младший внук Гадиль. 
Эй, Саркынды (он, балуя, называл его так), при-
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПОСЛЕДНЯЯ БОМБА ВОЙНЫ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОҒЫСТЫҢ СОҢҒЫ БОМБАСЫ
         
432
433

оқудағы,  әрмиедегі  ағаларыңнан  хат  келді  ме?  – 
деген сол ашулы қалпы.
– Жоқ, әлі.
– Өңшең қырсыз, солар оқып басыма көк тас қой-
май-ақ қойсын. Екі айдан бері хат жоқ, хабар жоқ. 
Сонда амандығын ай қарап, жұлдыз санап білеміз 
бе, түге... 
Ішіндегі қыжылы басылмай үйіне кіре беріп еді, 
Ғаділ:
– Әке, мына інге үлкен сұр жылан кіріп кетті. Екі 
басы бар сияқты, сұп-сұр, – десін.
– Еңді не істемексің? Әлде былтырғы Жұмағазы-
дай біреуімізді шағып өлтіргенше қызықтап қарап 
отырмақсың ба?
– Іні тік екен, дуста салып ем, шықпады. Сосын 
ішіне  самаурынның  қасында  тұрған  жермайды 
құйдым. Бәрібір шығатын емес.
– Көп құйдың ба? – деді Жазыл ойына әлдене ора-
лып.
– Жоқ, орта бәнкеден де аз.
–  Онда  әкел  шырпыңды.  Тұтатып  ішіне  тастай 
салсаң жылан өзінен-өзі өртеніп, құриды. Тек ін-
нің  аузын  бір  қызыл  таспен  бастыра  қою  керек. 
Баласы  үйге  шырпыға  кеткенде  өз  қалтасында 
да шырпы бары есіне түсіп, екі-үш талын бірдей 
жақты да, ін ішіне жібере салды
– Әп, бәлем, қуырыл да қал, арам неме!
Жазыл темекісін тұтатып үлгермеді. 
Адам  айтқысыз  жарылыс  аула  ішінің  астан-ке-
стеңін  шығарды.  Сол  ауылдың  еңбектеген  бала-
сынан бастап сақалымен жер сызған кәрісіне дей-
ін Жазылдың үйіне лап қойды. 
Тек Дүйсенбі “мұндай кезде шоғырланбай далаға 
қашу керек” деп жұртты қайтармалаған екен, сөзі-
не тоқтар пенде болмапты. 
Ала  шапқын,  айқай-сүрең.  Жазыл  бір  аяқ,  бір 
шли письма от твоих братьев, которые на учёбе, в 
армии? – спросил, с тем же сердитым видом.
- Нет, ещё.
- Сплошь бездельники, не надо мне от их образо-
ванности даже надгробного камня на могилу. Два 
месяца, как нет ни известий, ни писем. Что же об 
их здравии мы должны гадать по луне, считать по 
звёздам, спло…  
Не погасив душевного жжения, только собрался 
войти в дом, как Гадиль сообщил:
- Деда, в эту нору заползла большая серая змея. 
Двухголовая, кажется, серая-серая.
- Что теперь будешь делать? Или будешь сидеть, 
бездействуя и любопытствуя до тех пор, пока она, 
укусив, не умертвит нас, как в прошлом году была 
умерщвлена Жумагыз? 
- Нора, оказалась вертикальной, насыпал дуст, не 
выползла. Потом влил внутрь нефть, которая у са-
мовара. Даже не думает выползать. 
-  Много  влил?  –  спросил  Жазыл,  возвращаясь  к 
своим мыслям.
- Нет, меньше, чем полбанки.
- Тогда неси спички. Подожжём, змея сгорит, ис-
чезнет. Только надо нору накрыть кирпичом. Ког-
да внук пошёл домой за спичками, вспомнив, что 
у  него  в  кармане  они  тоже  есть,  зажёг  одновре-
менно две-три штуки и бросил в нору. 
- О, беда моя, сгинь и исчезни, нечисть эдакая!
Жазыл не успел даже прикурить свою сигарету. 
Неописуемый  взрыв  перевернул  верх  дном  весь 
двор. Все в ауле, от ползающих на четвереньках 
детей до подметающих землю своими бородами 
старцев, хлынули к дому Жазыла. 
Только Дуйсенби, приговаривая,  - «в таких случа-
ях не стоит сбиваться в кучу, надо бежать в разные 
стороны», - пытался остановить людей, но никто 
не внял его словам. 
Суматоха, крики, шум. Жазыл, без оторванной од-
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПОСЛЕДНЯЯ БОМБА ВОЙНЫ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОҒЫСТЫҢ СОҢҒЫ БОМБАСЫ
         
434
435

қолынан  айырылған,  әл  үстінде.  Үйінің  жарты 
шатырын  да  жұлып  кеткен.  Лезде  жан-жақтан 
жиналған машиналы, аттылы топ жылан ініне та-
стаған  оттың  жарылмай  қалған  бомбаға  тигенін 
анықтады. Одан арғысы белгілі. 
Ғаділ: “бәрі менен болды, әкем ашуланып тұрған 
соң айтпап ем. Інге үш бәңке жермай құйғанмын” 
деп жұбатқанға көнбей еңіреп жүр.
Әлден  уақытта  Жазыл  басын  сүйеп  отырған 
көпшілікке: “Арманым жоқ, қош” – дегенді үзіп-
үзіп айтты да иек қағып, бұл байламсыз тірлікті 
өзінен кейінгілерге тастап жүре берді.
“Кейбір  соғыстан  оралмаған  замандастарым 
көрмеген  кемді  күн  қызықты  көрдім,  арманым 
жоқ дегісі келді ме, әлде көзге шыққан сүйелдей 
қылып  едіңдер,  “жазмыштан  озмыш  жоқ”  екен. 
Ел алдындағы айыбымды бұйрықты яки бұйрық-
сыз  ажалыммен  жуып-шайдым,  ал  қош”  дегені 
ме? Кім қалай түсінсе де еркі ғой.
Ерінің  о  дүниелік  екенін  көрген  Әлима:  “Жа-
зыл-ау, төрт жылдық соғыстан қашқаныңның қы-
рық жылдық азабын шегіп ең. Енді жаның жай-
лан-ғай” деп дауыс салды.
Жазылдың бомбадан өлгенін естіген Ғаділ: “Әке-
ау, броның бар емес пе еді?” – деп шырқырап, жер 
тепкілеп жатыр.
“Саған дегенде құдайдың тамағы тоқ жаудың көзі 
оң” деп қарғаған жеңгесі Орынша тезек тере кетіп 
кештеу келген. Келе обадай болып ойылып қалған 
бомбаның орнын айналып өтіп үйге аңырай кірді. 
“Ақ-сұңқар ұшты қолымнан...”
Осы оқиғадан кейін ері соғыстан оралмаған Қа-
лима  шешей  батыс  жаққа  мұңданып,  көп  қа-
рағыштаған екен дейді. Соны көрген әйелдер жұ-
мыстан кешігіп келген күйеулеріне біразға дейін 
шаптығып сөйлемейтін болыпты. Тек біразға дей-
ін...
Қалау блокнотына асығыс жазып жатыпты: “Ста-
линград майданынан 135 шақырым жердегі ауыл-
да соғыстың соңғы бомбасы жарылды. Ол...”
ной ноги и одной руки, еле дышит. От дома вы-
рвано  полкрыши.  Моментально  собравшаяся  со 
всех сторон на машинах, на лошадях толпа выяс-
нила, что пламя в змеиной норе попало на невзор-
вавшуюся бомбу. Остальное известно. 
Гадиль,  не  повинуясь  успокоениям,  рыдал:  «всё 
из-за меня, дедушка был сердитым, поэтому я и 
обманул. В нору я влил три банки нефти». 
Через некоторое время всем, кто подпирал его го-
лову: «Не жалею ни о чём, прощайте!», - преры-
висто прошептал Жазыл и, уронив голову на под-
бородок, оставил эту бренную жизнь оставшимся 
после него.
То ли он хотел сказать «видел больше интересно-
го, чем мои современники, не вернувшиеся с во-
йны», то ли – «был я для вас, как бельмо в глазу», 
то ли -  «вину перед народом смыл своей смертью 
по велению или невольно», словом, «ничего нет 
шибче,  круче,  чем  несчастный  случай».  Волен 
тот, кто, как хочет понимать.
Завидев, как муж отправился на тот свет, Алима 
запричитала:  «О,  Жазыл-ау,  пытаясь  избежать 
четырёхлетней войны, в сорокалетних мучениях 
провёл ты свои дни. Да найдёт твоя душа успоко-
ение…»
Услышав это, Гадиль лягал землю и вопил: «Де-
душка-а-а, разве у тебя не была бронь!?!»
Тётушка  Орынша,  проклинавшая  его  словами 
«тобой и Бог сыт, и враг догляд», ушедшая с утра 
собирать кизяк, вернулась поздновато. Обойдя ис-
коверканную бомбой воронку, похожую на рою-
щийся колодец, зашла в дом, голося: «Мою руку 
сокол белый мой покинул…»
Говорят,  после  этого  события  матушка  Калима, 
муж которой не вернулся с фронта, скорбя, долго 
всматривалась  на  запад.  Видевшие  это  жёны  до 
некоторых пор не бранили своих мужей, возвра-
щавшихся поздно с работы. Только до некоторых 
пор…
Калау  торопливо  записывал  в  свой  блокнот:  «В 
ауле, находящемся в 135 километрах от Сталин-
градского  фронта,  взорвалась  последняя  бомба 
войны. Это…»
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПОСЛЕДНЯЯ БОМБА ВОЙНЫ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОҒЫСТЫҢ СОҢҒЫ БОМБАСЫ
         
436
437

Как  говорила  невестка  Жазыла,  мы  тоже  в  эти 
дни, с опаской переступаем чей-то порог. Кто зна-
ет, что ещё не взорвавшимся лежит у кого во дво-
ре, у кого в душе?                       
 
Келіні айтқандай, біз де осы күні біреудің үйіне 
бара  қалсақ,  табалдырығынан  аңдап  аттаймыз. 
Кімнің  ауласында,  кімнің  көкірегінде  жарылмай 
қалған не жатқанын кім біліпті?
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПОСЛЕДНЯЯ БОМБА ВОЙНЫ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОҒЫСТЫҢ СОҢҒЫ БОМБАСЫ
         
438
439

СОР
Саин көшесінің төбесінен жұлдыз аққан. Жіп сәу-
лесін соз-зып...
Таудан ескен самалдың өңеші тұп-тура Жандосо-
втағы айналмада тұрғандай. 
Салқын,  сызды  ауа  қыздарды  тітіркентіп  жібер-
ген. 
Түн ортасы ауып барады. Іңір қараңғысында өзен 
бойлай өскен шоқ тоғайдай қарасы қалың еді. Си-
рей-сирей селдіреді. 
Соңғы  күйексақал  біреу  бұларды  қоймай  айнал-
соқтап баққан. Сұрмас неме мырза қолын қалта-
сына  қайта-қайта  сұққанымен,  түрінен  сескенді 
ме, көңілін берер қыз табылмады.
Ақыры  екі-үштен  бөлініп  Ташкент  даңғылына 
қарай құлаған. Ара-тұра жеңіл көліктің өткір жа-
рығы  ғана  ылдиға  дедектеген  қыздардың  тырна 
ОМУТ
На  небосклоне  улицы  Саина  закатилась  звезда. 
Рас-тя-нув тонюсенькую ниточку света…
Горловина  прохлады  низвергающейся  с  гор  как 
будто  находилась  в  точности  на  кольце  улицы 
Жандосова. 
Холодный,  влажный  воздух  вынуждал  девушек 
ёжиться и дрожать. Время за полночь. 
С  наступлением  сумерек  они  стояли  группами, 
словно клочки рощиц, растущих по берегу реки. 
А теперь, рассыпавшись, их группы поредели. 
Последний клиент, какой-то сажебородый самец, 
пристально вглядывался, настойчиво крутясь во-
круг них. Хотя хмельной охотник за любовью раз 
за разом запускал свои щедрые руки в карманы, 
но девушки то ли опасаясь, то ли отвращаясь, от-
вергли его поползновения. 
Разделившись  по  двое-трое,  стали  пробираться 
к  Ташкентскому  проспекту.  Временами  только 
лишь яркие огни легковых автомашин процежи-
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ОМУТ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
СОР
       
440
441

бұттарын сүзгілеп өтеді.
Бәрінің  де  дидары  бірдей-тін.  Ай  нұрының  өзі 
абайлап  аймалардай.  Тек  аттары  ғана  өзге.  Оны 
да өздері ойлап тапқан.
Жалдаған  үш  бөлмелі  пәтерге  топырлай  енді. 
Әдеттегідей  сықылық  атып  сайран  да  салмады. 
Көпіртіп ақша да санамады. Ерте көктемнің сәтсіз 
күніне өкпелі еді.
– Ертең кеш саунаға барамыз. «Мама» Катя звон-
дады, – деді бір оймақ ауыз.
–  Рах-хат,  –  деді  жанындағы  күлімкөз  сағыздай 
созып. – Үйреніп қалдық.
– Шықпайықшы содан.
– Алиса ғашығын көреді.
– Өзіміз ғой. Айсара десеңші...
Айсара тозығы жеткен кереуетте бетін бұрышқа 
беріп бүрісіп жатқан. Суық алған бойы жылынып, 
ұйқы меңдей бастады. Кірпігі айқасқан тұста әже-
сінің: «Тоңдың ғой, қарғам», – деген даусын тағы 
да еміс-еміс естігендей болды.
– Түйе жүн көрпеңді жапшы, әже..
Ылғи осы. Көзі іліне бастаған ұйқылы-ояу шақта 
құлағына ұя сап қалған осы үн алыстан талып ба-
рып  жетеді.  Көрпенің  бұрыш-бұрышын  қымтап 
жатқан аялы алақанның жылуын сезеді.
–  Сағындым,  –  деді  сосын  үзіп-үзіп  күбірлеп.  – 
Алып кетші...
Депутатын айтып жатыр, – деді оймақ ауыз.
– Ертең барасың. Асықпа, – деді күлімкөз.
–  Дәмесінің  зорын!  –  деді  аш  белі  солқылдап 
тұрған бірі сүт тайлақтың өркешіндей омырауын 
селкілдете күліп.
вают длинные, как у цапель, ноги спускающихся 
вниз жриц любви.
Внешний вид их всех почти одинаков. Лишь име-
на разнообразны. Да и те выбраны ими самими.
Гурьбой  вошли  в  арендованную  трёхкомнатную 
квартиру. Не веселились, как обычно, не устраи-
вали застолье, не сосчитывали ворох денег. Оби-
жались на неудачный день ранней весны. 
- Завтра вечером идём в сауну. «Мама» Катя зво-
нила, - сообщила одна, рот которой был с напёр-
сток. 
-  Бла-го-дать,  -  растянув  слово,  словно  жвачку, 
проговорила лукавоглазая дева. – Уже привыкли 
к шику. 
- Вот бы не выходить оттуда вовсе.
- Алиса увидит своего возлюбленного.
- Да, ладно, свои же, называй лучше, как есть, Ай-
сара…
Айсара, съёжившись,  лежала на старой кровати, 
повернувшись в угол комнаты. Согревшись, про-
дрогшее  тело  тянуло  в  сон.  Как  только  веки  её 
сомкнулись:  «Замёрзла,  светик  мой»,  -  услыша-
ла  она  голос  бабушки,  доносящиийся  откуда-то 
еле-еле. 
- Накрой верблюжьим одеялом, бабушка… 
Всегда так.  Как только начинает засыпать, в по-
лудрёме слышит этот гнездящийся в её ушах глас, 
устало добирающийся до неё издалека. Чувствует 
тепло лелеющих ладоней, бережно укутывающих 
её одеялом. 
-  Соскучилась,  -  отрывисто  прошептала  затем 
она. – Забери меня отсюда.
- Обращается к своему депутату, - проговорил рот 
с напёрсток. 
- Увидишь завтра. Не торопись, - съязвила лука-
воглазая дева.
- Смотри-ка, какие у неё мечты! – Добавила дру-
гая,  сотрясая  от  смеха  груди,  похожие  на  горбы 
годовалого верблюжонка.  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет