«Ақпараттық талдау орталығы» АҚ: Астана, 2016 186 бет

 
157 
М
4_067 
С
 
М
4_068 
С
 
M4_069 
5  бұрышы  және  1  симметриялық  осі  бар  дұрыс  фигура  салынған.  Жаңа 
төбесі ±2 мм шамасында симметрия осінен салыну қажет (5 бұрышы бар 
фигураның  симметрия  осінің  кез  келген  жерінде  салынған  жаңа  төбені 
қабылдаңыз
). 
    
немесе
 
 
 
M4_070 
7 
M4_071 
А
 
M4_072 
Ортададағы сызықтың келесі бетінде шағылысқан бейне секілді салынған 
дұрыс фигура.
 
 
М
4_073 
А. Екі обьектінің де орналасқан жері дұрыс: Мектеп (F2) ЖӘНЕ Өрік бағы/ 
Аққайың көшелері (E3). 2F немесе 3E жауаптарды кабылдамаңыз.
 
В. «Т» әрпі С4 шаршысында орналасқан
 
M4_074 
B 

 
158 
M4_075 
Доғал бұрыш салынған (белгіленген немесе белгіленбеген)
 
M4_076 
C 
M4_077 
D 
M4_078 
Екі қатар да дұрыс салынған: көк 6
-
ға, сары 7
-
ге 
(

0.5) 
M4_079 
С
 
M4_080 
Наурыз
 
және
 
сәуір
 
және басқа айлар көрсетілмеген
 
М
4_081 
13 
M4_082 
B 
M4_083 
А. 
7 
В. 9
 
С.19
 
M4_084 
B 
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ
 
S4_085 
C 
S4_086 
«ЖОҚ» себебі, электр cымдары толық қосылмағандықтан электр шамы 
жанбайды деген түсіндірмемен
 
Мысалы:
 
Жоқ –
 
электр сымдары арасында ақауы бар
. 
Жоқ –
 
оң жақтағы екі сым қосылған болуы  керек.
 
Жоқ –
 
сымдар қосылмаған, осыған байланысты шам  жанбайды.
 
Жоқ –
 
бұл схема аяқталмаған.
 
Жоқ –
 
барлығы толық қосылмаған.
 
«Иә»  егер, электр сымдарының барлығы толық қосылса электр шамы 
жанады деген түсіндірме.
 
S4_087 
В
 
S4_088 
B 
S4_089 

 
159 
A 
S4_090 
B 
S4_091 
D 
S4_092 
Берілген «
3-
суретте» газдар кеңеюі мүмкін (немесе көлемі ұлғаюы) 
НЕМЕСЕ олар барлық ыдысты толтырады (кеңейеді, ыдыстың тодық 
көлемін алады) НЕМЕСЕ олардың нақты көлемі жоқ деген түсіндірме 
берілген
. 
Мысалы:
 
Газдардың нақты көлемі  мен пішіні жоқ. 
 
Газ барлық кеңістікті толтырады.
 
Бөлшектері бір бірінен алыстайды.
 
S4_093 
С
 
S4_094 
«ҰСАҚ тұз жылдамырақ ериді» деген жауапты белгілеген  және ұсақ  
бөлшектердің  суда  жылдамырақ еритіні туралы түсіндірме берген. 
 
Мысалы:
 
Ұсақ тұздардың кристалдары өте майда,  сондықтан да олар 
жылдамырақ ериді.
 
Ірі тұздардың ірі кесек кристалдары болады, осыған байланысты олар 
суда нашар ериді. 
 
Ұсақ тұздар жартылай ұсақталған болып келеді.
 
Ұсақ тұздар ұн сияқты өте  майдаланған.
 
Ұсақ тұздар ұсақ (жұқа) бөлшектерден құралады және  тез ериді, ал ірі 
тұздар ірі бөлшектерден құралатын болғандықтан  еріту қиын болады.
 
Ұсақ тұздар бірден  ериді, себебі олар  ірі  бөлшектерден құралмайды
.  
Ірі тұздар, біріншіден, ұсақталуы қажет.
 
Ұсақ тұз ұнтақ сияқты және өте майда.
 
Ұсақ тұздардың ұсақ текшелері бар, бірақ олар  қалың емес
. 
Себебі, ұсақ тұздар аса қалың емес.
 
Ұсақ тұздар өте ұсақ бөлшектерден тұрады.
 
Ұсақ тұздар жылдамырақ ериді, себебі олар өте ұсақ.
 
S4_095 
Жауапта  жерді пайдалануға байланысты  ағаштарды  кесу  және  тағы 
да басқа  әрекеттері туралы айтылады. (Бұл жануарлардың өмір сүру 
орындары  немесе олардың мекендерінің жойылуына әсер етеді).
 
Мысалы :
 
Ағаштарды шабуы.
 
Үйлер мен жолдардың салынуы.
 
Жануарлардың үйлері болып келген кесілген ағаштардан ағаш үйлердің  

 
160 
салынуы және қағаздардың дайындалуы.
 
Ормандағы ағаштарды  шабу кезінде  жануарлардың үйлерінің жойылуы.
 
Ормандардың жойылуы.
 
Жануарлардың мекендерінің жойылуы.
 
Жануарларды жою немесе аңшылық туралы айтылады (азық үшін, терісі 
үшін және т.б.).
 
Мысалы:
 
Азық үшін жануарларды ату.
 
Жануарларға аңшылық (әсіресе сирек кездесетін аңдар).
 
Хайуанаттар  бағында  сирек кездесетін жануарларды аулау үшін.
 
Браконьерлік.
 
Қоршаған  ортаның ластануы туралы айтылады (немесе  осыған ұқсас). 
 
Мысалы:
 
Ауаның ластануы
. 
Өзенге қалдықтардың тасталуы.
 
Ластану.
 
Мұхитқа мұнайдың төгілуі.
 
Басқа да дұрыс жауап
. 
 
S4_096 
D 
S4_097 
А
 
S4_098 
(А) В В  А А
 
S4_099 
Жануарлардың 3
-
еуі де дұрыс ретпен анықталған: 
 
Маймыл
 
Шегіртке
 
Сегізаяқ
 
S4_0100 
В
 
S4_0101 
D 
S4_0102 
Аманның безгек немесе осыған ұқсас басқа да аурумен ауырғаны туралы 
айтылады 
 
Мысалы:
 
Ол ауырған.
 
Оның ағзасында инфекция болған.
 
Ол безгек болған.
 
Оған күн сәулесі өткен болуы мүмкін.
 

 
161 
Оның өкпесі қабынуы мүмкін.
 
Вирустың әсерінен  температурасы (дене қызуы)көтерілген.
 
S4_0103 
Жауапта түшкіру немесе жөтел туралы айтылады.
 
Мысалы: 
 
Егер, сіз өзіңіздің
 
досыңызға қарап түшкірсеңіз, онда  оған микробтар 
жұғуы мүмкін
. 
Егер, кімде
 - 
кім біреуге қарап түшкірсе немесе жөтелсе тұмау 
жұқтыртады.
 
Бір адам біреуге тура қарап түшкірсе немесе жөтелсе жұғуы мүмкін.  
 
Егер, түшкірген адамның жанында тұрған болса, жұғуы мүмкін.  
 
Түшкіру немесе жөтел арқылы жұғуы мүмкін.
 
Жауапта тұмаумен ауырған адаммен физикалық байланыста болғанда 
немесе заттарын пайдаланғанда және бір ыдысты қолданғанда 
жұғатындығы туралы айтылады.
 
Мысалы: 
 
Бір ыдыстан  тамақтанған (ішкенде немесе жегенде) жағдайда тұмау 
жұғуы мүмкін.
 
Егер, бір
- 
бірімен қол алысып амандасқанда.
 
Басқа да дұрыс жауап.
 
Мысалы:
 
Ол ауа арқылы жұғады.
 
Егер, біреу тыныс алған ауамен тыныс алған жағдайда.
 
S4_0104 
A 
S4_0105 
D 
S4_0106 
B 
S4_0107 
Жауапта азық іздеу және/немесе ұрпақ әкелу туралы айтылады.
 
Мысалы: Бір аймақтан басқа аймақтарға  көбею мен қоректену үшін орын 
ауыстырады.
 
Кейбір құстар өздеріне ұя салу үшін азық пен орынды іздейді.
 
Азықтың жетіспеуі мүмкін,  сондықтан құстар азығы мол аймақтарға ұшып 
кетеді. 
 
Олар өздері үшін қолайлы аймақтарға ұшып кетеді.
 
Құстар
 
балапан басып шығаруы үшін қауіпсіз орындар іздеп ұшады.  
 
Ауа райы құстар үшін аса суық болғанда, олар мекендеуге жылы жаққа 
ұшып кетеді. Сондай
-
ақ,  құстар көбею кезінде де ұшып кетеді.
 
Жауапта жылы аймақтарға орын алмастыратыны туралы айтылады. 
Көбею немесе қорек іздейтіні туралы ескертілмейді.
 

 
162 
Мысалы:
 
Қысы
 
суық елдерде мекендейтін құстар аязда өледі, сондықтан 
да олар жылы елдерге ұшып кетеді
. 
Ауа райының жылынуымен құстар қайта ұшып келеді.
 
Құстар
 
жылы жаққа ұшып кетеді.
 
S4_0108 
А
 
S4_0109 
А.  Жауапта  суға  қол  жетімділік  (ауыл  шаруашылығы  және  мал 
шаруашылығы  үшін)  НЕМЕСЕ  топырақтың  құнарлылығы  НЕМЕСЕ  ең 
жақсы өнім өсіруге
 
болатындығы туралы айтылады
. 
Мысалы:
 
Жер суару үшін судың жетімділігі.
 
Оларға егістікті суару жеңіл болады.
 
Сіз жануарлар үшін су алуыңызға болады.
 
Сізде су болады.
 
Құнарлы
 
топырақ.
 
Әр
 
жыл сайын құнарлы топырақпен қамтамасыз етіледі.
 
Құнарлы
 
топырақ көкөніс өсіруге арналған.
 
Сіз мол өнім ала аласыз.
 
В.
 
Жауапта өзеннің ластануы, өзен суының тасуы мен су басу НЕМЕСЕ  
жануарлардың өзенге ағып кету мүмкіндігі туралы айтылады. 
 
Мысалы:
 
Өзен
 
жағалауынан шығуы мүмкін.
 
Өзен
 
жағалауынан шығып, өнімді лаймен жауып қалуы мүмкін.
 
Өзеннің
 
жағалаудан шығуы құрылысты шайып кетуі мүмкін.
 
Су егістікті шайып кетуі мүмкін.
 
Өзенмен
 
фермаға қандай да бір қоқыстар ағып келуі мүмкін.
 
Өзенге
 
қоқыстардың ағып кетуі мүмкін.
 
Су уланған болуы мүмкін.
 
Өзендегі
 
су лас болуы мүмкін.
 
Жануарлардың өзенге құлап, жарақат алуы мүмкін.
 
S4_0110 
D 
S4_0111 
B 
S4_0112 
С
 
 
«ОЙЛАУ»
 
БӨЛІМІ, МАТЕМАТИКА
 
ЖАУАПТАРЫ
 
М
4_0113 
5 
немесе
 3 
жеңіс
 
пен
 2 
тең ойын.
  
М
4_0114 
А
 
М
4_0115 

 
163 
D 
М
4_0116 
А
. 10 
В
. 12 
С
. 
Үлестірмелердің
 
саны (12) ЖӘНЕ спорттық үлестірмелердің саны (9) 
дұрыс ЖӘНЕ  таңдауы  (үлестірмелер) дұрыс.
 
М
4_0117 
10 
М
4_0118 
6 
M4_0119 
C 
M4_0120 
112, 1112, 2112 
М
4_0121 
А.
 8 
В.
 3 
М
4_0122 
Барлық
 
5 фигура дұрыс үлестірілген.
 
(А)
 F 
D 
 C   
Е
 
B 
 
M4_0123 
В
 
M4_0124 
B 
M4_0125 
D 
M4_0126 
С 
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ
 
S4_0127 
«ЖОҚ» (мысалы: А магниті) магниттің күштілігі алыс қашықтықта 
орналасқан шегені өзіне тарта алады деген түсіндірмемен
.  
Мысалы:
 
Жоқ –
 
А магниті В магнитінен алыс қашықтықта жатқан шегені 
өзіне тарта алады, сондықтан ол күштірек
.  
Жоқ –
 
В магниті шегеге 
жақын, сондықтан ол әлсізірек
.  
Жоқ –
 
А магниті В магнитінен күштірек,себебі А магниті шегені 15 см 
қашықтықтан өзіне тарта алады, ал, В магниті 10 см қашықтықтан 
тартады
 
«ЖОҚ» тек қана магниттер  әртүрлі қашықтықта
 
орналасқан деген 
түсіндірмемен.
 

 
164 
S4_0128 
Жауапта бір 
-
бірінен тебілетін немесе бір 
-
біріне тартылмайтын арбалар 
қозғалысы (немесе сол сияқты) туралы айтылады.  [Жауап сурет түрінде 
берілуі мүмкін]
 
Мысалы:
 
Магниттер тебіледі, себебі  екеуі де теріс(солтүстік) полюстер
.  
Олар бір
-
бірінен тебіледі.
 
Арбалар екі жаққа кетеді.
 
Бұл екі арба біріге алмайды.
 
Арбаладың полюстері оң
-
теріс(солтүстік
-
оңтүстік)емес, сондықтан олар 
бір 
-
біріне тартылмайды.
 
Теріс(солтүстік) полюстердің бір 
-
бірінен тебілуінен, арбалар  бұрылып 
кете бастайды.
 
Егер бір арба (аударылатын)бұрылатын болса, онда екі арба бір 
-
біріне 
тартылатын болады. 
 
Жауапта  егер, бір арба бұрылатын немесе аударылған болса, онда оң 
және теріс(солтүстік/оңтүстік) полюстер бір
- 
біріне тартылады деп жалпы 
түсіндірме берілген.
 
S4_0129 
B 
S4_0130 
Жауапта «Жоқ» белгіленген, және түсіндірмеде төменде келтірілген 
себептердің бірі туралы айтылады.
 
Химиялық өзгеріс ішінде болады (тортта)
 
Торт пісіп қойды (және оны бұрынғы күйіне келтіруге болмайды)
 
Мысалы: 
 
Жоқ, олай істеуге болмайды, өйткені бұл 
-  
химиялық өзгеріс.
 
Жоқ,  оны пісіріп қойғаннан кейін, ештеңені өзгертуге болмайды.
 
Жауапта «Жоқ» белгіленген, және түсіндірмеде тұз еріп кеткені немесе 
тортқа араласқаны айтылып, піскен торт жөнінде тікелей айтылмайды.
 
Мысалы:
 
Өйткені
 
тұз торттың ішінде еріп кетті.
 
Тұз торттың бір бөлігі болып кетті.
 
S4_0131 
А
 
S4_0132 
С
 
S4_0133 
Жауапта «Велосипед» көрсетілген және ауаның ластануы немесе дыбыс 
шығаруы  туралы  айтылған  түсіндірме  берілген.  (Егер,  жауапта  нақты 
мәлімет  берілмесе,  бірақ  (мысалы,  азон  қабатының  бұзылуы  туралы 
болса, онда жауапты дұрыс деп қабылдауға болады)
 

 
165 
Мысалы:
 
Мотоцикл шығаратындай түтінді Велосипед шығармайды. 
 
Мотоциклдан  шыққан  түтін    жоғары  көтеріліп,  ауаны  ластайды.  Ал, 
велосипед түтін шығармайды.
 
Мотоцикл  азон  қабатын  бұзатын  түтін  шығарады,  сондықтан  қоршаған 
орта үшін велосипед ең қолайлысы.
 
Мотоцикл ауаны ластайтын газ шығарады.
 
Ластауға жол бермейді.
 
Мотоциклге қарағанда шулы емес.
 
Ол өте баяу(ақырын).
 
S4_0134 
А В В А
 
S4_0135 
Жауапта 1
- 
құмыра  және 3 
-
құмыра  көрсетілген, және түсіндірмеде бір 
түрге жататын өсімдіктерді тыңайтқышпен және тыңайтқышсыз өсіру 
жөнінде айтылады.
 
Мысалы: 
 
1 және 3 тәжірибеде тек бір айнымалыны өзгертуге болады, 1 және 2
- 
құмыраларда өсімдіктің
 
бірдей түрі отырғызылған, және тек бір өсімдікке 
тыңайтқыш қосылған.
 
1 және 3 1
-
құмыра  және 3
-
құмырада гүлдің бірдей түрі бар, және 1
-
құмыраға тыңайтқыш салынған, ал 3
-
құмыраға салынбаған, бұл оларды 
салыстыруға мүмкіндік береді.
 
1 және 3  Өйткені олардың ішіндегі  гүлдер бірдей.
 
S4_0136 
D 
S4_0137 
В
 
S4_0138 
Жер
 =  2 
Ай
 = 3  
Күн
 = 1 
 
 
 
 
 
 
 

 
166 
8 СЫНЫП
 
«БІЛІМ», МАТЕМАТИКА ЖАУАПТАРЫ
 
М8_01
 
B 
М8_02
 
B 
М8_03
 
48,39 
M8_04 
3,83 
M8_05 
D 
М8_06
 
B 
М8_07
 
C 
M8_08 
= 
< 
> 
> 
M8_09 
A 
M8_010 
D 
M8_011 
C 
 
М8_
012 
C 
М8_
013 
C 
М8_
014 
C 
M8_015 
A 
M8_016 
   
немесе      
 
және есепті шешу жолы көрсетілген
 
M8_017 
D 

 
167 
M8_018 
A 
М8_
019 
A 
M8_020 
42 
М8_
021 
Х
< 2 
M8_022 
B 
M8_023 
90 
M8_024 
75%  
және  
16                
M8_025 
D 
M8_026 
B 
M8_027 
Фигура дұрыс бейнеленген
 (
ортасында қиылысқан диагональ сызықтары 
бар төртбұрыш
) 
M8_028 
A 
M8_029 
D 
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ
 
 
S8_030 
A 
S8_031 
Төменде
 
көрсетілген өмірлік функцияның біреуі айтылады
 
Мысалы:
 
Ол зиянды өнімнен құтылуы керек.
 
Ол репродукцияға түсіп, өзін
-
өзін ыдыратады.
 
Өзіне оттегіні сіңіреді.
 
Тыныс.
 
Ол диффузияның көмегі арқылы газдармен алмасуы керек.
 
Ол азықты табу үшін жүзу керек.
 
S8_032 
C 
S8_033 
D 

 
168 
S8_034 
A 
S8_035 
Салмақ жоғалту, май бөлінуін болдырмау, холестериннің төмендеуі, 
немесе соған ұқсас жағдайлар  айтылады.
 
Мысалдар: 
 
Ол майды ыдыратады.
 
Осылайша сіздің денеңізде артық салмақ болмайды.
 
Ол сізге холестериннің деңгейін  бақылауға  мүмкіндік береді.
 
Басқа дұрыс жауап
 
Мысалдар:
 
Ол стрессті азайтады.
 
Ол пластиканы және координацияны  ұлғайтады.
 
Зат алмасуын реттейді және тым құлдырамайды.
 
Ол сүйектерді сау күйінде және жақсы қалыпта сақтайды.
 
S8_036 
A 
S8_037 
B 
S8_038 
Эмбрион жатырда дамиды деп айтылады (ұрық, нәресте, ұрықтандыру 
және т.б., т.д.) немесе ұқсас.
 
Мысалы:
 
Жатыр нәрестенің өсу барсында оны қорғап тұрады.  
 
Нәресте жұмыртқадан жатырдың ішінде дамиды. 
 
Ол эмбрионды азық пен оттегімен қамтамасыз етеді (ұрық, нәресте).
 
Баланы көтеріп шығу үшін.   
 
Ол нәрестені сақтайды.
 
Нәресте ол жерде 9 ай өмір сүреді.
 
Ұрықтанған ұрық жатырдың қабырғасына жабысып тұрады.
 
S8_039 
Су (ылғалдық, жаңбыр)
, 
Қолайлы температура (ыстық, жылу),
 
Оттегі 
(ауа).
 
S8_040 
 
Сүтқоректілер
 
Қосмекенділер
 
Балықтар
 
Құстар
 
Сүт 
бездері
 
Х
 
 
 
 
Қабыршақ
   
 
Х
 
 
Қауырсын
   
 
 
Х
 
Ылғалды 
тері
 
 
Х
 
 
 
Желбезек
 
 
 
Х
 
 

 
169 
Түк
 
Х
 
 
 
 
 
S8_041 
A 
S8_042 
D 
S8_043 
Төменде
 
көрсетілген
 
екі әр түрлі байқаулар сипатталады.
 
Мысалы:
 
Басқа түстің қоспасы пайда болуы мүмкін. Үсті қайнай бастайды.
 
Температура өзгеруі мүмкін. Реакцияның жүру барсында газ шығуы 
мүмкін.
 
Жылу бөлінуі мүмкін. Кристалдар құрылуы мүмкін.
 
 
Жарық шығады. Жарылыс.
 
S8_044 
Кесте төменде көрсетілгендей толтырылған:
 
 
Элемент
 
Атомдар 
саны
 
Сутегі 
 
2 
Күкірт
 
1 
    
Оттегі
 
4 
 
S8_045 
C 
S8_046 
A 
S8_047 
B 
S8_048 
A 
S8_049 
C 
S8_050 
А.
   
(Гравитациалық) потенциалдық энергия немесе жиналған энергия.
 
В.  
 
Кинетикалық энергия ((гравитациалық) потенциалдық энергиямен, 
немесе гравитациалық энергиямен немесе жиналған энергиямен қосып 
немесе қоспай айтқанда)
 
С
.  
Төменде көрсетілген мүмкін болатын жауаптармен судың ағысының 
көбеюіне байланысты себептер берілген.
 
•
 
Бакқа көбірек су кұю керек.
 
•
 
Бакты жоғары биіктіктен алу керек.
 
•
 
Бакта тесік жасау/тесікті кеңейту керек.
 
•
 
Басқа тесік жасау керек.
 
•
 
Дөңгелекті кішірейту керек.
 
•
 
Қалақшаларды енді/үлкенірек/ұзынырақ ету керек.
 

 
170 
•
 
Қалақшалардың санын көбейту керек.
 
S8_051 
А.
 
С
 
В.
 
Төменде
 
көрсетілген бір айнымалы атап өтіледі.
 
Бақылаған айнымалылар:
 
Стақандар (бірдей, бірдей пішін, бірдей көлем, бірдей материалдар)
 
Су (бірдей көлем, сол орыннан)
 
Термометр (бірдей түр, көрсеткіштерді алу үшін бірдей жағдай)
 
Зерттеудің орны (бірдей орын, бірдей бөлме)
 
С.
 
Бунзен жанарғысы ыстық плита қондырғысына қарағанда суды тезірек 
ысытатыны туралы айтылады.
 
Мысалы:
 
Ыстық плита қондырғысындағы судың температурасына қарағанда, 
Бунзен жанарғысы суды тезірек ысытты, өйткені судың температурасы 10 
минуттан кейін жоғары болды.
 
Ыстық плита қондырғысына қарағанда Бунзен жанарғысының су ысыту 
жылдамдығы тезірек.р
 
Ыстық плита қондырғысына қарағанда Бунзен жанарғысының су ысытуы 
тезірек болды.
 
Бунзен жанарғысы .

жүктеу/скачать 4,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: