нәрсені білуге міндеттіміз " [Майя Гогулан]

айналдырады. 
Адам өмірінің жан-жақты толықтығы тұрақты құндылық ретінде денсаулықты 
анықтайды және өмірден ләззат алу оның болуын болжайды. Адам өмірінің мәні 
абсолютті, өйткені өмір кез-келген басқа құндылықтың жалғыз шарты мен өлшемі 
болып табылады. 
75.
 
Аурудың ішкі көрінісі және денсаулықтың ішкі көрінісі. 
Сырқаттың ішкі бейнесі әрбір науқаста көптеген ішкі және сыртқы 
факторларға байланысты құрылады. Бірақ, адамның сыртқы жігерлерге 
реакциясы, оның темпераменті, мінезінің ерекшелігі, яғни тұлғаның 
ерекшелегі аса көп ықпал жасайды. Күнделікті өмірде адамның вербальді 
және вербальді емес белгілерге қарапайым реакциясы экстремальды 
жағдайлардағы реакциялардан ерекшеленеді. Бұл үшін науқастың 
шағымдарын, оның мінез-құлқын, сіздің сұрақтарыңызға, ұсыныстарыңызға, 
нұсқауларыңызға жауап беру реакциясын меңгеру және оның сырқатқа 
қатысты жеке типін анықтап көру қажет 
Аурудың ішкі көрінісі аурудың субъективтік жағын көрсетеді. В. В. 
Николаеваның айтуынша науқастың аурудың бейнесінің бірнеше деңгейлері 
бар:
❖
түйсінудің сезімдік деңгейі;
❖
жекелеген симптомдарға деген жауап берудің эмоционалдық деңгейі; 
❖
ауру туралы білімдер мен түсініктердің жиынтығы болатын 
интеллектуалдық немес когнитивтік деңгейі;
❖
ауру жағдайына қатысты жүріс тұрысты өзгертуді көрсететін 
мотивациялық деңгейі. 
Аурудың ішкі көрінісі ауруға деген реакциялардың болуымен сипатталады. 
А. В. Квасенко, Ю. Г. Зубарев реакциялардың төрт түрін көрсетеді:
✔
нормосоматогнозия – науқас өз қалпын дұрыс бағалайды;
✔
гиперсоматогнозия – жекелеген симптомдардың маңыздылығын асыра 
бағалау;
✔
гипосоматогнозия – аурудың ауырлығын дұрыс бағаламау;
✔
диссоматогнозия – ауруды жоққа шығару. 
А.Гольдшейдер, Р.А.Лурия (1929,1935 ж.) бойынша сырқаттың ішкі суретін 
екі түрге бөлген: Аллопластикалық сырқат суреті – сырқаттың дамуына және 

динамикасына байланысты, функциональді және органикалық патологиялық 
механизмдер жиынтығы
Аутопластикалық сырқат суреті – науқастың өз сырқатының себебін және 
ақыр соңын болжау жөніндегі уайымдар жиынтығы 
гипонозогнозиялық – сырқаттың маңыздылығын бағаламау 
прагматикалық – дәрігермен тез жазылу мақсатында іскерлік байланыс 
жасау гипернозогнозиялық – сырқаттың ауырлығын және маңыздылығына 
шектен тыс баға беру 
Медициналық қызметткер әр адамның психологиялық ерекшеліктерін ескере 
отырып, олардың дертке реакциясын, әрқашанда назарынан тыс қалдырмау 
қажет. Ем нәтижелі және тиімді болу үшін медициналық қызметкер 
науқастың мінез-құлқын, оның дертіне ,психологиялық реакциясына 
негізделе отырып, емдеу процессіне адамның өін тартып қатыстырып отырса 
жоғары нәтижеге жетуі мүмкіншілігі бар екені мәлім. Тұлғаның 
ерекшеліктеріне өмірдегі және әлеуметтік орнына, жағдайына байланысты әр 
ауру адам сырқатына түрлі көқараста болуы мүмкін. Көптеген зерттеулердің 
нәтижесінде ауру адамның өз дертіне қатысы,( реакциясы) келесі түрде 
болатыны анықталған: Гармониялық, эргопартиялық, нозофобты, 
назофильді, апатиялық, пароноялдық, невростениялық, эфориялық, 
эготцентриялдық, анозогнозиялық, сенсетивтік. 
Ауруға деген науқас реакциясының бірінші негізгі түрлері байқалады. 
Олардың бейімдеушілік қабілетін медициналық қызметкердің бағалауымен 
сипаттайды. Науқастың ауруға қатынасының келесі үш бағытқа бөлуге 
болады. 
✔
Хәл-жағдайына және шағымдарына қатынасы;
✔
Емдеуге және медициналық қызметкеріне қарым-қатынасы; 
✔
Әлеуметтік ортаға қарым-қатынасы. 

жүктеу/скачать 1,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: