Арман Тосканбаев Нурдана Кульбаева идеядан бизнеске дейін
жүктеу/скачать 3,41 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ғылым және бизнес
| 97
Идеядан бизнеске дейін. Біреудің колынан келсе, сеніңде колыңнан келеді! Ҥлкен қиындықтарсыз ешқашан ҥлкен жҧмыстар болмайды. Вольтер Ғылым және бизнес Егер мен туралы ойларыңыз жинақталып, нақтыланған болса, онда оңай әрі ҥйреншікті жолды іздемейтінімді тҥсінген боларсыздар. Қазақстандық нарықта ешкіммен жасалмаған жаңа жоба бастар алдында жҥрегім тез соғып, дем алысым жиілейді. Осындай жаңа ӛнімдерді іздеу барысында бірнеше жыл бҧрын беймәлім ғылыми ізденістерге жол ашылды. Ол жерде басқа қарқын, басқа кӛзқарас және басқа табыс табу жолдары бар. Ғалымдармен тіл табысқан соң тҥсінгенім: мен ҥшін қиын әрі тҥсініксіз жағдайлар олар ҥшін оңай әрі жеңіл және керісінше. Олар жаңа ӛнімді қалай шығаруды білсе, онымен кейін не істерлерін білмейді, ал мен ҥшін ойлап табу мен сынақтар жҥргізу қиындық туғызса, бірақ сату жағынан мықтымын. Нәтижесі белгілі болып тҧрған сияқты, келісесіздер ме? Бірігіп нарықты жаулап алу керек. Осылай гидропонды қҧрылғылар идеясы пайда болды. Тек бір жобамен шектеліп қалу ақылсыздық болушы еді, сондықтан мемлекеттің ғылыми әлеуетін зерттеуді бастадым. Ғалымдармен араласқан сайын, шындықтан, ӛмірден алшақ екендерін тҥсіндім. Олар ӛз әлемімен ӛмір сҥреді, кӛктен тҥскендей болады, ӛмір тек әйел және еркекке ғана бӛлінетіндей кӛрінеді (қазақстандық ғалым Азамат Байтасовтың бҧлттардың жыныс белгілері болжамы) және нарық сҧранысын тҥсінбейді. 98 Ғылым және бизнес Батыста бизнес пен ғылым бірлескен қалыпта жҥреді. Лайықты ғылыми жасаулар тез арада коммерцияланады. Қазақстандық ғалымдарды сынау да дҧрыс емес, себебі қозғалыстары заң деңгейінде бӛгеледі. Отандық ЖОО аясында коммерциялық кәсіпорын ашуға тыйым салынған, яғни, шығарылған ӛнімдерді сатуға олардың қҧқықтары жоқ. Қазақстанда талантты ғалымдар ӛте кӛп, олардың негізгі проблемалары – ӛз жобаларын шығаруға, сынап кӛруге және әрі қарай жылжуына қаражаттың болмауы. Тек санаулысы ғана инвесторларға жҥгінеді, ал кӛбісі идеяларын ҧрлап, нарыққа ӛз бетімен алып шығады деген ойдан қорқады. Қауіп әрқашан болады, оны азайту ҥшін бизнес-секторда сенімді адамды табу керек. Мен мемлекетіміздің ғылыми нарығын белсенді тҥрде зерттеп жҥрмін, сондықтан кӛмек керек болса, маған жҥгінулеріңізге болады. Менің айналамда ғылымды қажет ететін кәсіппен шҧғылдануды қалайтын кәсіпкерлер бар. Әлемде бҧл жоғары маржиналды болып табылады, бҧндай ӛнімнің ӛзіндік қҧнын есептеп шығару қиынға соғады, ал адамдар ҥшін қҧндылығы кремет. Бірақ барлық кәсіпкерлер бҧны тҥсіне бермейді, фантазияны керек етпейтін «алып- сату» екі сатылы сызбамен ғана жҧмыс жасауды қалайды. Мен дайындаған Жаңа жасыл технологиялар жобасының негізіндегі кәсібімнің кіріс әкелуіне тек бір жыл ғана кетті деп айта аламын. Жақын арада тағы бір жоба жҥзеге асады – сублиматор – ӛнімді қарқынды қатыру әдісімен ылғалдылықты вакуум арқылы тартып шығару қҧрылғысы . Бҧл идеямен алғаш рет ғалымдарға келгенімде бҧндай қҧрылғыны ойлап шығару ғалымдар ҥшін оңай жҧмыс болатынына таң қалдым. Қҧрылғыны шығару ҥшін бірнеше жыл сынақтар |