Қазақ филологиясы және латын графикасын оқыту әдістемесі кафедрасы ­­­­

ТЕСТ ТАПСЫРМАЛАРЫ
1. Ғылым дегеніміз -...
A) адамның табиғат, қоғам және өзінің танымы туралы білім алуға бағытталған рухани кызметінің ерекше формасы
B) адамның өзін-өзі тануы
C) адамның өзін-өзі тануға бағытталған дене қызметінің түрі
D) адамның өзін және қоршаған ортаны біліп-тануға бағытталған қоғамдық қызметі

2. Әр ғылым және ғылыми пән міндетті түрде біртұтастықга көрінетін қажетті элементтерден тұрады, олар:

A) ғылым субъектісі, объектісі, әдістер мен тәсілдер, өзіндік қолданбалы тілі
B) ғылым объектісіжәне субъектісі
C) ғылымға тән және оның пәнімен шарттасқан әдістер мен тәсілдер
D)табиғи немесе жасанды, өзіндік қолтаңбалы тіл (белгілер, терминдер, симеолдар, химиялық формулапар).

3. Әдіс дегеніміз -...

A) құбылыстарды танып-білудің, зерттеудің әдіс-тәсілдері мен амалдар жиынтығы, таным мен істе белгілі нәтижелерге жетудің тәсілдері.
B) көздеген мақсатқа жетудің тәсілі, тәртіпке келтірген қызмет жүйесі.
C) зерттеліп отырған объекті жөніндегі мәліметтерді және ғылыми жаңалықтарды бір ізге келтіру тәсілдерінің жүйесі.
D) барлық жауап дұрыс

4. Ғылымның дамуындағы үш негізгі теориялық әдіс:

A) аксиома, теорема, гипотеза
B) сипаттау, салыстыру, пайымдау
C) ойлау, жинақтау, пайыцмдау
D) аксиома, болжау, сипаттау

5. Аксиома дегеніміз -...

A) тәжірибелік айғақтармен салыстыра карағанда, теріске иіығарылуы мүмкін білімдер
B) логикалық дәлелсіз қолданылатын, эмпириялық айғақтар негізінде теріске шығаруға болмайтын ереже
C) объектіні бірнеше құрамдас бөліктерге бөліп алып, оларды жеке зерттеу
D) жалпы тұжырымнан жеке тұжырым жасауға мүмкіндік беретін талқылау әдісі

6. Болжау әдісі -...

A) тәжірибелік айғақтармен салыстыра карағанда, теріске шығарылуы мүмкін білімдер
B) логикалық дәлелсіз қолданылатын, эмпириялық айғақтар негізінде теріске шығаруға болмайтын ереже
C) объектіні бірнеше құрамдас бөліктерге бөліп алып, оларды жеке зерттеу
D) жалпы тұжырымнан жеке тұжырым жасауға мүмкіндік беретін талқылау әдісі

7. Абстракциялау әдісі -...

A) объектілердің жалпы белгілері мен қасиеттерін анықтауға мүмкіндік беретін ойлау әдісі
B) жеке қорытулар негізінде жалпы тұжырым жасауға мүмкіндік беретін зерттеу мен талқылау әдісі
C) зерттеліп отырған құбылыстың қажетті емес қасиеттері мен қарым-қатынастарынан зерттеуге керек қасиеттері мен қарымқатынастарын бөліп алу
D) жалпы тұжырымнан жеке тұжырым жасауға мүмкіндік беретін талқылау әдісі
8. Жалпылау әдісі -...
A) зерттеліп отырған құбылыстың қажетті емес қасиеттері мен қарым-қатынастарынан зерттеуге керек қасиеттері мен қарымқатынастарын бөліп алу
B) объектілердің жалпы белгілері мен қасиеттерін анықтауға мүмкіндік беретін ойлау әдісі
С) жеке қорытулар негізінде жалпы тұжырым жасауға мүмкіндік беретін зерттеу мен талқылау әдісі
D) жалпы тұжырымнан жеке тұжырым жасауға мүмкіндік беретін талқылау әдісі

9. Индукция әдісі -...

A) зерттеліп отырған құбылыстың қажетті емес қасиеттері мен қарым-қатынастарынан зерттеуге керек қасиеттері мен қарымқатынастарын бөліп алу
B) объектілердің жалпы белгілері мен қасиеттерін анықтауға мүмкіндік беретін ойлау әдісі
C) жалпы тұжырымнан жеке тұжырым жасауға мүмкіндік беретін талқылау әдісі
D) жеке қорытулар негізінде жалпы тұжырым жасауға мүмкіндік беретін зерттеу мен талқылау әдісі

10. Дедукция әдісі -...

A) зерттеліп отырған құбылыстың қажетті емес қасиеттері мен қарым-қатынастарынан зерттеуге керек қасиеттері мен қарымқатынастарын бөліп алу
B) объектілердің жалпы белгілері мен қасиеттерін анықтауға мүмкіндік беретін ойлау әдісі
C) жеке қорытулар негізінде жалпы тұжырым жасауға мүмкіндік беретін зертеу мен талқылау әдісі
D) жалпы тұжырымнан жеке тұжырым жасауға мүмкіндік беретін талқылау әдісі

11. Аналогия әдісі -...

A) объектілердің бірдей белгілерінің ұқсастығы негізінде олардың ұқсастығы туралы айтуға үмкіндік беретін таным әдісі
B) зерттелетін пәннің зерттеушіге қажетті маңызды белгілері бойынша түрлі топтарға бөлу
C) ұқсас бірліктерді (мысалы, тіл білімінде) салыстыра зерттеу әдісі
D) әртүрлі тілдік бірліктерді, мысалы, түркі семьясының қыпшақ тобындағы қазақ тіліндегі фразеологизмдерді үнді-еуропа семьясындағы герман тобындағы ағылшын тіліндегі фразеологизмдермен салғастыра зерттеу әдісі

12. Классификация әдісі -...

A) объектілердің бірдей белгілерінің уқсастығы негізінде олардың ұқсастығы туралы айтуға үмкіндік беретін таным әдісі
B) зерттелетін пәннің зерттеушіге қажетті маңызды белгілері бойынша түрлі топтарға бөлу
C) ұқсас бірліктерді (мысалы, тіл білімінде) салыстыра зерттеу әдісі
D) әртүрлі тілдік бірліктерді салғастыра зерттеу әдісі

13. Салыстыру әдісі -...

A) ғылымның бір саласындағы қатынастардың, оның екінші саласына транспозициялануы
B) зерттелетін пәннің зерттеушіге қажетті маңызды белгілері бойынша түрлі топтарға бөлу
C) ұқсас бірліктерді салыстыра зерттеу әдісі
D) әртүрлі тілдік бірліктерді салғастыра зерттеу әдісі

14. Салғастыру әдісі -...

A) объектілердің бірдей белгілерінің ұқсастығы негізінде олардың ұқсастығы туралы айтуға үмкіндік беретін таным әдісі
B) зерттелетін пәннің зерттеушіге қажетті маңызды белгілері бойынша түрлі топтарға бөлу
C) ұқсас бірліктерді салыстыра зерттеу әдісі
D)әртүрлі тілдік бірліктерді, мысалы, түркі семьясының қыпшақ тобындағықазақтіліндегіфразеологизмдердіүнді-еуропасемьясындағы германтобындағыағылшынтіліндегіфразеологизмдерменсалғастыра зерттеу әдісі

15. Зерттеліп отырған нысан жөніндегі мәліметтерді және ғылыми жаңалықтарды бір ізге келтіру тәсілдерінің жүйесі –

A) тұжырым
B) әдіс
C) нәтиже
D) қорытынды

16. Әртүрлі семьяға жататын тілдерді зерттеу әдісі –

A) салыстыру
B) салғастыру
C) жинақтау
D) жіктеу

17. Ғылыми құбылыстарды қазіргі заман тұрғысынан зерттеу әдісі

A) диахронды
B) синхронды
C) жинақтау
D) жіктеу

18. Ғылыми құбылыстардың тарихи тұрғыдан дамуын, әзгеруін зерттеу әдісі

A) диахронды
B) синхронды
C) жинақтау
D) жіктеу

19. Зерттеудің теориялық мәні қалай анықталады?

A) Автордың ұсынған практикалық ұсынымдарын қолдануға мүмкіндік беретін нұсқаулық ретінде беріледі.
B) Аөтордың жаңалығы бар теориялық тұжырымдары мен ережелерінің маңыздылығын айқындаужолымен анықталады.
C) Ашылған жаңалықтың тәжірибеде қолданылуы арқылы анықталады.
D) Эксперименталды зерттеу негізінде анықталады.

20. Зерттеудің өзектілігін негіздеу дегеніміз –

A) автордың жеке зерттеу еңбегінде көтеріліп отырған мәселені жан-жақты терең түсінуі мен орындалған жұмыстың сапасы туралы сөз қозғауға мүмкіндік беретін элемент.
B) теориялық және практикалық зерттеу нәтижелерінің маңыздылығы.
C) зерттеу нәтижелерін болашақта ғылымның нақты бір саласында қолдануға мүмкіндік беретін тұжырым.
D) қандай да бір оқиға немесе қубылыстурасындағы біздің біліміміздің ол жайлы басқа білімдерге, күнделікті, қарапайым, ақылға қонымды түсініктерге сәйкессіздігі.
21. Зерттеу жұмысының кіріспесінде зерттеу мәселесін қысқа, нақуы, түсінікті сөйлеммен беру қалай аталады?
A) зерттеудің міндеттері
B) зерттеудің мақсаты
C) зерттеудің әдістері
D) зерттеудің құрылымы

22. Зерттеу нысанын мазмұндық тұрғыда ашуға көмектесетін және басты зерттеу болжамдарына апаратын жол болып табылатын –

A) зерттеудің басты мақсаты
B) зерттеудің міндеттері
C) зерттеудің ғылыми жаңалығы
D)зерттеу нәтижесі

23. Сәтсіз құрылған тақырыпты анықтаңыз.

A) Жайсаңбек Молдағалиеетің шығармашылықжолы
B) М.Дулатов шығармаларындағы «ғаламның тілдік бейнесі»
C) Жыраулар поэзиясындағы тәуелсіздік идеясы
D) Қазақ тіліндегі антропонимдердің лингвомәдени жүйесі

24. Зерттеу тақырыбының өзектілігі, мақсаты мен міндеттері, тұжырымдар, ғылыми жаңалық, зерттеужұмысында қолданылғанғылыми әдістер, еңбектің теориялық және практикалық құндылығы, жұмыстың құрылымы жазылатын бөлім.

A) қорытынды
B) кіріспе
C) негізгі бөлім
D) қосымша

25. Зерттеудің негізгі бөлімінде айтылған ойлардың жиынтық тұжырымдары көрсетілетін бөлім.

A) қорытынды
B) кіріспе
С) негізгі бөлім
D) аңдатпа

26. Зерттеу жұмысын жазу барысында қолданылған, бұрын жарияланған немесе жарияланбаған мәтіндер дегеніміз –

A) қосымша
B) сілтеме
C) жарияланым
D) мақала

27. Түпнұсқадан сөзбе-сөз алынған үзінді

A) дәйексөз
B) дереккөз
C) тірек сөз
D) аетор сөзі

28. Өзгенің мәтіні сөзбе-сөз берілетін дәйексөз

A) нақты дәйексөз
B) нақты емес дәйексөз
C) төл сөз
D)автор сөзі

29. Өзге адамның идеялары мен сөздерін алып, өзінікі ретінде ұсыну қалай аталады?

A) сілтеме
B) дәйексөз
C) плагиат
D) мақала

30. Дереккөзге сілтеме жасамай, өзгенің идеясын пайдалану қалай аталады?

A) сілтеме
B) дәйексөз
C) дереккөз
D) плагиат

31. Сілтемедегі екінші сан нені білдіреді?

А) Мәтіннің нақты фрагменті алынған бет нөмірін
В) Дереккөздің библиографиялық тізімдегі ретін
С) Жарияланымның шыққан жылын
D) Жарияланымның жалпы бет санын

32.Сілтемедегі бірінші сан нені білдіреді?

A) Мәтіннің нақты фрагменті алынған бет нөмірін
B) Дереккөздің библиографиялық тізімдегі ретін
C) Жарияланымның шыққан жылын
D) Жарияланымның жалпы бет санын

33. Бір мезгілде бірнеше дереккөзге сілтеме жасасаңыз, оларды қандай тыныс белгімен ажыратасыз?

А) үтірмен
В) нүктемен
С) үтір-нүктемен
D) сұрақ белгісімен

34. Ғылыми-теориялық мақала дегеніміз -

А) теориялық ізденістер мен зерттеліп отырған мәселенің заңдылығын түсіндіруге арналатын мақала ұсыну
В) ғылыми эксперименттер мен шынайы тәжірибеге арналатын мақала.
С) ғылыми немесе қолданбалы міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін әдістер, тәсілдерге шолу жасауға арналатын мақала.
D)зерттелетін құбылысты бақылау құралдары мен оларды тіркеу тәсілдері сипатталатын мақала

35. Зерттеу тақырыбы бойынша нақты жекелеген мәселелерді қамтитын, нәтижесі берілетін, автордың ғылыми басымдығы көрінетін жарияланымның бір түрі –

А) жарияланым
В) ғылыми мақала
С) оқу құралы
D) оқулық

36. Ғылыми-әдістемелік мақала дегеніміз –

A) теориялық ізденістер мен зерттеліп отырған мәселенің заңдылығын түсіндіруге арналатын мақала
B) ғылыми эксперименттер мен шынайы тәжірибеге арналатын мақала.
C) ғылыми немесе қолданбалы міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін әдістер, тәсілдерге шолужасауға арналатын мақапа.
D) зерттелетін құбылысты бақылау құралдары мен оларды тіркеу тәсілдері сипатталатын мақала

37. Ғылыми мақаланың атауы дегеніміз –

A) негізгі мәтіннің құрылымдық бөлігін таңбалау
B) зерттеу барысында алынған нәтижелерді баяндау
C) зерттеу нәтижелерін түсіндіру
D) зерттелетін құбылысты бақылау

38. Тақырыптың ең үлкен көлемі қанша сөз болуы керек?

A) 15-20 сөз
B) 10-12 сөз
C) 7-8
D)8-9

39. Бір мәселеге немесе тақырыпқа толық әрі жан-жақты терең зерттеу жүргізетін, бір немесе бірнеше автор жазатын ғылыми жұмыс дегеніміз

A) оқу құралы
B) монография
C) диссертация
D)диплом жұмысы

40. Өзге біреулер шолу ретінде пайдалануы мүмкін жұмыстың немесе мақаланың қысқаша мазмүны дегеніміз –

A) кіріспе
B) абстракт
C) қорытынды
D)тұжырым

41. Ғылыми жұмыстың басында жазылатын бөлігі қалай аталады?

A) тұжырым
B) негізгі бөлім
C) абстракт
D) қосымша

42. Жұмыстың нәтижесі қамтылмайтын абстракт

A) ақпараттық абстракт
B) сипаттамалы абстракт
C) ақпараттық-сипаттамалы абстракт
D) қысқа абстракт
43. Абстракт дегеніміз –
A) Бір мәселеге немесе тақырыпқа толық әрі жан-жақты терең зерттеу жүргізетін, бір немесе бірнеше аетор жазатын ғылыми жұмыс.
B) оқырманға бірқатар материалдықарауғажәне ақпараттың өзіне қажетті зерттеу міндеттерін таңдауға мүмкіндік беретін қысқаша мазмұндама.
C) зерттеу тақырыбы бойынша нақты жекелеген мәселелерді қамтитын, нәтижесі берілетін, автордың ғылыми басымдығы көрінетін жарияланым.
D) зерттелетін құбылысты бақылау құралдары мен оларды тіркеу тәсілдері сипатталатын жұмыс
44. Басқа ғылыми мәтіндерден тезистің айырмашылығы қандай?
A) көлемінің көптігі
B) көлемінің аздығы
C) айырмашылығы жоқ
D) негізгі идеяның берілмеуі

45. Тезис жазуға қажетті талаптарды көрсетіңіз

A) Тезис көлемі 5-6 бет болуы қажет.
B) Сілтеме берудің қажеті жоқ
C) Әрбір пайымдау қысқа әрі нұсқа болуы керек.
D) Мәселені қоюдың қажеті жоқ

46. Ғылыми монография дегеніміз –

A) оқырманға бірқатар материалды қарауға және ақпараттың өзіне қажетті зерттеу міндеттерін таңдауға мүмкіндік беретін қысқаша мазмұндама.
B) ғылыми мәселе бойынша теориялық материал жан-жақты қорытылып жазылатын, жаңа ғылыми тұжырымдамаларды жинақтайтын ғылыми-зерттеу жұмысы.
C) ғылыми немесе қолданбалы міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін әдістер, тәсілдерге шолу жасауға арналатын жұмыс.
D) белгілі бір кітапханаларда шектеулі данада сақталатын қолжазба

47. Жаңа нәтижелерден де, көпшілікке белгілі әдістемелік, техникалық шешімдер мен деректерден де хабар беретін ғылыми жұмыс –

A) диссертация
B) монография
C) мақапа
D) диплом жұмысы

48. Дереккөзден алынған ақпарат қысқаша мазмұндалған жазбаша мәтін

A) тезис
B) аңдатпа
C) конспект
D) реферат

49. Көлемі жағынан түпнұсқа мәтіннен екі есе аз болуы керек мәтін

A) конспект
B) реферат
C) түйіндеме
D) аңдатпа

50. Мәтінніңүзінділері мен дереккәзден алынғандәйексөздер негізінде жасалатын конспект

A) конспект-жоспар
B) мәтіндік конспект
С) тақырыптық конспект
D) еркін конспект