Сақтардың тайпалық құрамы мен орналасуы: Археологтардың пікірінше сақ тайпалары мен тайпа одақтары мынадай негізгі топтарға бөлінеді:
№
|
Сақ тайпаларының аты
|
Мекендері
|
1
|
Парадарайа
(теңіздің арғы жағындағы сақтар)
|
Қара теңіздің солтүстігі, Арал теңізінің маңында Сырдария мен Амударияның төменгі ағысы
|
2
|
Тиграхауда
(шошақ бөрік киіп жүретін сақтар)
|
Сырдарияның орта ағысы, Тянь-Шаньда, Жетісуда
|
3
|
Хаумаварга
(хаома сусынын дайындайтын сақтар)
|
Мургаб аңғарында
(Түркіменстан)
|
Бекіту сұрақтары
Сақтар қандай тайпа екен?
Оларға тән ерекшелік
Сақтардың Қазақстанда өмір сүрген уақыты
Сақтар туралы қандай деректерден алынды?
Сақ көсемдері туралы тарихшылар не айтады?
Сақтарды Гректер қалай атаған?
Томирис туралы не білесің?
Сақтар қандай шаруашылықпен айналысты?
Симантикалық картамен сабақ қорытындаймын.
Сақтар
|
Мургаб аңғары
|
Арал теңізі маңы
|
Сырдарияның орта ағыса
|
Сақ-парадарайа
|
|
|
|
Сақ-тиграхауда
|
|
|
|
Сақ-хаумаварга
|
|
|
|
Киімдерінің түсі
|
Сары мен көк түсті
|
Қызыл және қызыл саты
|
Ақ түсті
|
Сақ жаынгерлері
|
|
|
|
Абыздар
|
|
|
|
Малшылар мен егіншілер
|
|
|
|
бағалау
Үйге тапсырма:
Мәтін соңындағы өзін-өзі тексеру сұрақтарына дайындалып келу
8-сынып. Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы: § 7. Қазақ-қалмақ қатынастары
Сабақтың мақсаты:
Еділ қалмақтарының және Аюке хандығының күшеюі туралы түсінік беру;
Қазақ-қалмақ қарым-қатынасының қалыптасу ерекшелігін түсіндіру
қызметіне талдау жасау және баға беру арқылы оқушылардың логикалық ой-өрісін жетілдіру, танымдық қызығушылықтарын дамыту;
Халық тарихына құрметпен қарауға, достыққа, бір-бірін түсіне білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың әдісі: СТО
Стратегиясы: ББҮ
Көрнекілік: карта, сызба
Негізгі түсініктер: «Шаңды жорық», қазақ-қалмақ қатынастары.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
Оқушы зейінін сабаққа аудару
Топтастыру
Үй тапсырмасын сұрау:
Әбілқайыр хан қаза тапқаннан кейін Кіші жүздегі жағдай қандай болды?
Қазақ-башқұрт қатынастарының ерекшеліктерін ата
Шекара аймақтарында әскери бекініс шептерінің салыну мақсаты?
Жаңа тақырыпты оқытудың жоспары:
Қызығушылық ояту:
Сабақ оқушыларды тақырыпқа баулитын және қызықтыратын қысқаша кіріспеден басталады.
Біз бүгін Қазақ-Қалмақ қатынастары, екі елдің арасындағы жағдайлар туралы білетін боламыз.Жалпы қалмақ халқы, олардың пайда болу тарихы туралы ойланайық. Қалмақ халқы туралы не білемін деп ойлайсыңдар? Оқушы 4 минут ішінде білгенінің тізімін жасап шығады да тағы 5 минут ішінде жұбымен бөлісіп, нақты бірнеше мысалды ББҮ кестесінің бірінші бағанына тізіп жазады.
Білемін
|
Білгім келеді
|
Үйрендім
|
Еділдің төменгі ағысын мекендеген халық.
Жоңғарлардан бөлініп шыққан тайпалар бірлестігі.
Оларды қазақтар қара қытайлар деп те атаған
|
|
|
Сонымен біз қалмақтар туралы біраз мағлұмат біледі екенбіз.Бірақ біз көбірек білгіміз келеді.Біз тағы не білгіміз келеді? Жұптарға өз сұрақтарын ойластыруға 4 минут уақыт беріледі.Сонан соң оқушылар жұпта өз сғрақтарын талқылай отырып, ең жақсы 3 сұрақты кестенің екінші бағанына жазады.
Білемін
|
Білгім келеді
|
Үйрендім
|
Еділдің төменгі ағысын мекендеген халық.
Жоңғарлардан бөлініп шыққан тайпалар бірлестігі.
Оларды қара қытайлар деп те атаған
|
Қай жылдары болды?
Жоңғар тайпалары Еділ бойына қалай ауысты?
Қандай кәсіппен айналысты?
|
|
Мағынаны тани білу сатысында оқушыларға мәтінді оқу үшін 10 минут уақыт беріледі.Оқушылар мәтінді оқыр алдында пайда болған «Білгім келеді» бағанындағы тізілген сұрақтарға мән бере отырып, оқу барысында осы сұрақтарға жауап табуға тырысады.Табылған жауапты 3-ші «Үйрендім» бағанына толтырып отырады.
Ой толғаныс сатысында оқушылар мәтіндегі оқуға дейінгі сұрақ қоймаған ақпараттарды 3-ші бағанға толтырады да, жауапсыз қалған барлық сұрақтарды белгілейді. Жауапсыз қалған сұрақтарға оқушылар жауапты қайдан табатындығы талқыланады.
Үй тапсырмасы: Өзін қызықтырған сұраққа жауап тауып келу.тапсырылады.
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
С.Мирсеитова. Оқыту ізденіс ретінде және ізденіс оқыту ретінде.2011 ж.
Қазақстан Оқу Ассоциациясы. Кәсіби даму мектебі. 2011ж.
Тарих Қазақстан мектебінде. 2012ж
Мұғалім кz сайты
Білімділер порталы
Ақиқат қоғамдық- саяси журналы. 2013 ж.
Ғаламтор желісі.
Мазмұны
Алғы сөз 3
Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиялары туралы түсінік 5
Абылай хан билігі тұсындағы қазақ хандығы 14
1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс 18
Сақтардың мекендеген жері, сақ қоғамы 21
Қазақ-қалмақ қатынастары 25
Қолданылған әдебиеттер тізімі 28
Достарыңызбен бөлісу: |