Ќазаќ мемлекеттік ќыздар педагогика институты


- есеп. нүктесінен теңдеуімен анықталған түзуге дейінгі - қашықтығын табу керек. нүктесінен (



бет15/22
Дата30.08.2022
өлшемі1,16 Mb.
#38315
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   22
Байланысты:
Ан.геом. ж не сыз. алгебра Лекция

4 - есеп. нүктесінен теңдеуімен анықталған түзуге дейінгі - қашықтығын табу керек.
нүктесінен (,)-р=0 түзуге дейінгі қашықтықты
(1.21)
формуласымен есептеуге болады. (1.21) - теңдікті түзудің жалпы теңдеуі арқылы жазсақ

алар едік.
(1.21)-теңдіктен нүктесінен түзуге дейінгі қашықтықты табу үшін координаталарын сәйкес координаталармен ауыстырып алынған өрнектің модулін алу керек екен.
Ескерту. Егер - бас нүктесі мен нүктесі түзуінің бip жағында жатса, онда мен арасындағы бұрыш сүйір, яғни (немесе ), ал 0 - мен нүктелері L түзуінің екі жағында жатса, онда мен арасындағы бұрыш доғал, яғни (немесе болар еді.
.
2. Жазықтық теңдеуі.
Тік бұрышты (х123) координаталар жүйесі енгізілген кеңістігінде 0- бас нүктеден шыққан векторы берілсін. векторының ұшы арқылы өтетін, оған перпендикуляр жазықтық жалғыз ғана болады. Міне, осы жазықтықтың теңдеуін жазу керек. Сонымен, векторының орты, – векторының сәйкес х1,х23 остерінің арасындағы бұрыштар белгілі болсын. = (х123) - жазықтықтың кез келген нүктесінің (радиус-вектордың) - векторына проекциясы р санына тең:



П= p. (12 - сурет).



Олай болса,
(,) = П=p, p≥0
немесе
(,) = p, p 0
Бұл теңдеу жазықтықтың векторлық теңдеуі деп аталады. Егер оны векторлардың координаталары арқылы жазсақ, онда ол
х1cos α1 + х2cos α2 + х1cos α3 = р, р0 (1.22)
түріне ие болады да, оны жазықтықтың қалыпты теңдеуі деп атайды. (1.22) - ні кез келген k санына (нөлге тең емес) көбейтіп, оған эквивалент теңдеу аламыз:
Alxl+A2x2+A3x3+B = 0 (1.23)
(Аi=kcosαi,i = 1,2,3; ). Мұнда A12 + А22 + А330, яғни А123 - бip мезгілде нөл бола алмайды. (1.23)- ті жазықтықтың жалпы теңдеуі деп атайды. Жазықтықтың жалпы теңдеуінен қалыпты тендеуге өту үшін (1.23) - ті қалыптаушы көбейткіш

санына көбейтсе болғаны (таңба В-таңбасына қарама-қарсы етіп алынады). Онда (1.23) - ке эквивалентті
(1.24)
тендеуін аламыз.
Мұндағы болатындықтан, векторы бірлік вектор болады, ал оның координаталар остеріндегі проекциялары: МA1=соsα1 MA2=cosα2, MA3=cosα3. - векторымен осінің оң бағытымен арасындағы бұрыш. Сондықтан (1.24)-теңдеу түрінде, яғни қалыпты тендеуге келеді. (1.23) - теңдеуден:
1) B= 0 болса, онда жазықтың координата бас нүктесі арқылы өтетінін, ал В≠0 болса, онда ол координата бас нүктесі арқылы өтпейтінін айта аламыз;
2) А = (А123) векторы жазықтыққа перпендикуляр болатыны белгілі.
Өйткені ол жазықтықа перпендикуляр

векторына коллинеар. (1.23) – теңдеуді р - жазықтығының жалпы теңдеуі
р: Ax + By + Cz + D = 0
түрінде жазып, жоғарыдағы екі мәлімет арқылы жазықтықтың координаталық остер мен координаталық жазықтықтарға қарағандағы орналасу жағдайларын талдайық. Атап көрсетілмесе A,B,C,D – нөлге тең емес сандар деп есептейміз.
а) Егер С = 0 болса, онда р: Ах + By + D = 0 түріне келеді де p\\0z, өйткені, оның нормалі .
Соңғы тұжырым = (А,В,О) мен = (0,0,1) векторларының скаляр көбейтіндісінің нөлге теңдігінен:
шығады.
Осы сияқты, B= 0 болса, р: Ах + Cz + D = 0, онда р\\0у; А = 0 болса, p:By + Cz + D = 0 онда р\\ОХ болады. Бұл үш жағдайда да D = 0 болса, онда р жазықтығы сәйкес z, у, х остері арқылы өтеді.
б) Егер С = В = 0 болса, онда P: AX + D = Q немесе р: () теңдеуі жазықтығына параллель (немесе х осін перпендикуляр) жазықтықты анықтайды, өйткені = (А,О,О) және ī коллинеар векторлар. Сол сияқты, с = А = 0 болса, онда p:By + D = 0 немесе р: у = b
А = В = 0 болса, р: Cz + D = 0 немесе z = с
жазықтықтары сәйкес және OXY координаталық жазықтықтарына параллель болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет