Қазақ тілінің шығу тарихы туралы түркі тілдері тіл туыстығына



бет27/90
Дата29.03.2023
өлшемі401,97 Kb.
#77264
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   90
Байланысты:
қазақ тілі көк кітап-1 (1)

Сұраулы
сөйлем

1. Сұрау есімдіктері: (кім? не? қанша? қандай? т.б.)
2. Сұраулық шылаулар: (ма, ме, па, пе, ба, бе, ше)
3. Оқшау, көмекші сөз: ә, сірә, қайтеді, шығар т.б.)
Мысалы,
Сен оны танисың ба? / Сен оны танимысың?
Енді арманың жоқ шығар? Сен ауылға бардың ғой, иә? Қазір ол келіп қалса ше? Оған өлең ұнады білем, сірә?

Бұйрықты
сөйлем

Баяндауышы бұйрық рай арқылы жасалады.
Мысалы,
Сөйлемді жазып шық. Бұны оған айтпа.Жүр, тез аяғыңды бас! Тыныш отыр! Кел, балалар, оқылық! Кел, жүгірейік! Жылқыны тез қайырыңдар! Дауысыңды тым болмаса бір шығаршы!

Лепті
Сөйлем

  1. Одағай сөздер: (қап, әттеген-ай, пай-пай т.б.)

  2. Күшейткіш мәнді сөздер: (не деген, не еткен, қандай, шіркін, ғажап т.б.)

  3. Демеулік шылаулар: (-ау, -ақ, -ай т.б.)

  4. Интонация арқылы: Қап, мынау жығылды-ау! Пай-пай, мынаның шабысын-ай! Ә, сені ме, бәлем! Бейшара-ай, мынаның тарта алмай келе жатқанынын-ай!


СӨЙЛЕМНІҢ ҚҰРЫЛЫСЫНА ҚАРАЙ ТҮРЛЕРІ

1.Жақты сөйлем

Бастауышы бар сөйлем.

Мен ауылға бардым.

2.Жақсыз сөйлем

Бастауышы мүлдем жоқ сөйлем.

Менің оқығым келеді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   90




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет