Қазақ тілінің шығу тарихы туралы түркі тілдері тіл туыстығына


Лингвистика – тіл білімі Пунктуация



бет5/90
Дата29.03.2023
өлшемі401,97 Kb.
#77264
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   90
Байланысты:
қазақ тілі көк кітап-1 (1)

Лингвистикатіл білімі
Пунктуация (нүкте) – тыныс белгілерін зерттейтін тіл білімінің саласы.
Стилистика – тіл білімінің тілдік тәсілдер жүйесін зерттейтін саласы.
Стиль (латын) – жазушының өмір шындығын танып-білу, сезіну қабілетін, бейнелеу шеберлігін, өзіндік суреткерлік тұлға-бітімін танытатын даралық өзгешелігі, жазу мәнері, қолтаңбасы.
Термин (бір нәрсенің шегі, шекарасы, шекаралық белгісі) – тілде ғылым мен техника, мәдениеттің әр саласына қатысты белгілі бір ұғымды дәл білдіретін арнаулы атаулар.

  1. Араб тілінен енген сөздер:

Әдебиет (үлгілі сөз) – бір нәрсенің жайын, күйін, түрін, түсін, ісін сөзбен көркемдеп айту өнері.
Әліпби (алиф, бә (араб әліпбиінің алғашқы екі әрпі) – әріптердің жүйелі тізбегі.
Әріп (әріп) – дыбыстың жазбаша таңбасы.
Мағына (мағына, ұғым) – сөздің я сөйлемнің білдіретін ұғымы.

  1. Индонезия тілінен енген сөз:

Табу (тыйым салу) – бір заттың не құбылыстың атын тікелей атамай, басқа атпен атау.


ФОНЕТИКА
ДЫБЫС ЖӘНЕ ӘРІП

  1. Сөйлеу тілінде дыбыстау мүшелері арқылы айтылып, естілетін тілдік құбылысты дыбыс дейді. Дыбыс – сөздің ең кішкене бөлігі. Дыбысты айтады және естиді.

  2. Дыбыс адамның дыбыстау мүшелері арқылы жасалады. Олар: өкпе, кеңірдек, дауыс шымылдығы, тамақ қуысы, кішкене тіл, ауыз қуысы, көмей, таңдай, тіл, тіс, ерін, мұрын қуысы.

  3. Дыбысты таңбалау үшін алынған белгіні әріп дейді. Яғни әріп – дыбыстың жазбаша таңбасы. Әріпті жазады және көреді.

  4. Әріптердің рет-ретімен тізілген жиынын алфавит (әліпби) дейді. Қазақ тілінің алфавиті 42 әріптен тұрады және олардың тізбектелген қатары мынадай: а, ә, б, в, г, ғ, д, е, ё, ж, з, и, й, к, қ, л, м, н, ң, о, ө, п, р, с, т, у, ұ, ү, ф, х, һ, ц, ч, ш, щ, ь, ы, і, ъ, э, ю, я.



  5. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   90




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет