Қазақ тілінің шығу тарихы туралы түркі тілдері тіл туыстығына


Ескерту: Мынадай сөздерде: а



бет17/102
Дата16.03.2022
өлшемі0,54 Mb.
#28180
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   102
Ескерту: Мынадай сөздерде:

а. қос сөздерде (аман-есен, асты-үсті, асығыс-үсігіс т.б.)

ә. біріккен сөздерде (шекара, баспасөз, көзқарас т.б.) буын үндестігі сақталмайды.

Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар:

  1. Көмектес септіктің -мен, -бен, -пен жалғаулары сөздің соңғы буыны жуан болса да, жіңішке болса да, осы күйінде жалғанады. Мысалы: Қаламмен жаздым. Әсетпен бірге келді т.б.

  2. Меншік ұғымды білдіретін -нікі, -дікі, -тікі қосымшалары буын үндестігіне бағынбайды. Асан-дікі, бала-нікі, Марат-тікі т.б.

  3. -Паз, -қор, -қой, -ғой, -кер -гер, -кеш, -хана, -ист, -изм, -бан, -жан, -тал жұрнақтары буын талғамайды, сол күйінде жазылады. Бұл жұрнақтар – қазақ тіліне шет тілінен енген қосымшалар. Мысалы: әсемпаз, әзілқой, еңбекқор, ақылгөй, жұмыскер, арбакеш, дәріхана, мейірбан, сезімтал т.б.

Кірме сөздердегі буын үндестігіне бағынбайтын жағдайлар:

  1. Кірме сөздерде дауысты дыбыстар жуан-жіңішке болып араласып келе береді. Мысалы:



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   102




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет