«Қазақстан биоресурстары» пәнінен емтихан сұрақтары А
Қазақстанның тағамдық (көкөністер) өсімдіктері (тұқымдасы, морфологиялық сипаттамасы, таралуы, химиялық құрамы
жүктеу/скачать 200,65 Kb.
|
| Қазақстанның тағамдық (көкөністер) өсімдіктері (тұқымдасы, морфологиялық сипаттамасы, таралуы, химиялық құрамы, қолданылуы).
Тағамдық өсімдіктердің бірыңғай жалпыға танылған жіктемесі әзірленбеген. Қолданыстағы жіктемелік схемаларды құру принциптері әртүрлі, тағамдық өсімдіктер, мысалы, мынадай белгілер бойынша бөлінеді: 1) өндірілетін қоректік заттар бойынша-крахмал бар, қантты, эфирлі Майлы, Майлы Майлы, белокты және т. б.; 2) тамаққа пайдаланылатын мүшелер бойынша-тамыр және тамырлы (сәбіз, өзен және т. б.), пияз (пияз, сарымсақ), түйнек (картоп, топинамбур), жапырақ (қырыққабат, салат, щавель), жеміс (қызанақ, қияр), тұқымдық (қара бидай, бидай және т. б.) және т. б.; 3) өнімді өсіру және жинау тәсілдері бойынша-далалық дақылдар (астық дақылдары, картоп, күнбағыс), бақша өсімдіктері (көкөніс дақылдары), бақша дақылдары (жеміс және жидек ағаштары мен бұталар, оның ішінде жабайы өсетін) және т. б.; жаңғақ жемістері және т. б. Мәдениетке жабайы өсетін тағамдық өсімдіктердің барлық жаңа түрлерін енгізу және олардың негізінде перспективалы жоғары өнімді сорттар құру бойынша тұрақты жұмыс жүргізілуде.Жекелеген бөліктері (немесе барлық өсімдік тұтастай) шикі күйінде де, қайта өңделген күйінде де тамаққа пайдаланылуы мүмкін тағамдық өсімдіктер, өсімдіктер. Олардың көпшілігі витаминдерге, қантқа және органикалық қышқылдарға бай тамақ өнімдерін ғана емес, сонымен қатар дәрілік қасиеттерге ие. Аса маңызды егілетін (интродукцияланған) С. Е.: дәнді дақылдар, немесе жалбыз – жұмсақ және қатты бидай, егістік қара бидай, кәдімгі арпа, егістік сұлы, егістік тары, кәдімгі жүгері; пияз – басты садақ, порей, скород, құбырлы, сарымсақ (егістік пияз); бөрене – кәдімгі қызылша, бақша шпинаты; қарақұмық – кәдімгі қызғаныш, егістік қарақұмық; асқабақ – кәдімгі қарбыз, кәдімгі қарбыз, егістік қияр, егістік қауын, кәдімгі асқабақ; барассикалық немесе крестцветные – бақша қырыққабаты, егістік редька, кресс-салат, кәдімгі хрен; қызыл қарақат (ақ С.); Қызғылт – БАҚ құлпынай, Мичуриннің қара ұрығы, үй алмасы, БАҚ алмұрты, масақты ирга, кәдімгі шие, с. құс (шие), үй алхоры, кәдімгі өрік; бұршақтар – кәдімгі үрмебұршақ, егістік соя, тамақ бұршақ (жылқы бұршағы), егіс бұршақ; жүзім – мәдени жүзім; шоғы – шөміш – шөміш-шөміш, шөміш-шөміш, шөміш-шөміш, шөміш-тар жапырақты Лох, қаңылтыр тәрізді шырғанақ; қолшатыр, немесе балдыркөк – егістік ішектің (кинза), иісі бар балдыркөк, күркештің ақжелкен, дәрілік любисток, иісі бар аскөк, егіс пастернак, егіс сәбіз; пастерленген – түйнек (картоп) паслені, қара паслені, жеуге жарайтын томат (қызанақ), бір жылдық Ішекті бұрыш; бурачник – дәрілік бурачник (қияр шөбі); айқын түсті – мысық котовник, мелисса мелисса дәрілік (лимон жалбыз), камфорды базилик; астр немесе күрделі түсті – бір жылдық және түйнек (топинамбур) күнбағыс. Маңызды жабайы өсетін P. р.: дала құйрығы, кәдімгі қыранның, бақша пияз, дәрі-дәрмектік спаржа, кіші шетен, орташа жұлдызша (қақырық), жүнді қымыздық, құс жауырын, марей мен аққулар түрлері, кәдімгі лещина (жаңғақ), Шығыс свербига, қос үйлі крапива, ең үлкен оқпан, қара қарақат, кәдімгі лабазник, кәдімгі таңқурай, сизай ежевикасы, тас сүйектері, түбірлі итмұрын, жасыл және орман құлпынай, кәдімгі шетен, ерте алма, жабайы алмұрт, қан қызыл долана, кәдімгі шие, тікенекті қара өрік (Терн), иван-жіңішке жапырақты шай, орман купері, кәдімгі зире, кәдімгі ұйықтау, кәдімгі калина, жұмсақ, түсініксіз және тар жапырақты, кәдімгі душица, тимьян (чабрец) Маршалла, жусан эстрагон (тархун), кәдімгі циклория, дәрілік одуванчик.Өсімдік ресурстарын зерделеу оларды ұтымды пайдалануды ұйымдастыру, олардың негізінде жаңа тамақ өнімдерін алу және мәдени өсімдіктермен селекциялық жұмыстар үшін гендік қорды сақтау үшін қажет жүктеу/скачать 200,65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|