Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти

Кел, к ңілім, кеңес баста, аш пікірді, 

Ал, тілім, айт әңгіме неше түрлі. 

Базары балалықтың тозып кетіп,

Отызға жиырма бестен астың түбі. 

Отыздан асып қырықтың қырын к рсең, 

Ағарса керек сақал, шаштың түгі.

Жалқаулық сонда келер саған бір дерт,

С неді жиырма бес пен отыздағы  рт. 

Екпінің сонда асау желдей еспес,

Сусынға шәрбат ішіп, жеген мен жент.

Болады елу ердің орта жасы, 

Кездесер деген атқа «отағасы»,

Еркектің елуінде біреу ойлар, 

К ңілінде жігіттіктің жұқанасы.

Елуден әрі алпыстың белі келер, 

Кәрілік содан бастап соңына ерер.

Аппақ боп сақал шашты қырау басып, 

Ызғырық кәріліктің желі келер.

Жетпісте желкеңдегі шайыр қалмас, 

К ңілің соғар, қолда күш дайындалмас. 

Отыз бен қырық, ілгергі – елу, алпыс,

Арыстан, айдаһар мен аю, жолбарыс.

Қарлы қыс қалтылдатып – сексен келер. 

Қарттыққа к ңілің к нбес, б ксең к нер. 

Дененің жүйелері босап тегіс,

С йлесең басың қалтаң, кекшеңденер.

Шонтайдан қаққанменен насыбайды, 

Қаласың к п шаруадан басыбайлы. 

К ңіліңмен қыран құстай түлкі іздейсің,

Отырып балапандай асыранды.

К руден к зің қалар, к ңілің қалмас, 

Нәрсеге к ңіліңе алған бейлің бармас. 

К мілсең к рге кіріп к рмек қиын, 

К рікті тірі жүрсең формың болмас.

Жігіттік  ттің дәурен, шапқан аттай, 

Адамға айтқан с зің жазған хаттай.

 Жиырма бес хош айтысып кетті бізден, 

Тақырға желді күні жаққан оттай.

НАҚЫЛ С З

Кемесіз ерлер кешер  ткелменен,

Үстіне ұшқын түспес  рт келгенмен. 

Т бені құдай баста биік қылған, 

Кемітпес ешкім шауып кетпенменен!

Деген с з бұрынғыдан қалған нақыл, 

Шықпайды сорға дақыл сепкенменен.

Зәредей жамандардан пайда келмес, 

Аспанға дәрежесі жеткенменен. 

Болмайды жүнді жібек түткенменен, 

Болмайды жасық асыл күткенменен. 

Қара тас қымбат баға дүр болмайды, 

Күніне мың тазалап сүрткенменен.

Құлақ сал, ей халайық, үлкен-кіші, 

С зімнің алып таста болса мысы.

Бір үйде жаралған жан қанша болса, 

Бәрінің бірдей емес реңі, түсі.

Бірі ақ, бірі қара, бірі қоңыр,

Абайла тегіс емес бірдей  ңір.

Хайуан жылқының да бірі арғымақ,

 Болмай ма бірі будан, бірі шодыр.

Барлығы бірдей емес барша халық, 

Жалғанда к ріп жүрміз бәрін де анық. 

Жайылған бір қорада мың қой болса, 

Оның да бірі семіз, біреуі арық.

***

ттің бе зырлауменен, қайран күнім. 

Түлкінің қызылдығы  зіне сор

 Болғандай, болдың маған  нер, білім.

Жатпадым су түбінде сәдәп болып,

 Күнінде шықпас па едім дүрге толып, 

Байғыздай тас жастанып жатпай тауда, 

Секілді болдым қарға ұшып-қонып.

Бұлттай жауатұғын қайнағаным,

 Бұйырған – жұтқан, күмән шайнағаным.

  зіме тыныштық жоқ жаныма қас,

 Бұлбұлдай жағып жұртқа сайрағаным.

Айналдым бұлт болып биік тауға, 

Іліндім шортан болып жібек ауға... 

Бұл дәурен бір  ткен соң қайтып келмес, 

Бір шырқап берейінші денім сауда.

Құрысын қиын жұмыс – ақындығы,

 Ақындық алжастырар ақылдыны. 

... зінің жайларынан хабар беріп, 

Азырақ ақын Нартай нақыл қылды.

зінің Дәмеш қызына Балқияның қасында 

әрқашанда боласың,  мірдің барлық жағын 

бірге к ресің деп айтқан екен. 

Н ұ р а ш т ы н   к і ш і   қ ы з ы   Б а л қ и я д а н 

– Күлжәмила,  бдурахман, Күләйша, 

Асылбек туады. Күлжәмила 86 жасын-

да қайтыс болған, ол  бдурахман інісі 

екеуі денсаулық сақтау саласында к п жыл 

қызмет атқарған.  бдурахман мен Күляйша 

қазіргі кезде зейнеткер. Балқияның кенже 

баласы Наурызбаев Асылбек экономика 

ғылымының кандидаты, бүгінде Қорқыт 

Ата атындағы мемлекеттік университеттің 

«Есеп және аудит» кафедрасында ұстаз 

болып қызмет атқаруда. Наурызбаев Асыл-

бек 1997 жылы кандидаттық диссертация 

қорғады. Асылбектің үлкен баласы  йтікей 

магистра тураның екінші курсында, кіші 

ұлы Ерсұлтан Қорқыт Ата атындағы КМУ 

үшінші курсында оқиды. Қызы Жания 

Қызылордадағы Жәлел Қизатов атындағы 

мектеп-лицейінің 7-сыныбында білім алуда. 

Бекежанов Нұраштың қызы Балқия ның 

Нартайымын»

Нартайымын»

баласы Наурызбаев Асылбектің қолында 

мы нандай деректер бар: «Кішкентай кезім-

нен Мұхамеджан Рүстемов нағашымды 

әрда йым жол сапар кезінде пойыздың 

үстінде к ретін едім. К бінесе Оңтүстік 

Қазақ стан мен Қызылорда облыстарының 

ара сында іссапарда жүретін еді. Ағамызды 

осы ған байланысты жеңгелері Жолдыбай 

деп атайтын еді. 

Феруза апамызбен соңғы кездескен 

кезімізде менің кішкентай Жания деген 

қызымды алдына алып: « зіме ұқсайды 

екен, Алла бақытын берсін» деген. Сол кез-

десу біз үшін соңғы болды. Қазір сол Жания 

қызым 7-сыныпта Жәлел Қизатов атындағы 

мектеп-лицейде оқып жатыр».

Бекежанова Салиха  йтікейқызы ның 

ұлы Аспандияров Қасым Набиұлы (1917-

1980) к п жылдар Онтүстік Қазақстан 

облысы, Сарыағаш ауданыңда жұмыс 

атқарып, кейін 70-ші жылдардың ортасын-

да Қызылордаға к шіп келіп, «Межколхоз-

строй» құрылыс бірлестігінде бас есепші бо-

лып жұмыс атқарды. Ағамыздың үлкен ұлы 

Жорабек Алматы қаласында, кіші ұлы Сан-

жар т тенше жағдайлармен күрес ж ніндегі 

облыстық департамент бастығының орын-

басары болды, полковник атағын алды. 

Қазір зейнет демалысында бірақ әлі де  з 

мамандығы бойынша қызмет істеп жүр. 

Ағамыздың қыздары Астана, Қызылорда, 

Ақт бе, Алматы қалаларында тұрады. 

Бекежанов  йтікейдің кенже балалары 

Нұрманов Дәмеш (1914-1983) пен Шәріп 

(1934-2016). Нұрманов Шәріп Қызылорда, 

Батыс Қазақстан облыстарында темір 

жол б лімшесі бастығының орынбасары, 

Қызылорда станциясының бастығы болды. 

Зейнетке шыққаннан кейін де темір жол 

б лімшесінде қызмет атқарды. Жақында 

қайтыс болды. Ол «Құрметті теміржолшы» 

атағының және «Құрмет белгісі» орденінің 

иегері. Дәмеш апамыздан Мырзабек, 

Күләйша, Анар және Аманкүл туған. Мыр-

забек ағамыз, Күләйша және Аманкүл апа-

ла рымыз қайтыс болған. Олардың балалары 

Қызылорда қаласы мен Шиеліде тұрады. 

Бекежанов Қонақбайдан – Мәнсүр 

Бекежанов, Мәрия туады. Қонақбай ұлы 

Мәнсүр халыққа танымал шайыр, белгілі 

молда болды. Анамыздың айтуынша, 

Мәнсүр ән айтқанда бесіктегі бала жыла-

уын қояды екен. Мәнсүр  те оқымысты 

және діннің адамы болғандықтан  з  нерін 

жұртқа к п к рсетпеген. 

 Бекежанов Алыпқаштан –  лтай, 

Ізекей, Нартай Бекежанов, Сыздық, Ізікүл, 

Батпагүл туады. Нартай Алыпқашұлы Бе-

кежанов майталман ақын, талантты ар-

тист, «Республиканың еңбек сіңірген  нер 

қайраткері», «Құрмет белгісі» орденінің 

иегері болса, Нартайдан – Қоңырқаз, 

Махмұт туады. Махмұт Нартайұлы зама-

нында партия – кеңес саласында жоғарғы 

лауазымды қызметтер атқарды.

 Нартай Бекежанов (1890 – 1954) – ақын, 

композитор. Қызылорда облысы, Шиелі 

ауданында дүниеге келген. Он жасынан ән 

салып,  лең айта бастайды. Бай-молдаларды 

шенеген («Сараң байға», «Мырзалық емес»), 

барымта, әмеңгерлікті әшкерелеген. («Жесір 

дауы») және т.б. жалшыларды батылдыққа, 

қайсарлыққа шақырған  леңдер шығарды. 

Ақын халық әндерін шебер орындаумен 

қатар  зі де әндер («Толқын», «Нартай 

сазы», « сиет терме») шығарды. Нартай 

Жамбыл Жабаевпен кезінде айтысқан дейді, 

соңда Жамбыл айтқан екен «Ай қасқам, жа-

райды екенсің» деп. Нартай  мірінің соңғы 

кезеңі не дейін  ткір идеялық құрал  нер 

мен мәдениетті дамыту жолында күресті. 

Ол туралы Мұхамеджан Рүстемов «Нартай» 

повесін жазды.

Нартайдың анасы Бақтыгүл. Сауықшыл 

ауыл дәстүрін  неге тұтқан  нерлі бала он 

жасынан ән салып,  лең айта бастайды. 

1935 жылы Шиелі қыстағында ашылған ба-

лалар үйіне к ркем нерпаздар үйірмесінің 

жетекшісі болып орналасады. Бірер жыл-

дан кейін Қызылордада ұйымдастырылған 

концерт-эстрада бюросына шақырылады, 

мірінің ақырына дейін сонда қызмет 

істейді. 1939 жылы Бүкілодақтық ауыл-

шаруа  шылығы к рмесінің ашылу құрметіне 

болған этнографиялық концертке қатысып, 

академиялық Үлкен театрда ән шырқап, 

жыр толғайды. Республикалық ақындар ай-

тысына қатысып, Нұрлыбек Баймұратовпен, 

Қ.Байболовпен  нер сайысына түседі. 

1946 жылы Қазақ әдебиеті мен  нерінің 

Мәскеуде  ткен онкүндігіне қатысады.

 Қазақта « лі риза болмай, тірі байы-

майды» деген нақыл с з бар. Сондықтан, 

біздер, кейінгі ұрпақ, кезінде ел мүддесін 

қорғап, қазақ деген халық атын биік ұстап, 

ел құрметіне б ленген Сыр  ңіріндегі Беке-

жановтар әулетінен шыққан есіл ерлердің 

есімдерін ұмытпауымыз керек. 

Ахметбек БАҚЫТЖАН,

Қорқыт Ата атындағы Қызылорда 

мемлекеттік университеті «Қорқыттану және 

лке тарихы» ғылыми-зерттеу институтының 

ғылыми қызметкері 

Қызылорда облысы

Тұрман Бекежанов  және әкесі Нұраш.  

Сол жақта отырған әскери қызметкер Тұрман Бекежанов.

Бекежановтар əулеті

Бекежановтар əулеті

ағасы Серікбай 20-шы жылдары пар-

тия қызметкері болып қызмет атқарған, 

дұниеден  те ерте кетті. Бекежанов 

Нұраштан – Тұрман, Алуаш, Балқия 1912 

жылы туады (1986 жылы қайтыс болған) 

және Метрей деген орыстың баласын (1912 

жылы туған) асырап алады. Бекежанов 

Нұраш т ңкеріс кезінде үстінен бай-құлақ 

деп арыз жазғаннан кейін Мет рей деген 

баласымен шетелге кетіп бара жатқанында 

қайтыс болады.

Бекежанов Тұрман Нұрашұлы Кеңес 

Одағын құрушы белсенділердің бірі болды, 

Кеңес милициясында Қызылорда, Жамбыл 

облыстарында және Қарағанды облы-

сында Балқаш қалалық милиция бастығы 

болып қызмет істеді. Ұлы Отан соғысына 

Қарағанды облысы, Балқаш қаласынан 

аттанады. Соғыстан бірнеше рет хат келген, 

соңғы келген хатында ақ тон киген сурет 

жіберген. Хатында: «500 әскердін үстінен 

қараймын, бір бидайды жинап екінші 

ораққа кірісейік деп тұрмыз» деп жазған. 

Сонан кейін ешқандай хат-хабар болмаған. 

Соғыстан оралмайды.

1934-35 жылдары Жамбыл қаласын да 

Бекежанов Тұрманның әйелі мен екі бала-

сы 30-шы жылдардың ортасында жұттың 

кесірінен қайтыс болған. Тұрман мен Ме-

трей деген Бекежанов Нұраштың орыс 

баласы туралы Мұхамеджан Рүстемовтың 

«Нартай» деген кітабында жазылған.

Бекежанов Нұраштың алғашқы әйелі 

Шиелі  ңіріндегі Байжан деген кісінің қызы 

болған. К п жылдар авток лік саласында 

жұмыс атқарған,  скербек Байжановтың 

апалары болады. Балқия Нұрашқызының 

бес жасында шешесі  мірден озады. Ол 

кезде милицияда қызмет атқарып жүрген 

Балқияның ағасы Бекежанов Тұрман үйінде 

к бінесе болмаған, сосын Жамбыл облы-

сына қызмет бабымен ауыстырылған. Осы 

кезде  гей шешесі кішкентай Балқияны 

қараңғы кезде алысқа су әкелуге жұмсайды 

екен, бір күні Нұраштың інісі Нұрман к кесі 

соны к ріп жеңгесін қамшымен сабапты, ал 

Нартай БЕКЕЖАНОВ

АНА ТІЛІ

7

№22 (1332) 

2 – 8 маусым 

2016 жыл

ТҰҒЫРЛЫ ТҰЛҒА

Алматы облысында 1972 жылы құрылған, 

сол кезде  ең жас аудан саналған Күрті 

ауданына жетпісінші, сексенінші жыл-

дары  еліміздің түкпір-түкпірінен келген 

білікті кадрлар топтасты. Жақын маңдағы 

аудандардан ғана емес, Қазақстанның 

батыс өңірінен келген, одан басқа 

Түрікменстан мен Қарақалпақстаннан 

қоныс аударған азаматтар осы өңірде бір 

жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып 

дегендей, ұйымшылдықпен еңбек етті. 

Жамбыл облысындағы Шу ауданы, Киров 

ауылының тумасы Марат Қашқынбаев 

та университетті бітіргеннен кейін осы 

ауданның газетіне қызметке орналасқан.

«Университетті 1982 жылы бітіріп, сол 

жылы Алматыдағы «Қазақстан мектебі» 

журналына қызметке тұрдым. Ол кезде 

екі балам бар еді. Тіркеуге тұру деген 

қиынның қиыны. Үй алу кезегінің өзіне 5 

жылдан кейін тұрасың. Содан кейін Күрті 

ауданына кетіп қалдым» дейді Марат 

әңгі ме сінде. 

Алматы қаласында өтіп жатқан Қазақстан мұсылмандары діни бас-

қар масының Ғұламалар Кеңесінде «Жаназа» кітабын талқылау 

бары сында Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы құдайы ас беру 

мәдениетін қалыптастыруымыз қажет деді. ҚМДБ төрағасының ай-

туынша, кейбір адамдар дұрыс түсінбеу салдарынан әрі тұрмыстық 

жағ дайын ескерместен кісі қазасынан кейін аста-төк Құдайы ас 

береді. 

Қазіргі уақытта ақпарат құралдары, интернет жүйелері дамып, пош-

та қызметін ығыстыруда деген түсінік қалыптасқан. Пошта  қызметі 

әлі де халықтың сұранысына  ие. Өйткені пошта да басқа  салалар 

сияқты жаңа технологиялармен қамтамасыз етіліп, заманауи 

дәрежеде дамып келе жатыр.

Құлжабай Бекқұлыұлы–Атырау-Жайық-Жем-Ойыл өңіріне атағы кең 

танылған белгілі би, ел басшысы. Халықтың азаттығы жолында күрескен. 

Сырым Датұлының бастауымен 1783-1797 жж. болған ұлт-азаттық 

қозғалысына қатысқан. Сырымның сенімді серіктерінің бірі болған. 13 

жасынан бастап билік айтыпты. Бүгінде ұрпақтары Атырау, Ақтөбе, Батыс 

Қазақстан облыстарында тұрады. Аумалы-төкпелі, қилы заманда ғұмыр 

кешкен бидің баталы сөздері ел аузында. 

Құлжабай би Бекқұлыұлы Нұралы 

ханды тақтан түсіруді талап еткен 

«55-тің талапхатына» қол қойды, елде 

халық сайлайтын жаңа мемлекеттік 

құрылым болуын жақтады. Тағы 

бір айта кететіні, сол кездегі пат-

ша тәртібін бұздырып, 1786 жылы 

з руының 3000 үйінің Жайықтың 

оң жағалауына  туіне рұқсат алды. 

Оның есімін алған дербес рулық ата 

қалыптасты.

Құлжабай би парасатты бас-

шы, ақылман аға, к реген к сем 

ретінде  з елін талай рет тағдыр 

соққысынан аман алып шықты, үнемі 

ел қамын жеп, оларды ұлт-азаттық 

к теріліске к терді. Бетке ұстар аза-

мат, сол кездегі білікті билердің бірі 

ретінде мемлекеттік маңызды істерге 

үлкен жігермен араласты.  зінің 

тұрғыластары Тұрмәмбет, К кк з, 

Сегізбай билер сияқты пәтуалы 

с зімен, берік билігімен қозғалыстың 

бүкіл барысына  зіндік ықпал ет-

кен ардақты ақсақал, азаттық үшін 

к ппен бірге ұлы істерге араласқан 

абзал азамат болған. 

Би к бінесе Сырым батырды 

қолдап жүрді. Бұл әсіресе, Ералының 

хандық таққа отыруына қазақтың игі 

жақсылары қарсы болған тұсында 

айқын аңғарылды.

Ресейдің патша  кіметі демокра-

тия лық сипатта болған 1789 жылғы 

ф р а н ц у з   б у р ж у а з и я л ы қ   р е в о л ю -

циясының ықпалынан қорқып, Кіші 

жүзде хан  кіметін қайта орнатуға 

ұмтылды. Самсаған әскердің және 

қ о қ а н - л о қ ы н ы ң   к ү ш і м е н   Е р а л ы 

білқайырұлы 1791 жылы хан бо-

лып сайланған. Сырым бастаған 

азғантай топ оған бірден-ақ қарсы бол-

ды. Зеңбіректен қорыққан к пшілік 

старшын келісімін алғашқыда берсе 

де, кейін Сырым бастаған к теріліс-

шілердің ықпалымен Ералыға қарсы 

шыға бастады. Олар 1772 жылдың 

10-маусымында Орынбор шекаралық 

істер экспедициясына жолдаған хатта-

рында халық қалауын былайша жария 

етті: «...Егер патша ағзам  білқайыр 

әулетінен біреуді хан етіп сайлағысы 

келсе, біз оған қарсы болмас едік, 

бірақ біз, қырғыз-қайсақ (қазақ – 

А. .) жұрты, Ералының хан болғанына 

қ а р с ы м ы з ,   с е б е б і ,   о л   ж а с ы н ы ң 

келгеніне байланысты бұл орынға 

лайық емес. Сондықтан, Ералы жүз 

ішіндегі айтыс-тартысты, тағы да басқа 

толып жатқан істерді шешуге шамасы 

келмейді. Осы себептерден оған халық 

риза емес...» («Казахско-русские отно-

шения в ХVІІІ-ХІХ в.в.(1771-1867 г.г.). 

Сб. документов и материалов. А.-А., 

1964, 135-137-беттер).

Хатқа қол қойған 14 старшын 

здерінің қалаған басқа бір адамын 

халықтың сайлап қоюына рұқсат 

берілуін талап етті. Кейіннен олар 

сұлтан Есентайды  здеріне хан сай-

лап алады. Аталмыш хатқа Шекті 

Сегізбай, Ысық Сұлтанбек, Шеркеш 

Тұрмәмбет, Беріш Б дене билермен 

қатар Құлжабай би де  з м рін соқты. 

14 старшын бұл ісі Сырым тобының 

азайып қалғанына қарамастан батыл 

әрекеттерден бас тартпаған  жеттігін, 

табандылығын әйгілейді. «14-тің» 

тобының мұндай ісі нәтижесіз кеткен 

жоқ, к пшілік бірте-бірте олардың 

жағына шыға берді. С йтіп, патшаға 

тағы да хат жазылып, Ералыны  згерту 

талабы қойылғанда, яғни 4-қаңтар 

1794 жылы олардың қатары 200-ге 

жуықтады.

Аталмыш деректер Құлжабай 

бидің ел  міріндегі аса маңызды оқи-

ғаларға белсене араласып,  зіндік үлес 

қосқандығын, жұртшылықтың ла й-

ық ты құрметіне б леніп келген дігін 

тура меңзейді. Ұрпақтары барда аты 

шпейтіні де мәлім. 

Бүкіл саналы ғұмырын халқының, 

елінің игілігі жолына еңбек арнап, ар-

тында  шпес із қалдырған Құлжабай 

б и д і ң   е с і м і   ж а д ы м ы з д а   м ә ң г і 

сақталады. Десек те, қазақ билерінің 

еңбектері ескеріліп, аттары түрлі 

мекемелерге, к шелерге, елді мекен-

дерге ие болып жатқанда, Құлжабай 

Қазақ мемлекеттік Қыздар 

педагогикалық университетінде белгілі 

қаламгер, ҚР Мәдениет қайраткері 

Сәуле Досжановамен кездесу  тті.  

Алдымен с з алған аталған оқу 

орнының басшысы Динар Н кетаева 

қаламгердің шығармашылығына 

кеңірек тоқталды. Мұнан кейін 

басқосу сұрақ-жауап түрінде  тті. 

С.Досжанова әдебиеттің екі жан-

рында да қалам тербеп жүрген қаламгер. 

Оның бүгінгі күнге дейін екі  леңдер 

жинағы, алты прозалық кітабы жарық 

к рді. Жазушы шығармашылығының 

негізгі тақырыбы – әйел тағдыры. Осы-

дан да болар арулар ордасында білім 

алып жатқан болашақ жар, ана атана-

тын студент қыздар қаламгер әңгімесін 

қызығушылықпен тыңдады. Кеш қонағы 

қазақтың к рнекті жазушысы Дүкенбай 

Досжанның зайыбы екендігі де белгілі. 

Кездесу барысында қос қаламгердің 

отбасылық  міріне қатысты да сауалдар 

қойылып жатты. 

Бұл жүздесуде к бірек с з болған 

мәселе – ұрпақ тәрбиесі. 

йткені 

университеттің бүгінгі студенті – ертеңгі 

ұстаз. Ұстаз – ұлт тәрбиешісі. Осыған 

Ембі қаласындағы ағайынды  Жұбанов-

тар дың мемориалдық  музейінде 

Тәуелсіз діктің  25 жылдық мерекесіне  

арналып Қан дыағаш қаласының 

қол нер шебері  Жанат Тажикенованың  

туындыларынан «Моншақпен  рілген 

рнек» атты  к рме  тті. 

К рменің ашылуында Ж.Саудақы-

зының  мірі мен еңбектері  танысты-

рылып,   қол нер иесі шеберлік сағатын 

ткізді. К рмеге қала мектептерінің 

о қ у ш ы л а р ы   м е н   ұ с т а з д а р ы ,   қ а л а 

тұрғындары  қатысып, к здің жауын 

Сол жылдары  тесін Құбиев ағамыз 

басқарған аудандық «Шұғыла» газетінде 

де марғасқа жігіттер жұмыс істеді. Талант-

ты журналист, тәлімгер ағамыз марқұм 

Сәдуақас Бигелдиевтен бастап кейін 

«Егемен Қазақстан» газетінің Алматы 

облысындағы меншікті тілшісі болған 

Күмісжан Байжан, Қажымұқан Мыр-

забеков пен Марат Қашқынбаев, Жол-

болды Ысқақ пен Исатай Қамбаров, 

м а р қ ұ м д а р   –   б е л г і л і   а й т ы с   а қ ы н ы 

Айтуған Шәйімов пен Болат Елеусін, 

фототілші Бақтығали Садықтың қай-

қайсысы болса да  з мамандығын жете 

меңгерген нағыз майталмандар бола-

тын. Сол майталмандардың арасынан да 

Марат әріптесіміз  зінің  згеше еңбек-

қорлығымен, әділетсіздікке т збейтін 

қызба мінезімен ерекшеленіп тұратын 

еді. Аптасына үш рет шығатын аудандық 

газеттің әр н мірінде дерлік Мараттың 

к лемді очерктері мен суреттемелері, 

репортаждары мен сын мақала, фельетон-

дары жарық к ріп жататын. 

з пікірін қай кезде де батыл айтатын 

прин ципшіл азамат Марат Қашқынбаев-

пен аудандық газет редакциясында бірге 

қыз

 

мет істедік, бір кабинетте отырып, 

дос-жолдас болып араласып кеттік. 

Қолымыз жұмыстан қалт ете қалған кез-

де ала тақтаның айналасына топтасып, 

дойбыны ермек қыламыз. Біздің осы 

ойынға деген құмарлығымызды оятқан 

да осы Мәкең болатын. Қаншама ұтылып 

жатсақ та қоймай ойнап, дойбыдағы 

ұстазымыздың шеберлігін де жайлап 

меңгере бастадық. Соған орай Марат-

пен кейде тең ойнап, кейде тіпті оны 

жеңетін де дәрежеге жеттік. Күн сайынғы 

осындай жаттығулардың нәтижесінде 

дойбыға жаттыққанымыз сондай, бір 

жолы аудандық деңгейдегі жарысқа 

қатысқан спорт шеберлерінің  зін тас-

талқан етіп ұтқанымыз бар. Ақшимен 

жапсарлас жатқан геологтар партия-

сынан келген маман ойыншылар бізді 

алғашында менсінбей ойнағандарымен 

жарыс нәтижесінде күйрей жеңілгендерін 

мойындауға мәжбүр болды. С з орайы 

келгенде Марат екеуміздің 2011 жылы 

Шымкент қаласында журналистер ара-

Ғұламалар Кеңесінің ХІІ отырысында теолог-ғалымдар да қарызға 

батып, той жасағандай барын т гіп, дастарқанды тәтті тағамдарға, 

шырын сусындарына толтырып жіберетіндер туралы ойларын ортаға 

салды. 

«Тойдың ж ні б лек. Ал Құдайы ас берудің  зіндік әдебі, тәртібі 

бар емес пе? Шектен тыс шығынға батып, ысырап етуге болмайды. 

Мұны дініміз де құптамайды. Біз еліміз бойынша баршаға тиімді бола-

тын Құдайы астың ортақ мәзірін әзірлеп, к пшілік қауымға ұсындық. 

Бұл бастамамызға ел ағалары, ақсақалдар, зиялы қауым  кілдері, 

мешіт жамағаты үлкен қолдау к рсетіп жатыр. Мәселен, Павлодар 

облысындағы орталық мешіттің асханасында осы ас мәзірі бойынша 

Құдайы ас беріліп келеді. Жергілікті жамағат игі бастама үшін алғысын 

білдіріп, ізгі тілектерін жеткізуде. Қолға алған жұмысымыз  зге де об-

лыстарда жүзеге асады деген ойдамыз» деді Ержан қажы Малғажыұлы. 

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Павлодар облы-

сы бойынша  кіл имамы Нариман Исеновтың айтуынша, мешітке 

жергілікті халық арасынан: «Несие алып, Құдайы ас берсем бола ма?» 

деп сұрап келетіндер де бар екен. «Бұл – дінімізде құпталмайтын амал. 

Ал біз ұсынған жаңа ас мәзірі асқа кететін шығынды екі есеге азайтады» 

дейді Н.Исенов. 

Айта кетейік, елімізде Құдайы ас, садақа беру, мазар салу, жерлеу, 

т.б. рәсімдерді бір ізге, бірыңғай жүйеге келтіру мақсатында әзір леніп 

жатқан «Жаназа» кітабы Ғұламалар Кеңесінің атсалы суы мен жуырда 

жарыққа шықпақ. 

жүктеу/скачать 2,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: