Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти

8

№22 (1332) 

2 – 8 маусым 

2016 жыл

АНА ТІЛІ

Ә

АЛДЫҢҒЫ ТОЛҚЫН АҒАЛАР 

ӨҢІР ТЫНЫСЫ 

лбетте, ел ағасы туралы, әсіресе, ол танымал тұлға болса, пікір білдіру, ада-

ми, кәсіби жақтарынан дұрыс баға беру оңай шаруа деп айтуға болмас. Оның 

үстіне, мен бүгінгі сөз арнап отырған адам – Өмірзақ Озғанбаевқа әр кездері 

үлкен де, кіші де өз жүрекжарды ойларын молынан білдірген екен. Солардың 

қағазға түскен біразына үңіліп, ондағы мінездеме-бағаларға бас шұлғи, 

келісумен болдым. Қалайша келіспейсің, Өмекеңе сөз арнағандар, кілең 

адам жанының білгір инженерлері, сөз зергерлері, әлемге әйгілі қаламгер-

қайраткерлер: Әбіш Кекілбаев, Фариза Оңғарсынова, Камал Смайылов, 

Қойшығара Салғара, Герольд Бельгер, Қайрат Жұмағалиев, т.б. болса.

Мысалы, осыдан 15 жыл бұрын қазақтың 

Герағасы (марқұм Герольд Бельгер)  мекеңе 

арнаған құттық тауында: «...Ол негізінде 

мәдениеттің, ғылымның, білімнің адамы, 

осы салаларды ақылға қонымды және орын-

ды саясатпен ұштастырады. Ол к здеген 

мақсатына асықпай, бірақ анық жететін, 

алысқа к з тастайтын, шынайылықтан 

алшақтамайтын нық сенімдегі адам» деген 

екен.

Немесе қазақтың біртуар ақын қызы 

Фариза Оңғарсынова: «... з бойындағы 

шапағат шуағын маңайына шашыратып, 

қалайда халыққа қызмет ететін адамдар 

болады. Олар сирек. Сондай адамдардың 

бірі,  мірзақ інім.  мірзақ жүрген жерінің 

бәрінде тек адамгершіліктің, адалдық пен 

азаматтықтың ізін қалдырып келеді. Адам 

баласының соңында қалатыны – отырған 

тағының биіктігі, байлығы мен мансабы 

өнеге өзгеге

да, «Нұр Отан» партиясы саяси кеңесінің 

мүшесі ретінде де қалың к пшілік аудито-

рияларында Елбасы саясатын салиқалы, 

тұжырымды да түсінікті тілмен жеткізе 

білетінін айтып  ткеніміз абзал. Оған қоса 

болашақ,  скелең ұрпаққа патриоттық 

тәрбие беру жолында да жалықпай жастар-

мен кездесіп, әңгіме  ткізбеген оқу орында-

ры да кемде-кем.

Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай, 

мекеңнің тікелей атсалысуымен және 

басшылығымен, тек Орталық кеңестің 

зінде: «Жеңіс солдаты» – «Солдат 

Победы», «Отты жылдар әзілдері мен 

аңыздары», «Бата – с здің анасы», «Тың 

игеру – тарихи кезең» атты кітаптары 

шыққан болатын және олар оқырман 

арасында, оның ішінде аға буын, соғыс 

және тыл ардагерлері арасында жақсы 

пікір-ризашылыққа ие болды. Оқырман 

сұранысы бойынша екі кітап («Отты 

жыр, орамды әзіл», «Бата дарып, бақ 

қонсын») толықтырылып, қайта басы-

лып шықты.

Осы жылдың 20 сәуір күні  ткен 

республикалық ардагерлер ұйымының VII 

cъезі  ткен аралықтағы ардагерлер Орталық 

кеңесінің де, оның басшылығының да 

жұмыстарына оң баға беріп,  мекеңді 

т рағалыққа бірауыздан қайта сайлады.

Жалпы  мекеңнің бүгінгі жетістіктері 

мен биігіне жан жары – қазақ әйелінің 

үлгісі деген биік атаққа лайық Нұрияш 

Нұрбергенқызының қосып отырған үлесі 

лшеусіз. Жеңгеміздің  мекеңнің музасы 

да, оққағары да, сенімді тыл иесі де екеніне 

к зіміз жетіп, сырттан сүйсіне қараймыз. 

Екеуі қосарлана жүріп, небір қуаныш-

қызықтың т рінен табылып, айналасына 

нұр шашудан шаршаған емес. Жеңгеміздің 

алтын қолды ісмер, «Награда тысячиле-

тий», «Еңбек даңқы» ордендерінің иегері, 

ұлттық  нерді насихаттау жолында жүздеген 

шәкірт тәрбиелеп ұшырған халық шебері 

екенін біреу білсе, біреу білмес. Ол кісінің 

әртүрлі нақышпен құлпырта әрлеген ұлттық 

киім үлгілері әлемдік биіктен к рініп, 

Ұлыбританияда алтын жүлдемен бағаланған. 

Қазіргі кезде Нұрияш жеңгеміз ашып, 

басшылық жасайтын « рнек» ұлттық 

киімдер шеберханалары Ақтау, Астана 

қалаларында жұртшылықтың құрметіне 

б ленуде.

Озғанбаевтар отбасы ұлды ұяға, 

қызды қияға қондырған, нағыз қазақы, 

асыл дәстүр-салтпен тәрбиеленген, һәм 

жаңаша, еуропалық мәдениеттің озық 

дүниелерінен де нәр алған деп айта ала-

мыз. Осы жанұяны, сәні мен салтана-

ты бірдей биік дамыған, экономикасы 

мығым, саясаты бейбіт кішігірім мемле-

кет деуге болады. Оларға қарап, сырттай 

қызығып, сүйсінетіндер аз емес.  з басым, 

мекеңнің және ол кісінің отбасының 

жанашыр, дос-жарандарының әлдеқайда, 

сансыз к п екеніне күмәнсізбін. 

Ата-анасының  мірзақ ( мірі ұзақ бол-

сын деген ырыммен) деп ат қойғанын да 

ескеріп, желіп жеткен жетпіс бесі шыңға 

шығу сатысы ғана деп ойлаймыз.  мекеңнің 

әлі талай биіктерден к ріне, шапағатты 

істерді айналасына шашатынына шек 

келтіре алмаймыз. Ұзағынан болғай!

Кейіпкерім туралы риясыз к ңілден 

шыққан ой-пікірімді,  леңмен, «ассонанс» 

тәсілімен  рнектегім келгенін, оқырман, 

түсіністікпен қабылдар деп үміттенемін:

з бойымнан ұшырдым «үкілімді»,

леңімен таң қылар, бүкіліңді.

тіріксіз шумақтар жеткізеді,

мекеңе деп жазған пікірімді. 

ткел сайын, шыңдала,  згеріпті,

н бойына жинапты ізгілікті.

ркениет талабын терең ұғып, 

мір бойы, бір тынбай, ізденіпті. 

рк кірек кезі жоқ зіркілдеген, 

зекжарды ойлардан іркілмеген. 

згелерге ұқсамас сырбаз қалпы, 

рнектеген с здерді нұр тілменен. 

ктемдікке ешқашан ұрынбайтын, 

сек-аяң дегенге бұрылмайтын.

тінішін ешкімнің жерге қоймас,

р тұлғалы бейнесі бүгін айқын. 

ңірлердің барлығын аралаған, 

ткен ізді санамен саралаған. 

гейсуді білмейтін басқаларды, 

ресімен  зінің бағалаған. 

зімсініп, мақтанып, толғанамыз, 

зіңізге ұқсауды қолға аламыз. 

згермесін, болмысы  р тұлғаның, 

негелі  мірі – болған аңыз.

кше басып, соңынан келеміз біз, 

мекеңдей  басшыға  сенеміз  біз.                             

мірі ұзақ болсын деп, атына сай,

з атына ақ бата береміз біз.

К пболсын БЕКМАҒАНБЕТ,

ҚР ІІМ-нің Құрметті ардагері

ӨМІРІ

орынбасары Ұ.Сәдібеков, облыстық соттың 

т рағасы Н.Шәріпов және облыстық 

мәслихаттың депутаты М.Оразалиев с з 

с йледі. Содан кейін спорт саласының 

ардагері, ҚР еңбегі сіңген жаттықтырушы 

А.Асқар велошеруге қатысушыларға сәтті 

сапар тіледі.

Түске таяу велосипедшілер жоспарлан-

ған 43 шақырым жолды басып  тіп, «Орда-

басы» ұлттық тарихи-мәдени қорығындағы» 

мәреге жетті. Оларды Ордабасы ауданының 

басшылығы мен ауыл тұрғындары салтанат-

ты түрде қарсы алды. 

Іс-шара соңында оны ұйымдасты-

рушылар  қатысушыларды велошерудің сәтті 

аяқталуымен құттықтады. Олар осындай 

іс-шаралардың ел бірлігі мен ынтымағын 

нығайтуға, тарихымызды танытуға, салауат-

ты  мір салтын ұстануға ықпал ететінін және 

жастарға берер тәрбиелік мәнінің де зор 

екенін айтты.

Шара барысында облыс имамының 

орынбасары Т. сембай бабалар рухына 

арнап құран бағыштады. Осыдан кейін 

қатысушылардың назарына облыс  нер-

паздарының концерттік бағдарламасы 

ұсынылды.

Қ.ДҮЙСЕНБИ,

 ОҚО сотының Ақпараттық қамтамасыз 

ету б лімінің басшысы

ШЫМКЕНТ

«Билерге тағзым» велошеруі жалғасын тапты

Оңтүстік Қазақстан облыстық сотының төрағасы мен облыс әкімі және облыстық 

мәслихат хатшысының ұйымдастыруымен Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 

жылдығына орай дәстүрлі «Билерге тағзым» атты велошеру өтті. 

Шымкент қаласындағы Бәйдібек бидің 

ескерткішінің алдынан бастау алып, Ор-

дабасы тауындағы «БІРЛІК» монументіне 

дейін жалғасқан іс-шараға облыстық соттың 

т рағасы Нұрсерік Шәріпов бастаған 30 

судья, облыс әкімінің орынбасары Ұласбек 

Сәдібеков бастаған 25 басқарма басшы-

лары мен облыстық, қалалық, аудандық 

мәслихаттардың 20 депутаты және спорт-

тық ұйымдардың 30  кілі, барлығы 105 

велосипедші қатысты.

Велошеруге қатысушылар таңертеңгілік 

Бәйдібек би алаңына жиналып, салтанатты 

іс-шараның ашылу рәсімінде облыс әкімінің 

ШАРА

Ә

емес, кейінгі ел-жұрты бағалайтын, к ңіліне 

сақтайтын азаматтық істеген ісі, жан-

жағына жасаған жақсылығы. Құдайға шүкір, 

мірзақтың соңында да осындай ел сүйсінер 

қасиеттер жетерлік...»  деп жазған екен.

Ал қазақтың белгілі ақыны Темірхан 

Медетбектің:

«...С йлейді  зің жайлы  лең бүгін,

С йлетпей қоймас сенің кемелдігің.

зіңе жұртты тартып тұрады ғой,

Кеңдігің, Биіктігің, Тереңдігің» деген 

жыр жолдары тура баға екені даусыз.

мекең, қазіргі лауазымына келгенде 

әбден қалыптасқан саясаткер, ұстаздық, 

басқарушылық, мемлекеттік деңгейдегі 

қайраткерлік жұмыстарында мол тәжірибе 

жинаған азамат, 200-дей ғылыми-танымдық 

мақаланың, 30-дан астам кітаптың авторы, 

сан түрлі марапат, оның ішінде «Құрмет», 

«Парасат» ордендерінің иегері.

Елбасының сарабдал саясатын қолдап, 

сенімді серіктерінің бірі болған кейіпкеріме 

қазіргі лауазым дәл уақытында тиіп отыр 

десе де болады. 

Қазіргі ақсақалдардың ақсақалы бо-

лып жүрген кезең,  мекең үшін, келесі бір 

сатылық кезең. 

М е н   т а н ы ғ а н   м е к е ң ,   б ұ р ы н ғ ы 

жиған-терген білім, тәжірибелік қорымен 

тоқмейілсіп қалмаған, ақсақалдық жасқа 

жетсе де бойында шаршағандық белгінің 

еш нышаны жоқ басшы. Тіпті ол кісінің 

мірінде, қайраткерлік, қаламгерлік 

ғұмырында жаңа тыныс, екінші кезеңі 

басталғандай к рінеді.

Аса атап айтарым:  мекеңнің к пшілік 

іс-шараларында жарқырап к рініп, елді 

сүйсіндіретіні: терең білімі, айтар ойы мен 

байламын дәл де нық жеткізетін қасиеті. 

Ерекше дауыстық үні, тыңдаушы аудито-

рияны сезінуі,  зін еңселі де тік ұстай білуі. 

Ол кісімен қатар жарысс зге не баяндама 

жасауға шыққан талай жайсаң жандардың 

мекеңнің с зінен кейін к рінбей, 

естілмей, тыңдалмай қалатын сәттерін 

сан мәрте к ріп жүрміз. Сонымен қатар  

мекеңнің бір күнде бес рет с з алғанда, 

сол бір тақырыпта қайталанбай, орын-

ды да к ркем с з таба беретін шешендік 

шеберлігіне тәнтіміз. 

Бітім болмысы, жиналған білім,  мірлік 

тәжірибе, шешендік қабілет басқаға бата 

беретін дәрежеге жеткізген еді. Еліміздің 

түкпір-түкпірінде қандастарымыз әртүрлі 

ретте, сәттерде  мекеңнен бата сұрап, 

алып қалуды шын к ңілдерімен қалаған 

шақтарының куәсіміз. Оның үстіне ел 

ардагерлерін басқара отырып,  мекең бата 

беріп қана қоймай, 90-100 жасаған абыз 

ақсақалдардың баталарына  зі де қарық бо-

лып, қоржынын толтырып жүр. Оның бәрі 

текке кетпесі хақ.

  Е ң б е к   м е р е к е с і н е   а т а к ә с і п т і 

тіршілігінің  зегіне айналдырып отырған 

шаруалар қатысты. Екі күнге созылған 

ауқымды шарада шаруалар  зара тәжірибе 

алмасып, арнайы ұйымдастырылған 

к рмеде  здерінің талай жылғы еңбектерін 

таныстыруға мүмкіндік алды.

  ткен жылдан бастап қайта жаңғыр-

тылып жатқан малшылар слетінің негізгі 

мақсаты – т рт түлікпен шұғылданатын 

шаруаларға атакәсіптің жаңа замандағы 

мәні мен мағынасын түсіндіру, салаға 

жаңа заманауи озық технологияларды 

енгізу, ұсақ шаруашылықтарды коопе-

ративтерге біріктіру арқылы ірі  ңдеу 

кәсіпорындарын қалыптастырып, мал 

шаруашылығы  німдерінің экспорттық 

әлеуетін арттыру.

Малшылар слетіне ҚР Ауыл шаруа-

шылығы министрлігінің жауапты қызмет-

керлері, белгілі ғалымдар,  нім  ндіруші 

компаниялардың  кілдері, үш к ршілес 

– Ақт бе, Қарағанды, Онтүстік Қазақстан 

облыстарының делегациялары қатысты. 

  А й м а қ   б а с ш ы с ы   Қ ы р ы м б е к 

 К шер  баев  екінші  облыстық  малшылар 

сле ті   нің  ашылуымен  құттықтап,  слет  қаты-

су   шыларының жұмысына сәттілік тіле ді. 

– Елбасының ауылшаруашылығына 

деген ерекше ықыласының арқасында 

мал шаруашылығы бүгінде дамудың жаңа 

даңғылына түсіп келеді. Қазір облыста ірі 

қара, жылқы және түйе басының саны ең 

берекелі 90-жылғы деңгейден асып түсті, 

ал қойдың саны жақсы қарқынмен  суде. 

Осыған сәйкес 100 тонна ірі қара мал етін 

экспорттау ж нінде Ауыл шаруашылығы 

м и н и с т р л і г і м е н   м е м о р а н д у м ғ а   қ о л 

қойылды. 

 Аграрлық секторды дамыту үшін бізде 

орасан зор мүмкіндіктер мен резервтер 

Мен білетін ағайындардың к бісі 

«Ерін шектің ертеңі таусылмас» деген 

тұжырымның адамдары, атқарар істерін 

созып-керіп, кейде олар қажеттігін жоғал-

тып жататын еді.  мекең, ондай жандарға 

мүлдем қарама-қарсы, ойға алған ша-

руасын дереу іске асырады және осыны 

қарамағындағылардан да бұлжытпай орын-

дауды талап етеді.Осыған орай,  мекеңнің 

зі к ріп-білген айтулы оқиғаны дереу 

қағазға түсіру қабілетіне неше мәрте 

таңғалғаным бар. К ргенін баяндап, су-

реттегенде,  мекең, оқиғаның негізгі, 

маңызды жерлерін нық байқап, к ңіл б ліп, 

есіне қалдырады, ерекше сәттерді қалт 

жібермейді.

 Мысалы, Қытай Халық Республикасы-

на Жеңістің 70 жылдығын тойлауға барған 

сәтін немесе  ткен жылғы Меккеге мінәжат 

еткен сапарын, олардан келе-сала 1-2 күннің 

ішінде к пшілік назарына жазба ретінде 

ұсынуы. Осындай к пшілікке дәлме-дәл, 

нақты, негіздемелі к рген-білгенін баян-

дауы әрбір жазып шығарған кітаптарынан 

анық байқалады.

мекеңнің ғылыми-танымдық шығар-

ма ларынан басқа, айналасындағы заман-

дас, сапарлас азаматтар, елге танымал 

қайраткерлер жайлы әр кезде жазылған 

шығармалары, кітаптары бір т бе. Ондағы 

сол к зк ргендері туралы жазылған естелік, 

пікірлер, суреттемелерден кейіпкерлеріне 

деген адами жылылық, психологиялық, 

портреттік дәлдік, ойларындағы адалдықты 

жазбай танисың. 

мекеңнің ендігі бір ерекшелігі: кез 

келген әріптес, жолдас, шәкірт бойларынан 

тек жақсылықты іздеп, таба білуі, мейлінше 

оның ашылуына к мекке ұмтылуы. Ол кісі 

қашанда ағаға ізетті іні, ініге ақылшы аға 

бола біледі. Табиғатынан солай жаратылған 

десек те, оған қоса, негізгі мамандығы, 

кәсіби тәжірибесінің к пшілігі ұстаздықпен 

байланысты болғаны және ұстаздық жолдың 

барлық сатысынан  тіп, ең биік шыңына 

жеткенін ұмытпағанымыз ж н шығар.

Республикалық ардагерлер ұйымын 

мекең басқарған кезеңде, Орталық аппа-

рат, барлық деңгейдегі ардагерлер кеңестері, 

әсіресе Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай 

қыруар шаруалар атқарып, ардагерлердің, 

жалпы жұрттың ризашылығына б ленгенін 

айту керек. Оның ішінде ардагерлер 

басшысының тынымсыз еңбегі ерекше. 

Ол кісінің сұхбат бермеген, арнайы мақала 

жібермеген, түсірілімдерге қатыспаған 

орталық телеарналар мен бұқаралық 

ақпарат құралдары жоқ деуге болады. 

Бірде-біреуінің сұранымына келісім бер-

меген, «уақытым жоқ» деп немесе басқадай 

сылтау, сілтеме жасай салған кезі болған 

емес. Жалпы қазіргі лауазымы бойынша 

мәліметіне сүйенсек, мүйізді ірі қара – 

52357, қой мен ешкі – 245744, жылқы 

– 12260, түйе – 1392 бас. Жалпы, 2015 

жылдың қорытындысы бойынша қой басы 

– 110,3, жылқы басы – 111,9, түйе басы 

– 108,2 пайызға к бейген. Айта кетерлігі, 

2015 жылы аудан кәсіпкерлері «Сыбаға» 

бағдарламасына қатысу к рсеткіші 

бойын ша республикада – 26, облыста 

– 1 орынға тұрақтады. Соңғы рет 1996 

жылы Жаңақорған жерінде  ткізілген 

малшылар тойының жергілікті жерде 

қайта жаңғыруының мәнін осыдан-ақ 

бағамдауға болады. 

Үшіншіден, Ұлы Жібек жолы бойында 

орналасқан ауданның әлемдік нарыққа 

шығар жолы айшықты. Мәселен, «Батыс 

Еуропа – Батыс Қытай» халықаралық жолы 

мен Қазақстан-Түркменстан-Иран арасын 

жалғайтын « зен-Бекет-Г рган» транс 

шекаралық темір жол магистралы арқылы 

Кәрі құрлық пен Аспан асты еліне және 

меймандар жоғары баға берді. Еуропалық 

стандартқа сай жұмыс жасап жатқан 

қазалылық «РЗА» АҚ-нын «Дәмді» ата-

латын сүт  німдері де к пшілік к ңілінен 

шықты.

К рмеге қатысушылар «КУАТ», 

«Гео-инвест», «Bazic Group Kz» сынды 

ком паниялардың  ауылшаруашылығына 

байланысты шығаратын құрал-жабдық-

тарымен танысты. 

Шара аясында ауылшаруашылығының 

әр саласында еңбек етіп жүрген бір топ 

азаматтар марапатталды. Олардың ара-

сында жаңақорғандық еңбеккерлер де 

бар. Мәселен, жауапкершілігіндегі 350 

бас жылқыны 99,2 пайыз аман сақтап, 

әр 100 аналықтан 90 құлын алып, 20,0 

центнер жылқы етін  ндірген Орынбасар 

Кемеров «Үздік жылқышы» аталымымен 

марапатталды. «Үздік шопан» құрметіне 

бусерік Жақыпбеков ие болса, «Үздік ве-

теринар» аталымының жүлдесі Қожахмет 

Шайхназаровқа табыс етілді. Сондай-ақ 

«Еңбек ардагері» медалімен Абдусаттар 

Мырзабаев, «Құрметті ардагер» медалі  сет 

Жиенқожаевтың омырауына тағылды. Ал 

Ауыл шаруашылығы министрінің «Құрмет 

грамотасымен» Изатулла Үсенов, «Ауыл 

шаруашылығы саласының үздігі» т с 

белгісі Зұлпықар Сыздықовқа және ауыл 

шаруашылық саласы кәсіподағы қоғамдық 

бірлестігінің І дәрежелі «Еңбек даңқы» т с 

белгісі Жалғас Асановқа берілді.

Ұлттық спорт той қызығына айналды. 

Боз кілемге шыққан балуандар тойдың 

к ркін қыздыра түсті. Арман Сәрсенбаев 

пен  бдіманап Айтжан арасындағы сайыс-

та Арманның мерейі үстем болды. Халық-

аралық додаларда ел намысын қорғап 

жүрген Ғалымжан Мансұровпен белде-

скен Арман одан айласын асыра алмады. 

Үшінші орын Бағдаулет Т легеновке 

бұйырды. Құрыш білектілер арасында 

Арафат Бейсенұлы мықтылық танытса, 32 

келілік гір тасын 93 рет к терген  ндірей 

Жандаулет жеңімпаз атанды. 

Биік таудың етегіндегі думан осылайша 

жалғасып жатты. Оңтүстік беткейде «Теңге 

ілу», «Аударыспақ» сынды ұлттық ойындар 

жанданып, жұртшылық назарын аударды. 

Теңге ілу сайысы бойынша Ақылбай Ела-

ман қанжығаға бас бәйгені байласа, Ертай 

Нәлтаевпен Қобыланды Тұрдыбай екінші, 

үшінші орындарды місе тұтты. 

Аударыспақ ойынында тепсе темір 

үзетін нар тұлғалы жігіттер  зара бақ сы-

насты. Жарысқа ат спортының жаттық-

ты рушысы Съездбек Сыздықов т релік 

етті. Нәтижесінде, күші мен жігері тасыған 

Айдар Исрайыл, Жасұлан Жалынбетов, 

Ерсұлтан Исабек сынды жігіттер к ш 

бастады. Бұл уақытта алаңның ортаңғы 

шеніндегі әсем безендірілген сахнада 

Қызылорда облыстық филармониясының 

әншілері, жергілікті жердің түлектері 

Олжан Нұралиев, Эльмира Халқодажева 

әуелетіп ән шырқап, халыққа к теріңкі 

к ңіл күй сыйлады. 

 – Малшылыр жиынын  ткізудегі бас-

ты мақсат – еңбектің қадірін насихаттау. 

Еңбек адамына құрмет к рсету. Адал еңбек 

қана адамды арман-мақсатына жеткізеді. 

Облыстық мәртебеге ие алқалы жиынның 

Жаңақорған жерінде  ткізілуі – біз үшін 

мақтаныш, – дейді аудан әкімі Руслан 

Рүстем. 

 Малшылар слеті нағыз еңбеккерлер 

тойы болды. Оған қатысушылар зор әсер 

алып тарқасты. 

жүктеу/скачать 2,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: