Қазақстан республикасы 45minut kz – 45minut org Ұстаздарға арналған басылым редакциясы



Pdf көрінісі
бет8/32
Дата24.12.2016
өлшемі1,22 Mb.
#355
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   32

Қазбек Әдема 
Ағылшын тілі пәні мұғалімі
Б.Соқпақбаев атындағы жалпы орта мектебі
ОҚО, Шардара қаласы
The theme:  Unit 3. Step 3. Trains. Part 2. Articles with Geographical names.
9
th
 grade
Objectives
 
 :   to introduce new grammar, to practice using the articles with geographical names, to form pupils' communicative 
culture, to develop speech ability and listening skills; to form cross-cultural literacy, to strengthen knowledge of country 
studying, to train skills of planning and skills of working in an optimal mode, to develop of abilities to compare and comparison. 
Grammar: Articles with Geographical names
Material: computer, interactive board, video, presentation, course book 9
th
 grade (Ayapova T.)
Methods: listening, watching video, reading, questions, work with multimedia presentation; dialogue, comparison, doing 
exercises, role play, mimic game, group words, explanation, make up sentences
Procedure of the lesson
Introduction.  a) org moment
Main part.       a) Warm-up
Ex1. P116Watch the video. Read the dialogue, complete this dialogue. Find out mistakes.
 Video.  (Dialogue between Akmaral and Regina)
Akmaral: No __Africa, no __South America. They’re very hot.
Regina: Akmaral, what are you doing? Have you decided what kind of places would you like to visit?
Akmaral: Well, I’m thinking of going to__ England next month. I’m really looking forward to it.
Regina: Oh, fine! You’ll enjoy it.
Akmaral: Yes, I think. If I go in summer, I should have nice weather. Mm. What places would you recommend me to visit?
Regina: Mm.., I think, you’d like _London. That’s the biggest city. And _ Manchester’s nice, too. Then I’d try to see as much of 
the countryside as possible..
Akmaral: Yes, of course. It’s a small country but there are a lot of mountains, beaches, lakes and everything. I’d like to see _ 
Thames, _Loch Ness  (I want to see Nessie), _Ben Nevis. I’ll see some beautiful places of London: _Buckingham Palace, 
_Houses of Parliament, _British Museum…
Regina:  .. __ Hyde Park,  __ St. Paul’s Cathedral.  E-e-e. Where would you like to stay?  Hotels are very expensive.   
Akmaral: At my brother’s home. But I dream about __ “Hilton». And you? Which      country would you like to go?
Regina: Me? Mm, I’m going to fly to _USA. I want to see _Rockies and __   Los Angeles.
Dialogue(correct variant)
Akmaral: No __Africa, no __South America. They’re very hot. 
Regina: Akmaral, what are you doing? Have you decided what kind of places would you like to visit? 
Akmaral: Well, I’m thinking of going to__ England next month. I’m really looking forward to it. 
Regina: Oh, fine! You’ll enjoy it. 
Akmaral: Yes, I think. If I go in summer, I should have nice weather. Mm. What places would you recommend me to visit? 
Regina: Mm.., I think, you’d like _London. That’s the biggest city. And _ Manchester’s nice, too. Then I’d try to see as much of 
the countryside as possible.. 
Akmaral: Yes, of course. It’s a small country but there are a lot of mountains, beaches, lakes and everything. I’d like to see the 
Thames, the Loch Ness (I want to see Nessie), the  Ben Nevis. 
I’ll see some beautiful places of _London:_ Buckingham Palace, the Houses of Parliament, the British Museum… 
Regina:  .. __ Hyde Park,  __ St. Paul’s Cathedral.  E-e-e. Where would you like to stay?  Hotels are very expensive.   
Akmaral: At my brother’s home. But I dream about the “Hilton». And you? Which country would you like to go? 
Regina: Me? Mm, I’m going to fly to the USA. I want to see the_ Rockies and __   Los Angeles. 
B) Grammar. Definite article THE
       Explanation:    The is used to refer to specific or particular nouns;
For example, if I say, "Let's read the book," I mean a specific book.
 If I say, "Let's read a book," I mean any book rather than a specific book.
        Here's another way to explain it: The is used to refer to
 a specific or particular member of a group. 
 For example, "I just saw the most popular movie of the year." 
There are many movies, but only one particular movie is the most popular. Therefore, we use the.
     The definite article is used before singular and plural nouns when the noun is specific or particular. The signals that the noun 
is definite, that it refers to a particular member of a group. 
For example:
"The dog that bit me ran away." Here, we're talking about a specific dog, the dog that bit me.
"I was happy to see the policeman who saved my cat!" Here, we're talking about a particular policeman. Even if we don't know 
the policeman's name, it's still a particular policeman because it is the one who saved the cat.
"I saw the elephant at the zoo." Here, we're talking about a specific noun. Probably there is only one elephant at the zoo. 
Using the multimedia presentation the teacher explains the new theme “Definite article with Geographical names”
c) Doing exercises.
Ex7,p88Read these sentences carefully. Some are correct, but some need “the”. 
            Correct the sentences where necessary.

We visited __Canada and __United States-wrong.  The United States.
2.__- Africa is much larger than ___Europe.- correct.
45

3. ___South of _____England is warmer than ___north- 
4. Tom has visited most countries in __western ___Europe.-
5. In ___Spain we swam in ____Mediterranean.-
6. My friend used to work as a reporter in____ Middle East.-
7. Next year we are going skiing in ___Swiss Alps.-
8. ___Malta has been a republic since 1974.-
9. __Nile is the longest river in ___Africa.-
10. The UK consists of __Great Britain and __Northern Ireland.-
 Task 2. Read the words. Group them into two.
Great Britain, Caucasus, Caspian Sea, Thames, Indian Ocean, Africa, Russia, Urals, Antarctic, Italy, Baikal, Crimea, Asia, 
Europe, Venezuela, Atyrau, British Isles, Russian Federation.
With “the”
Without “the”
Caspian Sea, Thames, Indian Ocean, Urals, Antarctic, 
Crimea, British Isles, Russian Federation
Great Britain, Africa, Russia, Italy, Baikal, Asia, Europe, 
Venezuela, Atyrau, 
 Test

_ Milan is in _ north of __ Italy.
A)
-, the, the    B) -,-, the     C) -, the, -
2. __Africa is much larger than __ Europe.
A)
the, the   B) -, the    C)-,-
3. Last year I visited _ Mexico and _ United States.
A)
the, the      B) -,-   C) -, the
4. _ south of _ England is warmer than _ north.
A)
the, -, the     B) -,-,-    C) -, the, the 
5. _ highest mountain in _ Africa is _ Kilimanjaro.
A)
       the, the, the   B) the,-,-    C) -,- the
6. _ United Kingdom consists of _ Great Britain and _ Northern Ireland.

 the, the, the   B) the, -,-   C) the,-, the
7. _ Ural flows into __ Caspian Sea.
        A) the, -   B) -,the    C) the, the 
D) Reading and Speaking.
Ex8,p88. Study these activities. Explain the meanings of these phrases using mimic. 
Standing in crowded buses     
Chatting on the telephone
Borrowing money
Looking after children
Getting up early
Watching horror films
Writing tests
Wasting time
Sunbathing
Arguing about money
Making new friends
Waiting at the doctor’s
Doing examinations
Sleeping late
Smoking 
Ex10,p89. Interview a partner. 
What do you like to do? What don’t you like to do? 
For example:
 Omar: The person I interviewed enjoys watching horror films.
But he dislikes writing tests and doing examinations.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Сұлтанова Нағима 
физика пәні мұғалімі
Б.Соқпақбаев атындағы жалпы орта мектебі
ОҚО, Шардара қаласы.
Оқытудың инновациялық технологияларын физика сабағындапайдалану тиімділігі және табысқа жету жағдаятын туғызу жолдары
Әрбір мұғалімнің негізгі мақсаты–сабақ сапасын көтеру, түрін жетілдіру, оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын  
арттыру,   олардың   ізденуін,   танымын   қалыптастыру.   Осыған   орай   жаңа   экономикалық   және   әлеуметтік-мәдени  
жағдайларда   Қазақстандық   білім   беру   жүйесінің   алдында   тұрған   білім   беру   сапаларын   арттыруға,   стратегиялық 
міндеттерді шешуге бағытталған түбегейлі қайта өзгертулер педагогикалық үрдіске жаңа талаптар жүктейді.
Елбасы бекіткен Қазақстан Республикасының индустриялық-инновациялық дамытудың 2003-2015 жылдарға арналған 
бағдарламасы   ақпараттық   технологиялар   саласындағы   ақпараттық   теңсіздікті   төмендетудің   және   білім   деңгейін 
арттырудың шешуші тұтқасы болып табылады.
Қазақстан   Республикасының   «Білім   беру   туралы»   Заңында   еліміздің   білім   беру   жүйесінің   басты   міндеттері   атап 
көрсетілген.Соның   бірі:   «Білім   беру   жүйесін   ақпараттандыру,   оқытудың   жаңа   технологиясын   енгізу,   халықаралық  
коммуникациялық желілерге шығу» делінген. Бұл міндеттерді шешу үшін, нәтижеге бағытталған білім берудің жаңа  
жүйесіне көшу үшін әр мұғалім, жеке тұлға күнделікті ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерге батыл жол  
46

ашарлық жаңа тәжірибеге, жаңа ақпараттық технологияларға, әлеуметтік, тұлғалық және жеке құзыреттіктерге ие болуы  
тиіс. Бұл талаптар күнделікті әдістемелік жұмыстың жүйелі түрде ұйымдастырылуы негізінде жүзеге асырылады.
Жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы дамыта оқыту, қашықтан оқыту, дара тұлғаға бағыттап, оқыту 
мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарылату – 
бүгінгі күннің басты талабы.
Осы мақсатта физика пәнінде әртүрлі әдістермен жүргізуге болады. Оқу – тәрбие үрдісінің сабақта дұрыс жүргізілуі  
үшін әр алуан оқыту әдіс-тәсілдерінің тиімдісін мүмкіндігінше және оқушылардың жеке жағдайларына байланысты 
таңдап алуға көп көңіл бөлу керек.
Қазақстан Республикасының “Білім туралы” заңына сәйкес “Әр баланың жеке қабілетіне қарай интеллектуалдық дамуы,  
жеке адамның дарындылығын,талантын,қабілетін дамыту” сияқты өзекті мәселелер енгізіліп отырғаны белгілі. Өйткені 
ғылым   мен   техниканы,   өндірісті   әлемдік   деңгейде   дамыту   үшін   елімізге   шығармашылықпен   жұмыс   жасайтын 
білімді,жоғарғы дайындығы бар білікті мамандар қажет.
Бүгінгі   таңда,   балалардың   қабілеттерін   жоғарғы   деңгейде   қанағаттандыратындай   білім   беру,   көптеген   өркениетті  
елдерде саралап оқыту принципінің негізінде одан әрі дамытылуда. Ол Франция, Америка, Германия, Англия,Жапония 
т.б. елдердің білім беру жүйесінде қазір жоғарғы деңгейде жүргізілуде. Қоғамымыздың қазіргі даму кезеңі мектептегі  
білім беру жүйесінің алдына оқыту үрдісін технологияландыру мәселесін қойып отыр.
Осындай   табиғи   сұраныстарға   орай   оқытудың   әртүрлі   технологиялары   жасалып,   мектеп   тәжірибесіне   енгізілуде. 
Мәселен,   академик   В.И.Монаховтың   технологиясы,   В.К.Дьяченконың   ұжымдық   оқыту   әдісі,   М.М.Жанпейсованың 
оқытудың  модельді технологиясы және  Ж.А.Қараевтың білім беру жүйесін ақпараттандырумен  қатар оқушылардың  
өскелең   оқу   тәрбие   үрдісін   түгелдей   терең   дараландырып   жаңаша   білім   алуына,өздігінен   іздену   сезімін   ояту, 
дарындылық пен талапқа жол ашуға бағытталған технологияларын атап көрсетуге болады.
Қазіргі оқыту жүйесіндегі жаңаша мазмұн жас ұрпақтың әлемдік сапа деңгейіндегі білім, білік негіздерін меңгеруінің  
басты нысаны. Тұлғаға бағытталған білім оның жан-жақты дамуына ықпал етеді. Психологияда дүние есігін ашқан әрбір 
сәби қабілетті болып туылады, оның әрі қарай дамып, жетілуі тәрбиешіге байланысты делінген. Демек,оқытушы мен  
оқушының арасындағы ынтымақтастықтың негізінде біз оң нәтижеге қол жеткізе аларымыз сөзсіз. Олай болса,оқытушы  
педагогикалық ізденіспен озық технологиялардың әдіс-тәсілдерін аса жоғары талғаммен қолдана білуі тиіс.
Қазіргі заманғы оқыту технологияларына келесі талаптар қойылады:
-оқыту мақсатының нақты қойылуымен,оның ғылыми негізделуі,оқу іс-әрекетінің нәтижесінің жоғары сапалы болуы;
-оқу материалын толық қабылдау мүмкіндігінің болуы;
-оқу процесінде қарым-қатынастың еркін болуы;
-оны үнемі жетілдіріп,толықтырылып отыру мүмкіндігінің болуы.
Осы заманғы кез келген оқыту технологиясы оқу процесін ұйымдастыру кезеңінде технологияның бар мүмкіндіктерін 
үнемі шығармашылықпен пайдалану қажеттілігіне көңіл аударуда. Оқыту технологиясын оқыту процесін ұйымдастыру,  
басқару және бақылау деп түсіну керек. Қазіргі таңдағы педагогика жаңалықтарын пән ерекшелігіне қарай қолдана  
білсек, ұтарымыз көп. Өйткені жеке тұлғаға бағытталған білімнің бүгінде нәтижесіз болмайтындығы тәжірибе жүзінде 
дәлелденгені анық. Нәтижеге бағытталған білім бүгінгі заман талабы, қажеттіліктің қайнар көзі болса, нәтижеге жету  
жолында іздену әрбір мұғалімнің азаматтық борышы.
Осы орайда өз тәжірибемнің негізінде оң нәтижеге қол жеткізу үшін алдыма мынадай мақсат қойдым:
-заман талабына сай білімді, білікті,дүниетанымы кең, шығармашылық қабілеті дамыған жеке тұлға қалыптастыру.
Осы мақсат негізінде алдыма қойған міндеттерім:
-жас ұрпақтың қабілеті мен талантын ашу;
-шығармашылық,логикалық ойлау қабілеттерін жетілдіру;
-өз алдына мақсат қою арқылы оны жүзеге асыра білу;
-өз әрекетінің нәтижелерін бағалай білу.
Мұғалімнің шығармашылық жұмысы ең бірінші сабаққа даярлықтан басталады, яғни, өтілетін сабақың жоспарын құру, 
оны   өткізу   әдстемесі,   оқушылардың   қабілеттерін,   жас   ерекшеліктерін   ескере   отырып,   иллюстрация,   техникалық  
құралдарды,   дидактикалық   материалдарды   пайдалану.   Мұғалімнің   осы   шығармашылық   әрекеті   арқылы   оқушының 
шығармашылық   қабілеті   қалыптасады.   Ал,   шығармашылық   қабілеттер   шығармашылық   елес,   шығармашылық   ойлау 
арқылы   жүзеге   асады.   Оқушыны   шығармашылық   ойлауға,жылдамдыққа,   икемділікке,   тапқырлыққа   үйрету   ол 
мұғалімнің әр сабағында қалыптасып отыратыны анық.
Оқытудың әдіс-тәсілдерін тиімді таңдап алу оқытуда табысқа жетуге негіз болады, әрі сабақтың тиімділігі мен сапасын  
барынша арттыруға мүмкіндік береді. Оқушыларға терең білім беру үшін мұғалім мына төмендегі қағидаларды есте 
сақтағаны жөн деп есептеймін.
Физика сабағында табысқа жету жағдаятын туғызу жолдары
Білім беру үрдісінде оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру үшін әртүрлі педагогикалық технологиялар 
мен   әдіс   –тәсілдер   қолдануда.   Соның   ішінде   оқушының   белгілі   бір   жетістікке   жету   үшін   сабақта   табысқа   жету  
жағдаятын   туғызу.   Егер   оқушы   өзі   қандайда   біржетістікке   қолы   жетсе,   ол   қуанып   қана   қоймайды,   онда   тағы   да  
алдындағы белестерден өту мақсаты тұрады. Осындай жағдайда мұғалім оқушының қандайда бір жетістікке жетуі үшін  
төмендегідей жағдаяттарды сабақта жиі қолданса, мұғалім жұмысының жетістігін көруге болады.
1.Мадақтау.   Мұғалім   сабақта   оқушының   өзіне   деген   сенімін   арттыру   үшін   «Жарайсың!»,   «Мен   сендерді   мақтан  
тұтам!», «Сен өте ақылдысың!» деген сөздер жиі қолданғаны дұрыс. Бұл сөздер оқушының бойында мұғалімнің өзіне 
сенім артып тұрғанын сезініп,өз еркімен талаптанып, жақсы оқуға тырысады.
2.Бір   мүмкіндік.   Оқушының   күтпеген   жерден   өзіннің   қабілеті   мен   мүмкіндіктерін   көрсетуге   мүмкіндік   беріледі. 
Мұндай жағдаятты мұғалім арнайы дайындамайды, олосы мүмкіндікті табиғи тәрбиелеудегідарынымен, бұл мүмкіндікті 
тиімді пайдаланады.
3.Еліктеу.   Кластағы   немесе   мектептегі   үлгілі   оқушылардың   жетістістіктерін   үлгі   ете   отырып   оқушының   бойында  
«Сенде   неге   сондай   болмасқа»,   «Мен   саған   сенемін»,   «Бұл   сенің   қолыңнан   келеді»   деп   оқушының   бойында 
еліктеушілікті туғызу.
47

4.«Кешіктірілген  баға».Оқушыға   бірден төмен  баға  қоймай,  «Сенің   бағаң күндегіден  төмен болып тұр.  Сен үнемі 
сабаққа дайындалып келетіндіктен, мен саған бір мүмкіндік беремін. Келесі жолы бұданда жақсы жауап  беретініңе  
сенемін» деп оқушыға алға қарай ұмтылуына жағдай туғызу.
5.Алдына   –ала   ойластырылған   қателік.   Сабақта   мұғалім   есеп   шығару   барысында,   теорияның   тұжырымдау 
барысында «Мен бір жерден қателестім. Бір минут. Қазір қарайын» деп оқушылардан көмек сұрайды. Бұл оқушының  
алған білімін жинақтап, тиянақтау үшін және шығармашылық қабілетін арттыруға қолданылатын әдіс-тәсіл.
6.Көкжиек   сызығы.   Оқушының   бойындағы   қабілетін   арттыру   үшін   өте   қызықты   тақырыпта   (мысалы:   «Сүңгуір 
қайық»,  «Танк» жайлы) баяндама жасауды  тапсырады,  бірнеше баяндама жасағаннан соң «Сен өте қабілеттісің, біз  
олимпиадаға   дайындалсақ   қайтеді»   деген   ұсыныспен   оқушының   өз   еркімен   ізденуге,   ғылым   мен   техникаға   деген  
ынтасын оятып, адамның ақыл –ойының дамуына ықпал жасайды.
Қорыта  айтқанда, бүгінгі сабақ кешегі сабақтан өзгеше, ал ертеңгі  сабақ бүгінгі сабақтан жақсы болуы  тиіс. Әрбір  
тақырыпты түсіндіргенде оқушылардың мүмкіндіктеріне қарай тірек белгілері мен тірек конспектілерін пайдаланған 
жөн.Негізгі   заңдылықтарды   тірек   белгілері   арқылы   оқушыларды   жинақылыққа,   көркемдікке   баулып,   есте   сақтау 
қабілеттерін   арттыруға,   ойлау   қабілетін   арттырып,   оларды   шығармашылыққа   баулуға   мүмкіндік   береді.   Сондай-ақ  
физикалық заңдылықтар мен құбылыстарға арнап жеке тірек белгілерін құрастыру қажет.
«Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай жаңа білім беру өте – мөте  
қажет» деп, ел Президенті атап көрсеткендей, ақпараттық технологияларды оқытуда  тиімді пайдалану – жаңа білім  
берудің бірден – бір шарты.
Оқыту үрдісінде ақпараттық технологияны қолдану білім сапасын жақсартуға көмектеседі.
Сабақ барысында ақпараттық технологияны қолданудың жақсы жақтары
•1Түрлі – түсті иллюстрациялар, музыка, анимациялар есте сақтау процесі үшін тиімді.
•2.Әр сабақта сөйлеу әрекетінің бес түрі де қолданылады: тыңдалым,
сөйлесім, оқылым, жазылым, айтылым.
•3.Әр сабақ төмендегілерді қамтиды:
а) компьютермен үзіліссіз тілдік қарым – қатынас;
•ә) бірнеше рет тыңдау мен оқып – білген материалды қайталаудың арқасында дағдыларды машықтандырғанға дейін 
меңгертіледі.
•4.Компьютер оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастырады.
•5. Компьютер оқытудың аудио және бейне құралдардың мүмкіндіктерін
табысты байланыстырады.
Сабақты   меңгертуде   көбінесе   сандық   және   сапалық   есептер   шығару,   әртүрлі   қызықты   тәжірибелер  мен  физикалық 
фокустар көрсету оқушылардың ой-өрісін дамытып, олардың шығармашылығын арттыруға бағыт беру мақсат етіледі.  
Сапалық есептер шығарғанда халық даналығының, нақыл сөздерінің, мақал-мәтелдерінің тәрбиелік мәнін және ұлттық  
ойындарды физика тұрғысынан түсіндіруге, пайдалануға болады.
Мысалы:
1. «Арбасының дөңгелегін майламаса, арбакештің шәйі қайнамайды» мақал арқылы мынадай сұрақ қоюға болады:
• арбаның дөңгелегі неге майланады, майламаса не болар еді?
• Бұл жерде арбакеш үйкелістің қандай түрімен жұмыс жасап тұр?
2. «Толқын ұрар жағаны,
Маған бөгет қылма деп,
Жаға кейін қағады,
Әуре болып тұрма деп». – бұл өлең арқылы толқын қалай пайда болады және толқынның жағаға ұрылып кейін қайтуын  
қандай заңмен түсіндіруге болады?
3. Мылтықтан оқтың атылуы қандай физикалық құбылысқа мысал болады және бұл жерде қандай физикалық заң 
ескеріледі?
4. Жанып жатқан керосинді неге сумен құйып сөндіруге болмайды?
5. Алтыбақан және көкпар ойындары арқылы қандай физикалық процестерді кездестіре аламыз?- деген сияқты қызықты 
сұрақтар мен ойындарды пайдалануға болады.
Осылайша физиканың негізгі заңдылықтары мен құбылыстарын өмірмен байланыстыра қызықты етіп беру жолдарын  
қарастыруға болады. Мұндай тапсырмалар оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырып қана қоймай, оларға  
физика заңдылықтарын өмірде кеңінен қолданылатынын да ұғындыруға мүмкіндік береді.
Осы үлгідегі оқытудың әдіс-тәсілдері оқушылардың есте сақтау қабілетін арттырып, оларды жинақылыққа, дәлдікке, 
шығармашылыққа баулуға көмектеседі деп ойлаймын.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
Танекова Клара Қалиасқарқызы
Қосымша білім беру педагогі
Б.Соқпақбаев атындағы жалпы орта мектебі
ОҚО, Шардара қаласы
Дарынды балалар және олармен жүргізілетін жұмыс түрлері
Қазіргі   таңдағы білім беру ұйымдарының басты мақсаты - бәсекеге қабілетті жеке тұлға қалыптастыру. Оны дамыту  
үшін өзіндік сана-сезімін, қабілетін шыңдау қажет. Ал жеке тұлғаны қалыптастырудың тиімді жолы - білім берудің  
мазмұны мен әдістемесін жетілдіру.
          Ал осы жеке тұлғаны қалыптастыру үшін үздіксіз білім беру жүйесінің базалық буыны болып табылатын жалпы 
білім беретін оқу орындарындағы педагог-мұғалімдердің атқаратын еңбегі ұшан-теңіз.
Өмірге келген адамның өсу жолы мен өскен ортасы,   адами қарым-қатынастары өте әркелкі болады. Содан келіп бірі  
адал,   еңбекқор,   белсенді   азамат,   екіншісі   білім   мен   қабілетін   өз   құлқынына   жұмсайтын   пысық,   өмірдің   әрқилы  
қиындықтарын жеңе білетін азамат болып шығады.
48

Тұлғаны   зерттеп,   қалыптастыру   үшін   педагогиканың,   психологияның   және   психофизиологияның   жалпы   заңдарын 
біріктіре, үйлестіре қолдануға тура келеді. Әрбір тұлғаның таным деңгейін анықтау үшін психологияның негізгі оқыту 
заңдылықтарын білу қажет. Тұлғаны өсіре алатын үш әлеуметтік орта бар. Олар: отбасы, арнайы білім жүйесі және  
қоршаған әлеуметтік орта.
Бала   тәрбиесінде   отбасының   орны   ерекше.   Оны   қоғамдық   тәрбиенің   қандай   саласы   болса   да   алмастыра 
алмайды. Отбасының негізі баланы өмірге келтіру ғана емес, оған мәдени-әлеуметтік ортаның құндылығын қабылдату,  
ұрпақтың, ата-бабалардың, ұлылардың ақыл-кеңес  тәжірибесін бойына сіңіру, қоршаған орта, адамзатқа, өз қоғамына  
пайдалы етіп тәрбиелеу. Бала дүниеге келген күннен бастап ата-ананың ықпалында болып, өмірге бағыт беруші тәрбие  
мектебінен нәр алады.
Уақыт   талабына  сай  мектептің  дамуы   инновациялық   үрдістерді  енгізумен  анықталады.   Заман ағымына   ілесу  - ұлы 
мұрат. Қазақстанда білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі қалыптасуда. Бұл үрдіс білім парадигмасының өзгеруімен қатар  
жүреді. Жаңа білім парадигмасы бірінші орынға баланың білімін, білігі мен дағдысын емес, оның тұлғасының білім алу  
арқылы дамуын қойып отыр.
Қазіргі педагогика ғылымының бір ерекшелігі - баланың тұлғалық дамуына  бағытталған жаңа оқу технологияларын  
енгізуге ұмтылуы.
Мұғалімнің негізгі мақсаты - өз бетінше дами алатын жеке тұлғаны қалыптастыру, оқушыларға өз бетінше танымдық 
әрекет етудің әдістері мен дағдыларын меңгерту, ақыл-ой қабілеттерін жетілдіру.
Мұғалім   мен   оқушының   қарым-қатынасы   өзара   байланысты.   Мұғалім   оқушы-   мен   дұрыс   қарым-қатынас   орнату  
негізінде тұлғаның санасындағы және іс-әрекетіндегі теріс ұғымдар мен түйсіктерді жойып, қоғамдық талаптарға сай  
мінез-құлық қалыптастырады.
Шәкірттің жаңаны қабылдауы, негізінен, мұғалімнің сабақты жүйелі түрде жүргізуіне байланысты. Оқушылардың жаңа 
материалды қабылдауына негіз болатындай даярлық жұмыстарының жүргізілуі олардың оқу-танымдық қызметін дұрыс 
әрі нақты әрекеттер негізінде іске асыруға мүмкіндік береді.
Баланың өзіндік сезімдік танымы (қалауы, ынтасы, құштарлығы, әсерленуі) негізінде қабылданған білім, дағды, ептілік  
әлдеқайда нәтижелі әрі жемісті болады.
Чехтың педагогы Я.А.Коменский "Мұғалім - мәңгі нұрдың қызметшісі, ол барлық ой мен қимыл әрекеті ақылдың дәнін  
сеуіп, нұр құятын тынымсыз жалын иесі" деп ұстаздар қауымын жоғары бағалаған.
Менің оқытудағы өз проблемам - оқушыларды өз бетімен жұмыс жасауға тәрбиелеу, үйрету, шығармашылық қабілетін 
дамыту. Мұғалім әркезде оқушымен тығыз байланыста болады.
Дарынды балаларды оқыту мен тәрбиелеуді ұйымдастырудағы басты міндет - балалардың қабілеттері мен таланттарын  
жан-жақты аша түсу үшін дарындылықтың ерекшеліктерін (түрі, деңгейі және т.б.) анықтау қажет.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   32




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет